جواد محمدی، رئیس پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیستفناوری در گفتگو با خبرنگار اجتماعی شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ درباره اهمیت و کاربرد دو محصول ایمونوژین و آلبوژین در حوزه مشتقات پلاسمای انسانی اظهار داشت: این دو محصول اهمیت ویژهای دارند زیرا ایران به شدت به واردات آنها وابسته بوده است. این محصولات شامل آلبومین و ویآیجی میباشند. بهطور دقیقتر، تعداد زیادی از بیماران با نقص ایمنی به دلیل کمبود این داروها، به طور مکرر دچار عفونتهای دستگاههای گوارش، تنفس و ادراری-تناسلی میشوند. این عفونتهای مکرر میتواند منجر به برونشیت در دستگاه تنفسی، و انواع بیماریهای کلیوی و مثانه در دستگاه ادراری-تناسلی شود. در دستگاه گوارش نیز وضعیت مشابهی را شاهدیم. این عفونتهای مکرر در نهایت ممکن است خطر سرطان را در این افراد افزایش دهند. بیماران نیاز دارند که هر ۲۰ تا ۲۱ روز یک بار این داروها را تزریق کنند.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران تولید این داروها را در سالهای ۹۷ و ۹۸ در کشور آغاز کرد، اما میزان تولید آنها بسیار کم بود و پاسخگوی نیاز کشور نبود. امسال، شرکتهایی که در پژوهشگاه مهندسی ژنتیک و زیستفناوری مستقرند، موفق شدند مرحله جدیدی از تولید این دو محصول را به انجام برسانند. محصول آیبیآیجی که برای بیماران با نقص ایمنی تولید شده، اکنون میتواند نیاز کل کشور را پوشش دهد و آلبومین، که یکی دیگر از پروتئینهای ضروری برای بیماران ماست، توانایی تأمین ۷۰ کشور را دارد.
رئیس پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیستفناوری با بیان اینکه دستاورد ما در تولید این دو محصول این است که اکنون میتوانیم نیاز کشور را به صورت وسیعتری نسبت به قبل برطرف کنیم، تصریح کرد: این پیشرفت در شرکتهای مشابه و در مرکز توسعه بیوتکنولوژی پژوهشگاه مهندسی ژنتیک و زیستفناوری، باعث شده که این شرکتها بتوانند به صورت منظم محصولات جدیدی را ارائه کنند. این امر به دلیل تسهیل و تسریع فرآیندها بوده است و به مددخدا، مشارکت بخش خصوصی و پژوهشگاه مهندسی ژنتیک، این زمینه را فراهم کرده است.
وی تصریح کرد: ما امیدواریم که دیگر مراکز آموزش عالی، چه پژوهشگاهها و چه دانشگاهها، از این مدل استفاده کرده و بتوانند بخش خصوصی را در دانشگاهها وارد کنند. این کار عملاً ارتباط میان دانشگاه و صنعت را برقرار میکند که یکی از شعارها و موارد تأکید مقام معظم رهبری و روسای محترم جمهور ما بوده است.
وی افزود: در نمایشگاه امسال، ما توانستیم محصولات متعددی را ارائه کنیم که این دستاورد به برکت حضور فعال و قوی بخش خصوصی در پژوهشگاه به دست آمده است. از جمله این محصولات، کیتهای تشخیص سریع بیماریهای انسان، دام و حیوانات مختلف است که در پژوهشگاه تولید میشود. این نیز یکی از افتخارات ما به شمار میآید.
محمدی ادامه داد: ما همچنین واکسنهایی برای مقابله با بیماریها در پژوهشگاه داریم که در حال تولید و ارائه هستند. علاوه بر این، کیتهای تشخیصی بیماریهای انسان و دام نیز در دسترس است. بهعلاوه، نرمافزارهای آنالیز دستگاههای توالیابی ژنتیکی را نیز رونمایی کردیم. اینها حاصل کارهای فناوری و پژوهشی دانشجویان خود ماست.
وی اضافه کرد: این محصولات، بهویژه آیدیاژی (IVIG) که به آن اشاره شد، نقش مهمی در ارتقای سیستم ایمنی دارند. زمانی که سیستم ایمنی ضعیف باشد، بیماران بهطور مکرر دچار عفونتهای ریوی، دستگاه گوارش، و دستگاه ادراری-تناسلی میشوند. این عفونتها میتوانند بهصورت متناوب و مکرر ایجاد شوند، مانند عفونتهای برونشیت یا بیماریهای کلیه و مثانه. این دارو با بالا بردن سطح ایمنی بدن بهصورت مؤثری به جلوگیری از این عفونتها کمک میکند و بهبود قابل توجهی در وضعیت سلامت بیماران ایجاد میکند.
به گفته رئیس پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیستفناوری؛ این دارو باید هر ۲۱ روز یکبار تزریق شود زیرا طول عمر آیدیاژی در بدن حدود ۲۰ روز است، که این ویژگی بهطور استاندارد در سراسر جهان پذیرفته شده است. بنابراین، برای حفظ تأثیر مطلوب این دارو و تقویت مداوم سیستم ایمنی بیماران، تزریق منظم آن ضروری است.
وی خاطر نشان کرد: از افتخارات ما در این زمینه این است که پیش از این، به دلیل محدودیتها در فرآیند پالایش پلاسما، امکان تولید این محصول در داخل کشور وجود نداشت. اما اکنون، با پیشرفتهای علمی و فناوری در پژوهشگاههای کشور، توانستهایم این دارو را بهطور بومی تولید کنیم و نیاز بیماران داخلی را به این محصول حیاتی برآورده سازیم.
محمدی گفت: شرکتهای مستقر در این پژوهشگاهها قادرند به راحتی واکسنهای آنفولانزا و HPV را تولید کنند و آنها را به صورت سفارشی به مجموعههای مختلف عرضه کنند. علاوه بر این، امکان صادرات این محصولات نیز وجود دارد که این خود یک دستاورد بزرگ در حوزه سلامت و بیوتکنولوژی کشور است.
وی افزود: شرکتهای مستقر در این پژوهشگاهها قادرند به راحتی واکسنهای آنفولانزا و HPV را تولید کنند و آنها را به صورت سفارشی به مجموعههای مختلف عرضه کنند. علاوه بر این، امکان صادرات این محصولات نیز وجود دارد که این خود یک دستاورد بزرگ در حوزه سلامت و بیوتکنولوژی کشور است؛ همچنین کلینیک تشخیصی پژوهشگاه در حال تبدیل شدن به قطب تشخیص در کشور است، که میتواند به ارائه خدمات پزشکی و علمی پیشرفته کمک کند و در عرصه جهانی نیز رقابتپذیر باشد.
وی با بیان اینکه گارد سیل نیز یکی از محصولات تولیدی این پژوهشگاه است که در زمینهای خاص میتواند کاربرد داشته باشد؛ گفت: این محصول نه تنها در داخل کشور بهراحتی در دسترس است، بلکه میتواند با محصولات مشابه خارجی رقابت کند و بهعنوان یک گزینه مؤثر در بازار شناخته شود.
به گفته محمدی؛ یکی از نکات برجسته و چشمگیر در فعالیتهای پژوهشگاه، برنامهریزی برای رونمایی از محصولات جدید است؛ هر دو یا سه ماه یکبار، محصولات جدیدی وارد بازار میشود که این موضوع میتواند به تقویت موقعیت پژوهشگاه در بازار بیوتکنولوژی کمک شایانی کند. بهویژه محصولات با اهمیت کلیدی مانند آلبومین (IVIG) که یکی از نیازهای مهم نظام سلامت کشور است و تا پیش از این مجبور به واردات آن بودیم. این دستاورد برای شرکتهای مستقر در پژوهشگاه افتخار بزرگی بهشمار میرود.
رئیس پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیستفناوری در پایان گفت: در راستای این پیشرفتها، فاز دوم مرکز توسعه بیوتکنولوژی در سال آینده راهاندازی خواهد شد؛ این مرکز میتواند بستری مناسب برای اشتغال ۱۲۰۰ نفر فراهم کند و بر رشد و توسعه فناوریهای جدید در حوزه بیوتکنولوژی تأثیرگذار باشد؛ تمامی این شرکتها نیز بهعنوان شرکتهای دانشبنیان در زمینه تولید و صادرات فعال خواهند بود.
∎