شناسهٔ خبر: 69981162 - سرویس علمی-فناوری
نسخه قابل چاپ منبع: همشهری آنلاین | لینک خبر

نکته بهداشتی روز:

توصیه قدیمی مادرها با مطالعات علمی ثابت شد

افرادی که اکنون دوران میانسالی را خود را می‌گذرانند، احتمالا بارها در دوران کودکی این هشدار را از مادرانشان شنیده‌اند که نشستن خیلی نزدیک به صفحه تلویزیون باعث ضعیف شدن چشم‌هایشان می‌شود.

صاحب‌خبر -

به گزارش همشهری آنلاین، ظاهرا مادران قدیمی در دادن این هشدار حق داشتند و تماشای صفحه نمایش الکترونیکی از فاصله خیلی نزدیک برای مدت طولانی بر بینایی تأثیر بدی می گذارد. اما این خطر اکنون بیشتر از گوشی‌های هوشمند، تبلت‌ها و رایانه‌ها و بسیاری از وسائل دیگر که دارای صفحه نمایش الکترونیکی هستند، ناشی می‌شود.

کودکان، به ویژه در فاصله ۷ تا ۱۵ سال، در معرض بیشترین خطر برای ابتلا به مشکلات چشمی مانند نزدیک‌بینی قرار دارند، اما بزرگسالان جوانتر و مسن‌تر نیز ممکن است با مشکلات بینایی مواجه شوند.

خوشبختانه با بازار آمدن تلویزیون‌های صفحه‌تخت بزرگ تلویزیون‌های مبله کوچک منسوخ شده‌اند و خطرات ناشی از نمایشگرهای تلویزیونی برای بینایی کاهش یافته‌اند. علت این است که در تلویزیون‌های با صفحه بزرگ خیلی نزدیک نشستن به صفحه نمایش مانع از راحت دیدن همه صفحه می‌شود، بنابراین بییندگان تمایل دارند فاصله خود را با این تلویزیون‌ها حفظ کنند و آسیب احتمالی به بینایی‌شان کاهش می‌یابد.

اما به گفته کارشناسان، تبلت‌ها، تلفن‌های هوشمند و رایانه‌ها اغلب کمتر از یک دست از چشم‌ها فاصله دارند که فاصله‌ای بسیار نزدیک است.

امروزه کودکان و بزرگسالان در مدرسه و خانه در حال حاضر با تلفن‌ها و تبلت‌های خود کار می‌کنند و زمان بیشتری که صرف انجام «کارهای نزدیک» می‌شود، که می‌تواند بروز نزدیک‌بینی را افزایش دهد. این تاثیر بر بینایی به طور عمده در بچه‌ها رخ می‌دهد، زیرا در این دوره سنی است که چشم بیشترین رشد را دارد.

تمرکز بر فاصله نزدیک چطور روی چشم تاثیر می‌گذارد؟

افراد دچار نزدیک‌بینی یا میوپی (myopia) چیزهای نزدیک را به وضوح می‌بینند، اما چیزهای دورتر را تار می‌بینند. نزدیک‌بینی به خصوص اگر شدید باشد، ممکن است در سنین بالاتر به مشکلات چشمی جدی منجر شود.

چشم‌های ما در حین مشاهده دقیق صفحه نمایش قرار گرفته دز فاصله نزدیک به سمت داخل می چرخند و باعث می شوند عضله پشت عدسی چشم - به نام جسم مژگانی - منقبض شود و شکل عدسی را تغییر دهد و عدسی به اصطلاح «چاق‌تر» شود. این افزایش تحدب عدسی چشم تصویر اشیا را روی شبکیه متمرکز می‌کند. این پاسخ تطابقی در عین حال روی چشم فشار می‌آورد که طول خود را بیشتر کند تا باز هم تمرکز تصویر روی شبکه ایجاد شود.

هنگامی که شما به طور مداوم بر روی فاصله خیلی نزدیک فوکوس می کنید (متمرکز می‌شوید) عدسی چشم زمان بیشتری را صرف این پاسخ تطابقی می کند و شکل خود را تغییر می دهد و فشار بیشتری هم روی چشم برای دراز شدن می‌آید تا تصویر را روی شبکیه شما متمرکز کند.

مطالعات نشان می‌دهد که چرخه‌های مکرر کار نزدیک که در مجموع باعث کاهش فوکوس تصاویر می‌شوند، در نهایت به افزایش طول محوری چشم می‌انجامند و همین افزایش طول چشم عامل اصلی در ایجاد نزدیک‌بینی است.

رشد چشمان شما در نهایت بین ۱۸ تا ۲۵ سالگی متوقف می شود، اما تشخیص دادن نزدیک‌بینی در کودکان کوچکتر بسیار مهم است. علت این است که هرچه نزدیک‌بینی کودکان در سنین پایین‌تری تشخیص داده شود، احتمال اینکه آنها در سنین بالاتری دچار نزدیک‌بینی شدید شوند، بیشتر می‌شود. افراد دچار نزدیک‌بینی شدید در معرض خطر بیشتری برای بیماری‌های تحلیل‌برنده (دژنراتیو چشم) مانند از دست دادن بینایی، جداشدگی شبکیه، آب مروارید (کاتاراکت) و آب سیاه (گلوکوم) قرار می دهد.

تاثیر عوامل گوناگون در ایجاد نزدیک‌بینی

بعضی از عوارض ژنتیکی مانند نشانگان استیکلر و نشانگان مارفان (که بر بافت همبند اثر می‌گذارند) وجود دارد که باعث نزدیک‌بینی شدید می شود. همچنین، داشتن یکی از والد مبتلا به نزدیک‌بینی، خطر دچار شدن به این عارضه را افزایش می دهد، به خصوص اگر آن والد نزدیک‌بینی شدید داشته باشند؛ و اگر هر دو والد نزدیک‌بین باشند، خطر بیشتری برای دچار شدن برای نزدیک‌بینی شدید وجود دارد.

روند نزدیک‌بینی در کودکان مبتلا را نمی‌توان به کلی مهار کرد یا با بزرگ شدن کودکان این عارضه برطرف نمی‌شود. فقط امکان اصلاح آن با عینک یا لنزهای تماسی در کودکان و پس از رسیدن به دوران بزرگسالی امکان تصحیح آن با جراحی لیزری وجود دارد.

همچنین این احتمال وجود بزرگسالان جوان (آنهایی که در اوائل دهه ۲۰ زندگی خود هستند) در صورت انجام دادن بیش از حد کارهای در فاصله نزدیک دچار پیشرفت دیررس نزدیک‌بینی شوند.

همچنین بزرگسالان بعد از رسیدن به ۴۰ سالگی به تدریج به پیرچشمی مبتلا می‌شوند – یعنی دورانی که عدسی چشم کمتر می‌تواند ضخامتش را برای تمرکز روی چیزهای نزدیک افزایش دهد. در این دوره سنی افراد احساس «آستنوپی یا خستگی چشم» بیشتری خواهند کرد که ناشی از ناتوانی در حفظ تمرکز نزدیک است.