به گزارش ایکنا، نشست خبری «هفدهمین جایزه ادبی جلال» روز یکشنبه، 30 دی، با حضور ابراهیم حیدری، مدیرعامل خانه کتاب و ادبیات ایران؛ مسعود کوثری، دبیر علمی گام هفدهم جایزه جلال و حامد محقق، معاون شعر و ادبیات داستانی خانه کتاب و ادبیات ایران و دبیر اجرایی این جایزه ادبی در سرای کتاب خانه کتاب و ادبیات ایران برگزار شد.
حامد محقق؛ معاون شعر و ادبیات داستانی خانه کتاب و ادبیات ایران و دبیر اجرایی هفدهمین جایزه ادبی جلال در این نشست با اشاره به آنکه رسانه‌ها پایه مهم جوایز ادبی و نقشی تأثیرگذار در حوزه ارزشگذاری و سنجش این جوایز دارند یادآور شد: نقش دیگری که کمتر رسانه‌ها به آن توجه کرده‌اند، معرفی کتاب‌ها و نویسندگان برگزیده جوایز ادبی است. امیدواریم این نقش در آینده فعالیت رسانه پررنگ‌تر شود.
2526 اثر در داوری گام هفدهم جایزه جلال
محقق در روایت آماری خود از جشنواره امسال با اشاره به آنکه 2526 اثر به بخش داوری گام هفدهم جایزه جلال راه پیدا کرد در تفکیک این آثار گفت: 1265 اثر در حوزه داستان بلند و رمان؛ 749 اثر در حوزه مستندنگاری؛ 396 اثر در مجموعه داستان کوتاه و 116 اثر در حوزه نقد ادبی؛ مجموعه آثار این دوره جایزه ادبی جلال را به خود اختصاص داده‌اند.
دبیر اجرایی هفدهمین جایزه ادبی جلال خاطرنشان کرد: 879 ناشر ناشر و کتاب‌های آنها در این دوره داوری شدهاند و 22 نامزد گام هفدهم به‌زودی معرفی خواهند شد. در این میان انتشارات «خط مقدم» و «چشمه» با دو نامزدی هر یک بیشترین سهم را میان ناشران داشته‌اند. همچنین دو ناشر غیر تهرانی نیز میان نامزدها به چشم می‌خورد.
محقق درباره توجه به ادبیات اقلیم به عنوان رویکرد ویژه گام هفدهم جایزه ادبی جلال خاطرنشان کرد: در این راستا پنج نویسنده غیر تهرانی میان نامزدها وجود دارند. مسن‌ترین فرد نویسنده 67 ساله و جوانترین نویسنده نامزد شده 35 سال است. سه نفر از نامزدها بانوان هستند و سه نفر نیز با اولین کتاب خود نامزد جایزه ادبی جلال شدهاند. در بین 12 داور اصلی، پنج نفر از داوران غیر تهرانی هستند.
محقق در پایان سخنان خود با اشاره به برگزاری دوره «اقلیم قلم» که دو دوره از آن پیش از آغاز روند اجرایی گام هفدهم جایزه ادبی جلال با محوریت «شمال غرب» و «مرکز و جنوب» ایران با جامعیت 16 استان و 200 نویسنده برگزار شده است گفت: دوره نهایی تربیت این نویسندگان با نام «دوره آل‌جلال» میزبان 60 نفر در بخش پایانی خواهد بود که طی روزهای آتی برگزار خواهد شد.
سکوی معرفی برگزیدگان به رخدادهای جهانی
سخنران بعدی این نشست، مسعود کوثری دبیر علمی جایزه ادبی جلال بود که سخنان خود را با بیان آنکه جایزه جلال در این دوره به سبب فشردگی فراوان بنا بر برنامه قبلی در سالروز تولد جلال برگزار نشد، یادآور شد: با وجود تمامی این تغییرات در نهایت سوم بهمن شاهد مراسم اختتامیه این رخداد خواهیم بود.
دبیر علمی هفدهمین جایزه ادبی جلال با اشاره به آنکه از نکات قابل توجه این دوره، گسترش دامنه داستان کوتاه با 396 مجموعه است که نسبت به سال قبل افزایش چشمگیری داشته و همچنین در حوزه داستان بلند و رمان؛ افزایش این بخش نیز شاهد چربش کمّی نسبت به کیفیت آثار هستیم خاطرنشان کرد: درست است که میان آثار رسیده به دبیرخانه آثار قابل توجه فراوانی وجود دارد؛ اما باید گام‌هایی برای کاهش نگاه کمی و حرکت به سمت کیفیت آثار ادبی خاصه در حوزه رمان و داستان بلند کشور برداریم.
کوثری با تأکید بر آنکه جایزه جلال باید به سکویی برای معرفی برندگان این رخداد جهت کسب جوایز بین‌المللی بدل شود خاطرنشان کرد: به عنوان مثال گروه‌های نقد ادبی در طول سال باید فعال‌تر شوند تا علاوه بر سنجش کیفیت آثار برای افزایش سطح ادبیات ملی گام‌های اجرایی‌تر بردارند.
وی توجه به فرهنگ، آداب و رسوم اقلیم‌های ایران و تنوع‌بخشی به ادبیات ایران را راهی برای برون رفت از ادبیات آپارتمانی دانست و تصریح کرد: این آسیب پیش از این در سینمای کشورمان نیز وجود داشته است در حالی که در حوزه ادبیات باید به دنبال تنوع و تقویت آن باشیم. این یکی دیگر از رسالت های جایزه ادبی جلال است.
دبیر علمی هفدهمین جایزه ادبی جلال با بیان آنکه دو نکته در آیین‌نامه این رویداد باید اصلاح شود تأکید کرد: مسئله نخست به امر پژوهش بازمی‌گردد که غفلت از آن باعث شده در حوزه نقد ادبی در این جشنواره آثاری که رویکرد پژوهشی دارند را از رقابت کنار بگذاریم که این آسیبی مهم به شمار می‌رود.
وی افزود: همچنین در حوزه مستندنگاری با توجه به بخش‌های مختلف، متنوع و حضور پنج گونه زندگینامه‌نویسی، تاریخ شفاهی، مستند تاریخ جنگ، مستند اجتماعی و روایت تاریخ انقلاب، نیازمند رسیدن به تعریفی واحد و یا تفکیک بخش مستندنگاری جهت برقراری عدالت با رویکرد ارائه جوایز به نفرات برگزیده خواهیم بود.
کوثری در پایان سخنان خود با اشاره به آنکه بازار داستان بلند و رمان را در بازار کتاب کشورمان به رمان‌های خارجی باخته‌ایم تصریح کرد: اگر نگرش و سیاست در همین حوزه با همین فرمان ادامه پیدا کند در آینده نه‌چندان دور شاهد خالی شدن سبد فرهنگی خانواده‌ها از رمان ایرانی و داستان بلند ایرانی خواهیم بود. این خطر بزرگی برای رمان فارسی به شمار می‌رود.
در حوزه ادبیات از تغییر باید استقبال کرد
در ادامه این نشست کوثری در پاسخ به پرسش خبرنگار ایکنا مبنی بر آنکه در شانزدهمین دوره این جایزه آقای گلعلی بابایی به‌عنوان دبیر علمی، بخش مستندنگاری را مهمترین بخش جایزه ادبی دانست و حال شما در تغییر آیین‌نامه به بحث مستندنگاری اشاره می‌کنید دلیل این دوگانگی چیست گفت: در حوزه ادبیات اگر نیازمند تغییر باشیم باید از آن استقبال کنیم.
وی تصریح کرد: مؤلفه‌ای که درباره تغییر آیین‌نامه در بخش مستندنگاری را عنوان کردم برآمده از آرای هیئت داوران بخش مستندنگاری که همگی آنها از نویسندگان شناسای ادبیات جنگ با کارنامه درخشان هستند بازمی‌گردد. این اتفاق‌نظر با وجود ورود پنج گونه مجزا و قابل اعتنا به بخش مستندنگاری یا نیازمند تفکیک این بخش و ارائه جوایز در گونه‌های متفاوت است و یا اینکه سازوکاری در حوزه اجرایی نزد مدیران فرهنگی ایجاد شود تا بخشی از این کتاب‌ها در جوایز دیگر ادبی مورد داوری قرار گیرند.
همچنین حامد محقق؛ دبیر اجرایی این جشنواره در پاسخ به این پرسش ایکنا که گام هفدهم جایزه جلال در قیاس با گام شانزدهم شاهد کاهش 363 اثر در قامت نگاه داوری است در حالی که دبیر علمی این رویداد از افزایش کمی و کیفی رخداد خبر داده است درباره چرایی این تناقض آماری گفت: جایزه ادبی جلال شفاف‌ترین جایزه ادبی کشورمان با آیین‌نامه‌ای مشخص است. ما وظیفه بررسی کتاب‌های منتشر شده طی یک سال را داریم. اینکه چرا طی سال 1402 کتاب‌های منتشرشده از نظر آمار کمی کاهش داشته‌اند را باید از ناشران پرسید. همچنین شرایط جامعه و مسائل اقتصادی را در این میان به حساب آورد.
انتهای پیام