شناسهٔ خبر: 66597405 - سرویس فرهنگی
نسخه قابل چاپ منبع: مفدا | لینک خبر

چرا اول تا ۱۱ ذی القعده را دهه کرامت می نامند؟

دهه کرامت نامی است که بر روزهایی از ماه ذی القعده گذارده‌اند. این دهه از ابتدای ماه که مزین به نام حضرت ‌معصومه (سلام‌الله‌علیها) آغاز می‌شود و تا روز یازدهم که میلاد با سعادت آقا علی‌بن‌موسی‌الرضا(علیه‌السلام) است، ادامه می‌یابد.

صاحب‌خبر -

واژه‌شناسی دهه کرامت

در واکاوی عنوان دهه کرامت شایسته است که نخست به‌معنای لغوی و مفهوم اصطلاحی و ریشۀ دو واژۀ «دهه» و «کرامت» نگاهی بیفکنیم. این مهم ما را در دستیابی به وجه نام‌گذاری ایام گرامیداشت میلاد امام‌علی‌بن‌موسی‌الرضا(علیه‌السلام) نیز یاری خواهد رساند.

«کرامت» در مهم‌ترین فرهنگ‌های لغت فارسی به‌معنای «بخشندگی، جوانمردی، دهش، بزرگی ورزیدن و بزرگواری» آمده است.

واژه‌شناسان عرب کرامت را از مادۀ «کرم» و به‌معنی «پرخیری، بخشندگی، بی‌پایان، بی‌عیبی، زیاده‌روی در بخشش فراوانی» و مانند آن دانسته‌اند. (۳) اما به روشنی پیداست که وقتی این واژه در منظومه‌ای از واژگان مرتبط با یکی از امامان معصوم(علیهم‌السلام) به کار می‌رود، معنی اصطلاحی آن پیش از معنی لغوی‌اش به ذهن متبادر می‌شود.

کرامت در فرهنگ شیعی واژه و بلکه اصطلاحی فاخر و یادآور گونه‌ای تمایز و تشخص است. شیعیان خود را وامدار کرامت امامان معصوم خود می‌دانند. کارها و سخنان بسیاری از آن بزرگواران را کرامت می‌شناسند و بسا که با استناد به همین کرامت، به حقانیت امامان معصوم خود و اولیای بزرگ الهی، استدلال می‌کنند.

دربارۀ معنی اصطلاحی کرامت گفته‌اند که ظهور کارهای شگفت‌آور از اولیاءالله، به اذن خداوند تعالی است؛ با این توضیح که معجزه‌ها و کرامت‌ها از آن جهت که ناقض عادات‌اند؛ با یکدیگر برابر و از جنبه‌های زیر متفاوت‌اند:

نخست اینکه معجزه گواهی بر راستی ادعای پیامبران است، درحالی‌که کرامت از اولیای الهی به ظهور می‌رسد.
دوم صاحب معجزه، نه‌تنها آن را پنهان نمی‌کند؛ بلکه به‌دنبال عرضۀ آن است و با آن تحدی می‌کند و اظهار می‌دارد که اگر مرا باور ندارید، با مثل آن به معارضه با من برخیزید. این درحالی است که صاحب کرامت می‌کوشد کرامت خود را پنهان کند و نسبت به آن ادعایی ندارد.
سوم کرامت در عرض معجزه نیست و نه‌تنها برای تأیید آن است؛ بلکه خاستگاه و بازگشت آن به معجزه است.

علت نامگذاری دهه کرامت

دهه کرامت از مناسبت‌هایی است که پس از پیروزی انقلاب اسلامی و استقرار نظام جمهوری اسلامی در ایران به مناسبت میلاد حضرت امام‌علی‌بن‌موسی‌الرضا(علیه‌السلام) و حضرت ‌فاطمه ‌معصومه(سلام‌الله‌علیها) در تقویم جمهوری اسلامی ثبت شد.

براین‌اساس از سال ۱۳۸۱ش، فاصلۀ روزهای ولادت حضرت ‌معصومه(سلام‌الله‌علیها) ( اول ذی القعده ۱۷۳ق) تا میلاد امام‌علی‌بن‌موسی‌الرضا(علیه‌السلام) (یازدهم ذی القعده سال ۱۴۸ق)، به دهه کرامت موسوم گردید. طی این روزها، افزون بر مراسم جشن و سرور در شهرهای مختلف، در داخل و خارج کشور برنامه‌هایی با هدف ترویج سیره و فرهنگ رضوی به اجرا درآمد.

افتتاحیۀ این جشنواره روز اول ذی‌ القعده همه‌ساله در شهر قم، در حرم حضرت ‌معصومه(سلام‌الله‌علیها) و اختتامیۀ آن در روز ولادت امام‌علی‌بن‌موسی‌الرضا(علیه‌السلام) در مشهد برگزار می‌شود.

عناوین روزهای دهه کرامت ۱۴۰۳

عناوین روزهای اعلام شده به شرح زیر است:

  • جمعه، ۲۱ اردیبهشت ماه (اول ذی القعده) : «حضرت فاطمه معصومه (سلام الله علیها) بهترین دختر دنیا، الگوی عفاف و حجاب»

  • شنبه، ۲۲ اریبهشت ماه (دوم ذی القعده) : «زیست عفیفانه به رسم بانوی کرامت و مهربانی»

  • یکشنبه، ۲۳ اردیبهشت ماه (سوم ذی القعده)؛ «شهر مقدس قم، حرم اهل بیت علیهم السلام؛ خاستگاه انقلاب اسلامی»

  • دوشنبه، ۲۴ اردیبهشت ماه (چهارم ذی القعده): «خدمت کریمانه، مشارکت مردمی، اقتدار ملی»

  • سه شنبه، ۲۵ اردیبهشت ماه (پنجم ذی القعده): «امامزادگان پرچم دارانِ جهاد تبیین و معرفت افزایی»

  • چهارشنبه، ۲۶ اردیبهشت ماه (ششم ذی القعده): «حضرت شاهچراغ علیه السلام؛ امین ولایت، عزیز برادر»

  • پنجشنبه، ۲۷ اردیبهشت ماه (هفتم ذی القعده): «مساجد تراز اسلامی، خاستگاه والدین ولایی، شهیدان خدایی»

  • جمعه، ۲۸ اردیبهشت ماه (هشتم ذی القعده): «مبارزه با ظالم، دفاع از مظلوم، زمینه‌ساز ظهور منجی بشریت»

  • شنبه، ۲۹ اردیبهشت ماه (نهم ذی القعده) : «ایمان و امید، نشاط معنوی در پرتو زیارت عارفانه»

  • یکشنبه، ۳۰ اردیبهشت ماه (دهم ذی القعده): «خاندان موسی بن جعفر علیهم السلام، الگوی خانواده ایمانی»

  • دوشنبه، ۳۱ اردیبهشت ماه (یازدهم ذی القعده): «عدالت‌گستری و سربلندی در پرتو مکتب رضوی»

شعار محوری دهه کرامت امسال:

«با شما سربلندیم»

«اَلاِمامُ عِزُّالمُومنین»

این شعار مبتنی بر فرازی از روایت امام رضا علیه‌السلام: «إنّ الإمامةَ زِمامُ الدِّینِ، و نِظامُ المُسلِمینَ، و صَالحُ الدُّنیا، و عِزُّ المُؤمِنینَ، امامت، زمام دین است و رشته مسلمانان و اصلاح و آبادانی دنیا و “عزّت مؤمنان» است.

ولادت امام رضا علیه السلام نقطه اوج دهه کرامت
آخرین روز از دهه کرامت مصادف با یازدهم ذی القعده یکی از بزرگترین اعیاد ایرانیان است. در سالروز ولادت خورشید تابناک خراسان بلکه کل ایران، حضرت شمس الشموس انیس انفوس سلطان اباالحسن علی بن موسی الرضا ایران اسلامی غرق در شادی و شعف است و بسیاری از افراد همه ساله خود را در چنین روزی به مشهد مقدس می‌رسانند تا از نزدیک میهمان جشن تولد آن امام همام باشند.
شادی مردم به یاد آن روزی است که در یازدهم ذیقعده سال ۱۴۸ هجری، مدینه حال و هوایی دیگر داشت و نه تنها در زمین بلکه از آسمان هم صدای تهنیت گفتن ملائک به گوش می‌‏رسید و شکوفا شدن غنچه دیگری از گل‌های بوستان ولایت را که فضای عالم را معطر ساخته بود بشارت می‏داد. نام او «علی‏» و کنیه ‏اش «ابوالحسن‏» بود.

نظر شما