کافئین و تاثیرات آن بر بدن
کافئین یک محرک طبیعی است که در مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی مانند قهوه، چای، شکلات و بسیاری از نوشیدنی‌های انرژی‌زا یافت می‌شود. این ماده با مسدود کردن اثرات آدنوزین، که یک ناقل عصبی است و باعث خواب‌آلودگی می‌شود، به افزایش هوشیاری و بیداری کمک می‌کند. همچنین کافئین به سرعت وارد جریان خون شده و تاثیرات خود را معمولاً طی چند دقیقه بر بدن می‌گذارد. این ماده به دلیل تأثیراتی که بر تمرکز، کاهش خستگی و افزایش زمان واکنش دارد، به طور گسترده‌ای در میان افراد شاغل و ورزشکاران مصرف می‌شود.
جزئیات تحقیق
محققان اسپانیایی به سرپرستی ماریا رامیرز-دلاکروز از دانشگاه اسپانیا تصمیم گرفتند تا تاثیرات دوزهای مختلف کافئین بر عملکرد شناختی افراد سالم و فعال بدنی را بررسی کنند. در این مطالعه، سه دوز متفاوت کافئین مورد ارزیابی قرار گرفت: ۰، ۳ و ۶ میلی‌گرم کافئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن. هدف از این تحقیق ارزیابی تأثیر کافئین بر زمان واکنش، دقت بصری، توجه، حافظه و دیگر جنبه‌های عملکرد شناختی بود.
مطالعه در میان ۲۹ شرکت‌کننده جوان (۱۵ مرد و ۱۴ زن) با میانگین سنی ۲۲ سال انجام شد. تمامی افراد سالم و فعال بدنی بودند و هیچگونه سابقه بیماری خاص نداشتند. شرکت‌کنندگان در سه آزمایش مختلف که هرکدام حاوی یک دوز متفاوت کافئین بود، شرکت کردند. هیچ یک از شرکت‌کنندگان از دوز کافئین مصرفی خود اطلاعی نداشتند و این دوزها به صورت تصادفی به آنها اختصاص داده شد.
یافته‌های اصلی مطالعه
نتایج این تحقیق نشان داد که دوز ۶ میلی‌گرم کافئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن تاثیر مثبتی بر زمان واکنش داشت. در آزمون‌هایی که با استفاده از دستگاه Dynavision D2 برای ارزیابی زمان واکنش انجام شد، افرادی که این دوز را مصرف کرده بودند، عملکرد بهتری نشان دادند. در حالی که دوز ۳ میلی‌گرم کافئین هیچگونه تاثیری بر زمان واکنش نداشت.
با این حال، دوز بالای ۶ میلی‌گرم کافئین باعث افزایش اضطراب و افزایش سطح فعالیت افراد شد. شرکت‌کنندگان پس از مصرف این دوز گزارش دادند که احساسات زیادی از قبیل عصبی بودن، هوشیاری بیش از حد و انرژی زیاد را تجربه کرده‌اند. این تغییرات در رفتار و حالات فیزیکی، شامل افزایش میزان فعالیت و تحرک، در مقایسه با دوزهای پایین‌تر کافئین قابل توجه بود.
با این حال، مصرف کافئین هیچ تاثیر مثبتی بر سایر جنبه‌های شناختی مانند حافظه، توجه مداوم و توانایی پیش‌بینی یا هماهنگی دست و چشم نداشت.
نتیجه‌گیری محققان
طبق گفته محققان، مصرف دوز بالای ۶ میلی‌گرم کافئین موجب بهبود زمان واکنش می‌شود، اما عوارض جانبی مانند افزایش اضطراب و فعالیت اضافی را نیز به دنبال دارد. این یافته‌ها اهمیت دوز مصرفی کافئین را در شرایط مختلف نشان می‌دهند. محققان تاکید دارند که در صورت استفاده از کافئین برای افزایش عملکرد شناختی، انتخاب دوز مناسب می‌تواند از بروز عوارض جانبی جلوگیری کند.
“مصرف ۶ میلی‌گرم کافئین به ازای هر کیلوگرم وزن بدن در این مطالعه باعث بهبود زمان واکنش در آزمون‌های مربوطه شد، اما در عین حال موجب افزایش احساس اضطراب و فعالیت بیش از حد در شرکت‌کنندگان گردید.” این جمله‌ای است که نویسندگان مطالعه در پایان مقاله خود آورده‌اند.
محدودیت‌های مطالعه و نیاز به تحقیقات بیشتر
محققان همچنین هشدار می‌دهند که نتایج این تحقیق تنها در گروهی کوچک از افراد سالم و جوان به دست آمده و ممکن است در سایر گروه‌های سنی یا افرادی با شرایط سلامتی متفاوت، نتایج متفاوتی مشاهده شود. به علاوه، این مطالعه فقط به بررسی تاثیرات کوتاه‌مدت مصرف کافئین پرداخته است و برای درک بهتر اثرات بلندمدت آن، تحقیقات بیشتری نیاز است.
این مقاله با عنوان “اثر دوزهای مختلف کافئین بر عملکرد شناختی افراد سالم و فعال بدنی“ توسط ماریا رامیرز-دلاکروز، پائولا استبان-گارسیا، پابلو آبیان، آلفردو براوو-سانچز، اینس پیناس-بونیلا و خاویر آبیان-ویکن منتشر شده است.
پیشنهادات برای مصرف‌کنندگان کافئین
با توجه به این نتایج، افرادی که قصد دارند از کافئین برای افزایش عملکرد شناختی خود استفاده کنند، باید به دوز مصرفی خود توجه کنند. در حالی که دوزهای پایین‌تر ممکن است تأثیرات مثبتی بر تمرکز و زمان واکنش داشته باشند، دوزهای بالا می‌توانند با افزایش اضطراب و اختلال در فعالیت‌های روزانه همراه باشند. مصرف کافئین باید به دقت و با آگاهی از عوارض جانبی احتمالی انجام گیرد.
منبع psypost
∎