به گزارش خبرگزاری ایمنا از کردستان، این روزها روبان‌های مشکی در شهر سنندج بیشتر به چشم می‌آیند و بنرهای تسلیت بیشتر خریدار دارد، شهر من داغدار است و در گوشه گوشه آن، دل‌ها آکنده از غمی بزرگ است که گویی تمامی ندارد.
سنندج رخت عزا بر تن کرده است و سوگوار سه تن از بهترین جوانان خود است که به فداکاری و از خودگذشتگی معنایی دوباره بخشیدند.
امروز کسی صدای خنده از این شهر نمی‌شنود و مراسم ختم یکی هنوز تمام نشده است، ختم دیگری شروع می‌شود.
دست و دلم می‌لرزد که چگونه این واقعه را برایتان بازگو کنم، که چگونه بنویسم که سوختند اما ققنوس‌وار دوباره از دل آتش برخاستند و خاموش نشدند.
ماجرا از بعدازظهر روز پنجشنبه دوم مرداد شروع شد، خبر رسید که آبیدر که نماد و هویت شهر سنندج محسوب می‌شود، آتش گرفته است.
همین یک جمله کافی بود تا قهرمانان این شهر راهی آبیدر شوند، جایی که سال‌ها محل گردش و آرامششان بوده و در سایه درختان بی‌ادعای آن آرمیده‌اند و امروز وظیفه خود می‌دانند که از آن حفاظت کنند.
آتشی که هر لحظه شعله‌ورتر می‌شد
شعله‌های آتش و دود بزرگ ناشی از آن، حکایت از حریقی گسترده داشت و دوستداران طبیعت را بیشتر نگران کرده بود.
دست بر قضا، کردستان در آن روز گرم‌ترین روز خود را نیز در صد سال اخیر تجربه می‌کرد، که این گرمای هوا و وزش باد هم هر لحظه بر گستردگی حجم آتش می‌افزود.
حافظان محیط زیست از گروه‌های مردمی گرفته تا دولتی، هرچه در توان داشتند برای خاموش کردن آتش به کار بستند، ناگهان گردباد تعدادی از آن‌ها را در محاصره آتش درآورد و دچار سوختگی شدید شدند.
حمید مرادی، چیاکو یوسفی‌نژاد، خبات امینی، مصطفی هژبری و محسن حسین‌پناهی، پنج نفر از جمله هشت نفر مصدوم این حادثه بودند که حال آن‌ها وخیم بود و بالگرد اورژانس در محل حادثه حاضر شد و آن‌ها را به بیمارستان کوثر سنندج منتقل کرد.
آتشی که از ساعت حدود ۲ بعدازظهر شروع شده بود، پس از چهار ساعت در سطح ۱۵۰ هکتار با تلاش همگانی اطفا شد، اما کم کم خبر شدت بالای سوختگی مصدومان این حادثه، دل‌های مردم شهر و خانواده‌هایشان را نگران‌تر کرد.
جوانانی که آبیدر را وداع گفتند
صبح روز بعد (جمعه)، حمید مرادی که جسم فداکارش تاب و تحمل جدال با سوختگی بالا را نداشت، از میان ما رفت و شهر سنندج را در عزا فرو برد.
پیکر این جوان که جدای از فعالیت‌های زیست محیطی‌اش، وکیل پایه یک دادگستری نیز بود، بعدازظهر روز جمعه باشکوه در میان حزن و اندوه هزاران نفری مردم، تشییع و در آرامستان بهشت محمدی سنندج خاکسپاری شد.
همه مردم شهر دست به دعا بودند که مابقی مصدومان بهبود یابند، اما تنها دو روز بعد از رفتن حمید، یکشنبه‌شب (پنجم مرداد) نیز چیاکو یوسفی‌نژاد آسمانی شد.
او جوانی ۲۴ ساله و قهرمان مچ اندازی و ورزش‌های رزمی کشور بود که تنها سه ماه از مراسم عقدکنانش گذشته و تازه داماد بود.
صبح دوشنبه چیاکو هم با حضور پرشور مردم، خانواده و دوستانش در آرامستان حسن آباد شهر سنندج تشییع شد که هنوز مراسم خاکسپاری او تمام نشده بود خبر رسید، خبات امینی دیگر مصدوم این حادثه نیز دار فانی را وداع گفته است.
تشییع باشکوه قهرمانان طبیعت
خبات هم جوانی فداکار بود که در اداره تعاون، کار و رفاه اجتماعی مشغول به کار بود و با رفتنش سنگینی غم از دست دادن بهترین جوانان این شهر را بر دلمان سنگین‌تر کرد.
او هم در بعدازظهر همان روز (دوشنبه) در آرامستان بهشت محمدی سنندج با حضور جمع زیادی از مردم تشییع و در قطعه ۱۲ و در کنار مزار حمید مرادی، دیگر متوفی این حادثه آرام گرفت.
آرش‌زره تن لهونی، استاندار کردستان که از همان ساعت اول این حادثه در جریان امور مصدومان بود و در همان روز نیز با حضور در بیمارستان کوثر از مصدومان عیادت کرده بود، به دنبال جان باختن سه نفر مصدوم این حادثه، دو روز عزای عمومی در استان اعلام کرد.
و این روزها مردم کردستان، دست به دعا هستند که حال دو نفر مصدوم دیگر این حادثه خوب شود و دیگر شاهد داغ دیگری نباشند.
رفتار حریق قابل پیش‌بینی نیست
بهزاد شریفی‌پور، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری استان کردستان به خبرنگار ایمنا اظهار می‌کند: درگذشت سه نفر از همیاران طبیعت که جان خود را نثار طبیعت سرسبز استان کردستان کردند، ضایعه‌ای بزرگ و جانکاه برای خانواده‌ها، جامعه جنگلبانی و همه دوستداران طبیعت استان و کشور ایران اسلامی است و این حادثه دل همه ما را به درد آورد.
وی به تعصب و غیرت مردم کردستان در حفظ منابع طبیعی اشاره می‌کند و ادامه می‌دهد: مردمان این سرزمین، بار دیگر نشان دادند که چه غیرت و حمیتی در حفاظت از آب، خاک و طبیعت خود دارند، غیرتی که برای همه ما سرلوحه است.
مدیرکل منابع طبیعی کردستان می‌افزاید: رفتار حریق در دماهای بالای ۴۰ درجه و وزش باد شدید، بسیار نامعلوم و خطرناک است که این نکته را بارها در کلاس‌های آموزشی و جلسات ستاد بحران مطرح کرده و برای آن برنامه‌ریزی کرده‌ایم؛ روز حادثه نیز خط آتش بسیار گسترده بود و همه نیروها در صحنه حاضر شدند.
شریفی‌پور در مورد روز حادثه تشریح می‌کند که اطلاع‌رسانی اولیه توسط دیده‌بان مستقر در پهنه آبیدر انجام و آتش‌سوزی به سامانه ۱۵۰۴ منابع طبیعی منعکس شد، جنگلبانان منابع طبیعی در عرصه حاضر شده و نیروهای مردمی، هلال احمر، اداره بحران استانداری و آتش‌نشانی نیز به سرعت به محل اعزام شدند.
وی درباره اهمیت پهنه کوه جنگلی آبیدر می‌گوید: پهنه آبیدر برای شهروندان سنندج جایگاه و قداست ویژه‌ای دارد اما همواره توصیه شده که به دلیل رفتار نامعلوم حریق، به ویژه در دمای بالای ۴۰ درجه و باد شدید، هرکسی نباید به دامنه حریق برود.
مدیرکل منابع طبیعی کردستان اضافه می‌کند: تمام تلاش ما در استان بر همکاری همه دستگاه‌ها متمرکز است تا سازماندهی به بهترین شکل انجام شود که در همان روز در چهار نقطه از شهر سنندج و روستاهای اطراف حریق داشتیم و مدیریت میدانی بسیار اهمیت داشت.
شرح روز حادثه
شریفی‌پور درباره تجهیزات گروه‌های مردمی عنوان می‌کند: حدود ۱۰۰ نفر مشغول خاموش کردن آتش بودند که تعدادی از آن‌ها و نه همه به دمنده‌های دستی مجهز بودند، اما ناگهان گردبادی به مدت ۱۰ دقیقه رخ داد که همه را غافلگیر کرد و باعث شد خط آتش که کنترل شده بود، در یکی از دره‌ها تغییر جهت داده و گردبادی محاصره‌کننده ایجاد شود که متأسفانه آن حادثه ناگوار رخ داد.
وی درباره آموزش همیاران طبیعت مطرح می‌کند که طبق دستورالعمل سازمان منابع طبیعی، ثبت‌نام در سامانه همیار طبیعت و شرکت در کلاس‌های آموزشی ترویجی برای همه داوطلبان الزامی است و در شهر مریوان کلاس‌های تخصصی با حضور مدرسانی از مرکز کشور برگزار می‌شود تا همه داوطلبان با رفتار حریق آشنا شوند.
مدیرکل منابع طبیعی کردستان خاطرنشان می‌کند: در دو سال اخیر دوره‌های آموزشی به صورت استانی برگزار شده و در سال جاری تنها در ماه‌های فروردین تا اوایل خرداد، حدود ۶۰۰ نفر در استان آموزش دیده‌اند تا در مواجهه با آتش، ایمنی خود و طبیعت را حفظ کنند.
نبود بالگرد اطفای حریق در کردستان
شریفی‌پور در پاسخ به سوالی در مورد نبود بالگرد اطفای حریق در استان مطرح می‌کند که هنوز بالگرد اطفای حریق اختصاصی در استان کردستان وجود ندارد و تنها یک بالگرد مشترک بین چهار استان غربی کشور وجود دارد که وظایف متنوعی داشته و اختصاصی اطفای حریق نیست.
وی اضافه می‌کند: وزارت دفاع و سازمان مدیریت بحران باید برای تأمین بالگرد اختصاصی و تجهیزات اطفای حریق همکاری کنند؛ ما نیز چندین سال است که درخواست‌های متعددی به استانداری و اداره کل مدیریت بحران داده‌ایم اما تاکنون نتیجه قطعی نگرفته‌ایم.
آتش‌سوزی ۱۳۰۰ هکتار از عرصه‌های طبیعی کردستان
مدیرکل منابع طبیعی کردستان در ادامه درباره وضعیت آتش‌سوزی‌های استان در سال جاری اظهار می‌کند: از ۲۸ اردیبهشت سال جاری تاکنون ۱۲۳ فقره حریق در عرصه‌های جنگلی و مرتعی استان رخ داده که بیش از ۱۳۰۰ هکتار را درگیر کرده است که این آمار نسبت به سال گذشته افزایش ۶۶ درصدی در تعداد فقرات و بیش از ۱۰۰ درصدی در سطح داشته است.
شریفی‌پور می‌افزاید: بیشترین آتش‌سوزی‌ها در تعداد فقرات در شهرستان‌های مریوان، بانه و در سطح هم در شهرستان‌های سنندج و بانه رخ داده است که حدود ۱۰۰ دیده‌بان را در مناطق حساس و بحرانی مستقر کرده‌ایم تا آتش را در نطفه خفه کنند.
وی تاکید می‌کند: پراکنش بارندگی بالا، تغییر اقلیم، کاهش رطوبت خاک و وزش باد شدید در کنار دمای بالای ۴۰ درجه، موجب افزایش آتش‌سوزی‌ها در سال جاری شده است.
مدیرکل منابع طبیعی کردستان عنوان می‌کند: جان انسان‌ها از هر چیزی مهم‌تر است، بنابراین از همه دوستداران طبیعت می‌خواهیم که در کلاس‌های آموزشی شرکت کنند و هنگام مواجهه با آتش، احتیاط لازم را داشته باشند تا از بروز حوادث تلخ جلوگیری شود.
پایداری وضعیت جسمی ۲ مصدوم حادثه آبیدر
شعله شاه‌غیبی، رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان کردستان در مورد آخرین وضعیت جسمی دو مصدوم باقی‌مانده حادثه آبیدر به خبرنگار ایمنا می‌گوید: در حال حاضر این دو مصدوم وضعیت پایداری دارند و در بخش مراقبت‌های ویژه بستری هستند.
وی ادامه می‌دهد که درجه سوختگی این دو فرد در حدود ۴۰ تا ۵۰ درصد است که امیدواریم هرچه زودتر سلامتی خود را به دست بیاورند.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی استان کردستان خاطرنشان می‌کند: هشت نفر در مجموع در این حادثه مصدوم شدند که سه نفر آن‌ها تاکنون وفات یافته‌اند.
شاه‌غیبی تاکید می‌کند که در مجموعه بیمارستان کوثر امکانات لازم برای بیماران سوختگی وجود دارد و یکی از بهترین پزشکان فلوشیب سوختگی در استان کردستان مشغول به طبابت مصدومان این حادثه است.
به گزارش ایمنا، این حادثه تلخ از جنبه‌های مختلفی قابل بررسی است که کمبود امکانات و منابع انسانی تخصصی اطفای حریق و به ویژه ضرورت آموزش همیاران محیط زیست از جمله آن است که امید با تدابیر بهتر و همکاری‌های گسترده‌تر، دیگر شاهد تکرار چنین فاجعه‌هایی نباشیم و یاد و نام این سه قهرمان همیشه چراغ راهی برای حفاظت از سرزمین‌شان باقی بماند.
گزارش از ویدا باغبانی