به گزارش خبرنگار اقتصادی خبرگزاری فارس، چند هفته قبل بود که لایحه تجارت به صورت ناگهانی در دستور کار صحن علنی مجلس شورای اسلامی قرار گرفت. در سه روز اول تصویب این لایحه، حدود 160 ماده تصویب شد. در روزهای بعد، این روال تصویب با سرعت بیشتری ادامه پیدا کرد تا جایی که در روز ششم، تصویب کل مواد کتاب اول این لایحه که مشتمل بر 331 ماده بود به پایان رسید. تصویب سریع این لایحه انتقاد برخی نمایندگان مجلس هم به دنبال داشت. به عنوان مثال، علیرضا سلیمی نماینده مردم محلات در مجلس در یادداشتی نوشت: «در عرض حدود ۲ ساعت ۱۰۹ ماده قانون لایحه تجارت در صحن علنی مجلس تصویب شد! واقعا بهت آور بود. مشکل آن است این مباحث تخصصی را عمده نمایندگان متوجه نمی‌شوند! با این وضع قانون نویسی به کجا می‌رویم».

*آیا لایحه تجارت، لایحه پخته ای است؟

با این وجود، برخی از نمایندگان مجلس معتقدند که بروی این لایحه، کار کارشناسی دقیقی صورت گرفته است. به عنوان مثال، علی لاریجانی رئیس مجلس در صحن علنی مجلس گفت: «لایحه تجارت اکنون یک لایحه پخته است و چندین دولت بر روی آن کار کارشناسی انجام دادند».

عبدالله رضیان نماینده مردم قائمشهر در مجلس نیز درباره این موضوع گفت: «کمیسیون حقوقی و قضایی به همراه کارشناسان کار و مطالعه دقیقی بر روی لایحه تجارت انجام دادند و اینگونه نیست که مجلس شورای اسلامی بی‌تفاوت از کنار این لایحه گذشته باشد». اما سوال اینجاست که آیا واقعا لایحه مذکور، حاصل هم افزایی دانشی چندین دولت بوده است؟

 در سال 96، لایحه تجارت پس از تصویب در کمیسیون حقوقی و قضایی، برای تایید شروع اجرای آزمایشی آن به مدت پنج سال، طبق اصل 85 قانون اساسی، به صحن علنی مجلس می‌آید. مجلس با کلیات لایحه موافقت می‌کند و برای تایید نهایی به شورای محترم نگهبان ارسال می‌کند. اما شورای نگهبان معتقد بود که تصویب این لایحه ضرورت نداشته است و نمی‌توان به صورت آزمایشی آن‌را اجرا کرد بنابراین مجلس می‌بایست آن‌را به صورت ماده به ماده در صحن مجلس تصویب نماید.

نکته قابل توجه این است که لایحه اعاده شده در سال 96 بر روی سایت مرکز پژوهش‌های مجلس قرار دارد. کتاب اول این لایحه 123 ماده بود و مواد اول آن با تعریف تاجر، قائم مقام تجاری، استیجار و ... آغاز می‌شود. مقایسه بین این لایحه و لایحه ای که اخیرا در مجلس به تصویب رسید، حقایق را در خصوص انباشت کار کارشناسی بر روی این لایحه یا سوء استفاده از گذر زمان برای پوشاندن معایب فاحش لایحه را مشخص می‌کند.

*لایحه تجارت در مجلس، تغییراتی اساسی کرده است

با بررسی لایحه مذکور در سال 96 با لایحه ای که دو هفته قبل از تصویب آن برروی سایت مرکز پژوهش‌های مجلس قرار گرفت، متوجه می‌شویم که مواد این دو لایحه تفاوت های فراوانی با یکدیگر دارند. برای اثبات مدعا این نکته کافی است که مقررات عمومی لایحه تجارت که جزء اصلی ترین بخش های کل لایحه است، کاملا امر جدیدی است و در لایحه قبلی وجود نداشته‌است.

 نکته قابل توجه دیگر این است که در لایحه قبلی کتاب اول آن شامل 123 ماده بوده در حالی که کتاب اول لایحه جدید 331 ماده است، این بدان معنی است که به کتاب اول این لایحه 208 ماده اضافه شده است! این موضوع این شائبه را ایجاد کرده است که اگر این قانون به صورت لایحه مطرح شده ‌است چرا در این مدت کوتاه به این اندازه تغییر کرده‌ است؟

*تصویب 10 دقیقه ای لایحه تجارت در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس

علاوه بر این، جالب است بدانیم لایحه تجارت در کمیسیون تخصصی هم با سرعت بسیار زیاد و شگفت انگیزی تصویب شده است. در همین راستا، حسینعلی حاجی دلیگانی عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس با اشاره به تصویب 10 دقیقه ای 331 ماده لایحه اصلاح قانون تجارت در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس گفت: «ضرورت داشت با توجه به اهمیت موضوع، کمیسیون مزبور، بند به بند 331 ماده لایحه قرائت و به لحاظ تخصصی بررسی، مصوب و در نهایت برای رای گیری به صحن ارسال می کرد».

با توجه به آنچه گفته شد، تدوین کنندگان لایحه تجارت، نه تنها انباشت مطالعات انجام شده در طول 14 سال را تغییر دادند بلکه لایحه مذکور را در کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس نیز به اندازه کافی به منصفه بررسی و تحلیل عمیق و دقیق نگذاشتند و با همراه کردن هیئت رئیسه قصد در تصویب این لایحه به هر شکل ممکن با وجود ضررهای جبران ناپذیر آن دارند. انتظار می‌رود شورای نگهبان به عنوان چشم بینای نظام، از بروز این امر جلوگیری کند.

انتهای پیام/