کتاب و کتابخوانی هنوز هم که هنوز است جایگاه مطلوبش را در زندگی اغلب افراد جامعه ما پیدا نکرده و سیطره روز افزودن فضای مجازی و گرفتار شدن در دل داده های کم عمق و سرگرمی های آن، امید به رونق کتابخوانی را بیش از پیش کم فروغ کرده است.
از طرفی بالا بودن قیمت تمام شده چاپ و انتشار کتاب، موجب گران شدن این کالای فرهنگی شده تا آنجا که حضور کتاب در سبد خرید علاقه مندانش هم کم و کمتر شود.
مشکلات کسادی بازار کتاب بیشتر از همه دامن ناشران را گرفته و ناشران شهرستانی را البته با گرفتاری های مضاعف تری مواجه ساخته است.
شهین رومی، مدیر انتشارات نیکان کتاب زنجان می گوید: امسال وضعیت نشر خیلی بد شده، من 20 سال است در این حوزه فعال هستم ولی در این مدت چنین وضعیتی را شاهد نبودم.
وی به نبود اقدامات حمایتی همچون خرید کتاب از ناشران در استان اشاره می کند و می افزاید: فرهنگ و ارشاد اسلامی هر ساله کتاب هایی را از ناشران می خرد و این خرید البته تنها بخشی از کتاب های خاص را شامل می شود.
رومی وضعیت فعلی حوزه نشر را متاثر از وضعیت کل جامعه می داند و اظهار می کند: بالاخره انتشاراتی ها هم جدای از جامعه نیستند و وضعیت معیشتی و اقتصادی مردم در فعالیت آنها هم تاثیر می گذارد؛ وقتی قدرت خرید مردم کم می شود دیگر سراغ کتاب خریدن هم نمی آیند.
مدیر انتشارات نیکان کتاب زنجان به گسترش کتاب های الکترونیکی و تولیدات دیجیتال اشاره می کند و می گوید: این عامل نیز در کم رونق شدن بازار چاپ کتاب های کاغذی اثر خودش را دارد ولی نکته ای که هست این است که ناشران قدیمی الان اگر بخواهند وارد حوزه نشر الکترونیک شوند طبق اعلام وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی باید اقدام به اخذ مجوزهای جدید کنند.
رومی معتقد است: اگر این شرایط فعلی ادامه پیدا کند، کم کم انتشاراتی های قدیمی شغلشان را از دست می دهند.
مجید نیک راد، مدیر انتشارات قلم مهر نیز می گوید: هم اکنون در حوزه نشر به مرحله اضطرار و بحران می رسیم و نیاز هست تا با برنامه های ریزی، فکری برای آن شود.
وی تاکید می کند: هر چه گرایش به کتابخوانی کم شود، علائم این نقص در سطح جامعه مشاهده خواهد شد بنابراین برای ارتقای اخلاق، منش و دینداری، لازم است زمینه های مربوط به حوزه کتاب و نشر تقویت و حمایت شود.
نیک راد تاکید می کند: اکنون حمایت هایی مثل خرید بخشی از کتاب های ناشران توسط اداره فذهنگ و ارشاد اسلامی انجام می شود، ولی میزان خرید، چندان قابل توجه نیست.
مدیرکل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان زنجان مشکلات حوزه نشر در شرایط کنونی را متاثر از وضعیت کلی جامعه عنوان می کند و می گوید: در زمان حاضر هزینه تمام شده برای عرضه کتاب به بازار بالا رفته، بنابراین شمار متقاضیان کتاب هم به طور طبیعی پایین آمده است.
ناصر مقدم به شرایط خرید کتاب از ناشران اشاره می کند و می گوید: کتاب های ناشران اگر موضوعشان در مورد استان و یا نویسنده آن از استان باشد، مشمول طرح خرید از سوی این اداره کل قرار می گیرند.
وی با بیان اینکه امسال حدود یک میلیارد ریال برای این امر در استان اختصاص داده شده است، می افزاید: سال گذشته حدود 800 میلیون ریال اعتبار از سوی اداره کل فرهنگ و ارشاد اسلامی برای خرید کتاب از ناشران استان هزینه شد.
مقدم می گوید: اجرای طرح های فصلی خرید کتاب همچون' عیدانه کتاب' ، ' پاییزه کتاب' هم از دیگر اقدامات مجموعه وزارت فرهنک و ارشاد اسلامی است که در قالب آنها کتاب ها در کتابفروشی ها با تخفیف به متقاضیان عرضه می شود.
وی مساعدت برای شرکت ناشران در نمایشگاه های مختلف کتاب در سراسر کشور را از دیگر اقدام ها برای حمایت از ناشران استان عنوان می کند و ادامه می دهد: ناشران در هیچ نمایشگاه کتابی برای برپایی غرفه، هزینه ای پرداخت نمی کنند، از طرفی در همه نمایشگاه های کتاب با ارائه بن های تخفیف به مخاطبان، سعی می شود تا میزان خرید آنان از ناشران افزایش پیدا کند.
امیرعلی نیکبخش، مدیر کل کتابخانه های استان زنجان نیز با بیان اینکه از ابتدای سال جاری تا کنون 150 میلیون ریال برای خرید کتاب از ناشران استانی هزینه شده است، اظهار می کند: خرید کتاب برای کتابخانه های عمومی استان به طور عمده و به صورت متمرکز توسط نهاد کتابخانه های عمومی کشور انجام می شود ولی برای تامین منابع مرتبط با استان شناسی، از ناشران استان کتاب هایی را با موضوع تاریخ، فرهنگ و جغرافیای استان خرید می کنیم.
وی با بیان اینکه نهاد کتابخانه های عمومی بزرگترین خریدار کتاب در کشور است، یادآور می شود: اکنون ناشران مختلف اعم از سراسری و استانی با مراجعه به سایت نهاد کتابخانه های عمومی و پر کردن فرم های مربوط به شیوه نامه خرید کتاب از ناشران، نسبت به معرفی آثار خود اقدام می کنند و نهاد نیز براساس اولویت ها نسبت به خرید این منابع اقدام می کند.
به گزارش ایرنا هم اکنون از 42 ناشر دارای مجوز در استان زنجان، 21 ناشر فعال هستند.
طی 6 ماهه نخست امسال 93 عنوان کتاب توسط ناشران این استان چاپ شد.
طی فعالیت دولت یازدهم، تعداد کتاب های چاپ شده توسط ناشران استان زنجان از 121 عنوان کتاب در سال 92 به 205 عنوان کتاب در سال 95 رسید.
7312/6085
خبرنگار: حسن اکبری** انتشار دهنده: رویا رفیعی