مهدی طهماسبی در گفتوگو با خبرنگار مهر با تبریک عید میلاد حضرت امام زمان (عج) و با اشاره به اینکه موضوع مهدویت از دیرباز مورد توجه شاعران کهن و شاعران معاصر بوده است، اظهار کرد: شعر انتظار در آثار شاعران قرون گذشته را باید شعر ارادت، شعر همراهی و سخن عاشقانه با وجود مقدس منجی عالم بشریت بدانیم. پرداختن به مهدویت و انتظار از دیرباز در شعر فارسی رواج داشته و شاعران زیادی مستقیم یا غیرمستقیم به آن پرداختهاند.
شاعر آئینی چهارمحال و بختیاری با ذکر اینکه شاعران متعددی به سرایش شعر با موضوع مدحت و ستایش حضرت ولیعصر (عج) پرداختهاند، ادامه داد: مثلاً نمونههای فراوانی در شعر حافظ و شاعران دوره صفویه از این نگاه عاشقانه به مقوله مهدویت و امام زمان (عج) و نگاه مبتنی بر انتظار وجود دارد.
طهماسبی با تصریح اینکه شاعران کهن زیادی ارادتمند آستان حضرت بوده و آثارفراوانی خلق کردند، افزود: بااینحال این شاعران اگرچه منتظر هستند اما پویا و تلاشگر نیستند. قدیمیترین سروده با موضوع مهدویت را شاید بتوانیم منسوب به اسدی طوسی، شاعر قرن پنجم هجری بدانیم که سروده است:
ره دین بیاب از خرد چون سزاست
که گیتی بدین ایستادست راست
از این پس نباشد پیمبر دگر
به آخر زمان «مهدی» آید به در
بگوید خط و نامه کردگار
کند دین پیغمبری آشکار
بدارد جهان بر یکی دین پاک
بر آرد ز دجال و خیلش هلاک
رسد ز آسمان هر پیمبر فراز
شود از پس مهدی اندر نماز
شعر انتظار بعد از انقلاب
این پژوهشگر ادبی ادامه داد: سرودههای مهدوی دهههای اخیر بهویژه شعر انتظار بعد از انقلاب، حاصل اندیشه شاعران همراهتر و پویاتر است که زبان شعر را فرصت و ظرفیتی برای پویایی و ایجاد حرکت در مسیر انتظار میدانند و آثارشان صرفاً به ابراز عشق و ارادت خلاصه نمیشود. باید گفت شاعران مهدوی قرن معاصر انتظار را در وجود خود نهادینه کرده و با این اندیشه زندگی میکنند.
طهماسبی با تأکید بر اینکه شاعر مهدوی عصر معاصر از زبان شعر صرفاً برای مدحت و ستایش امام زمان (عج) استفاده نمیکند، توضیح داد: این شاعر نگاه تازهای را از مقوله مهدویت و انتظار به مخاطب عرضه میکند که این نگاه آمیزهای از عرفان و حماسه است و میتوان نشانههای موعود را در شعر او دید.
وی یادآور شد: شعر مهدوی معاصر مخاطبان را به خوانش و نگاهی جدید به مقوله مهدویت و انتظار دعوت میکند، فضایی جدید را ترسیم کرده و افقهای تازهای را نشان میدهد که همراه با پویایی، حرکت، روشنگری آموزههای مهدوی، تربیت و هدایت است.
ادبیات؛ بهترین محمل انتقال آموزههای مهدوی
طهماسبی با تصریح اینکه نه فقط شعر بلکه ادبیات داستانی معاصر از بهترین محملها برای انتقال ارزشهای دینی است، افزود: رواج تفکر انتظار به دور از التقاط و حاشیه یکی از امهات شعر مهدوی امروز است که این رویکرد در آثار ادبی بعد از انقلاب بروز و ظهور جدی دارد.
وی تصریح کرد: شاعران دههای اخیر با هویت بخشی، تحرکزایی، تلاش، پویایی و توانایی در ایجاد فضای نو برای ظلمستیزی و مقاومت و ایجاد انگیزه برای حضور منجی که قاعدتاً به ایجاد همبستگی و اصلاحات اجتماعی منجر خواهد شد، به خلق سرودههای مهدوی پرداختهاند.
این شاعر و پژوهشگر ادبی در خصوص نقش شعر در گسترش و ترویج فرهنگ مهدوی در جامعه، تصریح کرد: ادبیات منظوم در هر حوزه و موضوعی از کودکی تا کهنسالی انسانها را همراهی میکند و مردم ما با شعر به دنیا میآیند، زیست میکنند و از دنیا میروند لذا ظرفیت شعر برای بیان و انتقال مفاهیم آئینی خاصه ادبیات مهدوی انکارناپذیر است.
طهماسبی ادامه داد: ظرفیتی که در حوزه نظم وجود دارد قطعاً مخاطب را با شاعر همراه میکند و ظرفیت شعر حقیقتاً در آفرینش و برقراری ارتباط با مخاطب در سطوح مختلف زبانی و فکری، بیهمانند است.
شهدا؛ آفرینشگران شعر نانوشته انتظار
شاعر آئینی چهارمحال و بختیاری بیان کرد: معتقدم بهترین رویکرد ادبیات انتظار را باید در شهدا جستجو کنیم با این توضیح که وقتی در ادبیات مقاومت و پایداری تأمل میکنیم متوجه خواهیم شد که شهدا، تلاشگران پویا و شاعران اشعار نانوشته در حوزه ادبیات مهدوی و انتظار هستند.
طهماسبی ادامه داد: شهدای والامقام جان در راه امام عاشقان فدا کردند و آنها را باید شاعرانی بخوانیم که در عرصه عمل باعث ایجاد پویایی و حرکت در مسیر انتظار شدند.
وی در پایان گفت: بر این باورم که شاعر امروز ما با امام زمان (عج) زندگی میکند که در کنار شاعران ملی همچون مرحوم قیصر امینپور، قزوه، سیدعلی موسوی گرمارودی و … در استان نیز شاعران مهدوی خوبی همچون مرحوم مرید محمدی، همایون علیدوستی، کبری موسوی و… را داریم که غزلها، مثنویها و قصائد درخشانی را سرودند.
۲ سروده مهدی طهماسبی با موضوع مهدویت و انتظار حُسن ختام این گفتوگو است.
میرسی دل میبری باخود، گل زهراییام
حجت بن العسکری باخود گل زهراییام
باز گویم همنفس با لالهها در یک نفس
عشق را میپروری با خود گل زهراییام
در چکاچاک زمان در هجمههای بی امان
شوق را میآوری با خود گل زهراییام
بر کویرخسته عطشان جانهای غریب
مژدهذار کوثری با خود گل زهراییام
از تمام دلبران خاک و افلاک و زمین
برتری و سروری با خود گل زهراییام
در کرامت در سخاوت در عطا در مهر و گل
یادگار حیدری با خود گل زهراییام
چشم در راهم که در آدینهای سرشار شوق
میرسی دل میبری باخود گل زهراییام
***
غزل غزل سخن از آسمان دیدار است
گمان کنم که دل من، زمان دیدار است
پریده پلک من ححس دیگری دارم
به عشق گفتهام اینها نشان دیدار است
بخوان تو دفتر شعر مرا ببین حتماً
که حس غالب آنها بیان دیدار است
دل نجیب من این آسمانی خاکی
همیشه همسخن داستان دیدار است
دوباره شمع وشب وشاهد وشکوفایی
دلم هماره ز همصحبتان دیدار است
به خون سرخ نوشتم به خاک غمدیده
فدای دوست که روح و روان دیدار است
به هفت شهر و به هفت آسمان و دریاها
غزل غزل سخن از آسمان دیدار است