باشگاه خبرنگاران جوان؛ محمد امیرحسینی - از بدو انتصاب محمدجواد ظریف به‌عنوان معاون راهبردی رئیس‌جمهور سروصدای مجلسی‌ها از این انتصاب بلند شد.

اعتراض نمایندگان مجلس به‌دلیل قانون تصویب قانون انتصاب اشخاص در مشاغل حساس در مجلس یازدهم بود. قانونی که بند الف ماده ۲ آن می‌گوید کسانی که خود فرزندان یا همسر ایشان تابعیت مضاعف دارند انتصابشان در مشاغل و پست‌های حساس ممنوع است.

نادیده گرفتن این قانون توسط مسعود پزشکیان رئیس دولت چهاردهم و انتصاب ظریف که هر دو فرزندش به‌دلیل تولد در آمریکا تابعیت این کشور را دارند باعث اعتراض‌های مکرر نمایندگان در صحن علنی مجلس به دولت بود.

اعتراضات به این انتصاب باعث شده بود که رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در نامه به رئیس دیوان عدالت اداری خواستار ابطال حکم ظریف شود.

البته این شکایت فقط مربوط به کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی نبود، چون رئیس کمیسیون اصل نود قانون اساسی مجلس هم اعلام کرد در اعتراض به انتصاب محمدجواد ظریف به معاونت رئیس جمهور، رسماً به دیوان عدالت ادارى شکایت کرد.

پژمانفر نوشت: در پی انتصاب غیرقانونی ظریف، روز گذشته به‌عنوان رئیس کمیسیون اصل نود مجلس، به صورت رسمی دادخواست شکایت به دیوان عدالت اداری ارسال کردم. در این دادخواست به صورت شفاف اعلام کردیم این انتصاب برخلاف قانون است و باید باطل شود.

تلاش دولت برای قانونی کردن حضور ظریف

دولت چهاردهم برای اینکه بتواند حضور ظریف را در کابینه قانونی کند لایحه اصلاح قانون انتصاب اشخاص در مشاغل حساس را به مجلس داد.

حجت‌الاسلام مجید انصاری معاون حقوقی رئیس‌جمهور درباره دلیل بررسی تقاضای یک فوریت در مورد لایحه اصلاح قانون انتصاب اشخاص در مشاغل حساس در جلسه علنی مجلس شورای اسلامی مورخ (یکشنبه ۲۷ آبان) گفت: ماده ۲ این قانون شرط انتصاب را اعلام کرده است و به صورت مطلق شروطی را تعیین کرده که مشکلاتی را برای دستگاه‌های مختلف به وجود آورده است. 

معاون حقوقی رئیس جمهور بیان کرد: ما با همسایگان و کشور‌های مختلف مراودات داریم و تعداد زیادی از مدیران متعهد انقلابی و حزب‌اللهی برای تحصیل و یا ماموریت به کشور‌های دیگر رفته، زندگی تشکیل داده و فرزندانی به دنیا آوردند، اکنون هم به کشور بازگشته و مشغول خدمت هستند و فرزندان آنها در آن کشور‌ها تابعیت قهری گرفتند. از طرفی دیگر ما با کشور‌های همسایه مراودات داریم بعضا مدیران ما در کشور‌های دیگر با همسر اهل آن کشور ازدواج می‌کنند و می‌خواهند خدمت خود را ادامه دهند، اما این قانون به طور مطلق موانعی را به وجود می‌آورد. این قانون باعث می‌شود که ما نتوانیم از ظرفیت این افراد استفاده کنیم به خصوص از ظرفیت نخبگان و دانشمندان.

انصاری بیان کرد: ممکن است فرزند پزشک یا دانشمند متخصصی در خارج از کشور زندگی کند، اما آن فرد در داخل کشور به خدمت می‌پردازد. پیشنهاد دولت آن است که تابعیت خود فرد شرط قطعی باشد و تابعیت همسر و فرزند به طور مطلق ممنوع نباشد.

نمایندگان مجلس در این جلسه پس از بررسی تقاضای یک فوریت این لایحه آن را به رای گذاشتند که با ۳۸ رای موافق، ۲۰۷ رای مخالف و ۷ رای ممتنع از مجموع ۲۵۶ نماینده حاضر در جلسه با فوریت آن مخالفت کردند. این رای قاطعانه‌ترین رایی بوده که تا کنون نمایندگان مجلس به یک لایحه داده‌اند.

انتقاد به گذشته ظریف در قبل از انقلاب

نمایندگان مخالف دولت که همیشه تیغ تیز انتقاداتشان متوجه ظریف بود درباره وزیر امور خارجه اسبق کشورمان اظهاراتی را بر زبان می‌آوردند که مربوط به گذشته ظریف و خانواده‌اش بود. 

کامران غضنفری نماینده مردم تهران، ری، اسلامشهر، شمیرانات و پردیس در مجلس شورای اسلامی در گفت‌و‌گو با خبرنگار باشگاه خبرنگاران جوان درباره محمدجواد ظریف گفت: من دو نکته را درخصوص ظریف مطرح کردم یکی اینکه ظریف در قبل از انقلاب با حمایت و پشتیبانی ساواک به آمریکا رفت و دوم اینکه ظریف مورد اعتماد سازمان‌های اطلاعاتی و امنیتی آمریکا بوده که این دو تا مطلب را من با استفاده از کتاب خاطرات خود ظریف گفتم و آدرس صفحاتش را هم دادم. 

عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شورا‌های مجلس اظهار کرد: جوان‌هایی که قبل از انقلاب می‌خواستند برای درس خواندن به آمریکا بروند بعضاً بین شش ماه تا یک سال طول می‌کشید تا ویزای آمریکا را بتوانند بگیرند. ظریف درباره آن دوست پدرش ذکر می‌کند که یکی از دوستان پدرم فرد متدینی بود، اما بعد‌ها فهمیدیم با ساواک ارتباط دارد و خود آقای ظریف در رسانه‌ها گفت ما بعداً فهمیدیم که این فرد ساواکی است که با کمک این آدم دو سه روزه برایش ویزای آمریکا می‌گیرند یعنی آن فرد موصوف آن‌قدر در ساواک پست و مقامش مهم و نفوذش بالا بوده که برای ظریف دو سه روزه ویزای آمریکا می‌گیرد در صورتی که افراد عادی می‌بایست شش ماه تا یک سال تلاش می‌کردند تا ویزای آمریکا را بگیرند.

این نماینده مجلس بیان کرد: اینکه ظریف نداند آن شخص ساواکی است باز هم در اصل قضیه که فرقی ایجاد نمی‌شود و چه بداند چه نداند، آن فرد ساواکی بوده و دوست پدرش بوده که برایش ویزا و پاسپورت گرفته و در ماهیت قضیه فرق نمی‌کند که ظریف نداند، اما آن آدم که در ساواک نفوذ، پست و مقام داشته و خودش می‌دانسته چه‌کار می‌کند.

غضنفری درباره اینکه آقای ظریف از این قضیه اطلاعی نداشته لذا گناهی بر گردنش نیست، گفت: مگر ما گفتیم گناهی بر گردنش است؛ ما فقط گفتیم با حمایت و پشتیبانی ساواک به آمریکا رفته است و چه بداند و چه نداند این حمایت انجام شده است و اصل قضیه که منتفی نمی‌شود ولو اینکه خود فرد نداند مثلا الان بنده با حمایت یک دستگاهی به یک کشور خارجی می‌روم و یک آقایی به اسم اینکه رفیق من است برای من ویزا و پاسپورت جور می‌کند و من به آن کشور می‌روم، اما من نمی‌دانم این آقا در پشت صحنه به کجا وصل است و فقط می‌گویم رفیقم است و این ویزا را برای من جور کرده است و بعداً می‌فهمم که آن آقا به فلان سازمان و تشکیلات وصل بوده، اما اینکه این آدم این کار را برای من کرده که ماهیتش که عوض نمی‌شود.

عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شورا‌های مجلس تصریح کرد: ما به استناد کتاب خاطرات ظریف این مطالب را گفتیم. ظریف در کتاب خاطراتش می‌گوید در زمان تحصیل در تشکیلات انجمن حجتیه بوده و در جلسات سخنرانی شیخ محمود حلبی که در خانه‌اش تشکیل می‌شده شرکت می‌کرده و این آقا در تشکیلات انجمن حجتیه بوده و پدرش هم همین‌طور. توصیفاتی که ظریف از پدرش می‌کند و می‌گوید که پدرم قبل از انقلاب با انقلابیون مخالف بود و بعد از انقلاب هم با جمهوری اسلامی. این آدم در چنین خانواده‌ای بزرگ شده؛ خانواده‌ای که با انقلابیون مخالف بودند و بعد از انقلاب هم با جمهوری اسلامی مخالف بودند. 

غضنفری درباره اینکه ظریف در صف انقلابیون بوده است و عکس‌هایش در تجمع انقلابیون در آمریکا موجود است، گفت: آقای ظریف در سال‌های ۵۶ و ۵۷ در زمان انقلاب یک روز در کنار مردم ایران بوده؟، نبوده و در آمریکا بوده است. هشت سال جنگ تحمیلی داشتیم؛ در این هشت سال نمی‌گویم یک روز به جبهه رفته که بجنگد، اما آیا به جبهه سر زده که از رزمنده‌ها احوال‌پرسی کند. ظریف برای پیروزی انقلاب یک سیلی خورده؟ بقیه پیشکش. 

این نماینده مجلس می‌گوید ظریف قبل از انقلاب دانشجو نبوده؛ سال ۵۵ که به آمریکا می‌رود به کلاس یازدهم دبیرستان می‌رود و یکی دو سال درس می‌خواند و دیپلمش را می‌گیرد و بعد در دانشگاه تحصیل می‌کند.

عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شورا‌های مجلس تاکید کرد: آقای پزشکیان با حضور ظریف در دولت قانون‌شکنی کرد و نمایندگان از دو سه طریق قضایی پیگیر شکایت علیه آقای پزشکیان و آقای ظریف در دستگاه قضایی و دیوان عدالت اداری بودند که این حکم غیرقانونی لغو شود.

استیضاح و استعفای توامان در دولت

در روز یکشنبه (۱۲ اسفند) که جلسه استیضاح عبدالناصر همتی وزیر امور اقتصادی و دارایی برگزار و منجر به برداشته شدن رای اعتماد مجلس از وزیر اقتصاد شد یک شوک دیگر هم به دولت وارد شد و آن استعفای محمدجواد ظریف معاون راهبردی رئیس‌جمهور بود.

ظریف در بخشی از متن استعفایش نوشت: دیروز به دعوت ریاست محترم قوه قضائیه به دیدار ایشان رفتم. در این دیدار، ایشان با اشاره به شرایط کشور توصیه کردند که برای پیشگیری از فشار بیشتر بر دولت، به دانشگاه بازگردم. بنده نیز بی‌درنگ پذیرفتم که همواره خواسته‌ام یار باشم و نه بار. با سپاس فراوان از ایشان که بار مسئولیت در برابر خدا و مردم را از دوش بنده برداشتند، امیدوارم با کنار گذاشتن بنده، بهانه‌ها برای سنگ‌اندازی در برابر خواست مردم و موفقیت دولت برداشته شود.

نزدیکان دولت هم حکم استعفای ظریف را به‌دلیل حکم قضایی عنوان کردند. ابراهیم شفیعیان در توییتی نوشت: قبل از انتقاد التفات کنید که در برابر حکم قضایی از رئیس‌جمهور و هر مقام دیگری کاری برنمی‌آید؛ چه این حکم فیلتر تلگرام باشد چه حذف عضو کارآمدی از دولت!

فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت اعلام کرده است که استعفای ظریف هنوز توسط پزشکیان پذیرفته نشده است.

با توجه به کنار رفتن دو عضو کابینه دولت به نظر می‌رسد افراد دیگری هم از قطار کابینه باید پیاده شوند، چون طبق شنیده‌ها همچنان افرادی که خود و یا اعضای خانواده‌شان دوتابعیتی هستند در دولت حضور دارند که طبق قانون نحوه انتصاب اشخاص در مشاغل حساس باید از سمتی که دارند کنار بروند.

ناگفته نماند هم در استیضاح همتی و هم در استعفای ظریف نقش مجلس دوازدهم بسیار پررنگ بوده است، چون استیضاح که از ابزار‌های قانونی مجلس است و استعفای معاون راهبردی رئیس‌جمهور به‌دلیل شکایات نمایندگان به قوه قضاییه و دیوان عدالت داری بوده است.