همایش «مسجد برقرار» با حضور آیت الله دژکام، نماینده ولی فقیه در استان فارس، حسینعلی امیری، استاندار فارس، مهدی رنجبر مدیر کل فرهنگ و ارشاد اسلامی استان فارس و مسئولان نهاد های فرهنگی، مذهبی و اجرایی، نمایندگان مردم فارس در مجلس خبرگان رهبری و اعضای شورای اسلامی شهر شیراز، ائمه جمعه و روسای ادارات تبلیغات اسلامی شهرستان ها و همچنین ائمه جماعات مساجد مجری طرح ملی محراب استان با همکاری قرارگاه راهبری مساجد فارس در مسجد شهدا برگزار شد.
ماموریت قرارگاه مسجد در راستای اقامه عدل است
امام جمعه شیراز خاطرنشان کرد: مسجد به عنوان خانه خدا مردم را به سوی زندگی الهی و دینی سوق دهد و علما و روحانیون به عنوان کسی که دین را می‌دانند و با تمام وجود درک کرده است، مسلما باید جلودار این حرکت باشند. آیت‌الله دژکام با اشاره به آیه ۲۹ سوره اعراف، تاکید کرد: خداوند متعال در این آیه دستور به عدالت داده است و ماموریت قرارگاه مسجد در راستای اقامه عدل است. نماینده مردم فارس در مجلس خبرگان رهبری اقامه عدل را از آرمان‌های مهم نظام مقدس جمهوری اسلامی و شهداست و برای آن زحمت کشیده شده و خون‌های مطهر شهیدان تقدیم شده است. وی با تاکید بر اینکه ما باید با تمام وجود در مسجد حضور داشته باشیم، تصریح کرد: گاهی ما در مسجد هستیم اما وجه روحی خودمان را رو به حق قرار تداده ایم و تنها جسم ما در مسجد است و این در حالی است که باید با تمام وجود در مسجد باشیم. آیت الله دژکام همچنین تاکید کرد: مسائل نظام باتوجه به ساحت حق باید حل شود و این نظام اسلامی و الهی است و باید با روش الهی و اسلامی جلو برود.
مسجد باید پایدار و فعال باقی بماند
حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد حاج‌علی‌اکبری، رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور نیز، به جایگاه ویژه استان فارس در فرهنگ و هویت ایرانی-اسلامی تصریح کرد: اخیراً کشور مملو از یاد استان فارس و جلوه‌های ویژه آن شده؛ از شخصیت‌های بزرگ تا نمادهای هویتی. این حجم از یادآوری، اگرچه ارزشمند است، اما همچنان پاسخگوی حق استان فارس نیست و باید بیشتر از این برای آن کار شود. رئیس قرارگاه ملی مسجد با انتقاد از دور شدن تدریجی مساجد از جایگاه حقیقی خود اظهار داشت: انقلاب ما، انقلابی مسجدی بود و مسجد، قطعاً باید پایدار و فعال باقی بماند اما متأسفانه پس از مشاهده نقش مسجد در تولید انقلاب اسلامی، از دهه ۷۰ به بعد، به‌تدریج از مساجد فاصله گرفتیم. مساجد ما رنگ باختند و نگاه سکولاریستی به مسجد، به درون جامعه ما نیز نفوذ کرد. امام جمعه موقت تهران هشدار داد: این نگاه سکولار، حتی خطرناک‌تر از «مسجد ضرار» است. چرا که اگرچه جامعه اسلامی در برابر مسجد ضرار ایستادگی می‌کند، اما در برابر نفوذ تدریجی سکولاریسم به مساجد، هیچ مقاومتی شکل نمی‌گیرد. نتیجه آن است که مسجد به‌جای اینکه پایگاه امت‌سازی باشد، به یک نمازخانه صرف و محلی برای انجام مناسک محدود تبدیل می‌شود. حجت‌الاسلام والمسلمین حاج‌علی‌اکبری مسجد را نماد هویت و تمدن اسلامی خواند و گفت: شهری، اسلامی است که مسجد در آن جلوه‌گری کند. اما امروز در برخی شهرهای جدید، نه تنها هویت اسلامی مشهود نیست، بلکه در کنار ساخت‌وسازها فقط یک نمازخانه قرار داده شده که نه نقش دارد، نه نشانی از هویت.
تهاجم فرهنگی و غفلت متولیان عامل کم‌رنگ شدن مساجد
وی با تأکید بر اینکه تهاجم فرهنگی و غفلت متولیان باعث کم‌رنگ شدن نقش مساجد شد، تصریح کرد: بازگشت به مسجد که امروز مورد تفاهم جمع زیادی از نخبگان کشور است، بسیار ارزشمند است؛ هرچند کمی دیر شده و برخی ظرفیت‌ها آسیب دیده‌اند. اما انسان مؤمن در گذشته متوقف نمی‌شود و نگاهش به آینده است. این مقام مسئول با اشاره به نقش تمدنی مسجد، گفت: در تعاریف اسلامی، جامعه تراز از مسجد تراز، امام تراز و مؤمن تراز تشکیل می‌شود. نقش امام جماعت در این میان یک نقش معمولی نیست. حاصل مطالعات ما این است که مسجد، محل تولید نظریه «امام و امت» در عینیت اسلامی است. یعنی کارکرد اصلی مسجد، امت‌سازی است؛ اما متأسفانه ما این نقش را تقلیل داده‌ایم. وی تأکید کرد: تحول پیشِ رو در مساجد، از امام جماعت آغاز می‌شود. این نگاه، می‌تواند مساجد ما را دگرگون کند. اگر منتظریم دیگران برای مساجد کاری کنند، اشتباه بزرگی است. اگر امامان جمعه تصمیم بگیرند، دیگران ناچار به همکاری هستند؛ زیرا امت در دست امام جماعت است. اگر امام صاحب امت شود، دیگران چاره‌ای جز پذیرش ندارند.
رئیس قرارگاه ملی مسجد با بیان اینکه مسئله اصلی مساجد، مسئله نسل جدید است٫ گفت: اگر روزی دیدیم که ترکیب جمعیتی مساجد به سمت جوانان متمایل شده، نباید تعجب کنیم. هرچند امروز به لطف خدا، برخی مساجد با جوانان تعامل دارند، اما بسیاری از مساجد ما تبدیل به خانه سالمندان شده‌اند.
وی افزود: برای عمران ظاهری و باطنی مساجد، و همچنین در حوزه مسائل فرهنگی، باید برنامه‌ریزی شود. بدون برنامه، شکست حتمی است. خوشبختانه امروز از شرایط آشفته گذشته عبور کرده‌ایم و وضعیت بهتری حاکم است. رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه با اشاره به اجرای طرح «محراب» اظهار داشت:قرار بود در سال جاری، دو هزار مسجد ظرفیت فعالیت محلی و امداد اجتماعی را فعال یا تقویت کنند. در طرح محراب پیش‌بینی شد که این تعداد به ده هزار مسجد برسد. جنگ اخیر، موجب تسریع در اجرای این طرح شد، چرا که همگان به نقش مساجد واقف شدند و نیروهای مسجدی نقش‌آفرینی خود را به نمایش گذاشتند. او افزود: جان‌کلام عملیات محراب، خدمت و در نهایت محبت در ازای خدمت است. باید نگاه ما نسبت به کمک گرفتن در محله تغییر کند. پیرامون مسجد باید به نخبگان، توانمندان و کسانی که می‌توانند کمک کنند، توجه شود. اگر مردم محله کمک کنند، کار بسیار ساده‌تر می‌شود و حس برادری تقویت می‌شود. اگر هم این امکان نبود، می‌توان از ظرفیت نهادها بهره گرفت و مشکلات را برطرف کرد.
کتاب‌های «گفتمان فرهنگ» و «مسجد طراز» رونمایی شد
همزمان با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد حاج‌علی‌اکبری، رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور و رئیس قرارگاه ملی مسجد در شیراز کتاب‌های «گفتمان فرهنگ» و «مسجد طراز» در همایش «مسجد برقرار» رونمایی شد. کتاب‌های «گفتمان فرهنگ» و «مسجد طراز» در کلام آیت الله دکتر لطف الله دژکام، نماینده ولی فقیه در استان فارس و امام جمعه شیراز همزمان با حضور حجت‌الاسلام والمسلمین محمدجواد حاج‌علی‌اکبری، رئیس شورای سیاستگذاری ائمه جمعه کشور و رئیس قرارگاه ملی مسجد در شیراز رونمایی شد.
این گزارش می افزاید: تبیین برش استانی طرح «محراب»، ارائه راهکارهای توانمندسازی ارکان مساجد طرح تا پایان سال‌جاری و نحوه حمایت از قرارگاه‌های شهرستانی مساجد از اهداف برگزاری همایش «مسجد برقرار» بود. لازم به ذکراست، قرارگاه راهبری مساجد استان فارس به ریاست نماینده ولی فقیه در استان با عضویت شورای سیاستگذاری ائمه جمعه، اداره کل تبلیغات اسلامی، اداره کل اوقاف و امورخیریه، مدیریت مرکز خدمات حوزه علمیه و بسیج سپاه فجر به دبیری مرکز رسیدگی به امور مساجد طبق سند ملی مسجد فعالیت دارد.
مساجد به عنوان کانون های توسعه
دکتر حسینعلی امیری، استاندار فارس، گفت: بحث عبادت و نیاز انسان به پرستش و داشتن معبود یک نیاز فطری است و احساس پرستش به زندگی انسان معنا و مفعهوم می دهد و در همه ادیان و اقوام وجود دارد. وی با اشاره به تفاوت‌های معبد و مسجد، خاطرنشان کرد: در دیگر ادیان از معبد صرفا به عنوان محل عبادت استفاده می کنند و حال اینکه مسجد به عنوان مهمترین ابتکار پیامبر اکرم (ص) به عنوان محلی که هم برای فعالیت های اجتماعی و هم محل عبادت محسوب می شود. استاندار فارس تاکید کرد: پیامبر اکرم (ص) اولین کاری که بعد از هجرت به مدینه انجام دادند، تاسیس مسجد بود و در مسجد موضوعات و امور دینی مسلمانام می پرداخت و امور اجتماعی و جنگ ها نیز از مسجد پیگیری می شد.
امیری افزود: با مسجد انسان می تواند به درجه ای برسد که به دین و دنیا با هم برسد و امور دینی شکل اخروی بگیرد. وی در بخش دیگری از سخنان خود، توحید را یکی از مولفه های قدرت انسان معرفی و تاکید کرد: اگر امام راحل (ره) در برابر دنیا ایستاد و به همه مردم امر به قیام و حضور در صحنه کرد، این امر با قدرت توحید انجام شد. استاندار فارس ادامه داد: توحید اعتقاد انسان به خداوند است و اذان که همزاد مسجد است، تفاوتش با اعلان ادیان دیگر مذاهب نظیر ناقوس کلیسا در این است که به انسان قدرت می دهد. امیری با بیان اینکه نقش مساجد در اسلام بسیار متمایز از عبادتگاه های ادیان دیگر است، خاطرنشان کرد: زندگی پیچیده امروز به گونه ای است که نمی توانیم تمام کارکردها را برای مسجد قائل شویم اما مهم این است که آن اهداف در ساختار جدید ایجاد شود و فرهنگ مسجد را در جاهای جدید سامان بدهیم.
وی همچنین تصریح کرد: دوام و قوام نظام مقدس جمهوری اسلامی به احکام شرعی حاکم بر آن است و این جامعه باید بر اساس آموزه های اسلامی اداره شود. امیری نفوذ مسجد به خانه های مردم از طریق طلاب و ائمه جماعات مسجد را امری ضروری دانست و افزود: امروز نیاز به بازخوانی و احیای کارکردهای مسجد داریم و به ویژه در مباحث تربیتی و مسائل مرتبط با خانواده ها مسجد باید نقش محوری داشته باشد. استاندار فارس بر تعامل نهادهای حکومتی با مسجد تاکید و خاطرنشان کرد: مسجد به عنوان محور توسعه محله محور مورد توجه رئیس جمهور و دولت چهاردهم قرار دارد و ما نیز در استان فارس در حال برنامه ریزی هستیم تا مساجد به عنوان کانون های توسعه، با بخش‌های نظام اجرایی، ارتباط ساختاری پیدا کند.