صبح زود، وقتی نخستین پرتو‌های خورشید از افق شرقی سر برآوردند، آسمان گلستان به ناگاه با بال‌زدن هزاران پرنده رنگارنگ زنده شد. اردک‌های سرسبز، غاز‌های وحشی، فلامینگو‌های صورتی و مرغان دریایی، هر کدام با آواز‌ها و حرکات منحصر‌به‌فرد خود، تالاب‌ها و دریاچه‌های این منطقه را پر کردند. تالاب بین‌المللی آلاگل، که یکی از مهم‌ترین زیستگاه‌های پرندگان مهاجر در ایران است، این بار نیز میزبان این مهمانان ناخوانده بود.
هوا هنوز سرد بود و مه صبحگاهی مانند پرده‌ای نازک بر روی آب‌های تالاب گسترده شده بود. پرندگان با آرامش بر روی آب شنا می‌کردند و گاهی با حرکت دسته‌جمعی خود، صحنه‌هایی خیره‌کننده خلق می‌کردند. صدای بال‌زدن آنها و آوازهایشان فضایی پر از زندگی و نشاط را به وجود آورده بود؛ گویی طبیعت خود را برای جشنی بزرگ آماده کرده بود.
محلی‌ها که به این صحنه‌ها عادت داشتند، با چهره‌هایی خندان و مشتاق به تماشای این منظره زیبا آمده بودند. کودکان با هیجان به پرندگان اشاره می‌کردند و عکاسان طبیعت با دوربین‌های خود سعی در ثبت این لحظات ناب داشتند. حتی پرنده‌نگر‌های حرفه‌ای از شهر‌های مختلف به گلستان آمده بودند تا از این فرصت استثنایی استفاده کنند و گونه‌های نادر پرندگان را مشاهده و ثبت کنند.
این پرندگان مهاجر، تنها برای چند هفته در گلستان می‌مانند و سپس به سوی مقصد نهایی خود پرواز می‌کنند. اما در همین مدت کوتاه، آنها نه تنها زیبایی طبیعت را دوچندان می‌کنند، بلکه یادآوری می‌شوند که زمین خانه مشترک همه موجودات است و حفظ این زیستگاه‌ها برای بقای این گونه‌های زیبا و دوست‌داشتنی ضروری است.
گلستان، با طبیعت بکر و میزبانی گرم‌اش، یک بار دیگر ثابت کرد که یکی از مهم‌ترین نقاط برای پرندگان مهاجر در خاورمیانه است و این نمایش باشکوه پرندگان، تنها یکی از هزاران راز و زیبایی است که این سرزمین در خود پنهان کرده است.
بر اساس گزارش‌های رسمی، در سرشماری انجام شده توسط اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان، ۹۹ هزار و ۱۸۳ پرنده مهاجر در تالاب‌ها و منابع آبی این استان مشاهده شده‌اند که این رقم، نشان‌دهنده افزایش ۲۰ درصدی تعداد پرندگان مهاجر نسبت به سال گذشته است و بر اهمیت زیستگاه‌های آبی گلستان برای این مهمانان فصلی گواهی می‌دهد.
هر ساله با فرارسیدن فصل سرما و محدودیت منابع غذایی در مناطق سردسیر سیبری و اروپای شرقی و غربی، هزاران پرنده آبزی و کنار آبزی مانند مرغابی‌ها، قوها، پلیکان‌ها، حواصیل‌ها، چنگرها، پرستوها، آبچلیک‌ها، غازها، فلامینگوها، باکلان‌ها و حتی عقاب‌های دریایی دم سفید، پرواز‌های طولانی خود را به سوی تالاب‌های گلستان آغاز می‌کنند.
این پرندگان، با طی کردن مسافت‌های هزاران کیلومتری، به دنبال مکانی امن و غنی از غذا برای زمستان‌گذرانی هستند و گلستان با تالاب‌های زیبا و منابع آبی غنی‌اش، یکی از مهم‌ترین مقاصد آنها به شمار می‌رود.
با طلوع خورشید و شروع روز جدید، حضور پرندگان آبزی و کنار آبزی در آبگیر‌ها و تالاب‌ها، منظره‌ای دل‌انگیز و خارق‌العاده را به نمایش می‌گذارد. مرغابی‌ها، قوها، پلیکان‌ها و فلامینگوها با رنگ‌ها و نقش‌های متنوع خود در میان آب‌های آرام و درخشان، چشم‌اندازی شاعرانه و زیبا را به وجود می‌آورند.
از سویی دیگر، باکلان‌ها، عقاب‌های دریایی دم سفید و سایر پرندگان شکاری، بر فراز آب‌ها به پرواز در می‌آیند و به دنبال شکار و تغذیه می‌گردند. حضور این پرندگان در آبگیر‌ها و تالاب‌ها نه تنها برای آنها مکان امن و مناسبی برای استراحت و تغذیه فراهم می‌کند، بلکه فرصتی بی‌نظیر برای دوستداران طبیعت و عکاسان حیات وحش نیز به ارمغان می‌آورد تا از این مناظر زیبای طبیعی لذت ببرند.
شب‌ها، با تابش مهتاب بر سطح آب‌های آرام تالاب‌ها، سکوتی عمیق و آرامش‌بخش در طبیعت حاکم می‌شود. پرندگان مهاجر در کنار یکدیگر به استراحت پرداخته و با نوای نرم و آرام بال‌های خود، به خواب می‌روند.
این حضور گسترده پرندگان مهاجر و زمستان‌گذران در تالاب‌ها و آبگیر‌های گلستان، گواهی بر اهمیت حفظ و مراقبت از محیط زیست و ایجاد تعادل و همزیستی مسالمت‌آمیز میان انسان و طبیعت است. هر پرنده‌ای که به این سرزمین پناه می‌آورد، حامل پیامی از دورترین نقاط جهان و یادآور نقش حیاتی محیط‌های طبیعی در چرخه حیات است
رییس اداره نظارت بر امور حیات وحش اداره کل حفاظت محیط زیست گلستان، در این باره توضیح داد: هر ساله همزمان با سراسر جهان و در کشور‌های عضو کنوانسیون رامسر، سرشماری پرندگان مهاجر از ۱۱ دی (اول ژانویه) به مدت یک ماه انجام می‌شود.
محمود شکیبا ادامه داد: پارسال حدود ۱۱۶ هزار قطعه پرنده مهاجر در زیستگاه‌های آبی گلستان شمارش شدند که این رقم نسبت به سال قبل افزایش چشمگیری داشته است.
به گفته وی گلستان با داشتن ۲۳ زیستگاه مهم، از جمله تالاب‌های آلماگل، آلاگل، آجی‌گل، اینچه، دانشمند، بی‌بی‌شیروان، تالاب ساحلی گمیشان و خلیج گرگان، یکی از غنی‌ترین مناطق برای زمستان‌گذرانی پرندگان مهاجر است که این تالاب‌ها در صورت مساعد بودن شرایط و مناسب بودن حجم آب، می‌توانند پذیرای صد‌ها هزار قطعه پرنده مهاجر باشند.
گلستان با مساحتی حدود ۲ میلیون و ۱۹۲ هزار و ۱۳۰ هکتار، از شمال با ترکمنستان، از شرق با خراسان شمالی، از غرب با مازندران و از جنوب با سمنان همسایه است و تنوع اقلیمی آن از نیمه مرطوب معتدل تا نیمه خشک و گرم گسترده شده است.
در گلستان، ۳۰۴ گونه پرنده شناسایی شده‌اند که شامل ۱۰۷ گونه بومی، ۹۷ گونه زمستان‌گذران، ۸۱ گونه تولیدمثل‌کننده و ۱۹ گونه اتفاقی هستند و این تنوع زیستی، گلستان را به یکی از مهم‌ترین مناطق برای پرنده‌نگر‌ها و علاقه‌مندان به طبیعت تبدیل کرده است.
تصور کنید صبح زود، وقتی مه صبحگاهی آرام آرام از روی تالاب‌ها بلند می‌شود و نور خورشید بر سطح آب می‌تابد، هزاران پرنده با بال‌زدن‌های هماهنگ، آواز‌های دلنشین و حرکات موزون خود، صحنه‌هایی خلق می‌کنند که گویی از یک نقاشی زیبا بیرون آمده‌اند. این پرندگان، نه تنها زیبایی طبیعت را دوچندان می‌کنند، بلکه یادآوری می‌شوند که حفظ این زیستگاه‌ها برای بقای آنها و تنوع زیستی کره زمین ضروری است.
گلستان، با طبیعت بکر و میزبانی گرم‌اش، یک بار دیگر ثابت کرد که یکی از مهم‌ترین نقاط برای پرندگان مهاجر در خاورمیانه است. این نمایش باشکوه پرندگان، تنها یکی از هزاران راز و زیبایی است که این سرزمین در خود پنهان کرده است و هر ساله مشتاقان طبیعت را به سوی خود می‌کشاند.
منبع: ایرنا