به گزارش تین نیوز به نقل از اقتصاد سرآمد، مسئولان سازمان بین المللی دریانوردی نیز پیش از این اعلام کرده بودند که صنعت کشتیرانی مسیر کربن زدایی را ادامه خواهد داد و در این میان تصمیمات بلندپروازانه ای را شاهد نخواهیم بود و همه آن ها بر اساس شواهد و واقعیت ها صورت می گیرد. یکی از اقداماتی که در این زمینه در سال های گذشته انجام شده است، اصلاحات کنوانسیون مارپل از اول نوامبر سال ۲۰۲۲ و همچنین الزامات صدور گواهینامه EEXI و CII بود که از اول ژانویه ۲۰۲۳ لازم الاجرا شد و در عمل می تواند نقش موثری در کاهش آلودگی داشته باشد.

کارشناسان معتقدند که صنعت دریانوردی مدت ها که با چالش های متعددی در حوزه اجرای استانداردها و مقررات برای کاهش انتشار گازهای گلخانه ای و حفظ بهره وری عملیاتی دست و پنجه نرم می کند. استفاده از فناوری های جدید در ساخت کشتی ها، برنامه ریزی برای استفاده از سوخت های جایگزین و ارتقا بخشی به توان ناوگان کشتیرانی های جهانی مسیرهای دشواری است که پیش روی فعالان صنعت دریانوردی قرار گرفته است. در شرایط امروز شرکت ها و سازمان های مختلف با ایده ها، اهداف و طرح های نوآورانه به کمک کشتی داران و کشتی سازان باید مسیر را برای رسیدن صنعت کشتیرانی به اهداف IMO هموار سازند.

بر اساس مصوبه سازمان بین المللی دریانوردی، مالکان کشتی و شرکت های کشتی سازی موظفند تا سال ۲۰۵۰  میلادی برای کاهش ۸۰ درصدی انتشار گاز های گلخانه ای در طراحی کشتی ها فعالیت هایی را انجام دهند و برای آینده ای که با سوخت های جایگزین تعریف می شود، آماده باشند. به طور کلی، مقررات دریایی سوخت اتحادیه اروپا الزاماتی را در مورد میانگین سالانه شدت گاز های گلخانه ای مورد استفاده توسط کشتی های تجاری در اتحادیه اروپا یا منطقه اقتصادی اروپا تعیین می کند. این شدت به عنوان انتشار گاز های گلخانه ای در واحد انرژی اندازه گیری می شود و قرار است از اول ژانویه ۲۰۲۵ میلادی اجرایی شود.

منابع مربوط به استحصال سوخت سبز در آینده ارزان و فراوان در دسترس خواهد بود، اما تنها این که ناوگان کشتیرانی با سوخت کم کربن و سبز در حال حرکت نگه داشته شود، کافی نیست. بدون شک کربن زدایی در صنعت کشتیرانی در راستای تلاش های جهانی برای مبارزه با تغییرات آب و هوایی بسیار مهم است، زیرا حدود ۳ درصد از گاز های گلخانه ای جهان را تشکیل می دهد، اما رسیدن به این هدف دشوار و پرهزینه خواهد بود و نیازمند میلیارد ها دلار سرمایه گذاری در تولید سوخت و ساخت کشتی های جدید است.

هزینه ۱۰۰ میلیارد دلاری برای کربن زدایی کشتی ها

سازمان بین المللی دریانوردی هدفی را برای به صفر رساندن انتشار گاز های گلخانه ای صنعت کشتیرانی تا سال ۲۰۵۰ میلادی تعیین کرده است، اما سیاست گذاران و ذی نفعان تاکنون در مورد نحوه رسیدن به این هدف کمتر تلاشی به عمل آورده اند. در واقع، تمام عوامل دست اندرکار باید برای اجرای این پروژه عظیم جهانی متحد شوند.

کارشناسان کشتیرانی اعتقاد دارند در حالی که بیش از ۶۶۴۳ فروند کشتی حمل و نقل کانتینری بخشی از ناوگان جهانی را تشکیل می دهند، حرکت این تعداد کشتی با هر نوع سوخت تأثیر زیادی بر تغییرات آب و هوایی دارد، زیرا سریع تر از سایر کشتی ها حرکت می کنند و سوخت بیشتری مصرف می کنند.

بخش دریانوردی هر ساله تقریباً ۲.۵ میلیارد بشکه نفت کوره سنگین مصرف می کند که از پسماند های ارزان قیمت بنزین، سوخت دیزل و سوخت جت تولید می شود. بر اساس گزارش کنفرانس تجارت و توسعه سازمان ملل (آنکتاد)، اجرای کامل قانون IMO و کربن زدایی کل صنعت کشتیرانی بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار در سال هزینه دارد. در چنین شرایطی، قیمت سوخت سبز این صنعت نیز دو برابر می شود.

مدیران صنعت کشتیرانی خواستار ضرب الاجل های جهانی برای حذف تدریجی سوخت های فسیلی، استفاده از سوخت کم کربن و اعلام جریمه هایی برای افرادی هستند که دیرتر از سوخت های پاک استفاده می کنند. در پایان، این نکته مجدداً یادآوری می شود که تعیین نوع سوخت مورد تأیید سازمان بین المللی دریانوردی و سایر سازمان هایی که در این باره به تحقیق و پژوهش اشتغال دارند از یک سو، و تدوین استاندارد ها و مقررات برای سوخت های جایگزین یکی از الزامات و اولویت ها در بخش حمل ونقل دریایی است.

سفارش ساخت کشتی های جدید با سوخت جایگزین

به منظور حمایت از انتقال صنعت دریایی به آینده ای پاک تر و سبزتر، پلتفرم جدیدی توسط شرکت DNV ایجاد شده است. این پلتفرم نمای کلی از پیشرفت های سوخت ها و فناوری های جایگزین را ارائه می دهد. همچنین، سرمایه گذاری در ساخت کشتی ها، زیرساخت های ذخیره سازی و تأسیسات تولید سوخت را پوشش می دهد.

بر این اساس، LNG همچنان محرک اصلی است و قرار است ۲۳ کشتی از این سوخت استفاده کنند که ۱۵ فروند از آنها کانتینری هستند.ماه نوامبر ۲۰۲۴ میلادی برای بخش کشتی های حامل خودرو خوش اقبال بوده است، چرا که ۶ فروند کشتی جدید با سوخت LNG در دفتر سفارشات به ثبت رسیده است. همچنین چهار سفارش جدید برای کشتی های دارای سوخت آمونیاک نیز به ثبت رسیده است. ماه دسامبر نیز برای سفارش های جدید کشتی ها با سوخت جایگزین چندان پررونق نبود.

در ادامه این گزارش آمده است که نتایج پلتفرم AFI بیانگر کُندی سفارش های جدید برای کشتی های با سوخت جایگزین است، علیرغم ثبت سفارش ۳۳ فروند در ماه نوامبر. اما این آمار نشان می دهد نوامبر، پس از ماه اکتبر، قوی ترین ماه در بخش سفارش ساخت کشتی با سوخت های جایگزین است.

انطباق مقررات IMO و الزامات دریانوردی اتحادیه اروپا

دستورالعمل IMO برای سال ۲۰۵۰ میلادی و مقررات دریایی مرتبط با حوزه سوخت کشتی ها در اتحادیه اروپا هدف مشترکی دارند و آن هم سرعت بخشیدن به کربن زدایی در صنعت دریایی است که مسیر طولانی تری را باید طی کند. مالکان کشتی باید تا سال ۲۰۲۵ میلادی، به اهداف کاهش شدت گاز های گلخانه ای برسند، وگرنه با مجازات و جریمه مواجه خواهند شد. در این ارتباط باید گفت مؤسسه DNV مجازات هایی را با همکاری سازمان بین المللی دریانوردی تدوین کرده که این امر بر ضرورت ادغام فنّاوری های پیشرفته بهره وری انرژی در طراحی کشتی ها تاکید می کند.

از طرف دیگر باید گفت که به طور کلی، قوانین IMO و مقررات اتحادیه اروپا صنعت کشتیرانی را به چالش می کشند، زیرا هنوز بسیاری از مالکان کشتی و صاحبان صنایع دریایی فرصت نیافته اند تا فنّاوری های نوآورانه ای را اتخاذ کنند که با اهداف پایداری کوتاه مدت و بلندمدت هماهنگ باشد. به نظر می رسد که در حال حاضر راه حل مطمئنی به منظور کاهش انتشار گاز های گلخانه ای و افزایش بهره وری انرژی به کارخانه های کشتی سازی و کشتی سازان ارائه می شود تا با استفاده از چنین سیستمی در کشتی ها اطمینان حاصل کنند که کشتی ها هم خواسته های امروز را برآورده کنند و هم برای چالش های فردا آماده شوند.

همچنین می توان گفت با ادغام این فناوری، کارخانه های کشتی سازی می توانند کشتی های خود را به عنوان راه حل های پیشرفته و سازگار با محیط زیست به بازار عرضه کنند که برای سرمایه گذاران و اپراتور ها جذاب است. این کار کارخانه های کشتی سازی را به عنوان رهبران نوآوری معرفی می کند و رقابت پذیری آنها را در بازاری که به پایداری اهمیت می دهد، تضمین می کند.