قدس؛ در تاریخ یکم فوریه ۲۰۲۵، رئیسجمهور، دونالد ترامپ تعرفههای سنگینی را بر بزرگترین شرکای تجاری ایالات متحده اعمال کرد: بنابراین زین پس کانادا و مکزیک، تعرفه ۲۵درصدی بر تمام کالاهای وارداتی و چین هم تعرفه ۱۰درصدی بر واردات را تجربه خواهند کرد.
هدف این تعرفهها فشار بر کانادا و مکزیک برای کنترل مهاجرت و قاچاق موادمخدر به ایالات متحده و همچنین مجازات چین به دلیل جلوگیری نکردن از قاچاق مواد اولیه فنتانیل به کانادا و مکزیک که در آنجا برای تولید فنتانیل مورد استفاده قرار میگیرد عنوان شده است.
اما بهراستی این جنگ تجاری چه معنایی دارد؟ بلومبرگ معتقد است این تعرفهها میتواند واردات کلی ایالات متحده را تا ۱۵درصد کاهش دهد. اندیشکده شورای روابط خارجی آمریکا، نبرد اقتصادی شکل گرفته را توضیح داده و در ادامه، آمارهایی هم برای تأیید ادعای خود بیان کرده است. این اندیشکده آمریکایی در ۹ نمودار تفصیلی نوشت:
قاب یک: تعرفهها چگونه میتواند بر ایالات متحده تأثیر بگذارد؟
این مرکز تأثیرات احتمالی اقتصادی را بر کشورهای مختلف از جمله ایالات متحده بررسی کرده و نوشته است:
کانادا، مکزیک و چین تقریباً نیمی از تجارت ایالات متحده را تشکیل میدهند؛ نزدیک به نیمی از واردات ایالات متحده (بیش از ۱.۳تریلیون دلار) از این سه کشور تأمین میشود. تحلیلهای بلومبرگ نشان میدهد این تعرفهها میتواند واردات کلی ایالات متحده را تا ۱۵درصد کاهش دهد که این مسئله خود، افزایش احتمالی هزینههای تولید و واردات را در پی خواهد داشت که به احتمال قریب به یقین، منجر به افزایش قیمت مصرفکننده خواهد شد، بهخصوص در بخشهای خودروسازی، انرژی و موادغذایی. نزدیک به ۵۰درصد قطعات خودرو از کانادا و مکزیک وارد میشوند. این تعرفهها میتواند هزینههای تولید خودرو را بالا برده و حدود ۳هزار دلار به قیمت برخی خودروهای فروختهشده در ایالات متحده اضافه کند. کانادا و مکزیک بیش از ۷۰درصد نفتخام وارداتی پالایشگاههای آمریکا را تأمین میکنند و قیمت بنزین در ایالتهای غرب میانه آمریکا ممکن است تا ۵۰ سنت در هر گالن افزایش یابد.
قاب دوم: کدام واردات ایالات متحده میتواند بیشتر تحت تأثیر قرار گیرد؟
افزایش هزینه مواد غذایی: مکزیک بزرگترین تأمینکننده محصولات کشاورزی تازه ایالات متحده است و ۶۰درصد سبزیجات و نیمی از میوهها و مغزها از مکزیک وارد میشود، بنابراین قیمت موادغذایی ممکن است افزایش یابد.
قاب سوم: ایالات متحده کمتر از همتایان خود به تجارت متکی است.
شانون کی.اونیل که در زمینههای جهانیشدن و منطقهای شدن تخصص دارد وضع تعرفه بر کانادا و مکزیک را به دلیل وابستگی سنگین به آمریکا میداند و ضمن بررسی وابستگی بالای مکزیک به تجارت با آمریکا معتقد است: تجارت، تقریباً ۷۰درصد از تولید ناخالص داخلی هر دو کشور را تشکیل میدهد و سبب وابستگی شدید آنها به بازار آمریکا خواهد شد. ۸۰درصد از صادرات مکزیک (ازجمله خودرو، ماشینآلات، محصولات کشاورزی و تجهیزات پزشکی) به ایالات متحده میرود.
قاب چهارم: تعرفهها چگونه میتواند بر کانادا و مکزیک تأثیر بگذارد؟
ضربه سنگین به اقتصاد مکزیک: بلومبرگ پیشبینی میکند تعرفه ۲۵درصدی میتواند تولید ناخالص داخلی مکزیک را تا ۱۶درصد کاهش دهد. صنعت خودروسازی مکزیک بیشترین ضربه را خواهد دید، چرا که ۸۰درصد خودروهای تولید شده در مکزیک به آمریکا صادر میشوند.
قاب پنجم: وابستگی بیش از حد کانادا و مکزیک
کانادا و مکزیک بسیار بیشتر به ایالات متحده وابسته هستند تا آمریکا به آنها. ایالات متحده ۶۰ درصد نفت خام مکزیک را خریداری میکند و همزمان مکزیک بزرگترین واردکننده سوخت تصفیهشده آمریکاست. تعرفهها ممکن است سبب افزایش قیمت سوخت در مکزیک شده و بر اقتصاد این کشور فشار بیاورد. این اتاق فکر آمریکایی اظهار کرد: ۷۰درصد از صادرات کانادا به ایالات متحده میرود و بخش نفت و گاز این کشور بیشترین ضربه را خواهد دید، زیرا ۸۰درصد نفت صادراتی کانادا به آمریکا فرستاده میشود.
قاب ششم: تعرفهها چگونه میتواند بر چین تأثیر بگذارد؟
شورای روابط خارجی آمریکا با بررسی چین اذعان کرد: در دو دهه گذشته، چین سهم تجارت خارجی را در اقتصاد خود کاهش داده است. در حال حاضر، واردات و صادرات تنها ۳۷درصد از تولید ناخالص داخلی چین را تشکیل میدهد، در حالی که در اوایل دهه ۲۰۰۰ این میزان بیش از ۶۰درصد بود. چین البته تجارت خود را با اتحادیه اروپا، مکزیک و ویتنام گسترش داده است که ممکن است اثرات تعرفههای جدید آمریکا را کاهش دهد.
قاب هفتم: چین چندان به تجارت با ایالات متحده متکی نیست
تجارت میان چین و آمریکا در سالهای اخیر کاهش یافته است، بهخصوص در بخشهایی مانند قطعات خودرو، سرورهای داده، مبلمان و نیمهرساناها.
قاب هشتم: کدام صادرات ایالات متحده میتواند بیشترین تأثیر را داشته باشد؟
در ادامه، این اتاق فکر تصریح میکند: جنگ تجاری ترامپ پیامدهای جهانی و واکنشهای مختلفی به همراه خواهد داشت، از جمله اینکه کشورهای تحت تأثیر این تعرفهها ممکن است اجازه دهند ارزهایشان ضعیفتر شود تا تأثیر تعرفهها را کاهش داده و صادرات خود را رقابتی نگه دارند.
قاب نهم: برخی کشورها بیشتر به کانادا، مکزیک و چین وابسته هستند
در آخرین مورد از تأثیرات جنگ اقتصادی ترامپ، این اندیشکده میگوید: مکزیک ممکن است در پاسخ به آمریکا تعرفههایی بر کالاهای وارداتی از این کشور وضع کند. مکزیک ۷۰درصد از صادرات ایالت نیومکزیکو را خریداری میکند، ازجمله تراشههای نیمهرسانا و تجهیزات الکترونیکی که پس از مونتاژ در مکزیک به ایالات متحده بازمیگردند. همچنین، ایالتهای تگزاس، اوهایو و مین نیز آسیب خواهند دید. شورای روابط خارجی آمریکا در پایان نتیجه میگیرد: این تعرفهها میتواند تأثیرات گستردهای بر زنجیره تأمین جهانی، قیمت کالاها و مشاغل داشته باشد. اگر کشورهای دیگر اقدام به تلافی کنند، این جنگ تجاری ممکن است به رکود اقتصادی جهانی منجر شود.