آرمان- سخنرانی یادگار امام در اولین سالگرد آیتا... العظمی موسوی اردبیلی معنای ویژه بهاین مراسم میدهد چرا که در آن ناگفتههای زیادی از روزهای همراهی مرحوم آیتا... موسوی اردبیلی با امام خمینی و مشی ایشان در قضاوت بیان میشود. خاطراتی که وقتی از سوی آیتا... سیدحسن خمینی بیان میشود فارغ از هرگونه ادعاست. آیتا... موسوی اردبیلی عضو شورای انقلاب، عضو مجلس خبرگان قانون اساسی، نمایندگی دوره اول مجلس خبرگان رهبری، دادستانی کل کشور، رئیس دیوان عالی کشور، عضو شورای عالی قضائی و عضو شورای بازنگری قانون اساسی و مسئول اجرای فرمان شش مادهای امام خمینی(ره) بود بنابراین آیتا... سیدحسن خمینی در مراسم سالگرد رحلت او موضوعات خوبی را مطرح کرد و البته در کنار آن تذکراتی را هم مطرح کرد. یادگار گرامی امام ضمن بیان خاطراتی مهم از سیره عملی بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران گفت: دستگاه قضائی ابزار کنترلی نظام نیست، بلکه حَکَم (داور) بین مردم با مردم و نظام با مردم است و حتی کسی ممکن است از بخش عظیمی از نظام شکایت کند. آیتا... سیدحسن خمینی افزود: از دیدگاه آیتا... موسوی اردبیلی دستگاه قضائی تنها متصدی اجرای عدالت در جامعه نیست و آن گونه که من از هم صحبتی با ایشان و خاطراتی که از این بزرگوار خواندم درک کردهام، وظیفه دستگاه قضائی صرفا اجرای عدالت نیست، بلکه آنچه در کنار آن از همان اندازه اهمیت برخوردار است، این است که علاوه بر اجرای عدالت جامعه ما اقناع شود که آنچه اجرا میشود عدالت است؛ یعنی هم ثبوتا و هم اثباتا عدالت برقرار شود. سیدحسن خمینی تصریح کرد: بعضا بحرانها از آنجا ناشی میشود که من و شما به عنوان قاضی میگوییم ما که کاری با این کارها نداریم؛ ما وظیفه خودمان را در برابر خدا انجام میدهیم. در حالی که این همه وظیفه ما نیست. وی یادآور شد: یکی از اساتید بزرگوار ما روزی در کلاس درسشان یک سوالی مطرح کردند؛ گفتند طبق کلام ما امیرالمومنین(ع) میدانست که ابنملجم میخواهد ایشان را به قتل برساند؛ کدام مصلحت بالاتر از جان امیرالمومنین؟ پس چرا امام دستور ندادند که ابنملجم را دستگیر کنند؟ سپس خودشان پاسخ دادند «یک مصلحت و آن این که بعدها میپرسیدند از کجا معلوم که ابنملجم میخواست این کار را انجام دهد؟ شاید نمیخواست امام را شهید کند». در این صورت توان اقناعی برای آن حکم وجود نداشت.
کلاه شرعی
وی با بیان اینکه همیشه کسانی پیدا میشوند که کلاه شرعی برای کارها درست کنند، در پاسخ به این سوال که چه کار باید کرد که حکم قاضی قابل پیشبینی باشد، یادآور شد: پیامبر(ص) میفرمایند که باید به روشهای عقلایی تکیه کرد. پیامبر(ص) به علم غیب خودشان عمل نمیکردند بلکه بر همین قواعد عقلایی تاکید داشتند. نظام قضائی از منظر آقای اردبیلی بر این است که یک آئین دادگستری اعمال شود. یادگار امام سپس به نقل خاطرهای مهم از سیره امام راحل به نقل از «یک سند منتشر نشده» پرداخت و گفت: این سند یکی از نقاط درخشان زندگی امام است. مرحوم ابوی ما از یک جلسهای که با حضور امام بوده است گزارشی نوشتهاند. در این جلسه یک قاضی به پیش امام آمده و مدعی است که ما از فردی شنود کردهایم و در این شنود یک موارد جرمی را نسبت به این فرد پیدا کردهایم، بعد این فرد جوان به امام رو میکند و میگوید ما باید پاسدار خون شهدا باشیم ای امام! شما هم باید پاسدار خون شهدا باشید. امام میگویند این اسنادی که دارید نوار ضبط شده است و هیچ ارزش قضائی ندارد. او زیر بار نمیرود. مطابق آن گزارشی که ابوی ما نوشته در این جلسه آنقدر امام عصبانی شد که دستانشان شروع به لرزیدن کرد؛ امام گفتند اگر مصالح نبود میگفتم همین حالا شما را به خاطر نسبتهایی که به دیگران میدهید حد بزنند. او از حرفش برنمیگردد و میگوید این شنود ما درست است و من به افراد دیگری هم اطلاع دادهام. امام میگوید این مواردی که ضبط کردهاید را باید امحا کنید و حق ندارید که آن را منتشر کنید؛ به چه حقی برای دیگران شنود گذاشتهاید و آبروی دیگران را میبرید؟ وی ادامه داد: ابوی ما که گزارش این جلسه را نوشتهاند در آخر گزارش خودشان هم عصبانی هستند و مینویسند آنقدر که این فرد در این یک ساعت به امام توهین کرد، بنیصدر در تمام عمرش نکرد! بعد نوشته است این فرد آمده بود که امام را بِکُشد. یعنی آنقدر امام را عصبانی کند تا ایشان سکته کنند و جالب است که این فرد تا دوران بازنشستگیاش سر کار است و کسی کاری به کارش نداشته است. یادگار امام ابراز داشت: این گزارش را فکر میکنم موسسه تنظیم و نشر آثار امام خمینی(س) میتواند برای رعایت حیثیت افراد اسامی را بردارد و نامه را منتشر کنند. این گزارش، گزارش بسیار تکان دهندهای است و همه آن در این راستاست که آئین دادرسی و وحدت رویه قضائی وجود داشته باشد و مردم بدانند اگر چه کار کنند طبق این قانون مجرم نیستند و اگر چه چیزی را رعایت نکنند مجرمند؛ به عبارتی آیین دادرسی قابل پیشبینی باشد و سپس بتوان جامعه را به عادلانه بودن آن قانع کرد.
احضاریه برای امام!
سیدحسن خمینی یادآور شد: آن چه به عنوان یک یادگار و یک درس از مرحوم آقای اردبیلی میتوانیم بگیریم که شاید بر اساس همان چیزی است که مرحوم شهید بهشتی قضاوت ما را تاسیس کردهاند، این است که دستگاه قضائی باید در کنار اجرای عدالت به اقناع جامعه هم بیندیشد. وی با اشاره به این که دومین نکتهای که میتوان از مجموعه زندگی آیتا... موسوی اردبیلی گفت: دستگاه قضائی ابزار کنترلی نظام نیست، بلکه حَکَم(داور) بین مردم با مردم و نظام با مردم است و حتی کسی ممکن است از بخش عظیمی از نظام شکایت کند. یادگار امام با اشاره به سندی که از دهه اول انقلاب مانده است، ابراز داشت: بر اساس نامهای و سندی که در حال حاضر وجود دارد در سال 59 یا 60 روزی یک قاضی رای امام احضاریه میفرستد. احضاریهای به در منزل امام میآید که ضمن ذکر نام شاکی، خوانده آن «آقای سیدروحا... خمینی ملقب به امام خمینی» و مورد اتهامی این بود که «این بود که وقتی صدام به خرمشهر حمله کرد امام به ما گفتند در شهر بمانید و شهر را خالی نکنید، ما این کار را کردیم ولی در جنگ منزلمان خراب شد. لذا آقای خمینی باید بیاید و خسارت منزل من را بدهد». وی افزود: آیتا... موسوی بجنوردی میگفتند این شکایت در شورای عالی قضائی مطرح شد که در آن جا معترض شدند و گفتند این شکایت مسموع نیست، عنصر مادی جرم را دارا نیست و... و قاضی احضارکننده را باید عزل کنید؛ ایشان میگویند من از اتاق کناری به حاج احمدآقا زنگ زدم و گفتم به خاطر این موضوع میخواهند این قاضی را عزل کنند؛ حاج احمدآقا گفتند گوشی دستتان باشد تا من از امام بپرسم، رفتند و برگشتند گفتند امام میفرماید هیچ کس حق ندارد این قاضی را برکنار کند. شاکی را بخواهید و با پرداخت مبلغی رضایت او را بگیرید و... یادگار امام در بخش پایانی سخنان خود گفت: مرحوم آیتا... موسوی اردبیلی پس از یک دوره طولانی از بیماری از بین ما رفتند که همین بیماری باعث شد چندان ارج و مرتبت علمی آقای اردبیلی شناخته نشود. در پایان این مراسم با حضور یادگار امام و حجتالاسلام و المسلمین سیدعلی موسوی اردبیلی از سه جلد آثار مرتبط با آن مرجع عالیقدر رونمایی شد.
نظر شما