به زبان ساده سبک «R&B» چیست و چه تاریخچه‌ای می‌توان برای آن متصور شد؟
لازم می‌دانم توضیح دهم که «R&B» یا «ریتم‌اند بلوز انگلیسی» ژانری از موسیقی عامه‌پسند است که در جوامع آفریقایی، آمریکایی در دهه‌ی 1940 به وجود آمد در زمانی که (موسیقی شهری، راک، جاز بر پایه‌ی ضرب آهنگ سنگین و اصرار) محبوبیت بیشتری پیدا می‌کرد، این اصطلاح در ابتدا توسط کمپانی‌های موسیقی برای توصیف آثاری که عمدتاً برای آمریکایی‌های آفریقایی آمریکایی به بازار عرضه می‌شدند، استفاده شد. در موسیقی ریتم تجاری و بلوز متداول دهه‌ی 1950 تا 1970، گروه‌ها معمولاً از پیانو، یکیا دو گیتار، بیس، درام، یا چند ساکسیفون و گاهی خواننده‌های زمینه تشکیل می‌شدند. مضامین اشعاری آر. اند. بی» بیشتر شامل تجربه درد و آفریقایی-آمریکایی برای جستجوی آزادی و شادی و همچنین پیروزی و شکست در روابط، اقتصاد و آرزوها است. در دهه‌ی 1990 سبک جدیدی از آراند بی‌متداول شد که با نام آراند بی‌معاصر شناخته میشود.
یکی از موارد مهمی که در تمام سبکهای باکلام مورد توجه است، ترانه و شعر است و خب «R&B» هم از این قاعده مستثنی نیست. تلاش شما برای پرداختن به مضمون و محتوا معطوف به چه مواردی است؟
در ترانه‌ها سعی کرده‌ام مفاهیم روز و حال و هوای جامعه را با تکیه بر تصویرسازی‌های نوستالژیک بیاورم و بابت این موضوع هم با ترانه سراهای متعددی صحبت داشته‌ام.
از طرفی این سبک مانند دیگر سبک‌ها در ایران مورد توجه نیست. با توجه به این موضوع انتخاب ترانه برای سبک «R&B» به زبان فارسی سخت نیست؟
از منظر سختی کار در زمینه ترانه‌های آثارم هم باید بگویم، واقعا موضوعی چالش برانگیز است؛ چرا که ساختار شعر و ترانه فارسی، به روز نشده است؛ بنابراین طی مواردی در خرد کردن کلمات و جملات با چالش‌های زبانی مواجه می‌شویم. اما در کل با صرف زمان و انرژی بیشتر قابل انجام است و در نهایت من هم سعی می‌کنم به درستی و بدون ایراد انجامش می‌دهیم.
موسیقی «ای دی ام» یا «I. D. M» چه سبکی از موسیقی است و آیا در ایران بازخوردهای مطلوبی داشته است؟
در حال حاضر «ای. دی. ام» جزو پرطرفدارترین سبکهای موسیقی دنیاست و جای خود را در میان جوانان بازکرده است. این سبک از «تمپو»، افت و خیزها و در کل فضای تاثیرگذاری برخوردار است. سابقه نشان داده است که سبکهای پرطرفدار دنیا معمولا با یک فاصله 7 تا 10 سال وارد موسیقی پاپ ایران میشود، چنان که هم اکنون تاثیرات و الهامات این سبک، در کارهای تراز یک پاپ فارسی دیده میشود و بیشتر هم میشود.
چه چشم‌اندازی در مارکت موسیقی داخل و خارج کشور برای خودتان در نظر گرفته‌اید؟
برای پایان سال 1401 آلبومی از آثارم را منتشر خواهم کرد. پس از این اتفاق هم، انجام باقی کارها به شرایط بستگی دارد و اینکه اوضاع چگونه پیش برود.
با توجه به تمرکزتان بر سبک «R&B» از نحوه سازبندی‌هایتان بگویید. آیا فقط از سازهای الکترونیک در کارهایتان استفاده می‌کنید یا تلفیقی از موسیقی‌های «آگوستیک» و «الکترونیک» مدنظر شماست؟
«R&B» محدودیت سازبندی و ارکستراسیون ندارد و من در آثارم از هر جفت مجموعه سازها و سینتی سایزرها استفاده می‌کنم.
یکی از موارد مهمی که در موسیقی تجربه گرایانه مورد توجه خوانندگان و آهنگسازان است، مقوله تلفیق موسیقی‌ها و سبک هاست. این رویه برایتان چقدر مهم است و تلفیق برای شما چه جایگاهی دارد؟
فعلا برنامه‌ای برای این کار ندارم، ولی در آینده اگر فرصت‌های مناسبی در قالب فیت دادن یا همخوانی و همکاری با دیگر خوانندگان باشد، مطمئنا استقبال می‌کنم.
اولین آلبومتان چه جزییاتی دارد؟
از بحث‌ها و چالش‌هایی که در رابطه با هزینه‌ها و فرآیندهای پیچیده دریافت مجوز و موضوعاتی از این قبیل که بگذریم، روند پخش و استریم روی پلتفرم‌ها به گونه‌ای پیش رفته که شنوندگان کمتر روی آلبوم تمرکز دارند و خیلی از آن‌ها به تک آهنگ‌ها بسنده می‌کنند. اما از سویی دیگر می‌بینیم که قدیمی‌ها و حرفه‌ای‌ها (چه در ایران چه در خارج) آلبوم می‌دهند و در کنارش تک آهنگ هم منتشر می‌کنند. من هم همین مسیر را در پیش گرفته ام، چرا که به نظرم با وجود آلبوم، کلکسیون بهتری از قطعات در اختیار شنوندگانی با سلایق مختلف قرار می‌گیرد. در همین راستا، ان‌شاءالله آلبوم را که بشنوید، متوجه تنوع رنگی و سبکی آن خواهید شد.
با توجه به تمرکزتان روی سبکی چون «R&B» سواد مخاطب برایتان چقدر اهمیت دارد؟ آیا تلاش دارید مخاطبان را به شنیدن آثار تخصصی سوق دهید؟
به صورت کلی خیر، به لحاظ مخاطب‌شناسی و دسته‌بندی آن‌ها، هدف بنده شامل هر فردی است که به نوعی موسیقی گوش می‌دهد. به همین دلیل اصراری به ارائه آثار تخصصی یا اصطلاحا «نیش مارکت» ندارم.
یعنی با این تفاسیر اولین آلبومتان عامه پسند است؟
اینطور بگویم که فقط در حد یک یا دو قطعه از آلبوم ساختار ترکیب و هارمونی پیچیده‌تری دارد، آن هم برای افرادی که نگاه حرفه‌ای‌تر یا تحلیلی‌تری نسبت به موسیقی دارند.
چه میزان سعی می‌کنید که کارهای شاد فاخر و حرفهای به مخاطب عرضه کنید؟ آیا عمدتا از تم‌های مختلف در کارهایتان استفاده می‌کنید یا فقط یک تم ثابت؟
برای ارائه آثار شاد فاخر و حرفهای تلاش زیادی می‌کنم. اساسا خوب کردن حال مردم و خلق آثاری با همین مقصود را کار و وظیفه خودم می‌دانم. البته منظورم و معنای حرفم صرفا تولید و ارائه کارهای شاد نیست؛ به هر حال جاهایی ممکن است شادی باشد، جای دیگر تسکین ناراحتی، یا یادآوری خاطرات و نوستالژی. به همین دلیل هم از تم‌های متعدد در کارهای مختلف استفاده می‌کنم.
با توجه به تمرکز جدی‌تان روی «R&B»، این سبک در ایران طی مقایسه با کشورهای دیگر دارای چه سطحی است؟ آیا طی این سال‌ها با استانداردهای مطلوب این سبک پیش رفته‌ایم؟
واقعیت این است که «R&B» ایران به شکلی باورناپذیر سبک خوبی است. می‌توانم بگویم «R&B» تنها سبکی است که بعد از پاپ (دهه نود) در ایران واقعا شکوفا شده است. حتی می‌توانم بگویم آثار ایرانی تولید شده در سبک «ریتم‌اند بلوز»، بهترین آثار منطقه خاورمیانه هستند و می‌توانند با نمونه‌های اروپایی رقابت کنند. بله ما نزدیک به استانداردها جلو رفته‌ایم به این دلیل که «R&B» تنها سبک مرسوم و نزدیک به پاپ است که واقعا تکنیکال و پیچیده است. فقط حرفه‌ای‌ها و کسانی که اصطلاحا دستی بر آتش دارند، می‌توانند سمت ساخت و اجرای این سبک بروند.
سبک «راک» و زیرشاخه‌های آن همیشه با اما و اگرهایی در کشور همراه بوده‌اند و آثار تولید شده در این سبک‌ها معمولا به سختی مجوز می‌گیرند. شما در این زمینه با مشکلاتی مواجه نشده‌اید؟
این سبک با اینکه هیچ پارامتر حساسیت برانگیزی در خود ندارد، در ابتدا مورد سختگیری بود و کارها را چندین بار به ویرایش می‌کشاند. اما الان خدا را شکر، چنین مواردی مرتفع شده و تک آهنگ‌ها و آلبوم‌های خیلی با کیفیت، به موقع مجوز می‌گیرند و عرضه می‌شوند.
با توجه به نگاه جهانی تان، موسیقی ایران را در مقایسه با موسیقی کشورهای دیگر (چه در مارکت داخلی و چه مارکت خارجی) چگونه ارزیابی می‌کنید؟
اگر بخواهم وضعیت موجود را کلی ارزیابی کنم، باید بگویم موسیقی ما نسبت به موسیقی دیگر کشورها ضعیف‌تر است. چه در زمینه ساخت آثار، چه در پخش و انتشار، و چه در رابطه با کیفیت سالن‌ها و استودیوها به شکل ملموسی از استانداردهای پایینی برخورداریم. اما اگر قرار باشد چند و چون فعالیتهای انفرادی و کم و کیف سبک‌ها را مدنظر قرار دهیم باید بگویم از مارکت کشورهای همسایه و منطقه جلو زده ایم. خوشبختانه حال در سطح جهانی چند خواننده خوب داریم و در سبک‌هایی چون «R&B» و موسیقی الکترونیک هم پیشرفت‌های درخوری داشته‌ایم و امیدوارم این رویه ادامه پیدا کند.
به عنوان سوال آخر در اینباره توضیح دهید که آیا موسیقی در ایران صنعت محسوب میشود؟
واقعیت موسیقی در ایران صنعت محسوب نمی‌شود. صنعت تعاریفی دارد و اولین لازمه آن باز بودن جریان ورود و خروج و بسته نبودن ظرفیت هاست که متاسفانه در کشور ما این چنین نیست. متاسفانه در ایران انواعی از انحصارگرایی در همه لایه‌های آن دیده میشود. با این حال امیدوارم موسیقی ما در سال‌های نزدیک، تبدیل به یک صنعت پویا و پول ساز شود.