به گزارش خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا)، مهدی محمدی، معاون حقوقی امور مجلس و استان‌ها وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی به مناسبت هفته کتاب و کتابخوانی پیام صادر کرد. وی در این پیام از کتاب به‌عنوان بنیادی‌ترین ارکان توسعه فرهنگی جامعه و میراث‌دار اندیشه‌ها، تجربه‌ها و دانش بشری که نقشی بی‌بدیل در رشد فردی و اجتماعی دارد نام برده است.
در متن پیام معاون حقوقی، امور مجلس و استان‌ها وزارت فرهنگ به این مناسبت آمده است:
«هوالحکیم
بنیادی‌ترین ارکان توسعه فرهنگی جامعه، کتاب و کتابخوانی است، زیرا کتاب به‌عنوان میراث‌دار اندیشه‌های بشری و ابزار انتقال دانش، مهم‌ترین راه برای ارتقای آگاهی و شعور اجتماعی به شمار می‌رود.
کتاب به‌عنوان میراث‌دار اندیشه‌ها، تجربه‌ها و دانش بشری، نقشی بی‌بدیل در رشد فردی و اجتماعی دارند. اگر بخواهیم جامعه‌ای فرهیخته، پویا و پیشرو بسازیم، باید به جایگاه کتاب و کتابخوانی توجه ویژه‌ای داشته باشیم.
کتاب نه‌تنها ابزارهای انتقال علم و فرهنگ هستند، بلکه به عنوان عامل‌های اصلی شکل‌دهنده به هویت فردی و جمعی نیز عمل می‌کنند. به همین دلیل، ترویج کتابخوانی از اهمیتی ویژه برخوردار است. مطالعه کتاب به‌عنوان یکی از مهم‌ترین عوامل تقویت تفکر انتقادی، خلاقیت، و توسعه مهارت‌های حل مسئله شناخته می‌شود. از سوی دیگر، کتاب این امکان را می‌دهد که در گستره‌ای وسیع از زمان و مکان، به اندیشه‌ها و تجربیات دیگران دست یابیم و از آن بهره‌مند شویم.
اهمیت کتابخوانی در سطوح مختلف جامعه
کتابخوانی تنها مختص به گروه‌های خاصی از جامعه نیست. بلکه در تمام اقشار، از کودکان و نوجوانان گرفته تا بزرگسالان و متخصصین، باید ترویج یابد. در دنیای امروز که با سرعتی بی‌نظیر در حال تغییر است، کتابخوانی می‌تواند به‌عنوان یک عامل مهم در هم‌سطح‌سازی دسترسی به دانش، ایجاد فرصت‌های برابر و افزایش آگاهی عمومی عمل کند.
در این راستا، استان‌های مختلف کشور هرکدام ظرفیت‌ها و ویژگی‌های خاص خود را دارند که می‌توانند به‌عنوان بستری مناسب برای ترویج فرهنگ کتابخوانی عمل کنند. برای نمونه، استان‌هایی با جمعیت جوان و علاقه‌مند به فناوری، می‌توانند با استفاده از ابزارهای دیجیتال و پلتفرم‌های آنلاین، فعالیت‌های کتابخوانی را تسهیل کنند. در این استان‌ها، برگزاری مسابقات آنلاین کتابخوانی یا تشویق به عضویت در اپلیکیشن‌های کتاب‌خوان می‌تواند موجب گسترش دسترسی به منابع علمی و ادبی شود.
از سوی دیگر، استان‌هایی با تاریخ فرهنگی غنی و جمعیت سنتی‌تر، می‌توانند از طریق برگزاری جشنواره‌های کتاب، نشست‌های نقد و بررسی کتاب، و برنامه‌های فرهنگی محلی، ترویج کتابخوانی را در سطح جامعه تقویت کنند. در این مناطق، برگزاری کارگاه‌های آموزشی برای خانواده‌ها و مدارس می‌تواند موجب آشنایی بیشتر با اهمیت کتاب و تشویق به مطالعه شود.
فعالیت‌های لازم در استان‌ها برای توسعه کتابخوانی
۱. ایجاد کتابخانه‌های عمومی و تخصصی در مناطق مختلف:
۲. یکی از نیازهای اساسی در توسعه کتابخوانی، فراهم کردن دسترسی آسان به منابع کتابی است. بنابراین، راه‌اندازی و تجهیز کتابخانه‌های عمومی در مناطق دورافتاده و کم‌برخوردار، امری ضروری است.
پشتیبانی از نویسندگان محلی: به‌منظور ایجاد انگیزه برای تولید محتوای کتابی و فرهنگی در سطح استان‌ها، لازم است حمایت‌های ویژه‌ای از نویسندگان و مولفان محلی صورت گیرد. برگزاری مسابقات نوشتاری و اعطای جوایز به آثار برتر می‌تواند مشوقی برای تولید محتوای بومی باشد.
۳- ارتقاء برنامه‌های آموزشی در مدارس و دانشگاه‌ها: ترویج کتابخوانی باید از سنین پایین آغاز شود. در این راستا، برگزاری کارگاه‌های تخصصی برای معلمان، برگزاری مسابقات کتابخوانی، و ایجاد کتابخانه‌های کوچک در مدارس می‌تواند پایه‌گذار آینده‌ای روشن برای فرهنگ کتابخوانی باشد.
۴. برگزاری جشنواره‌ها و نمایشگاه‌های کتاب در سطح استان‌ها: این رویدادها نه تنها فرصتی برای دسترسی به کتاب‌های جدید فراهم می‌آورد، بلکه موجب برقراری تعاملات فرهنگی و علمی در سطح استانی می‌شود.
ظرفیت‌های موجود در استان‌ها برای ترویج کتابخوانی
۱. همکاری با سازمان‌های مردم‌نهاد: بسیاری از سازمان‌های مردم‌نهاد در حوزه‌های فرهنگی فعال هستند و می‌توانند در راستای ترویج کتابخوانی و ایجاد برنامه‌های آموزشی موثر مشارکت داشته باشند.
۲. استفاده از ظرفیت رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی: با گسترش فضای دیجیتال، استان‌ها می‌توانند از ظرفیت رسانه‌ها و شبکه‌های اجتماعی برای ترویج کتابخوانی استفاده کنند. ایجاد کمپین‌های دیجیتال و برگزاری جلسات آنلاین با نویسندگان و محققان می‌تواند مخاطبان جدیدی را جذب کند.
۳. توسعه پلتفرم‌های دیجیتال کتابخوانی: ایجاد و توسعه اپلیکیشن‌های کتابخوانی و اشتراک‌گذاری دیجیتال کتاب‌ها، به‌ویژه در مناطق دورافتاده، می‌تواند گامی موثر در دسترسی به منابع علمی و فرهنگی باشد.
بنا بر این به‌عنوان نتیجه‌گیری؛ کتاب و کتابخوانی باید در قلب سیاست‌گذاری‌های فرهنگی ما قرار گیرد، زیرا تنها از این طریق می‌توانیم به ارتقای سطح فرهنگی جامعه، افزایش مهارت‌های فردی و اجتماعی، و در نهایت، توسعه پایدار کشور دست یابیم.
∎