فرارو- هیرسوتیسم به رشد بیش از حد موها در صورت و بدن زنان گفته میشود که معمولاً بهتدریج و در طی زمان طولانی رخ میدهد.
علائم شایع
- ضخیم و تیره شدن موها و رشد طبق الگویی که در مردان دیده میشود (ریش، سبیل، موی روي قفسه سینه)
- عادت ماهانه نامنظم یا قطع عادت ماهانه
- آکنه
- گاهی کلفت شدن صدا
- گاهی مشکلات ناباروری
علل
- تولید بیش از اندازه آندروژنها (هورمونهای مردانه) از تخمدان یا غدد فوقکلیوی به علت اختلالاتی مانند نشانگان تخمدان پلیکیستیک یا هیپرپلازی مادرزادی غدد فوقکلیوی
- تومورهای غدد فوقکلیوی یا تخمدان
- بدون دلیل مشخص و شناخته شده
عوامل تشدیدکننده بیماری
- سابقه خانوادگی هیرسوتیسم
- افراد سبزه و دارای موی تیره
- مصرف هورمونهای مردانه (آندروژنها)، داروهای کورتیزونی، قرصهای تنظیم خانواده، هورمونها و برخی از داروهای ضد فشار خون
- یائسگی یا عدم تخمکگذاری
پیشگیری
راه خاصی برای پیشگیری از این مشکل وجود ندارد.
عواقب مورد انتظار
با تشخیص و درمان هرگونه علت زمینهساز غالباً میتوان از رشد بیشتر موها جلوگیری نمود. پاسخ به درمان ممکن است 6 تا 12 ماه زمان ببرد. موهای زائد را میتوان با روشهای مختلف حذف کرد.
عوارض احتمالی
- بیمار ممکن است احساس کند که جذابیت کافی ندارد و نتواند ارتباط مناسبی با افراد برقرار کند.
- ناباروری
- ممکن است درمان اولیه هیرسوتیسم مؤثر واقع نشود.
درمان
**اصول کلی**
- معاینه، آزمایشات تشخیصی و گاهی تصویربرداری (سیتی اسکن یا ام. آر. آی) به تشخیص علت زمینهساز هیرسوتیسم کمک میکنند.
- نوع درمان بستگی به علت هیرسوتیسم دارد. اگر هیرسوتیسم خفیف باشد و عادت ماهانه نیز نامنظم نباشد، ممکن است نیازی به درمان نباشد. در موارد دیگر، درمان بستگی به تمایل بیمار برای بچهدار شدن در آینده دارد.
- تومورهای تخمدان یا غدد فوقکلیوی باید با جراحی برداشته شوند.
- انتخابهای درمانی برای حذف موهای زائد شامل تراشیدن، استفاده از موچین، سفید کردن مو و الکترولیز میشود. روش الکترولیز موهای زائد را بهطور دائمی حذف میکند.
**داروها**
- هیچ دارویی که اختصاصاً برای درمان هیرسوتیسم تأیید شده باشد وجود ندارد.
- شایعترین داروی مورد استفاده برای درمان هیرسوتیسم یک دیورتیک (ادرارآور) است که اثرات ضد هورمونهای مردانه را دارد.
- سایر داروهایی که ممکن است برای هیرسوتیسم ناشی از تولید بیش از حد آندروژنها توصیه شوند عبارتند از دگزامتازون، داروهای تنظیم خانواده، لوپرولاید و داروهای ضد آندروژن. این داروها ممکن است به کاهش رشد موی جدید کمک کنند اما معمولاً مقدار موی موجود را تغییر نمیدهند.
- ممکن است داروهای اضافهتری برای هرگونه بیماری زمینهای تجویز شوند.
- اگر پوست در اثر تراشیدن تحریک شود، از کرم هیدروکورتیزون 1٪ استفاده کنید.
- استفاده از مواد یا کرمهای موبر با احتیاط توصیه میشود زیرا ممکن است باعث تحریک پوست شوند.
**فعالیت در زمان ابتلا به بیماری**
معمولاً محدودیتی وجود ندارد.
**رژیم غذایی**
رژیم خاصی توصیه نمیشود. اگر اضافه وزن دارید، معمولاً رژیم لاغری توصیه میشود.
در چه شرایطی باید به پزشک مراجعه کرد؟
- اگر شما یا یکی از اعضای خانوادهتان علائم هیرسوتیسم را دارید.
- اگر دچار علائم جدید و غیر قابل توجیه شدید. داروهای مورد استفاده در درمان ممکن است عوارض جانبی به همراه داشته باشند.
- اگر حامله شوید، بعضی از داروهای مورد استفاده در درمان هیرسوتیسم نیاز است قطع شوند.