نخسـتوزیر انگلیس که روز پنج شنبه ناچار شد از سمت خود کنارهگیری کند، چهارمین نفری است که تاوان چرخه معیوب ناشی از خروج انگلیس از برگزیت را داد. اگرچه لندن باید خود را برای انتخاباتی دیگر آماده کند، اما با توجه به مشکلات اقتصادی و مسائل باقی مانده از دوران همهگیری کرونا، چشمانداز روشنی از آینده این کشور متصور نیست.
«جانسون کشور را نابود کرد و تراس اقتصاد را به باد فنا داد.» این موضعگیری اد دیوی، رهبر حزب لیبرال انگلیس درباره شرایط متشنج این کشور است. فقط ۴۵ روز زمان لازم بود تا تداوم معضلات سیاسی و البته اقتصادی در انگلیس، بار دیگر قربانی بگیرد و لیز تراس را به فردی تبدیل کند که در میان نخستوزیران تاریخ کشورش کوتاهترین دوره حضور در قدرت را به خود اختصاص داد. او چهارمین نخستوزیری است که ظرف شش سال اخیر ناچار شد به دلیل اختلافات داخلی حزب محافظهکار عرصه قدرت را ترک کند. به طور دقیقتر، او دومین نفر در یک سال بود که راهی به غیر از استعفا برایش نماند. تراس ظرف شش هفته وزیر دارایی و وزیر کشور کابینه خود را از دست داد. این دو وزارتخانه، در کنار وزارت خارجه در انگلیس بالاترین اهمیت را دارند. نخستوزیر مستعفی در سخنان کوتاهی بیرون از ساختمان نخستوزیری بریتانیا در لندن به بیثباتی بالای اقتصادی اشاره و اذعان کرد: «این را میپذیرم که در این شرایط نمیتوانم به ایفای وظیفهای بپردازم که حزب محافظهکار برایش مرا انتخاب کرد.»
انتخابات، ضرورتی دموکراتیک
تراس که به عنوان میراثدار بوریس جانسون و با هدف اصلاح اوضاع آشفته اقتصادی وارد میدان شده بود، یک روز پیش از استعفا گفته بود که همچنان به مبارزه برای بهبود اوضاع ادامه خواهد داد. او تصریح کرد که با مقامهای حزبی توافق شده که طی هفته آینده انتخابات درونحزبی دیگری برای انتخاب جانشین او برگزار شود. نیکلا استرجن، سروزیر اسکاتلند، برگزاری انتخابات سراسری را یک «ضرورت دموکراتیک» خواند و گفت مردم انگلیس نیازمند فرصت اظهارنظر درباره آینده کشور هستند. وی افزود: «آنها باید این فرصت را داشته باشند که برنامه آشفته محافظهکاران را با سیاستهای حزب کارگر برای حل مشکلاتشان و بازسازی کشور در راستای آیندهای عادلانهتر و سبزتر مقایسه کنند.»استرجن تصریح کرد: «ما باید فرصتی برای شروعی تازه داشته باشیم و اکنون به یک انتخابات عمومی نیاز داریم.» اولین سیاست عمده اقتصادی تراس، یعنی کاهش مالیاتها، چرخهای از تحولات منفی اقتصادی را به دنبال داشت. نظرسنجیهای اخیر حاکی از سقوط شدید آرای محافظهکاران است و به این ترتیب بعید است که نمایندگان این حزب به یک انتخابات زودرس تن بدهند. ریشی سوناک، رقیب لیز تراس در انتخابات درونحزبی قبلی بخت اصلی پیروزی در انتخابات درونحزبی پیش رو است. پس از او پنی موردانت، وزیر دفاع سابق بیشترین محبوبیت را در میان محافظهکاران دارد.
نخستوزیر بحران ساخت، مردم تاوان دادند
کییر استارمر، رهبر حزب کارگر روز پنج شنبه در بیانیهای درباره وضع موجود اعلام کرد: «حزب محافظهکار نشان داده است که دیگر پشتوانهای برای حکومت ندارد و مردم بریتانیا مستحق وضعیت بهتری هستند. آنها اقتصاد را چنان خراب کردهاند که اقساط وام مسکن مردم ۵۰۰ پوند در ماه افزایش یافته است.» استارمر معتقد است که نخستوزیر این بحران را ایجاد کرده، اما بهای آن را مردم پرداخت میکنند. رهبر حزب کارگر تصریح کرد: «مردم بریتانیا سزاوار اظهارنظر در مورد آینده کشور هستند. آنها باید این فرصت را داشته باشند که آشفتگی محافظهکاران را با برنامههای حزب کارگر برای حل مشکلاتشان، رشد اقتصاد برای کارگران و بازسازی کشور برای آیندهای عادلانهتر و سبزتر مقایسه کنند.»وی افزود: «ما باید فرصتی برای شروعی تازه داشته باشیم و در این رابطه به یک انتخابات عمومی نیاز داریم.» همزمان اد دیوی، رهبر حزب لیبرال گفت: «بوریس جانسون کشور را نابود کرد و لیز تراس اقتصاد را به باد داد. محافظهکاران بارها ثابت کردهاند که شایسته رهبری کشور نیستند. ما نیازی به یک نخستوزیر محافظهکار دیگر نداریم که از بحرانی به بحران دیگر حرکت کند؛ ما به یک انتخابات عمومی و تغییر واقعی نیاز داریم.» دیوی خاطرنشان کرد: «وقت آن رسیده است که نمایندگان محافظهکار وظیفه میهنی خود را انجام دهند، کشور را در اولویت قرار داده و به مردم اجازه اظهار نظر بدهند.»
نوبل اقتصاد را به تراس بدهید
جو بایدن، رئیسجمهور امریکا در واکنش به استعفای لیز تراس گفت: «امریکا و انگلیس متحدانی قوی و دوستانی پایدار هستند و این واقعیت هرگز تغییر نخواهد کرد.»بایدن تصریح کرد: «از لیز تراس برای مشارکت در زمینههای مختلفی از جمله پاسخگو کردن روسیه به دلیل جنگ علیه اوکراین قدردانی میکنم.» رئیسجمهور امریکا اضافه کرد: «به همکاری نزدیک خود با دولت انگلیس ادامه خواهیم داد و در کنار یکدیگر با چالشهای جهانی مشترک روبهرو میشویم.»این در حالی است که ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت خارجه روسیه با طعنه به تراس گفت که «بیسوادی فاجعهبار وی» در یاد خواهد ماند و دیمیتری مدودف، نخستوزیر سابق این کشور هم به تراس کنایه زد و گفت که جایزه نوبل در بخش اقتصاد بهخاطر سریعترین انهدام نظام مالی باید به تراس تعلق گیرد.
نخست وزیر ۴۵ روزه داونینگ استریت
نخسـتوزیر انگلیس که روز پنج شنبه ناچار شد از سمت خود کنارهگیری کند، چهارمین نفری است که تاوان چرخه معیوب ناشی از خروج انگلیس از برگزیت را داد. اگرچه لندن باید خود را برای انتخاباتی دیگر آماده کند، اما با توجه به مشکلات اقتصادی و مسائل باقی مانده از دوران همهگیری کرونا، چشمانداز روشنی از آینده این کشور متصور نیست.
صاحبخبر -
∎