به گزارش روز یکشنبه ایرنا، نشست خبری جشنواره فضای مجازی حکیم ابوالقاسم فردوسی، پیش از ظهر امروز یکشنبه ۲۱ بهمن با حضور سعید پورابوالقاسم رئیس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی، جمال رحمتی دبیر بخش تصویرگری جشنواره، محمود جعفری دهقی دبیر بخش شاهنامه‌خوانی جشنواره در مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی برگزار شد.
پورابوالقاسم درباره هدف از برگزاری جشنواره مجازی فردوسی گفت: امروز، با گسترش فضای مجازی و تأثیر آن بر زندگی روزمره، نیازمند برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری برای تولید و توزیع محتواهای فرهنگی مناسب هستیم. بی‌شک، جهانی شدن یک واقعیت غیرقابل انکار است اما در عین حال، باید برای مدیریت این فضا و جلوگیری از کمرنگ شدن هویت فرهنگی و ادبی ایران تلاش کنیم، این جشنواره نیز در همین راستا طراحی شده تا بتواند میراث ادبی و فرهنگی ما را در فضای دیجیتال زنده نگه دارد.
رئیس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی افزود: این جشنواره با محوریت شاهنامه و ادبیات حماسی ایران طراحی شده است تا نسل جدید را به این میراث ارزشمند متصل کند. امروز بسیاری از جوانان و نوجوانان، آشنایی کافی با حافظ، مولانا، فردوسی و سایر بزرگان ادبی ایران ندارند و ما وظیفه داریم که این گسست فرهنگی را کاهش دهیم.
وی ادامه داد: به همین دلیل، مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی تلاش کرده است تا با اجرای برنامه‌هایی در فضای دیجیتال، بستری برای معرفی این مفاخر فراهم کند. سیاست اصلی ما ایجاد یک بستر موازی برای انتشار محتوای فرهنگی اصیل است، به طوری که بتوانیم تأثیرگذاری آن را افزایش داده و از کمرنگ شدن این مفاهیم جلوگیری کنیم. نکته قابل‌توجه این است که خود فضای مجازی ظرفیت بالایی برای بازنشر این محتواها دارد. وقتی ما تولیدات ارزشمند را در این فضا عرضه کنیم، کاربران نیز آن را به اشتراک خواهند گذاشت. بنابراین، این جشنواره تنها آغاز یک جریان فرهنگی است که می‌تواند در بلندمدت تأثیرات مثبتی بر نگاه و رفتار نسل جدید داشته باشد.
رئیس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی گفت: وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی تأکید بسیاری به موضوع پاسداشت زبان فارسی دارند که این اتفاق بسیار مهمی است. همه اینها سبب شد تا بتوانیم در این حوزه به برگزاری جشنواره فضای مجازی حکیم ابوالقاسم فردوسی بپردازیم. همچنین قرار است در این جشنواره از داوود فتحعلی بیگی تقدیر کنیم که او یکی از سرمایه های کشورمان محسوب می شود.
پورابوالقاسم گفت: جشنواره فضای مجازی حکیم ابوالقاسم فردوسی روز شنبه ۲۷ مهر ساعت ۱۷ در تماشاخانه سنگلج با حضور سیدعباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی برگزار و از برگزیدگان تقدیر می‌شود. آثار برگزیدگان و شرکت کنندگان جشنواره فضای مجازی حکیم ابوالقاسم فردوسی در فضای مجازی منتشر می شود. این کنشگری‌ها جذاب است و همه لایه های جامعه را دربر می گیرد. اختتامیه جشنواره به معنای پایان کار نیست، بلکه ما جشنواره را با انتشار آثار در فضای مجازی ادامه خواهیم داد. این رویداد سبب افزایش کنش کنشگران، تولید محتوای بیشتر در فضای مجازی، ترغیب و انگیزه بخش بودن کاربران نسبت به حوزه ادبیات فارسی و به ویژه حکیم ابوالقاسم فردوسی است.
رئیس مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی گفت: بیش از ۸۰۰ اثر در چهار بخش شاهنامه خوانی، نقالی، متون مکتوب و تصویرسازی به دبیرخانه جشنواره ارسال شد. همه تلاش مان این است که محتوای فرهنگ و ادب فارسی را در فضای مجازی منتشر کنیم و به آن غنا بخشیم. قرار است هر سال در مرکز توسعه فرهنگ و هنر در فضای مجازی، به یکی از مفاخر بپردازیم. در اولین اقدام حکیم ابوالقاسم فردوسی را مدنظر قرار دادیم. متأسفانه نسل جوان ما گرایش بسیاری به انیمه های مختلفی دارند درحالی که ما مفاخر بسیاری داریم که نسل جدید هنوز با آن غریبه هستنند. باید از همه ظرفیت های کشور بهره ببریم و در این راستا تلاش کنیم.
شاهنامه همواره با تصویرگری همراه است
جمال رحمتی، دبیر بخش تصویرگری این جشنواره، با اشاره به بخش های جشنواره مجازی فردوسی که شامل شاهنامه خوانی، نقالی، متون مکتوب، تصویرسازی است، اظهار داشت: هر یک از این بخش‌ها نقش مهمی در زنده نگه داشتن میراث ادبی ما ایفا می‌کنند. به‌ویژه، بخش تصویرسازی اهمیت ویژه‌ای دارد، زیرا شاهنامه همواره همراه با روایت‌های تصویری بوده و نسخه‌های مصور آن از شاهکارهای هنر ایرانی محسوب می‌شوند.
وی افزود: استقبال از بخش کودکان و نوجوانان بسیار فراتر از انتظارات ما بود. بسیاری از شرکت‌کنندگان از این گروه سنی آثار ارزشمندی را خلق کردند که نشان‌دهنده استعدادهای فوق‌العاده در این حوزه است. باید سرمایه‌گذاری بیشتری روی این استعدادها انجام دهیم تا بتوانیم علاوه بر حفظ مفاخر ادبی، انگیزه‌ای برای نسل آینده ایجاد کنیم.
رحمتی اظهار داشت: در مجموع، بیش از ۸۰۰ اثر از سراسر کشور به دبیرخانه جشنواره ارسال شده است که در نوع خود، آمار قابل‌توجهی محسوب می‌شود. در بخش تصویرسازی، ۲۱۲ اثر دریافت شد که پس از بررسی‌های اولیه، ۲۹ اثر به مرحله نهایی راه یافتند. از این تعداد: ۱۱ اثر در بخش کودکان، ۶ اثر در بخش نوجوانان، ۱۲ اثر در بخش بزرگسالان با بررسی‌های داوران، برگزیدگان نهایی انتخاب شده و در مراسم اختتامیه معرفی خواهند شد.
دبیر بخش تصویرگری با اشاره به برنامه‌های اختتامیه و رویدادهای جانبی آن گفت: این مراسم، تنها شامل اعلام برگزیدگان نیست، بلکه برنامه‌های جانبی متعددی نیز برای آن در نظر گرفته شده است. یکی از مهم‌ترین برنامه‌های جانبی این جشنواره، برگزاری یک کارگاه تخصصی با حضور ۲۱ طراح برجسته ایرانی است که در آن، هر گروه بخشی از «هفت‌خان رستم» را تصویرسازی خواهد کرد. آثار تولیدشده در این کارگاه، در قالب یک کتاب نفیس منتشر شده و به‌عنوان یکی از خروجی‌های مهم جشنواره در دسترس علاقه‌مندان قرار خواهد گرفت.
رحمتی افزود: موضوع شخصیت پردازی یک فرآیند است که باید طی شود. این موضوع با برگزاری یک جشنواره تحقق نمی‌یابد. صداوسیما یکی از بازوهایی است که می‌تواند با اقتباس از شاهنامه در این عرصه مؤثر باشد. برگزاری این جشنواره یک قدم در این مسیر بوده که برداشته شده است. ما هنرمندان و طراحان بسیار قوی داریم که مهاجرت کرده‌اند و در سطح بین الملل فعالیت چشمگیری دارند. نمونه‌های دیگری را هم در سطح بین الملل شاهد هستیم؛ ادبیات ایران به ویژه شاهنامه قابلیت این موضوع را برای بحث شخصیت پردازی دارد.
وی با اشاره به نمای تندیس جشنواره فضای مجازی حکیم ابوالقاسم فردوسی گفت: تندیس دارای دو وجه است. یک طرف آنکه نام جشنواره بوده و طرف دیگر آن برگرفته از گل لوتوس که سمبل ایران باستان و نمادی از ۱۲ ماه سال است. ما سعی کردیم در این تندیس حس ایرانی بودن را ایجاد کنیم.
شاهنامه هنوز هم زنده است و می‌تواند نسل‌های جدید را به خود جذب کند
در ادامه محمود جعفری دهقی با اشاره به این که شاهنامه، اثری جهانی است که ارزش آن بر هیچ‌کس پوشیده نیست، اظهار داشت: هر قدمی که در راستای شناساندن و معرفی این گنجینه برداشته شود، یک گام ارزشمند در جهت پاسداشت فرهنگ و ادب فارسی خواهد بود. این جشنواره نیز گامی در همین راستا است؛ رویدادی که تلاش دارد شاهنامه را در ابعاد مختلف به نسل امروز معرفی کند و تأثیر عمیقی در آشنایی مردم، به‌ویژه کودکان و نوجوانان، با این اثر گران‌قدر داشته باشد.
وی با اشاره به بخش های مختلف جشنواره مجازی فردوسی افزود: در این رویداد، علاوه بر گروه‌های سنی مختلف، موضوعات جشنواره نیز به‌صورت تخصصی دسته‌بندی شده بودند. این تنوع در بخش‌ها و موضوعات، باعث شد تا افراد با سلیقه‌ها و مهارت‌های مختلف بتوانند در جشنواره مشارکت کنند. از شاهنامه‌خوانان و نقالان سنتی گرفته تا پژوهشگران، هنرمندان و حتی کودکان و نوجوانانی که برای اولین‌بار با این اثر حماسی آشنا شده بودند.
جعفری دهقی یکی از نقاط قوت این جشنواره را فرآیند دقیق و علمی داوری آثار دانست و گفت: هر یک از بخش‌های جشنواره دارای داوران متخصص در همان حوزه بودند. در هر بخش، سه تا چهار داور متخصص حضور داشتند که ساعت‌ها زمان صرف بررسی و ارزیابی آثار کردند. تمامی آثار که به‌صورت ویدیویی ارسال شده بودند و در مجموع، تعداد زیادی از علاقه‌مندان از سراسر کشور در این جشنواره شرکت کردند و آثار خود را در بخش‌های مختلف ارسال کردند.
وی ادامه داد: در بخش بزرگسالان: از بین تمامی آثار دریافتی، ۲۰ نفر به‌عنوان نامزد نهایی معرفی شدند.در بخش نوجوانان: ۵ نفر به مرحله نهایی راه یافتند. در بخش کودکان: ۹ نفر به‌عنوان نامزد نهایی انتخاب شدند. بخش کودکان جشنواره، یکی از جذاب‌ترین و پویاترین بخش‌ها بود. همان‌طور که اشاره شد، استقبال از این بخش فراتر از انتظار ما بود و نشان داد که علاقه‌مندی کودکان به شاهنامه و مفاهیم حماسی آن، همچنان زنده و پررنگ است.
این استاد ایرانشناسی گفت: این جشنواره، با تمام بخش‌های متنوع و استقبال گسترده‌ای که از آن شد، نشان داد که شاهنامه هنوز هم زنده است و می‌تواند نسل‌های جدید را به خود جذب کند. برگزاری این رویداد نه‌تنها گامی در جهت حفظ و ترویج فرهنگ و ادب فارسی بود، بلکه بستری را فراهم کرد تا کودکان، نوجوانان و بزرگسالان به شکل فعال‌تری با این اثر فاخر تعامل داشته باشند. امیدواریم که این جشنواره، آغازی برای برنامه‌های گسترده‌تر در آینده باشد و بتوانیم با استمرار این حرکت، فرهنگ شاهنامه‌خوانی و مفاهیم حماسی آن را بیش‌ازپیش در جامعه نهادینه کنیم.
در پایان در بخش پرسش و پاسخ، پورابوالقاسم در پاسخ به خبرنگار ایرنا با اشاره به رویکرد بین‌المللی جشنواره گفت: یکی از نکات مهم در این جشنواره، گسترش آن در سطح بین‌المللی است. ما از همان ابتدا تلاش کردیم تا این رویداد را فراتر از مرزهای ایران برگزار کنیم و خوشبختانه، استقبال خوبی از کشورهای عضو اکو و سایر کشورهایی که با زبان فارسی و میراث شاهنامه آشنایی دارند، صورت گرفته است.
وی افزود: علاوه بر این، برنامه‌هایی برای ارتباط بیشتر با هنرمندان و پژوهشگران کشورهای مختلف داریم تا بتوانیم این جشنواره را به‌عنوان یک رویداد سالانه بین‌المللی تثبیت کنیم.
پورابوالقاسم در پاسخ به سوال یکی از خبرنگاران گفت: یکی از مهم‌ترین اهداف ما، تداوم این حرکت فرهنگی در فضای دیجیتال است. جشنواره مجازی فردوسی نباید تنها یک رویداد مقطعی باشد، بلکه باید به‌عنوان یک جریان فرهنگی ادامه یابد. به همین دلیل، محتواهای تولیدشده در این جشنواره به‌طور گسترده در فضای مجازی منتشر خواهند شد. علاوه بر پلتفرم‌های رسمی جشنواره، شرکت‌کنندگان نیز این آثار را منتشر خواهند کرد که به دیده‌شدن بیشتر آن‌ها کمک خواهد کرد.
وی افزود: ما قصد داریم که در دوره‌های بعدی، این روند را ادامه دهیم و سایر مفاخر ایرانی را نیز از طریق چنین جشنواره‌هایی معرفی کنیم، امیدوارم این جشنواره بتواند گامی مؤثر در جهت حفظ و گسترش فرهنگ و ادب فارسی باشد و نسل‌های آینده را بیش از پیش با میراث ارزشمند فردوسی و شاهنامه آشنا کند.
در پایان نشست، تندیس جشنواره فضای مجازی حکیم ابوالقاسم فردوسی رونمایی شد.
جشنواره فضای مجازی حکیم ابوالقاسم فردوسی به همراه بزرگداشت داوود فتحعلی بیگی روز شنبه ۲۷ بهمن در تماشاخانه تالار سنگلج برگزار می‌شود. در این مراسم محمدجعفر یاحقی با عنوان شاهنامه خوانی در پویه تاریخ و بهمن نامور مطلق با عنوان شاهنامه اسطوره - متن آسیایی به ایراد سخنرانی می‌پردازند.
محمود جعفری دهقی، علیرضا قیامتی، اردشیر صالح پور، قطب الدین صادقی، پریسا سیمین مهر، محممدحسین ناصر بخت و کمال طباطبایی از داوران این جشنواره به شمار می‌رود.