سالروز شهادت حضرت امام حسن عسکری (ع)، امام یازدهم شیعیان، یادآور دوران سخت امامت ایشان در عصر تقیه و اختناق است. امام عسکری (ع) در سال ۲۳۲ هجری قمری در مدینه منوره دیده به جهان گشودند و پس از پدر بزرگوارشان، حضرت امام هادی (ع)، در سن ۲۲ سالگی به مقام امامت رسیدند. دوره امامت ایشان که حدود شش سال به طول انجامید، مصادف با حکومت عباسیان و سخت‌گیری‌های بی‌سابقه نسبت به اهل بیت (ع) و شیعیان بود.
اگرچه امام حسن عسکری (ع) در مدینه متولد شدند، اما بیشتر دوران امامت و زندگی خود را تحت نظارت و کنترل شدید خلفای عباسی، خصوصاً معتمد عباسی، در سامرا گذراندند. این دوران، سرشار از تقیه، پنهان‌کاری و فشارهای سیاسی و اجتماعی بود. خلفای عباسی که از نفوذ معنوی و محبوبیت روزافزون امام (ع) در میان مردم، به‌ویژه شیعیان، هراس داشتند، همواره ایشان را تحت نظر قرار داده و سعی در محدود کردن فعالیت‌هایشان داشتند. این شرایط، باعث شد تا ایشان به «عسکری» ملقب شوند، چرا که در محله عسکر سامرا که مرکز نظامی بود، سکونت اجباری داشتند.
با وجود تمام محدودیت‌ها، امام عسکری (ع) با حکمت و درایت، مکتب تشیع را زنده نگه داشتند و به تربیت شاگردان برجسته و نشر معارف اسلامی پرداختند. ایشان با استفاده از روش‌های هوشمندانه، از جمله مکاتبه و توقیعات، پاسخگوی مسائل شرعی و اعتقادی شیعیان بودند و در دوران غیبت صغری امام زمان (عج)، نقش حیاتی در تداوم هدایت امت ایفا کردند. از ایشان روایات بسیاری در باب فضائل اهل بیت (ع)، احکام شرعی و تفسیر قرآن کریم برجای مانده است که نشان از عمق دانش و بینش الهی ایشان دارد.
یکی از مهم‌ترین ابعاد زندگی امام حسن عسکری (ع)، بشارت به ظهور حضرت مهدی موعود (عج) و فراهم کردن زمینه‌های هدایت امت در دوران غیبت ایشان بود. امام عسکری (ع) با معرفی فرزندشان به عنوان خلفای بلافصل و امام دوازدهم، امت را برای دوران غیبت آماده ساختند و از طریق نمایندگان خاص، ارتباط میان شیعیان و حضرت مهدی (عج) را برقرار نمودند. این دوران، نقطه عطفی در تاریخ تشیع و آغاز عصر انتظار برای ظهور منجی عالم بشریت بود.
در هشتم ربیع الاول سال ۲۶۰ هجری قمری، امام حسن عسکری (ع) در سن ۲۸ سالگی، در اوج مظلومیت و غربت، به شهادت رسیدند. خلیفه عباسی، معتمد، که از وجود امام زمان (عج) و ادامه یافتن راه ایشان بیمناک بود، سعی در یافتن و نابودی ایشان داشت، اما با تدبیر الهی و تلاش‌های امام عسکری (ع) و یاران خاص ایشان، این نقشه نیز ناکام ماند. پیکر مطهر امام (ع) در کنار مزار پدر بزرگوارشان، امام هادی (ع)، در سامرا به خاک سپرده شد و حرم شریف ایشان، قبله‌گاه دل‌های عاشقان و منتظران است.
یاد و خاطره امام حسن عسکری (ع)، همواره زنده و الهام‌بخش است؛ یادآور صبر، استقامت در برابر ظلم، و پایبندی به اصول امامت و انتظار برای ظهور منجی عالم.