شفقنا- مراسم پاسداشت چهره و آثار مکتوب حجت الاسلام و المسلمین رسول جعفریان با عنوان «عصری با رسول جعفریان؛ جستجوگر گذشته، دغدغه‌مند آینده» برگزار شد.
گزارش تصویری: پاسداشت چهره و آثار مکتوب رسول جعفریان
پیام حضرت آیت الله سبحانی: حاج شیخ رسول جعفریان از مقوله‌ی نافله است
به گزارش شفقنا، در ابتدای این مراسم، پیام حضرت آیت الله سبحانی قرائت شد.
بسم الله الرحمن الرحیم
با اهدا سلام و با سپاس فراوان از برگزارکنندگان تکریم از شخصیتی که سالهای متمادی در خدمت نشر آثار دینی و تحریر تاریخ صریح بوده است.
سخن گفتن درباره حجت‌الاسلام و المسلمین جناب آقای حاج شیخ رسول جعفریان از مقوله‌ی نافله است. زیرا او با نخستین تالیف خود به نام ( أکذوبة تحریف القرآن بین الشیعة و السنة) آینده درخشان خود را ترسیم کرد و در طول زندگی با قلم خود از هر ۲ طریق در خدمت فرهنگ اسلامی پرداخت.
۱. نشر کتاب های بزرگان که به صورت خطی در کتابخانه‌ها بوده و از این طریق راه را به دیگران روشن ساخته است.
۲. آثار قلمی متنوعی که خود نوعی فریضه است منتشر شده است.
ما این نکوداشت را از راه دور گرامی داشته، طول عمر و خدمت صادقانه محقق ارزنده را از خداوند متعال خواستاریم.
قم- جعفر سبحانی
آیت الله محقق داماد: برای توسعه و پیشرفت ملت ها، آگاهی به تاریخ نقش مهمی را ایفا می کند
در ادامه این مراسم پیام آیت الله سیدمصطفی محقق داماد با عنوان «نگاه دکتر جعفریان به تاریخ اسلام» نیز قرائت شد.
در متن پیام آیت الله محقق داماد آمده است:
بسم الله الرحمن الرحیم
برای توسعه و پیشرفت ملت‌ها، آگاهی به تاریخ نقش مهمی را ایفا می‌کند ولی آگاهی به تاریخ نه صرفا به معنای اطلاع از سرگذشت پیشینیان برای تفاخر و تظاهر بلکه برای حرکت رو به پیش و رشد و تعالی و بهره گیری از تجربیات گذشتگان برای ساختن آیندگان.
در کنار رشته‌های مختلف تاریخ، به نظر من تاریخ علم می‌تواند در ارتقای دانش نقش موثری ایفا کند.
در رشته‌هایی که اینجانب آشنایی دارد، ابهام بسیاری از مسائل، معلول ناآگاهی به تاریخ آن دانش است. و دانشمند وقتی می‌تواند نظریه‌پردازی کند که به روند شکل‌گیری آن دانش در بستر تاریخی آگاهی کافی داشته باشد.
صدیق مفضال، جناب استاد دکتر رسول جعفریان شخصیتی است که عمر گرانبهای خود را اختصاص به شناخت تاریخ اسلام داده است.
آثار مستطاب ایشان نشان می‌دهد که وی همواره در میان گذشته، حال و آینده ایستاده است. از یک سو نگاهش به گذشته و از سوی دیگر حال و آینده را می‌بیند.
نگاه ایشان به تاریخ مسائل علمی منبع غنی و پرباری است که برای ارباب پژوهش و تحقیق و ارجاعات آنان به آثار ایشان گواه روشنی است برای صدق این مدعا.
اینجانب برای این متفکر عالی قدر عمری به درازای خورشید از درگاه حق متعال همراه با موفقیت های روزافزون مسالت دارم.
سید مصطفی محقق داماد، ۱۶ دی ماه ۱۴۰۳
رئیس جمهور: باید با تفکرات نادرستی که به جامعه عرضه می شود، مقابله کرد
مسعود پزشکیان به مناسب پاسداشت و تکریم استاد رسول جعفریان پیامی خطاب به ایشان صادر کرد.
در متن این پیام آمده است:
بسم‌الله الرحمن الرحیم
تقدیر صالحان تکریم خالق است
پاسداشت نام پژوهشگر و نویسنده برجسته و توانمند جناب آقای دکتر رسول جعفریان راه به همه پژوهشگران و تاریخ نگاران تبریک می‌گویم.
توفیق خدمت‌گزاری به ویژه در سنگر مهم فرهنگی و اجتماعی و تولید آثار ارزشمند و ماندگار، برای فریخته گرامی آقای دکتر جعفریان، افتخاری بزرگ و برای همه فعالان این عرصه مهم و تاثیرگزار الهام بخش و مایه دلگرمی است.
جناب آقای جعفریان از چهره های توانمند و موثر علمی، فرهنگی و مذهبی و در عین حال وارسته کشور است. که با نگاه روشمند سهم عمده‌ای در تدوین تاریخ تشیع و همچنین تاریخ سیاسی صدر اسلام و تاریخ معاصر دارد. و کوشش بلیغی برای معرفی دقیق و حقیقی تشیع به جامعه داشته است.
علاوه بر این آثار فراوانی از ایشان به چاپ رسیده و می‌تواند تشنگان معرفت و جویندگان علم را سیراب نماید. اما آنچه به ایشان جایگاه درخشانی بخشیده است، ورود دغدغه‌مندانه، علمی. روشن‌گرایانه و با جسارت در برابر تفکرات نادرستی است که برخی قصد داشته و دارند به نام به جامعه عرضه کنند. و در واقع ایشان به آن عهدی عمل می‌کنند که خداوند از عالمان و دانشمندان گرفته است.
اینجانب با ارج نهادن به سالها مجاهدت و خدمات ماندگار و خالصانه دکتر جعفریان به انقلاب و نظام اسلامی، امیدوارم خداوند متعال ایشان را در این مسیر موفق داشته و جامعه از خدمات علمی و فرهنگی‌اش بیش از گذشته برخوردار شود.
مسعود پزشکیان
رئیس جمهور اسلامی ایران
وزیر ارشاد: حضور در مجامع علمی، فرهنگی و رسانه‌ای، نشان از روحانیت حاضر در زمان است
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در لوحی از حجت‌الاسلام والمسلمین رسول جعفریان پژوهشگر تاریخ اسلام و تشیع تقدیر کرد.
متن لوح سیدعباس صالحی به شرح زیر است:
«حجت الاسلام والمسلمین دکتر رسول جعفریان، دانشمند فرهیخته تاریخ اسلام، تشیع و ایران
سلام علیکم
فرصتی مغتنم است که در فضایی سرشار از تکریم و منزلت، نگاه‌ها و افکار مردم این سرزمین به سوی تلاش‌ها و خدمات ارزشمند شما سوق یابد؛ شخصیتی دانشور و دغدغه‌مند در عرصه آموزش، تحقیق و تصنیف، که با روحیه‌ای افزون و اراده‌ای خستگی‌ناپذیر، طرح‌های نوین را بر فراز زمان‌ها و مکان‌های تاریخی پیش‌نگاری داشته‌اید.
اینجانب، به نام و نگاه جمیع فرهیختگان و فعالان علمی و فرهنگی، صمیمانه‌ترین تقدیرها و تحسین‌های خود را تقدیم‌تان می‌کنم؛ شما که کوشیدید با قلم‌تان در تاریخ روحی تازه بیآفرینید و زمینه تأملاتی جدید را فراهم آورید.
تألیفات گسترده و گرانسنگ شما، که هر یک فصلی از روایت تاریخ معاصر و افق‌های متفاوت تشیع و اسلام را به روان این سرزمین افزوده است، نشان از ژرفای ظرافت و دقت نظر شما دارد.
ترجمه‌های انتشاریافته از آثار جنابعالی، از دانش مشترک میان فرهنگ‌های مختلف حکایت دارد، هم چنین تصحیحات و احیای متون کهن تاریخی‌تان، فرصت‌های تازه‌ای برای خوانش میراث فرهنگی ایران و اسلام فراهم ساخته است و حضور پیوسته تان در مجامع علمی، فرهنگی و رسانه‌ای، نمونه‌ای درخشان از روحانیت حاضر در زمان را نشان داده است.
امید است که به لطف حضرت پروردگار، همواره در جایگاه معلمی با بارقه‌ای تابنده از علم، فرهنگ‌سازی و اسلام‌خواهی ناب، الگویی دیرپا و روح‌بخش برای نسل‌های معاصر و آینده باشید.»
علی لاریجانی: دولت از هر صنف باید افراد کارآمد را انتخاب کند
در ادامه این مراسم دکتر علی لاریجانی، عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: من از سال ها قبل از نزدیک آقای جعفریان را می شناختم، علاقمندی ایشان این است که بسط‌ها و مباحثی را باز کند تا دانشمندان استفاده کنند. زمانی که در کتابخانه ملی بود، همه کتاب را به صورت خطی در کتابخانه مجلس بارگزاری کرد. کار ارزشمندی بود. علاوه بر کتابداری در نوشتار، شجاعت دارد.
مشاور رهبر انقلاب اسلامی افزود: البته در مسائل فرهنگی و اجتماعی هم این شجاعت را دارد که گاهی کار دستش می دهد اما این روحیه خوب است.
وی ادامه داد: یک روزی من در قم به کتابخانه آقای جعفریان رفتم و آقای معراجی هم بود که دیدم کسی اطلاعیه های ترحیم را جمع کرده و آقای جعفریان نگه داری می کند و بسیار از آنها استقبال می کند. آن زمان من مسئول هسته‌ای بودم که دیدم روی یکی از این برگه های ترحیم نوشته شده حاج علی هسته‌ای؛ ایشان جلو جلو مراسم ختم ما را گذاشته بودند.(با خنده)
علی لاریجانی تصریح کرد: آقای جعفریان تلاش می کند منصفانه بنویسد. یکی از خصوصیاتی که دارد این است که لحظه های حساس تاریخی که تحولی در تمدنی به وجود می‌آید را برجسته می‌کند و به این سبک بسیار توجه کرده است.
رئیس سابق مجلس گفت: امروز مشکلات گرانی و قیمت ارز وجود دارد اما ناگهان مسئله وفاق مطرح می‌شود که این ارتباطی با زندگی مردم ندارد و خیلی ملموس نیست. دولت باید کارآمد باشد به این معنی که دولت از هر صنف، افراد کارآمد را انتخاب کند. موضوعات تاریخ برای امروز و فردای کشور مفید است که می توان از آنها بهره برداری کرد.
جعفریان: بدون مفهوم حریّت، اندیشه و تفکری در کشور شکل نمی‌گیرد
دکتر رسول جعفریان، رئیس کتابخانه مرکزی دانشگاه تهران در این مراسم گفت: من در تمام طول زندگی به دلیل داشتن دوستان و همراهان خوب خوش‌شانس بودم و از این بابت خدا را سپاس می‌گویم. من نسبت به مردم خیلی خوش‌بین هستم و معتقدم افرادی که بد هستند بسیار اندک اند و یک اعتماد بسیار زیادی نسبت به افرادی که با آنها در زندگی برخورد داشتم دارم و از همسرم و فرزندانم تشکر می‌کنم که در تمام این سالها به من بسیار لطف کردند.
وی ادامه داد: موفقیت من در کتابخانه مجلس مدیون اعتمادهای آقای لاریجانی است که دست من را باز گذاشته بودند. حجت‌الاسلام شهرستانی هم واقعاً اعتماد کرده بود و جزو افراد نمونه‌ای است که آدم می‌تواند در زندگی خود تجربه کند.
وی ادامه داد: همه لذت من به کتاب بوده است و همه صحبت‌ها و تلفن‌ها معمولا درباره کتاب است. سالهای سال با دوستانم دادوستد کتاب و نوشته داشته و دارم.
جعفریان تصریح کرد: برای اینکه تفکری در این کشور شکل بگیرد به حریّت نیاز داریم. بدون مفهوم حریّت، اندیشه و تفکری در کشور شکل نمی‌گیرد و این حریّت چیزی نیست که فقط مربوط به حریّت سیاسی باشد و به این هم مربوط نیست که حق حریّت را بدهند که آن هم یک بخش است. اینکه آدم از گذشته، سنت‌ها، عقاید و هرچیری آزاد باشد و حکومت هم طبعاً به عنوان جزئی از قضایا اگر تمایل دارد که در جامعه تفکر شکل بگیرد باید حریت را به مردم خود هدیه کند و زمینه‌اش را باید فراهم کند.
وی ادامه داد: اگر ایران بناست که آینده‌ای داشته باشد که متأسفانه اینکه گاهی آدم ناامید می‌شود در گروی این است که این آزادی‌خواهی، آزادگی، آزادمنشی و حریت در حوزه اندیشه و تفکر باشد و حرمت افراد حفظ شود و جسارتی به کسی نشود؛ حتی اگر حرف متفاوتی می‌زنند. گاهی خود افراد هم به یکدیگر رحم نمی‌کنند.
رئیس کتابخانه دانشگاه تهران تصریح کرد: همه اشتباه دارند و آنهایی که بیشتر می‌نویسند، بیشتر اشتباه دارند و این خیلی عادی است که آدم روزانه ده بار به دلیل اشتباهاتی که کرده است عذرخواهی کند ولی باید این فرصت برای افراد باشد که بتوانند بیاندیشند و آزادنه حرف خود را بزنند و عزیزترین افراد در دنیا باید کسانی باشند که این آزادگی را در حرف زدن دارند و نباید نگران باشند بلکه باید حرف‌های خود را بگویند و در معرض نقد بگذارند و از نقد هم نهراسند و زیرا در نهایت ممکن است ما بهره‌ای ببریم.
وی افزود: گاهی به جریانات فکری غرب هم نگاه می‌کنید می‌بینید یک نویسنده به تعداد بسیار زیادی نقد می‌شود فقط اخبار آن اینجا نمی‌آید. ما مشکلی که در اینجا داریم این است که نقد کمتر است و همه از هم نگرانی و وحشت دارند. سالها طول می‌کشد تا آدم‌ها تحملشان بالا برود. متفکر ارزشمندترین عضو جامعه است ولی ما وقتی متفکر داریم که حریت لازم را از هر جهت داشته باشیم.
گفتنی است در این مراسم حجت‌الاسلام و المسلمین علی اکبر ناطق نوری، علی لاریجانی مشاور رهبر معظم انقلاب، حجت الاسلام و المسلمین عبدالحسین معزی، حجت الاسلام احمد واعظی، رئیس دفتر تبلیغات حوزه علمیه قم، غلامرضا امیرخانی، رئیس کتابخانه ملی، محمدرضا جوادی معاون فرهنگی، حجج اسلام مهدوی راد، معراجی و مهریزی جمعی از اهالی اندیشه حضور داشتند.
مهدوی راد: جعفریان، فرهنگ‌بان، فرهنگ‌گستر و فرهنگ دوست است
در این مراسم حجت‌الاسلام و المسلمین محمدعلی مهدوی راد ضمن قدردانی از حضرت آیت‌الله سبحانی و پیامی که ایشان برای این مراسم صادر کرده بودند، گفت: رسول جعفریان، فرهنگ بان، فرهنگ‌گستر و فرهنگ دوست است.
این استاد حوزه و دانشگاه تهران افزود: من سال 1348 طلبه شدم؛ به یاد دارم که آن سالها کتابخانه من متشکل از یک نهج‌البلاغه، مفاتیح و منتهی الامال بود، امروز در کتابخانه ام بیش از 30 هزار جلد کتاب دارم؛ اما حدیث برای من ثقلین است. دین برنامه زندگی است؛ لذا باید بر پایه این نگاه ژرف زندگی خود را برنامه‌ریزی کنیم. چون ما برنامه نداریم.
وی افزود: جعفریان بدون هیچ گونه اغراق، در طول این بیش از چهل سال دوستی که با او داشتم در هر نوبت که ملاقت‌اش کردم یا تلفنی با او گفت‌وگو داشتم، صرفا بین ما موضوع سخن، کتاب بوده است. گفت وگوی ما فقط حول یک موضوع بود که او به چه کتابی دست یافته و من به تازگی چه کتابی خوانده ام.
معزی: یک دوره تاریخ اسلام که خالی از هر گونه شبهه باشد، برای طلبه‌ها بنویسید
حجت‌الاسلام و المسلمین عبدالحسین معزی به موضوع «فرهنگ‌مدار حوزه و دانشگاه» پرداخت و گفت: من نه کتابدارم و نه اهل قلم هستم اما از ابتدا تا امروز علاقه‌مند به کتاب بوده و هستم. انگیزه من احترام به ساحت علم است. علم نور است. در این روزگار به هر حال کدورتی بر دل می‌نشیند و چنین جلسات علمی این کدورت‌ها را از دل ما می‌زداید.
وی افزود: من از ابتدای طلبگی اکرم‌العلماء را آموخته‌ام. وظیفه است که بزرگان دانش را محترم بداریم. این جلسه، جلسه تکریم از استادی است که زندگینامه‌اش تعجب برانگیز است. از گردآورنده کتاب «آفاق دانایی» تشکر می‌کنم. بخش اول کتاب زندگینامه رسول جعفریان است که شگفت‌انگیز است. او در ۶۰ سالگی این همه اثر از خود بر جای گذاشته است. او یک اندیشمند است. متفکر، پرتلاش و سخت‌کوش است. زندگی او همواره با تلاش فراوان به پیش رفته است.
حجت‌الاسلام و المسلمین عبدالحسین معزی بیان کرد: او دلباخته کتاب است. روی کتاب خوابش می‌برد و روی کتاب از خواب بیدار می‌شود. چنین اشخاصی کمتر پیدا می‌شوند. امروز در کشور ما اگر کسی بخواهد ابعاد مختلف تاریخ را بداند و کار کرده باشد، او رسول جعفریان است. او موجب افتخار حوزه‌های علمیه و ساحت علم است. من مقاله‌های او را که در خبر آنلاین منتشر می‌شد، می‌خواندم. او مقاله‌های عبرت‌آموز می‌نویسد.
وی در ادامه گفت: اما خواسته‌ای از رسول جعفریان دارم. آیت‌الله سید علی قاضی معتقد بود که طلبه‌ها باید کتابی جامع از تاریخ اسلام از بعثت تا غیبت کبری داشته باشند و بخوانند. آنها باید تاریخ را بدانند. در مقطع زمانی من برای اینکه دانشجویان بفهمند تاریخ چیست، جلساتی گذاشتم و از دکتر زرین‌کوب دعوت کردم تا به دانشگاه امام صادق (ع) بیایند و در این جلسات برای دانشجویان از تاریخ بگویند. او دعوتم را اجابت کرد به دانشگاه آمد و خلاصه «تاریخ در ترازو» را برای طلبه‌ها بیان کرد. من اینجا از رسول جعفریان تقاضا می‌کنم یک دوره تاریخ نوشته شود و پاسخگوی سوالاتی باشد که امروز در کل دنیا در مورد اسلام پرسیده می‌شود. یک دوره تاریخ اسلام که خالی از هر گونه شبهه باشد، برای طلبه‌ها بنویسید.
منصور صفت‌گل: مورخی موثر با نقشی آشکار در سطح ملی و بین‌المللی
منصور صفت‌گل، صفویه‌پژوه در این مراسم بزرگداشت به موضوع «فراز و فرود صفویان» پرداخت و گفت: برای من باعث افتخار است که در این مجلس پیرامون آثار و تحقیقات رسول جعفریان صحبت می‌کنم. به کوتاهی عرض می‌کنم که جعفریان در نسل یا نسل‌های تاریخ‌نگاران جزء نسل جدید مورخان دسته‌بندی می‌شود. دو گروه بزرگ تاریخ‌نگار داریم و آنها را به دو نسل می‌توان تقسیم کرد. قدمای مورخین که پاره‌وقت و در دستگاه‌های اداری صاحب مشاغل متعددی بودند و قسمتی به کار تاریخ‌نگاری اختصاص پیدا می‌کرد.
وی افزود: اکنون نسلی آشکار شده‌اند که مورخان تمام وقت هستند. خصلت و ویژگی آنها کار دائم بر موضوعات تاریخی است. رسول جعفریان از نسل مورخانی است که تمام فعالیت او متمرکز بر فعالیت تاریخی است. خاستگاه علمایی دارد که نکته مهمی در نسل جدید مورخان است. او مورخی موثر با نقشی آشکار در سطح ملی و بین‌المللی است.
صفت‌گل بیان کرد: کارهایی که او در مورد متون انجام داد، مورد استناد در سطح جهانی است. حضور او باعث افتخار است. او استادی کثیرالتالیف است. علایق تاریخی او محدود به موضوع و دوره خاصی نیست. او بر دوره صفویه تمرکز داشت اما محدود به زمان صفویه نمانده است. از آنجا که دامنه مطالعات او تاثیرگذار بود تا امروز ادامه پیدا کرده است. چه تحقیقات مستقل او، شناسایی منابع دوره صفویه، رساله‌ها، متون خطی، آثار علما، نسخه‌های خطی که اکنون گنجینه‌های گرانبهایی هستند که تجربه زیسته دوره صفویه را از خلال آنها می‌توان مطالعه کرد.
وی گفت: امروز با غواص گوهرهای گرانبهای منابع و متون تاریخی سروکار داریم. محققی خستگی‌ناپذیر و موثر در فضای علمی اکنون ایران.
نظام یکپارچه کتابخانه‌های دانشگاهی ایران از خواسته‌های رسول جعفریان است
سید فرید قاسمی، نویسنده و پژوهشگر و دوست و همکار رسول جعفریان نیز در این مراسم گفت: یاد و نام همه کتابداران و مدیران کتابخانه‌ها و تمام کسانی که در این راه قلمی زدند و قدم گذاشتند، گرامی می‌داریم. در تاریخ مدیریت کتابخانه‌های ایران معاصر دو فصل پربار داریم، فصلی مربوط به زنده‌یاد ایرج افشار است و فصلی دیگر مربوط به زنده باد رسول جعفریان. او ۴۷ سال است که با کتاب مانوس است. ما به هر مضمونی که بر محملی ثبت و ضبط شود، کتاب می‌گوییم.
وی افزود: در مجلس گرامیداشت ایرج افشار عرض کردم که او خود را وقف کرد. در مورد رسول جعفریان نیز این حرف صادق است، او خود را وقف ایران‌شناسی و اسلام‌شناسی کرد. جستجوهای او بخشی با ایران‌شناسی مرتبط است. او هم ناشر است، هم پدیدآور، هم مصحح و هم گردآورنده.
وی افزود: رسول جعفریان بنیانگذار کتابخانه تاریخ اسلام در قم است. کتابخانه دانشگاه تهران نیز برگ زرینی است که بر این کتابخانه اضافه شد. بنیانگذاری نشریاتی در تهران و قم، تاریخ‌نگاری و جهانگردی همراه با همکاری با پایگاه‌های خبری، تاسیس کتابخانه‌های اختصاصی و همه و همه برگ‌هایی از کارنامه اوست. او مدت ۳۵ سال است که با رایانه مانوس است. از وبلاگ‌نویسی تا کانال تلگرامی، همه را در خدمت دانش‌گستری می‌خواهد.
قاسمی بیان کرد: او عمر و سلامتی خود را در این راه صرف کرده است. او برای وقت ارزش قائل است. او از خیابان تاریخ به بزرگراه تمدن رسیده است. او معتقد است دنیا خوابگاه و رستوران نیست، دنیا مدرسه و معدن کار است. او فرارخداد و علت غایی را می‌بیند. او گذشته را حافظ آینده می‌داند. او از نخ اتصال دریافته از معدن تاریخ به استحصال اندیشه‌ها پرداخته است. او سعی دارد دیدنی‌ها را متوجه شود. او دریافته است که راه رشد از کتابخانه می‌گذرد. نظام یکپارچه کتابخانه‌های دانشگاهی ایران، مرتبط با کتابخانه مرکزی یکی از خواسته‌های اوست.
منصوری: کتاب «آفاق دانایی» کتاب پر اطلاعی است
همچنین رضا منصوری، دانشمند هفتاد و هفت ساله ایران به موضوع «علم در دوران اسلامی و شبه علم» پرداخت و گفت: رسول جعفریان تربیت‌یافته حوزه است و درباره مفهوم علمی در دوره طلایی اسلام مطلب نوشته است. در قرون اولیه اسلام مسلمانان چگونه در مورد علم فکر می‌کردند. او در مورد مطالب خرافی نوشته است و مخالفت‌ها و اعتراض‌های سنگینی در بیست سال گذشته به نوشته‌های او شده است.
وی افزود: او به لحاظ تاریخی بخصوص مطالعه موردی ما را متوجه می‌کند که بزرگان چگونه فکر می‌کردند. کتاب «آفاق دانایی» کتاب پر اطلاعی است. این کتاب زندگی او و کارهایی را که انجام داد، نظرهای شخصی او در مورد توسعه علمی را بیان کرده است. او بخصوص در مورد علم و اسلام در این دوران کار کرده است. برداشت من در مورد این کتاب خاص است. کلمه نقد را در جایی به کار می‌بریم که کار برجسته باشد، این کتاب ارزش نقد دارد. او می‌توانست وابستگی به حوزه را از خودش جدا کند اما این وابستگی دیده می‌شود. او نظر خودش را در مورد علوم انسانی اسلامی بیان نکرده است. وابستگی ذهنی او به دلیل آموزشی که دیده است، اجازه نداد به صراحت بیان کند. نخواست بین امر اعتقادی، دانش و دانش علمی تفکیک قائل شود و با این نوع بیان خواننده متوجه نمی‌شود که آیا این مفاهیم یکی هستند و یا اختلاف را بیان می‌کند. معرفت مقید به طریقت دارد. علم و دانشی که از طریق دانش‌های علمی به دست می‌آوریم. این تفکیک از لابه‌لای نوشته‌های کتاب مشخص است.
منصوری بیان کرد: دانش، دانش علم و معرفت است یا هر سه یکی هستند. یا اینکه مترادف نیستند و نویسنده نمی‌خواهد وارد تمایز شود. نمی‌دانم از نوع پرسش‌های حامد زارع است یا نشان از وابستگی او به حوزه دارد. متن کتاب متن منحصر به فردی است. دانش علمی از جنس گزاره‌های علمی است که در کتاب‌ها می‌آید. دولت‌های ما هنوز به این تشخیص نرسیده‌اند که علم یعنی چه و آن را فرومی‌کاهند به دانش. تفکیک بین دانش و علم مورد توجه قرار نمی‌گیرد.
وی گفت: در این کتاب بیشتر از شبه علم استفاده می‌شود. به نظر می‌آید که به نوعی انتقال در معنا داده شده است. توصیه من این است که در نوشته‌های آینده خرافات را از شبه علم تفکیک کنند. نکته دیگر خلا در بررسی‌های موردی رسول جعفریان است. امیدوارم خلاهای معرفتی ما در این مورد برطرف شود.
علی معزی: گردآمدن اهالی فرهنگ به بهانه فرهنگ و علم و دانش است
علی معزی، مدیرعامل خبرآنلاین نیز در این مراسم بزرگداشت گفت: امروز، روزی گرامی است. به غیر از اینکه حضور همه حضار من را دچار استرس کرده است، از سوی دیگر من نخستین بار است که در جلوی پدرم سخنرانی می‌کنم. امروز برای خبرگزاری خبر آنلاین از جهات مختلف روز بزرگی است. می‌خواستیم امروز فقط یک مراسم رونمایی از کتاب «آفاق دانایی» باشد، لذا رونمایی از کتاب یکی از سنت‌هایی است که در خبرآنلاین جریان داشته و امروز هم فرصت مغتنمی است. نخستین رونمایی کتابی است که با حضور این تعداد جمعیت برگزار می‌شود.
وی افزود: گردآمدن اهالی فرهنگ به بهانه فرهنگ و علم و دانش است و مهم‌تر از همه یک نکته است که باید در اینجا به آن اشاره کنم. در روزگاری که خبر آنلاین تاسیس شد، استاد رسول جعفریان از اولین‌ها بود که دعوت ما را اجابت کرد. از هفده سال قبل که ابوالفضل فاتح، بانی تاسیس خبر آنلاین شد، برای وبلاگ‌نویسی پیشنهاد کرد، نخبگان تریبونی داشته باشند و در آنجا بدون هیچ ممیزی بنویسند، ما برای این کار چهره‌های شناخته شده‌ای داریم و استاد رسول جعفریان دعوت را اجابت کرد و به ما اعتبار بخشید.
مدیرعامل خبرآنلاین بیان کرد: مقام علمی و مقام فرهنگی استاد رسول جعفریان می‌طلبید که این مراسم در فضایی بزرگتر برگزار می‌شد اما فکر کردیم در محل خبرگزاری خبر آنلاین از یکی از همکاران خودمان تجلیل کنیم. از محضر بسیاری از بزرگانی که در جلسه حضور دارند، تشکر می‌کنم.
حامد زارع: تقدیر از رسول جعفریان گرامیداشت کتاب است
حامد زارع، گردآورنده کتاب «آفاق دانایی» نیز در این مراسم گرامیداشت گفت: تکریم تکاپوهای چند ده ساله استاد رسول جعفریان گرامیداشت کتاب است. او می‌داند چه کتابی بخواند و کدام بخش کتاب را بخواند. او کتابدار و کتاب‌باز است. اگر این احوالات او را در کنار ویژگی‌های دیگر او نظیر ناشر بودن و کتابخانه‌دار بودن بگذاریم موجه می‌شود که تقدیر از او گرامیداشت کتاب است.
وی افزود: استاد رسول جعفریان پرکار نیست. دائم‌الکار است. آسودگی شخصی را به دلیل جستجوی نسخه جدیدی رها کرده است. او وقت گذاشتن‌های متفرقه را رها کرده است. او پرتلاش و پرحوصله است. فراقتی جز دیدن صفحات و اسناد ندارد. وقتی از کار دور است، اذیت و ناراحت می‌شود. او همواره در حال خواندن و نوشتن است. استاد جعفریان در خواندن و نوشتن پرتلاش است. منصف نیز هست. خودش می‌گوید؛ خیلی وقت‌ها از تند رفتن ضرر کردم.
زارع بیان کرد: فهرست بلند بالای آثار او گستره‌ای حیرت‌انگیز دارد. او به هر شهری که می‌رود، می‌خواهد بداند قبلاً در این شهر چه خبر بوده است. مدام به دنبال آثار باستانی می‌رود. گاهی فکر می‌کند تاریخ او را بازیچه خود کرده است. او می‌گوید اکنون مانند گذشته تاریخ را جدی نمی‌گیرم و به دنبال معارف معرفت‌شناسانه هستم. استاد جعفریان ممنون که هستید، چشم ما روشن به شما.
سمیه توحیدلو: کتابخانه دیجیتال نیاز امروز و نیاز آینده کشور ماست
سمیه توحیدلو، استادیار پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی نیز در این آئین پاسداشت گفت: دغدغه استاد رسول جعفریان کتابخانه‌های دیجیتال است. این کتابخانه‌ها نیاز امروز و نیاز آینده کشور ماست، هر گونه تاخیر در عملیاتی کردن این کار تاخیر چند ساله را در پی دارد. او بسیار دغدغه‌مند و پیشرو است.
وی افزود: متاسفانه در کشور ما در پردازش و ارائه خدمات‌رسانی در این عرصه نگاه بسته است. برخلاف آن چیزی که در همه دنیا هست، کشورهای حاشیه خلیج‌فارس در این زمینه در حال پیشرفت هستند. استاد رسول جعفریان نیز در این زمینه مطالبه‌گری دارد. چند نکته در مورد کتابخانه‌های ما باید مورد توجه قرار بگیرد. بخش بسیار بزرگی از داده‌ها در کتابخانه‌های ما نیست. کتابخانه‌های ما یکسری منابع دیجیتال دارد که امکان ارائه این منابع به مردم وجود ندارد. اکنون برای اسناد گذشته دغدغه داریم.
توحیدلو بیان کرد: بخشی از تاریخ کشور ما به هیچ وجه در دسترس نیست. این در حالی است که منابع در دنیا وب آرشیو می‌شود، ولی در ایران دغدغه‌ای در این زمینه وجود ندارد. اکنون هوش مصنوعی در عرصه زندگی ما حضور دارد و شاهد تحول تکنولوژی جدید هستیم اما در بزرگترین کتابخانه‌هایمان دغدغه دیجیتال کردن کتاب‌ها را نداریم. گویا تعصبی وجود ندارد که اینها به عرصه دانش واگذار شود.
وی گفت: رسول جعفریان معتقد است که باید منابع را به اشتراک گذاشت و با به اشتراک گذاشتن منابع احساس نمی‌کند که چیزی کم می‌شود. متاسفانه چنین نگاهی در جاهای دیگر وجود ندارد. امیدوارم کمی بیشتر در این زمینه بدانیم و در فضای تکنولوژی وارد شویم و مقاومت‌های سنتی در مورد تغییر رویکرد برداشته شود و استانداردهای جدید دنیا که دغدغه رسول جعفریان است، در کتابخانه‌های ما اجرایی شود.