«حسین کنعانی‌مقدم» کارشناس مسائل سیاسی و دبیرکل حزب سبز ایران در گفتوگو با خبرنگار سیاسی خبرگزاری آنا، به بررسی نکات مهم توافق اولیه صلح میان باکو-ایروان پرداخت و گفت: با توجه به متن افشاشده توافقنامه، بر تمامیت ارضی کشور‌ها و عدم‌تغییر مرز‌های منطقه تأکید شده که نکته مثبتی است. همچنین بحث صلح، دوستی و پایان جنگ چندین ساله میان ارمنستان و آذربایجان مطرح شده که به‌خودی‌خود اتفاقی مثبت محسوب می‌شود. اما از منظر ژئوپلیتیکی، تغییر کریدوری که به نام «کریدور ارس» شناخته می‌شد، جای نگرانی جدی دارد. پیش‌تر آذربایجان از طریق این کریدور از جنوب ارس و از خاک ایران به ترکیه متصل می‌شد و هیچ ارتباطی با خاک ارمنستان نداشت. این مسیر برای باکو هزینه اندکی داشت و به‌راحتی استفاده می‌کرد. اما تغییر مسیر به کریدور زنگزور که تحت قوانین و حاکمیت ارمنستان است، در عمل مسیر ایران به قفقاز را قطع می‌کند.
هشدار درباره تبعات بلندمدت حضور آمریکا در قفقاز
کنعانی‌مقدم با بیان اینکه این تغییر، بخشی از یک نقشه بزرگ و بلندمدت آمریکاست، افزود: در درازمدت هدف اصلی، نخست استقرار پایگاه‌های نظامی آمریکا در مرز‌های ایران و دوم ایجاد مسیر تحت کنترل ارمنستان برای محدود کردن ایران است. این طرح به نفع ناتو نیز هست تا به‌عنوان یک قدرت نظامی، کنترل بیشتری بر ایران داشته باشد.
وی با یادآوری اینکه بخش‌های وسیعی از قفقاز در گذشته جزو خاک ایران بوده است، اظهار داشت: ۱۷ استان قفقاز که امروز خارج از مرز‌های ایران قرار دارد، طبق عهدنامه‌های ترکمنچای و گلستان از ایران جدا شده است. اگر بنا باشد در ژئوپلیتیک منطقه تغییر ایجاد شود، ایران هم می‌تواند مدعی بازگشت این مناطق شود. ما تحمل حضور نیرو‌های آمریکایی و دشمنان شناخته‌شده در خاک ارمنستان و در نزدیکی مرز‌های خود را نداریم و چنین اقدامی هزینه‌های سنگینی برای ارمنستان و آذربایجان خواهد داشت.
آمریکا و اسرائیل یک استراتژی ۵ لایه دارند
کنعانی‌مقدم ادامه داد: برخی تحلیلگران معتقدند اسرائیل در پی اتصال «کریدور داوود» به کریدور زنگزور است و این موضوع صحت دارد. این طرح سال‌هاست پیگیری می‌شود و اکنون وارد فاز اجرایی شده است. آمریکایی‌ها و اسرائیل در این مسیر پیشروی کرده و تلاش می‌کنند آن را به اقلیم کردستان و از آنجا به ترکیه متصل کنند. ترکیه نیز علاقه‌مند است تا از این طریق نفوذ خود را در سوریه گسترش دهد و مناطق شرق فرات را تحت کنترل بگیرد. این پروژه بخشی از طرح بزرگ‌تر اسرائیل موسوم به طرح فرات است که چشم به خاک مصر، عراق و شرق فرات دارد.
وی تصریح کرد: مجموع این تحولات نشان می‌دهد که آمریکا، اسرائیل و برخی کشور‌های غربی در پی اجرای یک استراتژی پنج‌لایه برای خفگی ژئوپلیتیکی ایران هستند. این پنج لایه عبارت است از: ۱- تحریم‌های مستقیم آمریکا پس از پیروزی انقلاب اسلامی ازجمله کاتسا، ایسا و یوترن؛ ۲- محدودیت‌های شورای امنیت و سازمان ملل برای کاهش قدرت ایران؛ ۳- اعمال مجازات برای هر کشوری که با ایران همکاری کند تا مانع تجارت ایران با جهان شوند؛ ۴- محاصره نفتی و جلوگیری از صادرات نفت ایران برای محدود کردن تجارت خارجی کشور؛ ۵- تروریسم اقتصادی شامل حمله یا توقیف کشتی‌های ایرانی در چارچوب جنگ اقتصادی. ایران در همه این حوزه‌ها با قدرت بازدارندگی مقابله کرده، اما دشمنان اکنون به دنبال هم‌مرزی مستقیم با ایران برای استفاده از موقعیت جغرافیایی در اقدامات نظامی آینده هستند.
روسیه در کوتاه‌مدت مشکلی با کریدور ندارد
این کارشناس مسائل سیاسی در پاسخ به این پرسش که چرا روسیه موضع قاطع در برابر این کریدور نگرفته است، گفت: روسیه در مقطع فعلی مشکلی با این کریدور ندارد؛ بنابراین ضرورتی نمی‌بیند که با کریدور زنگزور مخالفت جدی کند. اما در بلندمدت نگاه مسکو به ارمنستان و آذربایجان همانند نگاهش به اوکراین خواهد بود و حتی احتمال اقدام نظامی علیه این دو کشور وجود دارد. این شرایط، وضعیت ایران را در منطقه دشوارتر خواهد کرد.
کنعانی‌مقدم تأکید کرد: آمریکایی‌ها باید بدانند که حضورشان در این منطقه هزینه‌بر خواهد بود. ارمنستان نیز باید برای حفظ امنیت خود، با ایران وارد توافق شود تا مسیر ارتباطی ایران با قفقاز و اروپا حفظ شود. در غیر این صورت، سرمایه‌گذاری‌های آمریکا در ارمنستان به سرنوشتی مشابه عراق و سوریه دچار خواهد شد.
انتهای پیام/