کریمی ادامه داد: تأمین مالی از بازار سرمایه ابزاری است که مخصوصاً در دو دهه اخیر رشد زیادی داشته و حتی در یک دهه اخیر روش‌ها و ابزارهای متنوعی معرفی شده است. عموماً فعالان حوزه اقتصاد دیجیتال جوانانی هستند که ابزارهای جدید دنیا را دیده‌اند و وقتی وارد بازار سرمایه می‌شوند، با این ابزارها مواجه شده و علاقه‌مند به استفاده از آنها هستند.
وی افزود: زمانی که یک استارتاپ وارد بازار می‌شود و اجازه رشد می‌گیرد_مثلاً همین شرکتی که اخیراً پذیرش و درج آن انجام شد_ارزش‌گذاری حدود شش تا هفت همت برای آن در نظر گرفته شد. این موضوع مشابه تجربه دیگر شرکت‌هاست؛ برای مثال «آپ» (آسان پرداخت) در سال ۱۳۹۵ حدود ۱۰۰ میلیارد تومان تأمین مالی انجام داد و یا «رایان هم‌افزا» که اگر اشتباه نکنم در سال ۱۳۹۹ پذیرش شد و ارزش روز آن به حدود 300 میلیارد تومان رسیده است. این روند نشان می‌دهد ورود به بازار سرمایه چه اندازه می‌تواند در رشد مجموعه‌ها اثرگذار باشد.
کریمی ادامه داد: شفاف‌تر شدن عملکرد، مشارکت مردم از طریق سهام‌داری، استفاده از روش‌های مختلف تأمین مالی در بازار و در نهایت سرریز شدن این آثار مثبت به سایر شرکت‌های رقیب، از جمله پیامدهای حضور استارتاپ‌ها در بازار سرمایه است.
کریمی گفت: در شرکت‌هایی که به‌عنوان فروشگاه اپلیکیشن فعالیت می‌کنند، توسعه‌دهندگان یا دولوپرها حضور دارند که بالای ۹۵ درصد آنها ایرانی هستند. این نخبگان به‌صورت فردی یا گروهی یک بازی یا کاربرد را خلق کرده و به یکی از فروشگاه‌ها مانند «مایکت» ارائه می‌دهند. مایکت آن را بررسی و کنترل می‌کند و در صورت وجود بدافزار یا مشکل، به توسعه‌دهنده اعلام می‌کند. این روند باعث می‌شود توسعه‌دهندگان از منافع فروش آثار خود بهره‌مند شوند.
مدیرعامل شرکت مشاور سرمایه‌گذاری هوشمند آبان، افزود: امیدوارم از تجربه‌های جهانی درس بگیریم؛ به‌عنوان مثال در نزدک، شرکت‌هایی مانند گوگل، آمازون و تسلا وارد شدند، تأمین مالی انجام دادند، بزرگ شدند و حتی توانستند استارتاپ‌های کوچک‌تر را خریداری و توسعه دهند. انتظار می‌رود چنین فرآیندی در ایران هم ادامه یابد و در کنار فعالان حوزه اقتصاد دیجیتال، بازار سرمایه نیز بزرگ‌تر شود.
کریمی خاطرنشان کرد: بازار سرمایه نیازمند ورود صنایع جدیدی است، به‌ویژه صنایعی که مردم به‌طور روزمره از آنها استفاده می‌کنند. حتی هنگام پذیرش شرکت مورد نظر، در هیئت پذیرش این سؤال مطرح شد که اگر تحریم‌ها برداشته شود، آیا اپلیکیشن دچار سقوط یا نابودی می‌شود یا رشد خواهد کرد؟ دوستان مجموعه مایکت استدلال کردند که در صورت رفع تحریم‌ها، امکان همکاری با خارج از ایران و رقابت سالم فراهم می‌شود و مسیر رشد هموارتر خواهد شد.
وی افزود: در بحث ارزش‌گذاری نیز چنین چالش‌هایی مطرح است. دارایی‌های بزرگ نامشهودی وجود دارد که ارزش‌گذاران بر اساس روش‌های موجود به آنها ورود می‌کنند. مشابه همین موضوع در ارزش‌گذاری نماد پرسپولیس و استقلال نیز وجود داشت. این یک مشکل هم‌زمان با رشد شرکت‌هاست، اما جای نگرانی جدی ندارد، زیرا اپلیکیشن‌ها به‌مرور با افزایش کاربر و مراجعه‌کننده، ارزش خود را نشان می‌دهند.
کریمی یادآور شد: پیش از ورود این مدل شرکت‌ها به بازار سرمایه، برندهای بزرگی با سابقه ۵۰ تا ۶۰ ساله وارد بورس شدند و در ارزش‌گذاری آنها نیز چالش‌های مشابه وجود داشت. با این‌حال، فعالان حوزه اکوسیستم اقتصاد دیجیتال حتی حاضرند ارزش پایین‌تری از آنچه مدنظرشان است بپذیرند تا بتوانند از فضای بازار سرمایه استفاده کنند.
کریمی ادامه داد: در گذشته برای پذیرش شرکت‌ها در بورس، تأیید بودجه پنج‌ساله کافی بود و هنگام درج نیازی به نظر حسابرس وجود نداشت. اما امروز حسابرسان نیز درگیر این موضوع هستند و خود را متعهد می‌دانند نظر دهند. با این حال، نباید سخت‌گیری بیش از حد داشت.
وی تأکید کرد: شرکتی که طی ۱۰ تا ۱۵ سال در بازار فعالیت کرده، از ۱۰ نهاد مختلف مجوز گرفته و در بزنگاه‌های تاریخی درست عمل کرده است، اکنون که می‌خواهد از یکی از شفاف‌ترین ابزارهای کشور استفاده کند، باید با نگاه کلان‌تری به آن نگریست. حضور این شرکت‌ها می‌تواند مثمر ثمر باشد و لازم است هر دو طرف، یعنی هم نهادهای ناظر و هم فعالان حوزه دیجیتال، با دیدی بازتر و به دور از نگاه فردی، همکاری کنند.