کمتر کسی است که با خواننده‌ی آهنگ گل یخ (غم میون دوتا چشمون قشنگت لونه کرده، شب تو مو‌های سیاهت خونه کرده) یعنی کوروش یغمایی آشنا نباشد. کوروش یغمایی یکی از بهترین‌های موسیقی ایران، در ایران و حتی در خارج از ایران است که در این مقاله به معرفی این هنرمند می‌پردازیم.

کوروش یغمایی متولد ۱۲ آذر ۱۳۲۴ در شاهرود است. وی آهنگساز، آواز خوان، نوازنده، تنظیم‌کننده و نوازنده‌ی چیره دست ساز گیتار الکتریک است و او را بنیان گذار موسیقی راک ایران می‌دانند. کوروش یغمایی دو برادر با نام‌های کامران و کامبیز دارد که در موفقیت او در موسیقی راک نقش بسزایی داشتند.

او در سن در ۲۰ سالگی ازدواج کرده و حاصل این ازدواج سه فرزند با نام‌های کاوه یغمایی، کامیل و ساتگین هست که هر سه راه پدر را دنبال کردند. کوروش یغمایی از نوازندگان و خوانندگان ایرانی است که پس از انقلاب ۱۳۵۷ از ایران خارج نشد.

کوروش یغمایی از سن کودکی فراگیری موسیقی را با ساز سنتور آغاز کرده است و پس از چند سال فعالیت در موسیقی سنتی ایرانی در سن پانزده سالگی، ساز مورد علاقه‌اش، گیتار را برای یادگیری انتخاب کرده و به دلیل علاقه‌ی فراوانش همه‌ی تلاشش را برای آموختن این ساز می‌کند.

کوروش یغمایی در سن ۱۸ سالگی فعالیت حرفه‌ای و جدی خود را با تشکیل و سرپرستی گروه راک اینسترومنتال (سازی و بدون خواننده) راپچرز آغاز کرده است. وی به قدری در تکنیک و نوازندگی گیتار تبحر داشته است که به او لقب پنجه طلا را داده بودند. در مدت گرفتن لیسانس جامعه شناسی از دانشگاه ملی، سرپرستی و مدیریت گروه راک دانشگاه را هم بر عهده داشت و همیشه در مسابقات هنری دانشگاه‌ها بهترین رتبه را کسب می‌کرد.

در طی تحصیل در دانشگاه آهنگسازی بر روی چند شعر از اشعار همکلاسی‌اش «مهدی اخوان لنگرودی» را انجام داد. از جمله این آهنگسازی‌ها گل یخ و حجم خالی را می‌توان نام برد. این دو اثر از جمله کارهایش بود که او را به دوران حرفه‌ای موسیقی وارد کرد. اثر گل یخ به دلیل داشتن استاندارد‌های جهانی توانست حتی در خارج از ایران هم نفوذ کند و به دنبال آن اجرا‌های مختلفی از این ترانه ارائه شد. گل یخ اولین اثر ایرانی بود که وارد عرصه‌های جهانی شد. جالب است بدانید که او در فراگیری زمینه‌های گوناگون موزیک هیچگاه استادی نداشته‌است.

وی از سال ۵۸ به مدت ۱۷ سال ممنوع الکار شد. در این مدت او در زمینه داستان‌های کودکان (نوار و کتاب) و ارائه آلبوم دیار و در ادامه با تدریس گیتار زندگی را سپری می‌کرد.

کوروش یغمایی پس از ۱۷ سال ممنوع الکار بودن آلبوم‌هایی با نام سیب نقره‌ای، ماه و پلنگ، کابوس، آرایش خورشید و تفنگ دسته نقره و هم چنین گرگ‌های گرسنه (موسیقی فیلم) را (بدون بهره‌مندی از استودیو و حتی ابزار لازم و کافی برای ضبط) به بازار ارائه داد و آغازی برای یک فعالیت دوباره شد.

به گفته‌ی ایوتن آلاپات (سرپرست و کارشناس ارشد کمپانی معتبر Stones Throw و صاحب کمپانی Now Again) کوروش یغمایی یکی از بهترین‌های خاور میانه و پدرخوانده‌ی موسیقی راک ایران است.

در سال ۲۰۰۹ آلبومی “زنجیر خودت را بباف” توسط کمپانی Now Again در آمریکا منتشرشد. این آلبوم شامل پانزده قطعه از موسیقی‌دانان راک سال‌های ۱۹۶۸ تا ۱۹۷۴ بود. به عقیده‌ی ایوتن آلاپات انتشار این آلبوم آغازی شد برای کشف دوباره‌ی کوروش یغمایی در غرب.

در سال ۲۰۱۰ در لندن جشنواره‌ی معتبر موزیک RedBull برگزار شد که از کوروش یغمایی برای سخنرانی، دریافت جایزه و اجرای موزیک دعوت کردند.

در سال ۲۰۱۱ آلبومی با نام بازگشت از لبهٔ پرتگاه توسط کمپانی Now Again منتشر شد که این آلبوم بهترین تک آهنگ‌های او درسال‌های۱۹۷۳ تا ۱۹۷۹ است و با بهترین سیستم‌های صدابرداری آمریکا و با بالاترین کیفیت ارائه شده بود. این آلبوم با استقبال زیاد مخاطبان و سایت‌های معتبر جهان روبرو شد، به طوری که سایت معتبر رولینگ استون این آلبوم را لایق دریافت سه ستاره از چهار ستاره دانست. همچنین نشریهٔ معتبر MOJO بهترین آلبوم ماه جهان را آلبوم “بازگشت از لبهٔ پرتگاه” معرفی کرد و با چهار ستاره، امتیاز کامل را به آن دادند. در همان سال معتبرترین جشنوارهٔ موزیک در جهان به نام جشنوارهٔ ترانس موزیکال از کوروش یغمایی برای اجرا در فرانسه دعوت کردند.

پدر راک ایران

به عقیده‌ کارشناسان موسیقی جهان، کوروش یغمایی بنیان‌گذار موسیقی راک در ایران است و به دنبال آن گروه‌های رولینگ استونز و بیتلز و… این سبک را در ایران معرفی کردند و توسعه دادند. به همین دلیل او را پدر راک ایران لقب دادند.

گل یخ (مجموعه کار‌های قبل از انقلاب تا سال ۱۳۵۷)

مسافر شهر باران

ریحان (محلی)

خار (شعر از مانی ترانه سرای قدیمی که در یک حادثه رانندگی کشته شد)

گل یخ (شعر از مهدی اخوان لنگرودی)

انتظار

عاشقانه

سراب تو (شعر از اردلان سرفراز )

پاییز

شیرین جون (محلی)

دل داره پیر میشه

هوار هوار (محلی)

لیلا (محلی)

تن چوبی

پرنده مهاجر (سل ۱)

پرنده مهاجر

میشل

دختر بهار

وطن

عشق ایران

زندگی و مرگ

پدر

بی کلام پرنده مهاجر

آرایش خورشید (مجموعه کار‌های محلی استاد کوروش یغمایی)

هوار هوار (اجرای جدید)

تو بیو

درنه جان

ریحان (اجرای جدید)

مستم مستم

شکار آهو

بارون بارونه

سرکوی دوست

کلات

سیب نقره‌ای (سال تولید ۱۳۷۲)

سیب نقره ای (شعر از استاد حسن منزوی)

من همه تو (شعر از استاد حسین منزوی)

سرانجام شعر (شعر از استاد مشفق کاشانی)

پرواز (شعر از پیرایه یغمایی)

دوستی (شعر از استاد مشفق کاشانی)

راز دل (شعر از سعدی شیرازی)

ماه و پلنگ (سال انتشار ۱۳۷۴)

در دست گلی دارم (شعر از استاد حسین منزوی)

آبادم و خرابم (شعر از استاد حسین منزوی)

کوچه (شعر از استاد فریدون مشیری)

سال‌های کودکی (شعر از زینعلی)

کاروان (بدون کلام)

ایران (شعر از استاد حسین منزوی)

دور باطل (شعر از استاد حسین منزوی)

مهرورزان (شعر از حافظ)

ماه و پلنگ (شعر و دکلمه از استاد حسین منزوی)

کابوس (سال انتشار ۱۳۷۸)

مرد خاکستری (شعر از استاد حسین منزوی)

کابوس (شعر از علیرضا دلاور)

فاجعه (شعر از استاد حسین منزوی)

قطعه بدون کلام

پنجره‌ای رو به صبح (شعر از علیرضا دلاور)

تل خاکستری (شعر از استاد حسین منزوی)

قهر افیون (شعر از استاد حسین منزوی)

میشناسیدم (شعر از استاد حسین منزوی)

تفنگ دسته نقره (سال انتشار ۱۳۸۱)

تفنگ دسته نقره (شعر از استاد نوذر پرنگ)

قصه (شعر از استاد نوذر پرنگ)

سرنوشت (شعر از استاد نوذر پرنگ)

انسان فرشته (شعر از استاد حسین منزوی)

غمناک (شعر از استاد نوذر پرنگ)

خیابان (شعر از استاد حسین منزوی)

باغ (شعر از استاد نوذر پرنگ)

دنیا‌ها و فاصله‌ها (شعر از استاد نوذر پرنگ)

بازگشت از لبه پرتگاه (دارای دو سی دی)

مَلِک جمشید (۱۳۹۵/۲۰۱۶)

یاغی (۱۴۰۲/۲۰۲۴)

تک آهنگ‌ها

غار

شب یلدا

راه گم کرده

نوروز

زاده مهر

قهره افیون

فاجعه

گرگ‌های گرسنه (سال تولید ۱۳۶۹)

شامل موسیقی متن فیلمی با نام گرگ‌های گرسنه به کارگردانی سیروس مقدم و بازی محمد صالح علاء و افسانه بایگان است.

آهنگسازی و تنظیم برای خواننده‌ها

عارف  (ترانه بهترین بهانه) (ترانه سراحسین منزوی) (آهنگساز کوروش یغمایی) (تنظیم عبدی یمینی)

ویگن  (ترانه حرم) (ترانه سر فریبا وکیلی) (آهنگساز کوروش یغمایی) (تنظیم کوروش یغمایی)

ویگن  (ترانه خانهٔ غم) (آهنگساز کوروش یغمایی) (تنظیم کوروش یغمایی)

فریدون فروغی  (ترانه کوچه شهر دل) (ترانه سرا حسین نجفیان) (آهنگساز کوروش یغمایی) (تنظیم کوروش یغمایی)

فریدون فروغی  (ترانه قوزک پا) (ترانه سرا مسعود امینی) (آهنگساز فریدون فروغی) (تنظیم کوروش یغمایی)

امیر رسایی  (ترانه خار) (ترانه سرا کوروش یغمایی) (آهنگساز کوروش یغمایی) (تنظیم رازمیک)

کاوه یغمایی  (ترانه یادش بخیر) (ترانه سرا روزبه بمانی) (آهنگساز کوروش یغمایی) (تنظیم کاوه یغمایی)

کاوه یغمایی  (ترانه زخمی) (ترانه سرا روزبه بمانی) (آهنگساز کوروش یغمایی) (تنظیم کاوه یغمایی)

شایعه‌ی مرگ این هنرمند

به دلیل تشابه اسمی و فامیلی یکی از بستگان ایشان، پس از مرگ آن فرد به اشتباه اعلام کردند که کوروش یغمایی فوت کرده است که این خبر توسط فرزندان وی تکذیب شد.

متن شعر گل یخ

غم میون دوتا چشمون قشنگت لونه کرده 

شب تو مو‌های سیاهت خونه کرده 

دوتا چشمون سیاهت مثل شب‌های منه 

سیاهی‌های دو چشمت مثل غم‌های منه 

وقتی بغض از مژه هام پایین میاد، بارون میشه 

سیل غم آبادیمو ویرونه کرده 

وقتی با من میمونی تنهاییمو باد می‌بره 

دوتا چشمام بارون شبونه کرده 

بهار از دستای من پر زده و رفت 

گل یخ توی دلم جوونه کرده 

تو اتاقم دارم از تنهایی آتیش می‌گیرم‌

ای شکوفه توی این زمونه کرده 

چی بخونم جوونیم رفت و صدام رفته دیگه 

گل یخ توی دلم جوونه کرده 

چی بخونم جوونیم رفت و صدام رفته دیگه 

گل یخ توی دلم جوونه کرده 

غم میون دوتا چشمون قشنگت لونه کرده 

شب تو مو‌های سیاهت خونه کرده 

دوتا چشمون سیاهت مثل شب‌های منه 

سیاهی‌های دو چشمت مثل غم‌های منه 

وقتی بغض از مژه هام پایین میاد، بارون میشه 

سیل غم آبادیمو ویرونه کرده 

وقتی با من میمونی تنهاییمو باد می‌بره 

دوتا چشمام بارون شبونه کرده 

بهار از دستای من پر زده و رفت 

گل یخ توی دلم جوونه کرده 

تو اتاقم دارم از تنهایی آتیش می‌گیرم‌

ای شکوفه توی این زمونه کرده 

چی بخونم جوونیم رفت و صدام رفته دیگه 

گل یخ توی دلم جوونه کرده 

چی بخونم جوونیم رفت و صدام رفته دیگه 

گل یخ توی دلم جوونه کرده

منبع: ستاره