تبسم کشاورز_ سید محسن حسینی، خواننده و سرپرست مجموعه فرهنگی هنری برج آزادی در گفت‌وگویی با خبرنگار گروه فرهنگ و هنر برنا؛ به بررسی ویژگی‌های اجرایش در جشنواره موسیقی فجر، همکاری با گروه موسیقی حنانه و اجرای قطعات جدید با محوریت اشعار مولانا اشاره کرد.
همچنین او درباره ترکیب جدید سازها در این اجرا، چگونگی خلق فضایی مدرن و معنوی و اهمیت موسیقی نواحی در جشنواره موسیقی فجر گفت.
در ادامه گفت‌وگوی سید محسن حسینی با خبرگزاری برنا را می‌خوانید.
برنا: همزمان با چهلمین دوره جشنواره موسیقی بین‌المللی فجر، کنسرتی در تالار اندیشه حوزه هنری داشتید. می‌توانید کمی در مورد ویژگی‌های اجرایتان صحبت کنید؟ آیا قطعات جدیدی معرفی کردید یا همان قطعات قبلی را اجرا کردید؟
حسینی: با گروه موسیقی حنانه، که یکی از باسابقه‌ترین و معتبرترین گروه‌های موسیقی ایرانی است، کنسرتی در تالار اندیشه برگزار کردیم. این گروه با بیش از ۳۰ سال فعالیت مستمر، به سرپرستی کامران همت‌پور، در بسیاری از مسابقات و جشنواره‌های بین‌المللی حضور داشته است. در این کنسرت، تصمیم گرفتیم قطعات جدیدی را برای مخاطبان اجرا کنیم و به سراغ رپرتواری از مفاخر ایران، به‌ویژه اشعار مولانا رفتیم.
برنا: ترکیب جدید سازها چه فضایی را در اجرا ایجاد کرد؟
حسینی: همانطور که اشاره کردم، تمامی قطعات اجرا شده از اشعار مولانا بودند. این انتخاب به ما این فرصت را داد که موسیقی ایرانی را با ترکیبی مدرن‌تر و متفاوت‌تر ارائه دهیم. برای اولین بار، ارکستر زهی به ترکیب گروه اضافه شد. علاوه بر سازهایی مانند کمانچه، عود و تنبور، ویولن و ویولا نیز به ارکستر پیوستند که فضای جدید و مدرن‌تری ایجاد کردند. این ترکیب به ما این امکان را داد که در عین حفظ هویت موسیقی ایرانی و مقامی، فضایی مدرن‌تر و عاطفی‌تر خلق کنیم. به‌ویژه با بهره از اشعار عرفانی و روحانی مولانا، تلاش کردیم تا فضایی معنوی و عاطفی را از طریق این سازبندی‌ها و طراحی آواز ایجاد کنیم.
در خوانش اشعار مولانا باید هم عاشق باشید، هم حماسه‌گر
برنا: در خوانش اشعار مولانا، به چه رویکردی توجه داشتید؟ آیا تفاوت‌هایی در اجرا احساس کردید؟
حسینی: در خوانش اشعار مولانا، یکی از چالش‌های اصلی این است که باید هم عاشق باشید و هم حماسه‌گر. یعنی شما در عین حال که در بیان عاشقانه هستید، باید حالت حماسی آن را هم حفظ کنید. ما در این اجرا، سعی کردیم که این دو ویژگی را در کنار هم به خوبی پیاده کنیم. برای مثال، در قطعه‌ای که می‌گوید: مُرده بودم زنده شدم، گریه بودم خنده شدم... باید هم فضای حماسی و هم فضای عاشقانه به مخاطب منتقل شود. علاوه بر آن در طراحی ارکستر، تلاش کردیم که فرآیند درآمد، اوج و فرود در موسیقی همزمان با اجرای اشعار مولانا به‌طور دقیق پیاده شود.
تنوع موسیقی نواحی می‌تواند منبعی علمی و فرهنگی شود
برنا: با توجه به این‌که شما مدیریت برج آزادی را هم بر عهده دارید و این مجموعه میزبان بسیاری از رویدادهای فرهنگی است، آیا فکر می‌کنید که جشنواره موسیقی فجر، به موسیقی نواحی به اندازه کافی توجه کرده است؟
حسینی: جشنواره موسیقی فجر به‌عنوان یکی از بزرگترین رویدادهای موسیقی ایران، می‌تواند در بخش موسیقی محلی و مقامی ظرفیت‌های زیادی را به نمایش بگذارد. وقتی ما به تنوع موسیقی محلی ایران نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که در هر منطقه‌ای از ایران نوع خاصی از موسیقی با ویژگی‌های منحصر به فرد وجود دارد. به‌عنوان مثال، صدادهی آواز خواننده‌های موسیقی لرستان با خواننده‌های موسیقی گیلان یا کردستان تفاوت‌های عمده‌ای دارد. این موضوع حتی می‌تواند تبدیل به یک منبع علمی و فرهنگی شود برای کسانی که علاقه‌مند به یادگیری و جست‌وجو در دنیای موسیقی ایرانی هستند.
موسیقی مقامی ما، در واقع بازتابی از فرهنگ، آب‌وهوای مناطق مختلف و شخصیت‌های مردم است. برای مثال در موسیقی بوشهر، تحریر داریم که به موسیقی عرب نزدیک‌تر است و در موسیقی کردستان، لحن حماسی و ادبیات خاصی وجود دارد. این تفاوت‌ها در سازبندی‌های مختلف هم کاملاً مشهود است. هر بخش از موسیقی نواحی ایران می‌تواند به‌عنوان یک مرجع برای یادگیری و ترکیب با دیگر سبک‌های موسیقی باشد.
برنا: چه تغییراتی باید در رویکرد جشنواره و همچنین تبلیغات آن در رابطه با موسیقی محلی و مقامی ایجاد شود؟
حسینی: متاسفانه در جشنواره موسیقی فجر به موسیقی نواحی و مقامی به اندازه‌ای که شایسته است توجه نمی‌شود. در صورتی که موسیقی نواحی ما یکی از غنی‌ترین بخش‌های موسیقی ایران است. وقتی شما به جشنواره نگاه می‌کنید، اغلب تبلیغات درخصوص موسیقی پاپ و جریان‌های موسیقی مدرن است، در حالی که موسیقی نواحی ما که ریشه در فرهنگ و تاریخ این سرزمین دارد، باید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
چرا نباید در سطح شهر بیلبوردهایی با موضوع موسیقی نواحی و مقامی دیده شود
برنا: برج آزادی چه اندازه به موسیقی نواحی اهمیت می‌دهد و آیا در آینده، برنامه‌ای برای این گونه‌ی مهم از موسیقی دارید؟
حسینی: برج آزادی به‌عنوان یک مرکز فرهنگی هنری، خوشبختانه ظرفیت‌های خوبی برای میزبانی موسیقی نواحی و مقامی دارد و ما تلاش کردیم تا این بخش را در این‌جا به نمایش بگذاریم. ما در برج آزادی موسیقی محلی، موسیقی آموزشگاهی و سایر انواع موسیقی را نیز برگزار می‌کنیم، ولی همچنان احساس می‌کنم که در سطح عمومی، تبلیغات و توجه به موسیقی نواحی کم است. به‌عنوان مثال، اگر ما بخواهیم موسیقی بوشهر یا لرستان را در سطح گسترده‌تری معرفی کنیم، نیاز به پشتیبانی بیشتری از نظر رسانه‌ای و تبلیغاتی داریم. این موسیقی‌ها نه‌تنها بخش مهمی از هویت فرهنگی ما هستند، بلکه می‌توانند در سطح جهانی نیز شناخته شوند. چرا نباید در سطح شهر بیلبوردهایی با موضوع موسیقی نواحی و مقامی دیده شود؟ چرا به جای این‌که فقط تبلیغات موسیقی پاپ را ببینیم، نباید یک تبلیغ برای اجرای موسیقی محلی در برج آزادی یا دیگر سالن‌ها وجود داشته باشد؟ این‌ها مسائلی است که باید حل شود.
اگر امیرعباس ستایشگر و محمد اللهیاری نبودند درجا می‌زدیم
برنا: تیم مدیریت بنیاد رودکی چه اندازه با شما همراه هستند؟
حسینی: محمد اللهیاری مدیرعامل بنیاد رودکی و امیرعباس ستایشگر معاون بنیاد رودکی مدیران بسیار همراهی هستند و اگر حضور این عزیزان نبود ما درجا می‌زدیم. به دلیل مدیریت درست و همدلی که وجود دارد در این چندماه اتفاقات مثبتی رقم خورده است. قبل از آمدن این عزیزان از سالن‌های بالای برج آزادی هیچ استفاده‌ای نمی‌شد اما اکنون به فضایی حرفه‌ای برای تمرین گروه‌های موسیقی تبدیل شده است. این تغییرات حاصل رویکرد درست مدیریت بنیاد رودکی بوده است که نمی‌توان آن را نادیده گرفت.
برنا: شما در شب اول جشنواره امسال هم اجرایی با ارکستر صداو سیما داشتید، درباره این کار هم توضیح دهید...
حسینی: در شب اول جشنواره موسیقی فجر با ارکستر سمفونیک صداوسیما برای بزرگداشت استاد حسن ریاحی در تالار وحدت اجرا داشتیم. علاوه بر آن قطعه آب زنید راه را... که به طور خاص به انقلاب اسلامی و خاطراتی که از آن زمان داریم مربوط می‌شود را اجرا کردیم. این قطعه بخشی از تاریخ فرهنگی ماست که در مدرسه‌ها و صف‌های صبحگاهی در دوران انقلاب به گوش می‌رسید. برای من افتخاری بود که در افتتاحیه جشنواره موسیقی فجر، این قطعه را با ارکستر سمفونیک و تحت رهبری جناب آقای حسین شریفی اجرا کنم.
انتهای پیام/