کم و بیش همه پذیرفته‌اند که جوکر بزرگ‌ترین دشمن بتمن است. این شخصیت به طور مداوم در برابر شوالیه‌ی تاریکی قرار گرفته است و انگار همیشه راهی پیدا می‌کند تا دوباره و دوباره از مرگ بازگردد و گاتهام را به آشوب بکشد. آیا او تنها خوش‌شانس است یا رازی در پس این دیوانگی‌اش قرار دارد؟ این پرسشی‌ست که اکنون در خط داستانی The Joker: Year One سری کمیک Batman پاسخ داده می‌شود. این داستان به سرآغاز جوکر در جایگاه شاهزاده‌ی دلقکی جنایت گاتهام سر می‌زند تا نشان دهد این ویلن چگونه تبدیل به موجود ترسناک امروزی شد. The Joker: Year One حتی در همین قسمت ابتدایی خود نیز دگرگونی‌های تازه‌ای وارد داستان سرآغاز جوکر کرده است. این رازهای پنهان مأمور آشوب گاتهام چه هستند؟

بازگشت سه جوکر

بخش بزرگی از The Joker: Year One دقیقاً پس از روایت فلش‌بک Batman: The Killing Joke سال ۱۹۸۶ رخ می‌دهد. جوکر تازه زاده‌شده را می‌بینیم که از درون خمره‌ی مواد شیمایی بیرون می‌آید و با دگرگونی روانی و فیزیکی‌اش کنار برخورد می‌کند. این داستان حتی نگاه کوتاهی به درون ذهن جوکر می‌اندازد که روایت پیچ‌خورده‌اش همراه ماجراست.

به طرز جالبی، The Joker: Year One تلاش دارد تا به جای پیش بردن آن چه که در Batman: The Killing Joke پایه‌گذاری شد، چندین خط داستان از شاهزاده‌ی دلقکی را با هم درآمیزد. این ماجرا به گونه‌ای ادامه‌ی Batman: Zero Year هم هست که نگاهی به شدت متفاوت نسبت به روزهایش پیش از تبدیل جوکر در جایگاه رهبر گروه رد هود داشت.

در این چپتر نخست، جوکر با برخی از دستیارانش در گروه رد هود برخورد می‌کند و می‌فهمد که یک گروه تازه با نام بلک هود پدید آمده است تا خلأ ایجاد شده در دنیای تبهکاری را پر کند.

ولی بزرگ‌ترین سوپرایز The Joker: Year One این است که حتی از خط داستانی Batman: Three Jokers سال ۲۰۲۰ نیز بهره می‌برد. در آن سری نمایان شد که شهر گاتهام در واقع سه نگارش متفاوت از جوکر را در خود جای داده است؛ تبهکار (جوکر دوران طلایی)، دلقک (جوکر دوران نقره‌ای) و کمدین (جوکرِ Batman: The Killing Joke). هنگامی که کمدین از آب‌های بیرون ایس کِمیکال خارج می‌شود، تبهکار و دلقک به او یورش می‌آورند.

آشکار نیست که چرا دیگر جوکرها همتایشان را زنده نگه می‌دارند یا اصلاً این رویداد به راستی رقم خورده است یا نه. همچون همیشه، میزانی از ابهام در سرآغاز جوکر دیده می‌شود و هرگز هم نمی‌شود به سخنان شاهزاده‌ی دلقکی جنایت تکیه کرد.

استاد پنهان جوکر

چیزی که در شماره‌ی ۱۴۲ کمیک Batman آشکار می‌شود این است که در حالی که جوکر از دیدگاه فیزیکی تبدیل به ویلن با پوست سفید و موی سبز شده اما از نظر روانی هنوز در حال تکامل است. این جوکر اعتماد به نفس بی‌کران و ذهنیت تشنه به خونی که از او انتظار می‌رود را هنوز ندارد.

این ویلن نیاز به کمی کمک دارد تا تبدیل به شخصیتی شود که می‌شناسیم. این جاست که دکتر دنیل کاپتیو (Daniel Captio) پا به میدان می‌گذارد. کاپتیو در پایان شماره‌ی ۱۴۲ به سراغ جوکر می‌آید و به او پیشنهاد می‌کند تا آموزش دهد چگونه از پتانسیل کامل ذهنش بهره ببرد و دیگر دچار ترس نشود.

اگر Batman: The Knight را خوانده باشید، با دنیل کاپتیو آشنا خواهید بود. در این کمیک نگاهی به فرگشت بروس وین از یک نوجوان میلیاردر بی‌هدف به یک ویجلنتی سوگندیادکرده انداخته می‌شود و روی بسیاری از آموزگارانی که به او کمک کردند تا مهارت‌های تبدیل‌شدن به بتمن را به دست آورد تمرکز دارد. کاپتیو یک روان‌کاو است که خودش را به عنوان باهوش‌ترین انسان دنیا معرفی می‌کند. دنیل کاپتیو این توانایی را دارد تا با اندیشیدن، کارکرد بدنش را کنترل کند؛ مثلاً جلوی درد کشیدن را بگیرد یا حتی جریان هورمون‌ها را به مغزش هدایت کند.

این گونه که به چشم می‌آید، بتمن و جوکر حتی بیش از چیزی که هواداران می‌توانستند گمان کنند همانند یکدیگر هستند. شاهزاده‌ی دلقکی تنها پس از یک روز بد و افتادن درون مواد شیمیایی تبدیل به یک ابرمجرم نشد. این شخصیت استادی داشت که پتانسیلش را باز کرد. در حالی که جوکر کلی ادعای مأمور آشوب بودن را دارد اما انگار تبدیل شدن به بزرگ‌ترین دشمن بتمن آماده‌سازی و آموزش فراوانی را می‌طلبد.

آینده‌ی تاریک بتمن و جوکر

هر چند نام این داستان The Joker: Year One است ولی روایتش در چند دوره‌ی زمانی گوناگون پیش می‌رود. در زمان کنونی، در حالی که هم بتمن و هم جوکر به دست فیل‌سیف (Failsafe) گیر افتاده‌اند، خود شاهزاده‌ی دلقکی به بازروایی ماجرای دوران ابتدایی‌اش در برابر شوالیه‌ی تاریکی سرگرم است. ولی این شماره همچنین یک فلش‌فوروارد به تاریک‌ترین (و شاید واپسین) رویارویی بتمن و جوکر دارد.

در این حال و هوای آینده، مأمور آشوب گاتهام به تازگی از تله‌ای ذهنی که در تیمارستان آرکهام وجود داشت و طراحی بتمن بود گریخته است. تنها سرنخ بازمانده یک کپسول قرمز رنگ شبیه به کلاهخود رد هود و یادداشتی با عنوان «به زودی می‌بینمت» است. بتمن باید از این سرنخ‌ها سر در آورد و اشاره به این دارد که حتماً رازی وجود دارد که جوکر در دوران گیر افتادن مشترکشان به او نگفته است.

خیلی زود آشکار می‌شود که از زمان فرار جوکر اوضاع گاتهام چه میزان به هم ریخته است. دشمن شوالیه‌ی تاریکی ویروسی را آزاد کرده که از طریق خنده پخش می‌شود و اکنون همه‌ی ساکنان شهر تبدیل به جوکر شده‌اند.

• ماجرای جوکر باردار چیست؟
• جوکر تبدیل به پدر بتمن شد!
• چرا سه جوکر داستان بدی بود؟
• ۱۰ نمونه از وحشتناک‌ترین کشتارهای جوکر
• آشنایی با هارلی کویین – شهبانویِ تبهکاریِ شهرِ گاتهام