مصطفی آزادی، در گفت‌وگو با خبرنگار پایگاه خبری بازار سرمایه ایران(سنا)، با اشاره به روند تاریخی قیمت‌گذاری بنزین اعلام کرد: ریشه همه ناترازی‌ها به پیش از انقلاب و پس از آن به قانون مجلس هفتم در سال ۱۳۸۳ باز می‌گردد.
مصطفی آزادی ادامه داد: در طول این سال‌ها تورم زیادی داشته‌ایم که به افزایش قیمت کالاها منجر شده، اما بخش انرژی نتوانسته خودش را با تورم هماهنگ کند. ضمن این‌که شرایط اقتصادی با توجه به کاهش درآمد سرانه و تولید ناخالص داخلی بسیار سخت شده است.
نمودار افزایش قیمت بنزین در سال‌های متفاوت پس از انقلاب
آزادی در پاسخ به این پرسش که در صورت تحقق واردات و آزادسازی قیمت بنزین، صنعت پالایش تا چه حد متاثر خواهد شد؛ تاکید کرد: دو سناریو را می‌توان برای این امر در نظر گرفت؛ اول این که اگر دولت بنزین را به قیمت یارانه‌ای به مصرف‌کننده ارائه کند، فشار بسیار زیادی به بودجه کشور خواهد آمد و این روش منتفی است.
این کارشناس بازار سرمایه، سناریوی دوم را این گونه توضیح داد: قیمت بالای بنزین سوپر باعث کاهش تقاضای آن شده است. بنزین نزدیک ۲۹ درصد از ظریفت پالایشگاه‌ها را به خود اختصاص داده که نزدیک به ۵ درصد آن متعلق به تولید بنزین سوپر است که در حال حاضر دولت بنزین معمولی و سوپر را از پالایشگاه‌ها خریداری و به صورت یارانه‌ای به مردم عرضه می‌کند. بنابراین دولت نزدیک ۲۰ همت یارانه از این ناحیه پرداخت می‌کند که با واردات و آزادسازی قیمت بنزین سوپر این مبلغ در دولت ذخیره می‌شود.
آزادی افزود: با توجه به قیمت ۱.۲ دلاری قیمت بنزین سوپر فوب خلیج فارس و نرخ‌های دلار آزاد و مبادله‌ای پیش‌بینی می‌شود، قیمت نهایی بنزین سوپر وارداتی بین ۶۱ تا ۸۰ هزار تومان باشد.
او توضیح داد: با توجه به قیمت‌گذاری دستوری و این‌که شرکت‌های پالایشی مجبورند محصول اصلی خودشان را به شرکت پالایش و پخش تحویل بدهند، در همین میان، دولت به پالایشگاه‌ها تاکنون ۱۶۲ همت بدهی دارد، این موضوع، شرکت‌ها را در یک دوراهی بزرگ قرار داده، دوراهی توسعه یا عدم توسعه و تمایل به تولید و فروش بیشتر محصول‌هایی مانند وکیوم‌باتوم که بتواند به نقدینگی شرکت‌ها کمک کند. از این رو واردات بنزین سوپر تاثیری بر روی سودآوری شرکت‌های پالایشی نخواهد داشت؛ اما برای دولت به‌واسطه کسری بودجه مناسب است.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: البته وارد کردن بنزین، می‌تواند در داخل رقابت ایجاد کند و پالایشگاه‌هایی که در حال حاضر توان تولید بنزین با کیفیت بالا را ندارند، احتمالا به سمت سرمایه‌گذاری برای افزایش محصول خود می‌روند. ولی از سوی دیگر کاهش فشار بر پالایشگاه‌های داخلی برای تولید بنزین سوپر می‌تواند باعث کاهش تمایل به سرمایه‌گذاری و تاخیر در ارتقای فناوری شود.
آزادی اضافه کرد: در صورت تحقق واردات بنزین، با توجه به این‌که قیمت بنزین سوپر وارداتی بیش از توان پرداختی عموم مردم است در بخش بنزین معمولی شاهد کاهش میزان مصرف نخواهیم بود اما از سوی دیگر ممکن است واردات بنزین سوپر به قیمت فوب خلیج فارس، هزینه‌های ارزی را افزایش دهد، با توجه به محدودیت‌های ارزی که با آن مواجه هستیم، ممکن است این امر، فشارهایی بر اقتصاد وارد کند.
این کارشناس بازار سرمایه در مورد آثار افزایش کیفیت بنزین در کشور گفت: در صورت افزایش توان مصرف‌کننده نسبت به خرید بنزین سوپر، افزایش کیفیت بنزین می‌تواند به کاهش آلودگی هوا و افزایش سلامت عمومی کمک کند. اما این احتمال وجود دارد که تعیین قیمت نزدیک به فوب خلیج فارس، مصرف این محصول را محدود به گروه ویژه‌ای کند و تنها دارندگان خودروهای لوکس و خودروهای که نیاز به اکتان بالای ۹۵ دارند، مشتری آن باشند.
آزادی اعلام کرد: واردات بنزین سوپر در کوتاه مدت می‌تواند به تامین نیاز بازار تا حدودی و بهبود کیفیت سوخت کمک کند، ولی در بلند مدت می‌تواند وابستگی به واردات و کاهش تولید و افزایش هزینه ارزی را داشته باشد. همچنین واردات بنزین سوپر به قیمت فوب خلیج فارس می‌تواند مقدمه‌ای برای آغاز افزایش قیمت بنزین داخلی باشد.