دکترمرادی در این باره می‌گوید: ماهیت درد، پدیده‌ای است که تعریف آن چندان ساده و راحت نیست. تجربه‌های پیشین بیماران در تعیین شدت و ضعف درد بسیار تعیین‌کننده است. درد ناشی از بیماری سرطان هم یکی از دردهایی است که می‌تواند در طیفی از درد خفیف و ملایم تا درد بسیار شدید و وخیم قرار گیرد.
وی بیان کرد:سرطان یکی از مهمترین علل مرگ در دنیا محسوب می گردد و در ایران نیز سرطان سومین عامل مرگ بعد از بیماری‌های قلبی و تصادفات محسوب می‌شود.
این فوق تخصص درد عنوان کرد: بیماری سرطان اغلب با درد همراه است و در70 الی50 درصد از این بیماران دیده می‌شود. درد تقریبا در مبتلایان به سرطان به دنبال تومور اولیه، متاستاز تومور، اشعه درمانی، شیمی درمانی و یا جراحی پدیدار می‌گردد.
وی تشریح کرد: درد مبتلایان به سرطان می‌تواند ناشی از تحت فشار یا نفوذ قرار گرفتن بخش‌های بدن، به منظور انجام فرآیندهای تشخیصی و درمانی، یا تحت تاثیر قرار گرفتن پوست، عصب یا سایر موارد همراه با عدم تعادل هورمونی یا واکنش ایمنی ایجاد شود و به عبارت دیگر، عامل دردهای مزمن (دیرپا) بیماری سرطان و عامل دردهای گذرا (کوتاه مدت) فرآیندهای درمانی یا تشخیصی است ولی با این وجود، پرتودرمانی و شیمی‌درمانی نیز پس از اتمام درمان، می‌توانند به ایجاد دردهای طولانی مدت منجر شوند.
دکتر مرادی مطرح کرد: درد بیماران سرطانی به صورت کم، شدید و وخیم است و دلایل و انواع مختلفی هم برای آن وجود دارد و برای همه افراد یکسان نیست. به طوریکه دردی که یک بیمار آن را شدید توصیف می‌کند، از دیدگاه بیمار دیگر آن درد متوسط و قابل تحمل بوده است.
این فوق تخصص درد بیان کرد: درد حاد در مبتلایان به سرطان، درد ناشی از جراحت است و مدت زمان کمی دوام می‌آورد. در واقع تا زمانی این درد ادامه دارد که جراحت بهبود یابد و مسکن‌ها نیز می‌توانند درد را تسکین دهند.
وی ادامه داد: کنترل درد مزمن بیماران سرطانی دشوار بوده و گاهی براثر کنترل‌های اشتباه پیش می‌آید. درد تا حد زیادی بر کیفیت زندگی شما تاثیر‌گذار است که انجام کارهای روزمره مثل خرید کردن، خوابیدن و غذا خوردن را برای افراد دشوار می‌کند. درد مزمن یا درد مداوم می‌تواند براثرفشار‌هایی که سرطان برعصب وارد می‌کند و استفاده از مواد شیمیایی باشد. درد مزمن به‌صورت شدید و خفیف بوده است و میزان این درد به نوع بیماری بر می‌گردد.
دکتر مرادی گفت: تشخیص نوع درد در مبتلایان به سرطان برای پزشک بسیار مهم بوده و با توجه به نوع بیماری، می‌توانند درمان صحیح را تجویز کند.
> سرطان و درمان آن بیشترین درد را دارند
این فوق تخصص درد ابراز کرد: سرطان و درمان آن بیشترین درد را دارند و دلایل عمده این درد عبارت است از درد آزمایش‌های پزشکی، درد ناشی از تومور، فشردگی نخاع، درد ناشی از درمان، دردهای عصبی و توهم درد.
وی افزود: برخی از روش‌هایی که جهت تشخیص سرطان و بررسی پیشرفت درمان از آنها استفاده می‌کنند، دردناک هستند، از جمله نمونه‌‌برداری، آزمایش آب نخاع یا آزمایش مغز استخوان ولی اگر به شما گفتند که به این آزمایش‌ها نیاز دارید، نگذارید ترس از درد بر شما غلبه کند و پیش از شروع کار از پزشک خود بپرسید که چه اقداماتی برای کاهش درد شما انجام می‌دهند.
دکتر مرادی مطرح کرد: اگر سرطان بزرگتر شود و گسترش پیدا کند، با فشار آوردن به بافت‌های دور و برش باعث درد می‌شود. مثلاً، تومور با فشار به استخوان، عصب، نخاع یا سایر اعضای داخل بدن موجب درد می‌شود.
این فوق تخصص درد افزود: وقتی تومور به مهره‌‌ها سرایت کند، نخاع را تحت فشار می‌گذارد و به درد فشردگی نخاع می‌انجامد. اولین نشانه‌اش درد کمر یا گردن یا هر دو نشانه است؛ سرفه، عطسه یا دیگرمحرک، درد آن را بدتر می‌کند.
وی اشاره کرد: شیمی درمانی، پرتودرمانی، جراحی و دیگر روش‌های درمان سرطان گاهی برای برخی بیماران باعث درد می‌شود. چند نمونه از دردهای ناشی از درمان عبارتند از دردهای عصبی و توهم درد.
دکتر مرادی خاطرنشان کرد: میزان دردی که احساس می‌کنید به چیز‌های مختلفی بستگی دارد، از جمله محل سرطان در بدن، نوع آسیب و چگونگی رویارویی بدن شما با درد که همه با هم فرق می‌کنند.
این فوق تخصص درد گفت: مکانیسم دردهای سرطانی عبارتند از نوروپاتیک، دردهای نوسیسپتیو، دردهای احشایی، دردهای سوماتیک و دردهای استخوانی.
وی اظهار کرد: پیش از هر چیز باید بدانیم گرچه بهترین حالت درمان درد، ازبین رفتن کامل درد و بی‌دردی کامل است ولی این امر در دردهای مزمن و به ویژه سرطانی به ندرت و شاید تنها به مدت محدود در ابتدای دوره بیماری روی دهد بنابراین هدف از درمان دردهای مزمن و سرطانی، کنترل و کاهش درد به میزان قابل تحمل و به حدی است که در زندگی روزانه بیمار اختلال ایجاد نکند.
دکترمرادی افزود: درآغاز، اگر نوع و شدت درد سرطانی را درست ارزیابی کنیم خواهیم توانست برای مبارزه با آن نیز روش مناسب‌تری برگزینیم.
این فوق تخصص درد مطرح کرد: بر اساس قانون درمان در پزشکی، همیشه اولین گام درمان، ساده ترین، موثر ترین، کم خطر ترین، کم عارضه ترین، ارزانترین و در دسترس‌ترین نوع درمان است و پزشک باید درمانی را برگزیند که بیشتر این ویژگی‌ها را داشته باشد البته در برخی بیماران، درد به حدی شدیدی است که از همان ابتدای روند درمان، از روش‌های پیشرفته مانند تخریب شبکه‌های عصبی یا پمپ‌های مورفین استفاده می‌گردد بنابراین، خط نخست درمان دارویی است که باز به ترتیب از روش‌های خوراکی، موضعی و تزریقی استفاده می‌شود.
وی اذعان کرد: از جمله کارهایی که بیماران سرطانی باید برای کاهش درد در خود انجام دهد این است که باید در مورد درد خود با تیم سرطان مربوطه در بیمارستان گفتگو نمایند. آنها می‌توانند در مورد اینکه درد چگونه شروع شده است و شدت و مدت زمانی که ایجاد شده است با کادر پزشکی خود صحبت نمایند و با دادن اطلاعات دقیق از میزان درد خود، احساسی که دارند و چگونگی کم شدن درد در آنها، پزشکان می‌توانند در کاهش این درد به بیماران خدمات بیشتری را ارائه دهند.
دکتر مرادی توضیح داد: داروهایی که برای کاهش درد بیماران مبتلا به سرطان تجویز می‌شود ممکن است در بدن آنها تاثیری نداشته باشد برای این منظور بیماران سرطانی باید تیم سرطان را در جریان قرار دهند تا آنها بتوانند داروهایی که برای تسکین درد این بیماران را تجویز نموده‌اند را تغییر دهند.
این فوق تخصص درد مطرح کرد: داروهایی را که برای کاهش درد مبتلایان به سرطان تجویز شده است باید به صورت شبانه روزی مصرف شود نه هنگامی که درد را احساس می‌کنند زیرا این داروها در اثر استفاده مداوم می‌تواند دردهای مزمنی را که در دراز مدت بیماران با آن مواجه هستند را کمتر نماید در واقع از ایجاد درد جلوگیری کند.
وی توصیه کرد: جهت کاهش درد در صورت ابتلا به سرطان باید دارای فعالیت و انرژی باشید زیرا با داشتن فعالیت بیشتر می‌توانید تاثیر داروها در کاهش درد را افزایش دهید.
دکتر مرادی اشاره کرد: مبتلایان به سرطان در صورت کاهش درد یا از بین رفتن آن، داروهای ضد درد را به طور ناگهانی قطع ننماید لذا فقط می‌توانید با نظر پزشک دوز داروها را کاهش دهید.
این فوق تخصص درد اظهار کرد: مبتلایان به سرطان می‌توانند از ماساژ یا کیسه‌های آب گرم برای کاهش درد استفاده نمایند البته در مناطقی که تحت درمان سرطان هستند از کیسه آب گرم استفاده نباید کرد.
وی افزود:این بیماران می‌توانند با تجویز پزشک از نوعی برنامه تغذیه برای کاهش درد استفاده نمایند چون برخی از غذاها می‌توانند درد را در شما کاهش دهند لذا در صورت ابتلا به این بیماری می‌توانید غذاهایی که دارای فیبر بسیار می‌باشند را مصرف نمایید وهمچنین نوشیدن مایعات در مقادیر زیاد را در برنامه غذایی خود بگنجانید.
دکتر مرادی مطرح کرد: بعضی از داروهای مسکن می‌توانند درمبتلایان به سرطان ایجاد یبوست نمایند برای این منظور می‌توانید از داروهای ملین یا نرم کننده‌ها برای جلوگیری از یبوست استفاده نمایید.
این فوق تخصص درد توضیح داد: در بیماران سرطانی دو نوع درد در بدن احساس می‌شود که شامل درد حاد که به دلیل تحریک دریافت کننده‌های درد، در قسمت‌های مختلف بدن اتفاق می‌افتد و درد مزمن که علت آن، صدمه دیدن سلول‌های عصبی می‌باشد و گروه‌های دارویی خاصی جهت درمان هر یک از این دو نوع درد وجود دارد، به گونه‌ای که داروهای موثر برای درمان درد حاد، برای درمان درد مزمن تاثیری ندارند و بالعکس.
وی ادامه داد: دردهای سرطانی، ترکیبی از هر دو نوع درد می‌باشند، بنابراین برای درمان درد در بیماران سرطانی، باید مخلوطی از هر دو نوع دارو به کار برده شود.مرسوم‌ترین داروهای خوراکی که در بیماران سرطانی، با توجه به مرحله و میزان درد به کار می‌روند، مسکن‌های ساده، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد تشنج، استروئیدها هستند و تصمیم‌گیری در مورد ترتیب مصرف این داروها، مطابق با دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت که پلکان بی‌دردی نامیده می‌شود، انجام می‌شود.
دکتر مرادی اظهار کرد: برای از بین بردن تومور به صورت کامل یا قسمتی از آن، میتوان از روش جراحی استفاده کرد.این روش به صورت مستقیم درد را کم می‌کند، عوارضی ناشی از این بیماری را کاهش می‌دهد و باعث بهتر شدن نتیجه درمان سرطان و افزایش مدت زمان زنده ماندن بیمار می‌شود.
این فوق تخصص درد اضافه کرد: روش‌های دیگری نیز برای درمان دردهای سرطانی وجود دارند که به عنوان درمان‌های جراحی شناخته می‌شوند. از جمله این روش‌ها عبارتند ازپیشگیری از فعالیت عصب و دستکاری عصبی.
وی توضیح داد: پیشگیری از فعالیت عصب با استفاده از تزریق دارو و با بیحسی موضعی انجام می‌شود. این روش عصب‌ها را از کار می‌اندازد و غیر فعال می‌کند تا درد بیمار را کنترل کند و به این روش "بلوک عصبی" نیز گفته می‌شود.
دکتر مرادی افزود: هنگامی که کنترل دردهای سرطانی با دارو امکان پذیر نباشد، باید شیوه‌های مختلف تخریب عصبی را به کار برد. در این صورت، انتقال پیام‌های درد به نخاع و مغز کم می‌شود و درد کاهش می‌یابد. بنابراین این روش، نسبت به روش‌های دارویی، بهتر میتوان درد را کنترل کرد. در این روش درمان، ابتدا برای مطمئن شدن از اینکه یک عصب درد را منتقل می‌کند، کارکرد این عصب به صورت موقت توسط دارو قطع می‌شود.بعد از گرفتن پاسخ درمانی خوب و کم شدن میزان درد بیمار در سطح قابل قبول، شیوه‌های مختلفی برای قطع و از کار انداختن همیشگی عصب به کار برده می‌شود تا درد بیمار برای زمان طولانی (تقریبا یک سال) و به اندازه کافی کاهش یابد.
این فوق تخصص درد ادامه داد: روش درمان تخریب عصبی در مبتلایان به سرطان به صورت بدون بیهوشی و در اتاق عمل دارای دستگاه اشعه ایکس و در شرایط استریل و با بیحسی موضعی انجام می‌شود البته لازم به ذکر است که ممکن است به دلایلی، درد بیمار در زمان کمتر از یکسال بازگردد.مثلا در مورد توموری که با سرعت زیاد رشد می‌کند، ممکن است مدتی بعد، یک شبکه عصبی دیگر را درگیر کند و باعث برگشت مجدد درد بیمار شود لذا متاسفانه همانطور که باید با سرطان به صورت پیوسته مبارزه کرد، کاهش درد آن نیز، با توجه به میزان پیشرفت بیماری، باید همیشگی باشد.
وی هشدار داد: در روش‌های درمان تخریبی مانند روش تخریب عصبی، احتمال بیشتری نسبت به روش‌های درمان دارویی در رخداد عوارض پیش‌بینی نشده وجود دارد که البته متخصصین درد با مهارت‌های زیادی که در این زمینه دارند، این عوارض را به کمترین حد کاهش می‌دهند. یکی از کاربردهای بلوک عصبی برای کاهش و کنترل درد سرطان پانکراس می‌باشد.
دکتر مرادی تشریح کرد: در روش دستکاری عصبی جهت درمان دردهای سرطانی، به وسیله عمل جراحی، امکان قرار دادن دستگاه‌هایی در بدن به منظور ورود داروها به بدن یا تحریک الکتریکی اعصاب وجود دارد اما به کارگیری عمل جراحی به منظور از بین بردن عصب‌هایی که در مسیر درد قرار دارند، نادر است.
این فوق تخصص درد ادامه داد: در مرحله‌های آخر بیماری سرطان که تومور پیشرفت زیادی کرده است، به علت درگیر شدن اعصاب و قسمت‌های مختلف، ممکن است مهار درد با بلوک کردن یک یا دو شبکه عصبی وجود نداشته باشد. در این هنگام باید روش کلی‌تری برای مهار درد بیمار به کار برده شود و انتقال هر پیام درد در نخاع را مهار کرد در این روش، کاتتر باریکی کنار نخاع گذاشته می‌شود و به یک پمپ دائمی زیر پوستی یا در خارج از بدن وصل می‌شود و مورفین و سایر ترکیبات دارویی به صورت همیشگی در کنار نخاع تزریق می‌شود و این داروها با تاثیرگذاری مستقیم بر سطح نخاع، منتقل کردن پیام‌های درد را متوقف می‌کنند.
وی متذکر شد: به صورت کلی میتوان گفت که درروش کنترل درد به وسیله دستکاری عصبی، هنوز بیماری وجود دارد و باعث درد نیز می‌شود ولی درد به مراکز عصبی بالاتر انتقال می‌یابد و بیمار متوجه درد نمی‌شود و به صورت کامل درد او از بین می‌رود البته کاهش درد با این روش، عوارض بیشتری دارد و مراقبت از بیمارهم دقت، تجربه و آموزش بیشتری را لازم دارد.
دکتر مرادی اظهار کرد: چنانچه در راه رفتن و فعالیت‌های دیگر بیماران سرطانی که بیماری آنها در استخوان پخش شده است به علت درد زیاد مشکلی به وجود آید، پرتو درمانی این مشکلات را کم می‌کند. یعنی اینکه تزریق مواد رادیواکتیو می‌تواند منجر به کاهش درد شود البته امکان افزایش درد بعد از پرتودرمانی وجود داردکه در اینصورت باید بررسی‌های بیشتری انجام شود.
این فوق تخصص درد توضیح داد: درمان درد سرطان با تخریب تومور با فرکانس رادیویی بدین صورت است که در این شیوه درمانی، تومور توسط یک الکترود سوزنی گرم می‌شود و از بین می‌رود. این عمل، درد را به مقدار قابل توجهی در بیمارانی که سرطان آنها در استخوان پخش شده است کاهش می‌دهد.
>مکانیسم دردهای سرطانی مختلف است
در ادامه نیز دکترمومن زاده در این باره خاطرنشان کرد: درد یکی از نشانه‌ها و عوارض رایج سرطان می‌باشد که در کنار افسردگی و اضطراب ناشی از بیماری و… قابلیت تشدید شونده نیز دارد.
وی ابراز کرد: کنترل درد بیماران سرطانی، یکی از مسائل بسیار مهم برای پزشکان، بیماران و خانواده‌های آنها است لیکن پیشرفت سرطان لزوما توام با درد نمی‌باشد و مهار آن توسط روش‌های کنترل درد قابل دستیابی است. کنترل درد موجب تنظیم ریتم خواب شده که این دو مهم موجب بهبود کیفیت زندگی فرد مبتلا به بیماری می‌گردد.
این فوق تخصص درد شناسی و طب درد بیان کرد: به طور کل مکانیسم دردهای سرطانی مختلف است و شامل نوروپاتیک که به علت آسیب دیدن رشته‌های اعصاب از راه شیمیایی، مکانیکی و حرارتی ایجاد می‌شود، دردهای نوسیسپتیو، دردی است که به علت تحریک اعصاب و اندام‌ها به دلیل ترشح موادی که باعث صدمه به آنها می‌شوند ایجاد می‌شود،دردهای احشایی که به دلیل درگیری دستگاه عصبی سمپاتیک و بافت‌های داخلی بدن ایجاد می‌شود و دردهای سوماتیک که به علت آسیب موضعی به یک عضو بدن ایجاد می‌شود و دردهای استخوانی که به علت حمله تومور یا شیمی درمانی یا از بین رفتن خونسازی مغز استخوان به وجود می‌آید، است.
وی بیان کرد: کنترل درد باعث بهتر شدن کیفیت زندگی بیماران مبتلا به سرطان می‌گردد. روش‌های کنترل درد بیماران سرطانی با توجه به علایم و شدت مشکلات متغیر هستند. روش‌های درمانی به شکل پلکانی بوده و از داروهای ساده‌تر تا روش‌های اینترونشنال پیشرفته متغیر هستند. در مواردی از بیماری برطرف شدن کامل درد امکان پذیر نیست ولی با ترکیبی از تکنیک‌ها میتوان شدت درد را کاهش و قابل تحمل نمود.
دکترمومن زاده اذعان داشت: بروز درد حاد در مبتلایان به سرطان به دلیل تحریک گیرنده‌های درد اتفاق می‌افتد ولی علت دردهای مزمن صدمه دیدن سلول‌های عصبی می‌باشد. گروه‌های دارویی خاصی جهت درمان هر یک از این دو نوع درد وجود دارد. دردهای سرطانی، ترکیبی از هر دو نوع درد می‌باشند لذا هر دو مشکل می‌بایست درمان گردند.
این فوق تخصص درد شناسی و طب درد ادامه داد: مرسوم‌ترین داروهای خوراکی که در بیماران سرطانی، با توجه به مرحله و میزان درد به کار می‌روند، مسکن‌های ساده، داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی، داروهای ضد افسردگی، داروهای ضد تشنج، استروئیدها و مخدرها هستند که مطابق با دستورالعمل سازمان جهانی بهداشت موسوم به پلکان بی‌دردی قدم به قدم انجام می‌شود.
وی عنوان کرد: روش‌های مداخله گرانه درمان دردهای سرطانی عبارتند ازبلوک عصبی، بلوک شبکه عصبی اسپلانکنیک (احشایی) و سلیاک، پمپ اینتراتکال و تخریب رادیوفرکوئنسی تومور.
دکترمومن زاده توضیح داد: روش درمانی بلوک عصبی بدون بیهوشی و در اتاق عمل دارای دستگاه اشعه ایکس(فلوروسکوپ) و در شرایط استریل و با بیحسی موضعی توسط فوق تخصص انجام می‌شود. پیشگیری از فعالیت عصب با استفاده از تزریق دارو و با بیحسی موضعی انجام می‌شود. دراین روش شارژ غیر طبیعی عصب‌ها بلاک می‌شود تا درد بیمار کنترل شود.به این روش بلوک عصبی نیز گفته می‌شود که در آن انتقال پیام‌های درد به نخاع و مغز کم می‌شود و درد کاهش می‌یابد، بنابراین این روش، نسبت به روش‌های دارویی، بهتر می‌تواند درد را کنترل کند.
این فوق تخصص درد شناسی و طب درد اضافه کرد: درروش درمانی بلوک عصبی، ابتدا برای مطمئن شدن از اینکه کدام عصب منتقل‌کننده پیام درد است ابتدا عصب مورد نظر بلوک عصبی می‌شود یعنی کارکرد منطقه مورد نظر به صورت موقت توسط دارو بلوک می‌شود و پس از حصول پاسخ درمانی مناسب و کاهش درد جهت مهار پالس‌های درد به شکل طولانی مدت از داروهای نورولیتیک (فنل، الکل و…) و یا رادیوفرکوئنسی حرارتی استفاده می‌گردد.
وی ادامه داد: در مواردی از بیماری پس از کنترل درد ممکن است در ماه‌ها و یا سال‌های بعد شاهد عود درد بیماری باشیم مثلا در مورد توموری که با سرعت زیاد رشد می‌کند، ممکن است مدتی بعد، یک شبکه عصبی دیگر را درگیر کند و باعث برگشت مجدد درد بیمار شود. متاسفانه، همانطور که باید با سرطان به صورت پیوسته مبارزه کرد، کاهش درد آن نیز، با توجه به میزان پیشرفت بیماری مستمر است.
دکترمومن زاده توضیح داد: بلوک اعصاب اسپلانکنیک (احشایی)، یک روش موثر در درمان دردهای مزمن بالای شکم که ناشی از سرطان یا التهاب پانکراس است می‌باشد. اعصاب اسپلانکنیک که در دو طرف ستون فقرات هستند، پیام‌های درد را از اعضای مختلف شکمی به مغز انتقال می‌دهند. شبکه عصبی سیلیاک، محل برقراری ارتباط اعصاب اسپلانکنیک و در پایین آن قرار گرفته است.
این فوق تخصص درد شناسی و طب درد اضافه کرد: بلوک کردن شبکه عصبی سیلیاک با تزریق مواد بی‌حس‌کننده موضعی، برای کم کردن دردهای بعد از التهاب یا سرطان پانکراس و سایر دردهای گوارشی نیمه فوقانی شکم به کار می‌رود.
وی خاطرنشان کرد: در مراحل پیشرفته بیماری سرطان به علت درگیر شدن مجموعه‌های مختلف عصبی ممکن است مهار درد با بلوک کردن یک یا دو شبکه عصبی حاصل نگردد لذا می‌بایست از تکنیک‌های پیشرفته‌تری جهت کنترل درد استفاده نمود که یکی از آنها پمپ‌های اینتراتکال است بدین شکل که کاتتر نازکی داخل فضای نخاعی و یا اپیدورال گذاشته شده و به یک پمپ دائمی زیر پوستی متصل می‌گردد و از طریق آن مورفین و سایر ترکیبات دارویی تزریق می‌شود و این داروها با تاثیرگذاری مستقیم بر سطح نخاع، منتقل کردن پیام‌های درد را متوقف می‌کنند و درد به مراکز عصبی بالاتر انتقال نمی‌یابد و بیمار متوجه درد نمی‌شود و به صورت کامل درد او از بین می‌رود.
دکترمومن زاده متذکر شد که کاهش درد با روش پمپ‌های اینتراتکال، عوارض و هزینه بیشتری دارد و مراقبت از بیمارهم دقت، تجربه و آموزش بیشتری را لازم دارد. همچنین در روش‌های دیگری میتوان از باطری‌های نخاعی جهت کنترل درد استفاده نمود
این فوق تخصص درد شناسی و طب درد در پایان گفت: درمان درد با شیوه تخریب رادیوفرکوئنسی توموربدین صورت است که، تومور توسط یک الکترود سوزنی گرم می‌شود و از بین می‌رود. این عمل، درد را به مقدار قابل توجهی در بیمارانی که سرطان آنها در استخوان پخش شده است کاهش می‌دهد.