به گزارش خبرگزاری آنا؛ پیشرفتهای چشمگیر ایران در حوزه فناوری فضایی طی سالهای اخیر، نشاندهنده ظرفیت علمی و صنعتی بالای کشور در این عرصه راهبردی است. دستیابی به مراحل پیچیده طراحی، ساخت و پرتاب ماهوارهها، توسعه سامانههای سنجش از دور، و مشارکت در پروژههای بینالمللی فضایی، فقط بخشی از دستاوردهایی است که امروز در سطح منطقهای و جهانی مورد توجه قرار گرفتهاند.
نهادینهسازی این پیشرفتها در ذهن نسلهای آینده، نیازمند ورود مفاهیم و دستاوردهای فضایی به نظام آموزشی کشور است. آموزش فناوری فضایی از مقاطع ابتدایی تا متوسطه، موجب آشنایی دانشآموزان با علوم نوین و کاربردهای آن در زندگی روزمره میشود و زمینهساز شکلگیری انگیزه، خلاقیت و مسیرهای شغلی آینده در حوزههای تخصصی خواهد بود. گنجاندن محتوای فضایی در کتابهای درسی، میتواند پلی میان دانش نظری و توانمندیهای عملی ایجاد کند و مسیر تربیت نیروی انسانی متخصص را هموار سازد.
تجربه کشورهای پیشرو در صنعت فضا نشان داده که آموزش هدفمند و مستمر، نقش کلیدی در حفظ و توسعه جایگاه علمی آنها ایفا کرده است. ایران نیز برای استمرار موفقیتهای فضایی خود، نیازمند برنامهریزی دقیق در حوزه آموزش عمومی و تخصصی است. بهرهگیری از ظرفیتهای آموزشی، رسانهای و پژوهشی، میتواند به تقویت فرهنگ فضایی در جامعه و افزایش مشارکت نسل جوان در پروژههای ملی منجر شود. مصاحبه پیشرو با حسن سالاریه، رئیس سازمان فضایی ایران، به بررسی راهکارهای اجرایی این هدف و نقش آموزش در آینده صنعت فضایی کشور اختصاص دارد.
نیازمند کمک گرفتن از بخش خصوصی در اجرای پروژههای کلان فضایی هستیم
با توجه به تقدیر از شماری از دانشآموزان نخبه در مراسم افتتاحیۀ هفتۀ جهانی گرامیداشت فضا، و با در نظر گرفتن موفقیتهای قابل توجه ایران در المپیادهای نجوم طی سالهای اخیر، سازمان فضایی کشور در تلاش است تا زمینه بهرهبرداری عملی از این ظرفیتها را فراهم کند. هدف آن است که توان علمی این افراد در حوزه تخصصی خود، بهویژه در صنعت فضایی، مورد استفاده قرار گیرد. آیا راهکاری مشخص برای بهکارگیری این استعدادها در فرآیندهای اجرایی و صنعتی فضایی کشور تدوین شده است؟
بهترین محل برای جذب و نگهداشت نیروی انسانی دارای استعداد برتر بخش خصوصی است. بخش خصوصی محدودیتهای دولت را از نظر جذب و نگهداشت نیروی انسانی و بروکراسیهای اداری و همچنین محدودیت و سقف پرداخت و ... را ندارد. گرچه ما همواره در آزمونهای استخدامی سعی میکنیم که افرادی را جذب کنیم که از بهترین دانشگاهها دانش آموخته شدهاند و در مصاحبهها کیفیت آموزش و مهارتهای فرد برای ما مهم است، اما سرجمع جذابیت دولت با توجه به محدودیتهایی که عرض کردم برای جذب نخبگان در حال حاضر بالا نیست. از طرفی در بخش خصوصی افراد بر اساس توانمندیهای خود کار میکنند و هر چقدر فرد توانمندتر میشود با توجه به فضای رقابتی که وجود دارد و ضرورتی که حضور فرد نخبه برای پیش برد سریع پروژهها و قراردادها دارد، انگیزه بیشتری را در فرد به لحاظ پرداختی ایجاد میکنند.
بنابراین با این توضیحات همانطور که بارها هم توضیح دادهام، نیاز است پروژههای بزرگ به بخش خصوصی واگذار شود تا در یک فضای رقابتی با سرعت و کیفیت مناسب تری کارها به انجام برسد. البته همچنان در حوزه فضایی حضور دولت در ایجاد زیرساخت ها، ارایه خدمات تخصصی به بخش خصوصی در تست وتجمیع و نیز به عهده گرفتن پروژههای پیشرفته دارای ریسک فناوری بالا ضروری است.
موفقیت در صنعت فضایی از طریق سرمایه گذاری در آموزش پرورش به تحقق نزدیکتر میشود
معاون آموزش متوسطه وزارت آموزش و پرورش روز گذشته اعلام کرد که تفاهمنامهای میان این وزارتخانه و سازمان فضایی کشور در حال انعقاد است. علاقهمندی دانشآموزان به حوزه فضا از سنین پایین شکل میگیرد و این ظرفیت میتواند در مسیر توسعه علمی کشور نقشآفرین باشد. سازمان فضایی چه برنامهای برای شناسایی و ارتقای استعدادهای دانشآموزی و تبدیل آنها به نیروهای متخصص در صنعت فضایی دارد؟ همچنین آیا طرحی در نظر گرفته شده که دستاوردهای فضایی کشور در محتوای آموزشی مدارس گنجانده شود تا انگیزه و آگاهی دانشآموزان در این زمینه افزایش یابد؟
سازمان فضایی همواره از همکاری با آموزش و پرورش و سازمانها و نهادهایی که به تربیت دانش آموزان در مقاطع پایین میپردازند، استقبال کرده و میکند. در سراسر کشور با کمک پژوهشگاه فضایی و پژوهشکدههای استانی و آموزش و پرورش استانها تلاش شده که دورههای آموزشی در حوزههای فضا و نجوم برگزار شود.
البته امسال همکاری مشترک سه جانبه خوبی هم با وزارت علوم و پژوهشگاه هوافضا و آموزش و پرورش در مسابقات دانش آموزی «کنست» خواهیم داشت که میتواند در آموزش حوزههای فناوری فضایی در سطح مدارس کمک فراوانی کند. رویههای آموزشی دیگری اعم از مسابقات، کارگاههای آموزشی، آموزش معلمان و.... نیز در دستور کار خواهیم داشت.
ورود پیشرفتهای فضایی به کتابهای درسی
کشور ما طی چند سال گذشته پیشرفتهای قابل توجهی در حوزۀ فناوری فضایی داشته است، با توجه به تفاهمنامهای که بناست میان سازمان فضایی ایران و وزارت آموزش و پرورش اجرایی شود، آیا بنا ندارید که توانمندیها و پیشرفتهای فضایی کشور، در کُتب درسی دانشآموزان ایران به عنوان نمادی از «امید به آینده و پیشرفت کشور» منتشر شود؟
موضوع چندان در اختیار ما نیست. سازمان فضایی آمادگی کامل دارد تا با آموزش و پرورش برای انعکاس پیشرفتهای فضایی در کتابهای درسی همکاری کند و اتفاقاً موفقیت در صنعت فضایی از طریق سرمایه گذاری در همه مقاطع و از دورههای پایینتر آموزشی میتواند به ظهور و بروز نزدیکتر باشد اما علاقهمند به همکاری با سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی وزارت آموزش و پرورش که متولی امر است، هستیم.
انتهای پیام/