به گزارش روز چهارشنبه گروه علمی ایرنا از شورای عالی انقلاب فرهنگی، محمدمهدی زاهدی تأکید رهبر انقلاب بر «مأموریت شتاب علمی کشور» را تکلیف بزرگ بر دوش دانشگاهها، دانشمندان و تمام بخشهای حاکمیت دانست که تحقق آن مستلزم فراهم کردن زیرساختهای لازم است که بخشی از آن در دست دانشگاهها، بخشی در اختیار دولت و بخشی نیز وابسته به تصمیمات مجلس و قوه قضائیه است.
وزیر پیشین علوم به چالشهای عملیاتی پیش روی علم و فناوری اشاره کرد و گفت: نیاز به تجهیزات تحقیقاتی، دسترسی به ارز و بودجه کافی، بهبود معیشت اساتید و پژوهشگران، تجدید نظر در سیاستهای حوزه علم و فناوری و تعیین اولویتهای ملی از جمله مسائلی است که باید بهصورت شفاف و نظاممند پیگیری شود.
وی همچنین بر لزوم حکمرانی علم و فناوری تأکید کرد و افزود: ما باید حکمرانی علم را در کشور جدی بگیریم. این یعنی داشتن یک نگاه کلان، یکپارچه و اندیشهمحور به علم، نه صرفاً بهعنوان یک فعالیت آموزشی یا تحقیقاتی، بلکه بهعنوان یک باور و ارزش ملی که باید در تمامی بخشهای حاکمیت رواج یابد.
نماینده دوره های نهم تا یازدهم مجلس شورای اسلامی ادامه داد: اگر بتوانیم چنین نگاهی را در نظام تربیت، مدیریت و سیاستگذاری تثبیت کنیم و همه ارکان حاکمیت آن را بپذیرند و موظف به اجرا شوند، بدون شک میتوانیم به فرمان مقام معظم رهبری در خصوص شتاب علمی کشور پاسخ مثبت دهیم.
تأکید بر ایجاد همافزایی و شتاببخشی به مسیر علمی کشور
اسکندر زند عضو هیات علمی دانشگاه و یکی از صاحبنظران حوزه علم و فناوری هم مهمترین مولفههای شتابدهنده به علم و فناوری را در اعطای جایگاه شایسته به علم در جامعه و تخصیص منابع مالی کافی و جدی برای حمایت از فعالیتهای علمی دانست و گفت: برای حرکت به سمت شتاب علمی، باید قوانین و مقررات موجود، بهویژه در حوزه هیات امنا، عملیاتی شوند. هیات امنا به عنوان نوعی پارلمان علمی در مرکزهای تحقیقاتی، سالهاست که ضعیف شده و نقش خود را از دست داده است. نیاز به احیای این نهاد وجود دارد.
وی تأکید کرد: تامین مالی علم نیز باید به صورت جدی در دستور کار قرار گیرد. در برنامههای توسعه پیشبینی شده که ۲ درصد از تولید ناخالص داخلی به علم و فناوری اختصاص یابد، اما این مصوبه هنوز عملیاتی نشده است. باید بستههای اجرایی مشخصی برای تحقق این هدف تدوین شود.
دبیر کمیسیون هماهنگی شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری همچنین بر لزوم همافزایی بین دغدغهمند آن حوزه علم از جمله شورای عالی انقلاب فرهنگی، شورای عالی علم و فناوری و معاونت علمی و فناوری تأکید کرد و گفت: حکمرانی علم باید جدی گرفته شود و نهادهای مرتبط با هم همسو و همافزا عمل کنند.
زند به ساختار زنجیرهای علم اشاره کرد و گفت: علم مانند دیگر فرآیندهای تولیدی، از حلقههای مختلفی تشکیل شده است. برخی از این حلقهها، از جمله نظارت، ارزیابی، تأمین مالی و پشتیبانی، ضعیف عمل میکنند. باید این حلقهها تقویت و بازسازی شوند تا بتوانیم علم را در جامعه جاری کنیم.