قرآن کریم بر فرهنگ و ادبیات ایرانیان تاثیرات فراوانی داشته است. برخی ضرب المثل‌ها و کنایه‌ها ریشه دینی و قرآنی دارند و شناخت این ضرب‌المثل‌ها نه تنها آگاهی ما را از میراث فرهنگی‌مان افزایش می‌دهد، بلکه ارتباط ما با آموزه‌های قرآنی را نیز تقویت می‌کند.
به گزارش حوزه نیوز، برخی از این ضرب المثل‌های آموزنده و پرکاربرد را در ادامه می‌خوانیم:
از تو حرکت، از خدا برکت
– برگرفته از آیه‌ی «وَ أَن لَیْسَ لِلْإِنْسَانِ إِلَّا مَا سَعَی» (نجم، ۳۹) – “و اینکه برای انسان چیزی جز تلاش او نیست. ”
دروغگو دشمن خداست
– برگرفته از آیه‌ی «إِنَّ اللَّهَ لَا یَهْدِی مَنْ هُوَ مُسْرِفٌ کَذَّابٌ» (غافر، ۲۸) – “همانا خداوند کسی که افراط کننده و دروغگو است را هدایت نمی‌کند. ”
پشت سر کسی غیبت نکن، پشت سرت غیبت کنند
– برگرفته از آیه‌ی «وَلَا یَغْتَبْ بَعْضُکُمْ بَعْضًا» (حجرات، ۱۲) – “و بعضی از شما غیبت بعضی را نکند. ”
هرچه کنی به خود کنی، گر همه نیک و بد کنی
– برگرفته از آیه‌ی «إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِکُمْ وَإِنْ أَسَأْتُمْ فَلَهَا» (اسراء، ۷) – “اگر نیکی کنید، به خودتان نیکی کرده‌اید و اگر بدی کنید، به خودتان بد کرده‌اید. ”
خدا روزی‌رسان است
– برگرفته از آیه‌ی «إِنَّ اللَّهَ هُوَ الرَّزَّاقُ ذُو الْقُوَّةِ الْمَتِینُ» (ذاریات، ۵۸) – “همانا خداوند همان روزی‌رسان و صاحب قوت استوار است. ”
به نیکی یاد کن تا به نیکی یاد شوی
– برگرفته از آیه‌ی «فَاذْکُرُونِی أَذْکُرْکُمْ» (بقره، ۱۵۲) – “پس مرا یاد کنید تا شما را یاد کنم. ”
گر صبر کنی ز غوره حلوا سازی
– برگرفته از آیه‌ی «فَصَبْرٌ جَمِیلٌ» (یوسف، ۱۸) – “پس صبری نیکو [بهتر است]. ”
هرکه با آل علی درافتاد، ور افتاد
– برگرفته از آیه‌ی «إِنَّ اللَّهَ مَعَ الَّذِینَ اتَّقَوْا وَالَّذِینَ هُمْ مُحْسِنُونَ» (نحل، ۱۲۸) – “همانا خداوند با کسانی است که تقوا پیشه کرده و نیکوکارند. ”
عذر بدتر از گناه
– برگرفته از آیه‌ی «ثُمَّ لَمْ یَکُنْ لَهُمْ جَوَابٌ إِلَّا أَنْ قَالُوا إِنَّا کُنَّا ظَالِمِینَ» (اعراف، ۵) – “سپس هیچ جوابی نداشتند جز اینکه گفتند ما ظالم بودیم. ”
هرکس طاووس خواهد، جور هندوستان کشد
– برگرفته از آیه‌ی «فَأَمَّا الَّذِینَ آمَنُوا وَعَمِلُوا الصَّالِحَاتِ فَلَهُمْ جَنَّاتُ الْمَأْوَیٰ» (سجده، ۱۹) – “اما کسانی که ایمان آوردند و اعمال صالح انجام دادند، باغ‌های اقامتگاه بهشت از آنِ آنان است. ”
آشپز که دو تا شد، آش یا شور می‌شود یا بی نمک
- برگرفته از آیه لوْ کَانَ فِیهِمَا آلِهَةٌ إِلَّا اللَّهُ لَفَسَدَتَا ۚ فَسُبْحَانَ اللَّهِ رَبِّ الْعَرْشِ عَمَّا یَصِفُونَ (انبیا ۲۲) - اگر در آسمان و زمین غیر از خدای یکتا خدایانی وجود داشت همانا خلل و فساد در آسمان و زمین راه می‌یافت، پس (از نظم ثابت عالم) بدانید که پادشاه ملک وجود خدای یکتاست و از توصیف و اوهام مشرکان پاک و منزه است.
منابع:
جامعه مجازی قرآن کریم
درس‌هایی از قرآن استاد قرائتی
داستان دوستان