«راستی آزمایی»، ترجیع بند مورد تاکید وزرای خارجه انگلیس و فرانسه در دیدار با محمد جواد ظریف وزیر امور خارجه ایران برای حصول «توافق خوب» بود اما توجه والتر اشتاین مایر وزیر خارجه آلمان بیشتر متوجه ثبات خاورمیانه از معبر حل و فصل مساله هسته‌ای ایران بود.
محمدجواد ظریف وزیر خارجه کشورمان فرصت به وجود آمده در نتیجه برگزاری اجلاس ماهانه وزرای خارجه اروپایی را مغتنم دانست و برای تکمیل مذاکرات هسته‌ای با همتایان اروپایی خود به لوکزامبورگ رفت.
دیدارهای جداگانه ظریف با فیلیپ هامون همتای انگلیسی خود و لوران فابیوس وزیرخارجه فرانسه و همچنین با فرانک والتر اشتاین مایر وزیر خارجه آلمان برگزار شد.
پیش از این، فدریکا موگرینی مسوول سیاست خارجی اتحادیه اروپا گفته بود که دیدارهای مجدد این وزرا خوب و مفید است. وی آنها را به برگزاری نشستی کوتاه برای پیشبرد توافق احتمالی آینده دعوت کرده بود.
ابتدای نشست لوکزامبورگ را دیدار با دو وزیر انگلیسی و فرانسوی تشکیل داد؛ دو وزیری که بسیار شبیه به هم سخن گفتند؛ هر دو از بازرسی‌های دقیق و نیز ضرورت راستی آزمایی برای حصول توافق محکم و خوب گفتند.
وزیر خارجه فرانسه در پایان دیدار با ظریف گفت: فرانسه امیدوار به حصول توافق بر سر برنامه هسته‌ای ایران است اما نه توافق بد بلکه توافقی محکم.
فابیوس افزود: مقصود از توافق محکم توافقی است که به طور بلندمدت ظرفیت پژوهش و تولید هسته‌ای ایران را دربرگیرد. سخن از سازوکاری پیشرفته برای بازرسی است که در صورت لزوم مراکز نظامی را نیز شامل شود و همچنین در صورت نقض تعهدات از سوی ایران، تحریم‌ها را به شکل خودکار برگرداند.
فیلیپ هاموند وزیر خارجه انگلیس نیز در پایان دیدار با وزیر خارجه کشورمان با تاکید بر کار فشرده و مذاکرات پیوسته برای رسیدن به توافق تا قبل از سی‌ام ژوئن (9 تیر) پیش رو گفت: اگر به توافق دست یابیم این توافق باید قابل راستی آزمایی باشد. در شرایطی که هر دو طرف به یکدیگر اعتماد ندارند فقط راستی آزمایی دقیق آژانس می‌تواند منجر به اعتمادسازی در آینده با تایید این موضوع شود که هر دو طرف به تعهدات خود پایبند بوده‌اند.
هاموند افزود: ما حساسیت بخش‌هایی از مسایل مختلف را به خوبی می‌دانیم و قویا در تلاش یافتن راه حل‌هایی برای برطرف کردن نگرانی‌های ایران هستیم با این حال هنوز خط قرمزهای خود را درباره راستی آزمایی کامل حفظ کرده ایم.
با این وجود، وزیر خارجه انگلیس در حساب کاربری توییتر خود، مذاکرات هسته‌ای ایران را بسیار خوب توصیف کرد.
دو طرف مذاکره‌کننده تاریخ سی‌ام ژوئن (نهم تیر) امسال را برای انعقاد توافق نامه نهایی بر سر مسئله هسته‌ای ایران تعیین کرده‌اند.
اما سخنان فرانک والتر اشتاین مایر وزیر خارجه آلمان بیشتر متوجه مساله ثبات در خاورمیانه و تاثیر توافق هسته‌ای ایران بر این موضوع بود.
اشتاین مایر در حاشیه دیدار با ظریف در لوکزامبورگ گفت: ما در آغاز یک مرحله سرنوشت ساز قرار داریم و من امیدوارم که چند روز آینده نتیجه بخش مذاکراتی باشد که بیش از یک دهه طول کشیده است.
وی تاکید کرد: دستیابی به راه حل برای مناقشه اتمی ایران می‌تواند تاثیر امیدوارکننده‌ای بر حل چالش‌های سایر طرف‌های مناقشات منطقه خاورمیانه داشته باشد. از این رو رسیدن به راه حل در واقع تلاشی برای آرام کردن اوضاع در این منطقه است.
خبرگزاری فرانسه نیز گزارش داد، محمدجواد ظریف وزیر امور خارجه ایران در پایان نشست با همتایان فرانسوی، آلمانی، انگلیسی و فدریکا موگرینی مسوول عالی رتبه سیاست خارجی اتحادیه اروپا در لوکزامبورگ، گفت: «اراده سیاسی در دو طرف برای پیشرفت وجود دارد. اگر این اراده سیاسی برای پذیرش واقعیت و پیشرفت برپایه آنچه در لوزان در مورد آن توافق شد، وجود داشته باشد، ممکن است که ما (این مذاکرات) را تا تاریخ تعیین شده و یا چند روز پس از آن پایان دهیم.»
لورنس نورمن گزارشگر وال استریت ژورنال در لوکزامبورگ نیز توئیتر خود را به سخنان وزیر خارجه کشورمان اختصاص داد و نوشت: ظریف گفته است اگر عزم و اراده سیاسی وجود داشته باشد توافق هسته‌ای در مهلت مقرر یا چند روز پس از آن در دسترس است.
وی به نقل از ظریف ادامه داد: « روزهای آینده، گفتگوهای بسیار فشرده‌ای پیش رو داریم، نمی‌دانم چقدر طول می‌کشد تا کار را به سرانجام برسانیم.»
نورمن تصریح کرد: « ظریف سخنانی را ایراد کرد که همه در گروه 1+5 منتظر شنیدن آن بودند. وی گفت: می‌توان بر اساس آنچه در لوزان بر سر آن توافق کردیم، به توافق نهایی دست یافت.»
*ظریف:امکان پایان مذاکرات در صورت اراده سیاسی وجود دارد
وزیرخارجه پس از دیدارهای دوجانبه و چندجانبه با همتایان اروپایی خود در لوکزامبورگ گفت:اگر اراده سیاسی برای پذیرش واقعیتها براساس آنچه که در لوزان موافقت کرده‌ایم وجود داشته باشد امکان خوبی برای پایان دادن به این مذاکرات تامهلت تعیین شده یا چندروز پس از آن وجود خواهد داشت.
ظریف گفت: ما چند دور گفتگو داشتیم که یک دور با هر یک از وزیران خارجه و یک دور با حضور همه نمایندگان ارشد 1+5 بوده است.
وی با بیان اینکه در این دیدارها درباره نحوه تسریع گفتگوها در چند روز دشوار پیش رو گفتگو کردیم، افزود: ما توافق کردیم به تهیه پیش نویس در سطح روسا ادامه دهیم و در صورت لزوم برای کمک به روند گفتگوها وزرای خارجه هم در جمع مذاکرات حاضر خواهند شد.
ظریف با اشاره به اینکه چند روز آینده بسیار دشوار خواهد بود گفت: من نمی‌دانم چند روز برای پایان دادن به این (مذاکرات) زمان لازم است. همه تعهد سیاسی دارند تا به سمت جلو پیش بروند اما همانطور که بارها گفته‌ام اگر اراده سیاسی برای پذیرش واقعیت‌ها و حرکت به سمت جلو براساس آنچه که در لوزان موافقت کرده ایم، وجود داشته باشد امکان خوبی برای پایان دادن به این مذاکرات تا مهلت تعیین شده یا چند روز پس از آن وجود خواهد داشت.
* توافق ظریف با سه وزیر اروپایی درباره مذاکرات هسته ای
محمدجواد ظریف و همتایان انگلیسی، آلمان و فرانسوی او توافق کردند هیات‌های کارشناسی با جدیت به نگارش توافق جامع ادامه دهند تا در زمان مقتضی وزیران خارجه به مذاکرات وین بپیوندند. در این جلسه توافق شد که هیات‌های کارشناسی طرفین با جدیت کار را در وین دنبال کرده و در زمان مقتضی وزرای خارجه نیز به مذاکرات وین بپیوندند.
* کاخ سفید: زمان مذاکرات هسته‌ای در صورت نیاز تمدید می‌شود
در همین حال کاخ سفید ضمن موافقت با سخنان ظریف در مورد اینکه توافق خوب مهمتر از زمان تعیین شده مذاکرات است، اظهار داشت، آمریکا همچنان بر دستیابی به توافق در تاریخ معین امیدورار است ولی بنا به ضرورت برای رسیدن به توافق نهایی امکان تمدید کوتاه زمان مذاکرات وجود خواهد داشت.
جاش ارنست سخنگوی کاخ سفید، در واکنش به بیانات وزیرامور خارجه ایران که گفته است، اهمیت دستیابی به توافق خوب بیشتر از دیر یا زود شدن زمان است، اظهار داشت رئیس جمهوری آمریکا نیز در این مورد با ایشان هم نظر است.
وی افزود: بی‌شک اوباما یک توافق بد را امضا نخواهد کرد.
جاش ارنست با اذعان به اینکه تا به این لحظه تاریخ تعیین شده مذاکرات(9 تیر) همچنان به قوت خود باقی است و کاخ سفید بر این تاریخ مصمم است، اظهار داشت، ولی در صورت ضرورت این امکان وجود خواهد داشت که به منظور جمع بندی مذاکرات و دستیابی به توافق نامه نهایی، زمان کوتاهی به تاریخ معین شده افزوده شود.
وی خاطرنشان کرد، همانطور که به یاد دارید، در نشست ژنو نیز با پایان تاریخ تعیین شده جمع بندی کامل و توافق نامه مذاکرات ارائه نشده بود و این توافق نامه پس از سه روز به دست آمد و منتشر شد پس در این دور از مذاکرات نیز این امکان وجود دارد.
سخنگوی کاخ سفید گفت، همانطور که پیش از این نیز رئیس‌جمهور و دیگر مقامات گفته اند، دست نیافتن به توافق بهتر از توافق بد است.
وی افزود، کاخ سفید همچنان خواستار این است که ایران نگرانی‌های جامعه بین الملل در مورد ابعاد نظامی احتمالی گذشته در ارتباط با برنامه هسته‌ای را رفع کند.
سخنگوی وزارت امورخارجه آمریکا هم گفت: تاریخ موافقتنامه هسته‌ای از اصل آن مهمتر نیست لذا بر لزوم توافق در تاریخ مشخص شده پافشاری نمی‌کنیم. جان کربی ضمن بیان اینکه ضرب الاجل‌های تعیین شده بعنوان عاملی محرک برای بدست آمدن نتیجه در روند مذاکرات است، افزود: ما همیشه ضمن اعلام تلاش‌های انجام شده و پیشرفت‌های بدست آمده در طول این مذاکرات، به هیچ وجه پافشاری بیش از حد بر لزوم دستیابی به توافقنامه در تاریخ مقرر (نهم تیرماه) نکرده ایم.
وی با بیان اینکه در حال حاضر مذاکرات هسته‌ای گروه کشورهای عضو 1+5 با ایران در جریان است اذعان داشت، بحث احتمال تمدید مذاکرات و ادامه کار پس از تاریخ معین شده به نظر من ممکن است نتایج غیر سازنده در روند مذاکرات داشته باشد.
وی در ادامه درپاسخ به خبرنگاران مبنی بر اینکه آیا طرح هسته‌ای مجلس شورای اسلامی ایران، کار دستیابی به توافقنامه را سخت‌تر خواهد کرد، گفت: ما دربرابر این تصمیم قوه مقننه ایران موضع گیری خاصی نخواهیم داشت.
کربی افزود: در جریان این مذاکرات اظهارنظرها و قوانین مختلفی از داخل کشورهای مختلف مذاکره‌کننده در مورد توافق با ایران انجام شده و این روند ادامه خواهد داشت، تصویب قوانین در این رابطه در تمام کشورهای مذاکره‌کننده انجام خواهد شد و ما در صورت لزوم در آینده به آن رسیدگی خواهیم کرد.
وی عنوان داشت نکته مهم آن است که ما بر سر میز مذاکرات کار را ادامه می‌دهیم و این موضوع درحال حاضر تاثیر تعیین‌کننده‌ای در روند مذاکرات نخواهد داشت.
جان کربی با بیان اینکه مذاکرات بین ایران و 1+5 همچنان در جریان است افزود، ایران توانایی برآورده سازی مفاد توافق لوزان را دارا می‌باشد وبا فراهم سازی دسترسی لازم بازرسان سازمان بین‌المللی انرژی اتمی، دستیابی به قطعنامه نهایی امکانپذیر خواهد بود. سخنگوی وزارت خارجه آمریکا تصریح کرد که او اعتقاد دارد توافقنامه قابل دستیابی است.
* وال استریت ژورنال: مذاکره کنندگان می‌خواهند ضرب الاجل را رعایت نکنند
روزنامه وال استریت ژورنال نوشت: مذاکره‌کنندگان هسته‌ای می‌خواهند ضرب الاجل را رعایت نکنند.
مقامات ایرانی و غربی برای اولین‌بار به طور علنی اعلام کردند که می‌خواهند ضرب الاجل 30 ژوئن (9 تیر) برای دستیابی به یک توافق نهایی هسته‌ای را رعایت نکنند. آن‌ها در عین حال اصرار دارند که هنوز می‌توانند موانع باقیمانده را در روزهای آینده حل و فصل کنند.
این اظهارات بعد از گفتگوهای محمدجواد ظریف، وزیر خارجه ایران و همتایان انگلیسی، فرانسوی و آلمانی‌اش در حاشیه نشست اتحادیه اروپا در لوکزامبورگ تاکیدی بر هشدارهای اخیر مبنی بر این است که مذاکرات هسته‌ای نمی‌تواند ضرب‌الاجل تعیین شده را رعایت کند.
این روزنامه نوشت برخی افرادی که در مذاکرات حضور دارند، گفته‌اند: مقامات ارشد ایرانی و غربی در روزهای اخیر، به طور علنی درگیر جزییات کلیدی توافق نهایی بوده‌اند و اختلافات اساسی در اتاق مذاکره بروز کرده است. هر چند تعداد کمی از آن‌ها بر این باورند که مذاکرات در آستانه فروپاشی است. این افراد گفته‌اند که احتمال دستیابی به توافق تا چند هفته آینده وجود دارد.
تمدید مذاکرات دولت اوباما و اتحادیه اروپا را ناگزیر خواهد کرد که هم‌چنان مفاد توافق‌نامه نوامبر 2013 میلادی (آبان 92)درباره تحریم‌ها را تا چند هفته بعد از انقضای ضرب‌الاجل 30 ژوئن (9 تیر) اجرا کنند که این مساله شامل پرداخت‌های ماهانه به ایران از پول مسدود شده براساس تحریم‌های آمریکاست. افراد شرکت‌کننده در این مذاکرات گفته‌اند که ممکن است تنها تاخیر چند روزه در ضرب الاجل به دست آید و اگر چنین اتفاقی نیفتد، احتمالا یک تمدید اساسی دیپلماسی رخ خواهد داد.
وال استریت ژورنال در ادامه نوشت: دولت آمریکا از مدت‌ها پیش اعلام کرده بود که قصد ندارد مذاکرات هسته‌ای به بعد از 30 ژوئن (9 تیر) کشیده شود و معتقد بودند که موانع توافق نهایی هسته‌ای به مرور زمان می‌تواند تشدید شود.
به این ترتیب، کاخ سفید اگر نتواند تا نهم ماه ژوییه به یک جمع‌بندی برسد دولت آمریکا با خطرات سیاسی و دیپلماتیکی مواجه خواهد شد. به همین علت است که کاخ سفید روز دوشنبه تاکید کرد که به ضرب الاجل سی‌ام ژوئن متعهد خواهد بود. در حال حاضر، دولت اوباما به شدت تحت فشار است تا مواضع سخت‌تری در برخی از عناصر کلیدی این توافق‌نامه اتخاذ کند.
*حمایت آمریکایی‌های ایرانی‌تبار از توافق هسته‌ای با ایران
اتحادیه روابط عمومی آمریکایی‌های ایرانی‌تبار هم گزارش خود را درباره نگرش آمریکایی‌ها به مذاکرات هسته‌ای و هم‌چنین روابط ایران و آمریکا منتشر کرد.
در این گزارش آمده است: نتایج بررسی‌ها نشان می‌دهد هم آمریکایی‌های ایرانی تبار و هم خود رای دهندگان آمریکایی از دست‌یابی به توافق‌نامه هسته‌ای با ایران حمایت می‌کنند.
بر اساس این گزارش، حدود دو سوم (64 درصد) آمریکایی‌های ایرانی‌تبار از دست‌یابی به چارچوب توافق‌نامه هسته‌ای با ایران با هدف محدود کردن برنامه هسته‌ای ایران حمایت کردند. هشت نفر از هر 10 نفر نیز اعلام کردند باراک اوباما، رئیس‌جمهور آمریکا در برگزاری مذاکرات هسته‌ای با ایران اقدامات تاثیرگذاری انجام داده است.
در مجموع، این نظرسنجی از حمایت جمعی اکثر شهروندان آمریکایی از دست‌یابی به توافق نامه هسته‌ای با ایران حکایت دارد. با این حال، 49 درصد از آمریکایی‌های ایرانی‌تبار و 52 درصد از خود آمریکایی‌ها بر این باورند که توافق‌نامه هسته‌ای باید به تصویب کنگره آمریکا برسد.
بیش از دو سوم آمریکایی‌های ایرانی‌تبار (68 درصد) می‌گویند تحریم‌های اقتصادی اعمال شده بر ایران مشکلات بسیاری برای خانواده‌ها و دوستان‌شان در ایران به وجود آورده است. از این منظر، هفت نفر از هر 10 نفر از اقدام دولت آمریکا به استثنا قرار دادن ارسال وجوه، ارسال مواد غذایی و دارو و ابزارهای ارتباطات شخصی برای خانواده‌ها در ایران حمایت کردند. سه چهارم شرکت کنندگان در این نظرسنجی نیز از تسهیل در انتقال وجوه از طریق بانکی بین آمریکا و ایران حمایت کردند.
لیلا آستین مدیر اجرایی اتحادیه روابط عمومی آمریکایی‌های ایرانی‌تبار اعلام کرد:« آن چه که ما دریافته‌ایم این است که جامعه آمریکایی‌های ایرانی‌تبار روابط قوی خود را با دوستان و خانواده‌های‌شان در ایران حفظ کرده‌اند و دیدگاه‌های آن‌ها منعکس‌کننده نگرانی‌های‌شان برای مردم ایران است.»
او هم‌چنین گفت:« آمریکایی‌های ایرانی‌تبار از تلاش‌ها برای حل و فصل صلح‌آمیز بن‌بست هسته‌ای با ایران حمایت می‌کنند و امیدوارند با دست یابی به چنین توافقی زندگی مردم ایران بهبود یابد و این در حالی است که شهروندان آمریکایی در این باره رویکردی محتاطانه‌تر دارند و از موضوعات مرتبط با روابط ایران و آمریکا ابراز بی‌اطلاعی می‌کنند.»
هشت نفر از هر 10 آمریکایی ایرانی‌تبار می‌گویند دست‌یابی به توافق هسته‌ای تاثیرات مثبتی بر روابط ایران و آمریکا و هم‌چنین با غرب خواهد داشت. این در حالی است که حدود دو سوم آن‌ها (66 درصد) احساس می‌کنند دست‌یابی به این توافق سبب بهبود حقوق شخصی و مدنی شهروندان ایرانی خواهد شد.
بیش‌تر آمریکایی‌های ایرانی تبار (55 درصد) در پاسخ به این سوال که چه موضوعاتی بیش از همه بر روابط ایران و آمریکا تاثیرگذار است، اعلام کردند ارتقای حقوق بشر و دموکراسی. دومین موضوع مهمی که شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی بدان اشاره کردند تکمیل مذاکرات هسته‌ای بود که 40 درصد آن را جزء دو موضوع مهم قلمداد کردند.
این نظرسنجی همچنین نشان داد احساس اکثر آمریکایی‌ها از آمریکایی‌های ایرانی‌تبار و ایران مثبت است اما آن‌ها رویکردی مثبت در قبال دولت ایران ندارند.