مصرف روزانه قهوه می‌تواند تاثیر مثبتی روی سلامتی انسان داشته باشد. اما چه‌نوع قهوه‌ ای برای معده و سیستم گوارش انسان بهتر است؛ چند فنجان قهوه باید در روز خورد و بهتر است چه ترکیباتی را به قهوه خود اضافه کنیم؟

افراد زیادی در سرتاسر جهان روز خود را با نوشیدن قهوه آغاز می‌کنند. این افراد عموما در طول روز نیز چند فنجان قهوه می‌نوشند. این سبک از زندگی چه تاثیری روی سلامتی فرد دارد؟ گروهی تصور می‌کنند که مصرف روزانه قهوه می‌تواند روی سلامتی کلی بدن انسان تاثیر مثبت داشته باشد. هرچند نکات مهمی در مورد نوشیدن قهوه وجود دارد که باید بدانید.

تاثیر مصرف روزانه قهوه روی بدن انسان به عوامل گوناگونی بستگی دارد

نوشیدن قهوه در صبح فقط باعث هشیار‌ شدن شما نمی‌شود، بلکه میلیاردها میکروب مفیدی که در سیستم گوارشی بدن قرار دارند را نیز تقویت می‌کند. پژوهش‌های مختلفی تاکنون نشان داده‌اند که نوشیدن اسپرسو می‌تواند وضعیت فلور میکروبی دستگاه گوارش را بهبود ببخشد. فلور میکروبی بدن انسان شامل مجموعه‌ای از میکروب‌ها و باکتری‌های مفید است که می‌توانند در نهایت طول عمر انسان را افزایش دهند.

این میکروب‌ها در سلامتی متابولیک، مدیریت وزن و سلامت روانی نقشی موثر بازی می‌کند. بررسی‌ها نشان می‌دهد قهوه دارای ترکیباتی است که به‌عنوان پروبیوتیک عمل می‌کنند. به‌بیانی دیگر ترکیبات قهوه می‌تواند مواد غذایی لازم برای رشد و عملکرد باکتری‌های مفید بدن را فراهم کند.

مصرف روزانه قهوه می‌تواند از جنبه‌های مختلف تاثیر مثبتی روی بدن انسان داشته باشد. کافئین همچون یک محرک عمل می‌کند و تعداد باکتری‌های مفید روده را افزایش می‌دهد. هرچقدر تنوع این باکتری‌ها در سیستم گوارشی بدن بیشتر باشد، سلامتی شما بیشتر تامین خواهد شد. در سال ۲۰۲۳ کارشناسان حوزه پزشکی و سلامت پژوهشی را پیرامون ارتباط بین مصرف کافئین، مصرف قهوه و فلور میکروبی دستگاه گوارش انجام دادند.

نتایج نشان داد مصرف روزانه قهوه می‌تواند تنوع فلور میکروبی بدن انسان را بیشتر کرده و سپس افزایش تعداد باکتری‌های Alistipes و Faecalibacterium شود. این دو نوع باکتری در جلوگیری از بیماری‌های قلبی عروقی و فیبروز کبد نقش بسیار مهمی دارند. همچنین عادت به خوردن قهوه باعث می‌شود که باکتری مضر Erysipelatoclostridium کمتر شده و مشکلات روده کاهش یابد.

پیشتر نیز پژوهش دیگری نشان داده بود مصرف روزانه قهوه می‌تواند به هضم فیبرها کمک کرده و از عفونت‌های مختلف در بدن جلوگیری کند. علاوه بر اینها قهوه ترکیباتی را در خود دارد که Polyphenol نامیده می‌شوند. این گروه از ترکیبات در برخی میوه‌ها و سبزیجات نیز وجود دارند و می‌توانند همچون یک آنتی‌اکسیدان ضد التهاب عمل کنند. در واقع آنها با خنثی کردن رادیکال‌های آزاد مضر احتمال ابتلا به سرطان را کاهش می‌دهند.

پژوهش دیگری نیز در سال ۲۰۲۰ در مورد تاثیر مصرف روزانه قهوه روی بدن انسان انجام شد. نتایج نشان داد که مصرف نوع درست قهوه می‌تواند احتمال دیابت نوع ۲ و کبد چرب را کاهش دهد. همچنین افراد وزن اضافی خود را از دست خواهند داد. بنابراین پژوهش‌های گوناگون به‌خوبی نشان داده‌اند که قهوه می‌تواند برای بدن انسان مفید باشد. هرچند نکات مهمی نیز در این زمینه وجود دارد.

انواع قهوه و تاثیر آن‌ها

کارشناسان بر این باور هستند که قهوه تلخ نسبت به کاپوچینو،‌ لاته و فلت وایت برای بدن مفید‌تر است. اثبات شده است که شیر جلوی جذب پلی‌فنل را می‌گیرد. همچنین اضافه‌کردم خامه یا شکر به قهوه سبب می‌شود که این نوشیدنی دیگر فایده چندانی برای بدن نداشته باشد. در واقع شکر می‌تواند به‌خاطر افزایش سطح قند خون، شما را درگیر مشکلات گوناگون هم بکند.

به‌طورکلی دو نوع دانه قهوه عربیکا و روبوستا در جهان کشت می‌شود. هرکدام از آنها نیز خصوصیات منحصر‌به‌فرد خود را دارند و در مراحل گوناگون رست (Roast) می‌شوند. اگرچه دانه‌های قهوه با رست لایت عموما کافئین بیشتری دارند، ولی نسبت به رست دارک آنتی‌اکسیدان بیشتری را حفظ می‌کنند. همچنین دانه‌های قهوه روبوستا با رست لایت نسبت به قهوه عربیکا با رست بلوند آنتی‌اکسیدان بیشتری دارند.

بررسی‌های دانشمندان نیز نشان می‌دهد که هرچه دانه‌های قهوه برای زمان کمتری انبار شده باشند، پلی‌‌فنل بیشتری را حفظ می‌کنند. اعلام این موضوع در اخبار علمی سبب شده که میزان قهوه‌های ذخیر‌ه‌شده برای ۱۲ ماه و بیشتر به‌شکل محسوسی کاهش یابد.

تاثیر مصرف روزانه قهوه فوری بر بدن انسان

بررسی‌های مختلف نشان می‌دهد که قهوه فوری می‌تواند میزان بیشتری از مواد معدنی و پلی‌فنل را در خود داشته باشد. هرچند در عوض قهوه فوری نسبت به قهوه عادی تا ۱۰۰ درصد آکریل‌آمید بیشتری دارد. آکریل‌آمید در طول فرآیند رست کردن قهوه ایجاد می‌شود و اگر افراد در معرض میزان بالایی از این ترکیب قرار بگیرند، ممکن است به اعصال خود آسیب زده و به سرطان مبتلا شوند.

البته میزان آکریل‌آمید موجود در قهوه عادی و فوری در حدی نیست که فورا به سرطان منجر شود، ولی هرچند سازمان امنیت غذایی اروپا توصیه کرده است که افراد میزان آکریل‌آمید را در رژیم غذایی خود کاهش دهند.

میزان نوشیدن قهوه در روز

چندی پیش دانشمندان یونانی به بررسی سبک زندگی افرادی پرداختند  که توانسته بودند مرز ۱۰۰ سال را رد کنند. در نهایت مشخص شد که تقریبا همه این افراد روزانه ۲ تا ۳ فنجان قهوه تلخ می‌نوشیدند. اگر هر فنجان قهوه حدود ۲۲۰ میلی‌لیتر باشد، نوشیدن سه فنجان قهوه در روز می‌تواند حالت مناسب باشد. هرچند که نباید این میزان فراتر از ۵ فنجان برود.

البته اگرچه مصرف روزانه قهوه تاثیر مثبتی روی بدن انسان دارد، اما فراموش نکنید که بدن همه افراد توانایی سوخت‌‌و‌ساز بهینه آن را ندارد. همچنین حداکثر میزان کافئین دریافتی مفید در روز حدود ۴۰۰ میلی‌گرم است. هرچقدر این میزان از ۶۰۰ میلی‌گرم بالاتر برود نیز فرد دچار فشار خون بالا و بی‌خوابی خواهد شد.

هر فنجان قهوه خانگی (با توجه به نوع دانه) بین ۷۰ تا ۱۴۰ میلی‌گرم کافئین دارد. هرچند با نوشیدن یک فنجان قهوه خیابانی ۱۸۰ میلی‌گرم کافئین دریافت می‌کنید. شاید تعجب کنید، ولی کمترین میزان کافئین در میان انواع قهوه به اسپرسو تعلق دارد. این میزان در برندهای مختلف بین ۳۳ تا ۷۵ میلی‌گرم است. البته نباید فراموش کرد که فنجان اسپرسو نیز نسبت به لاته یا کاپوچینو حجم کمتری دارد.