باستان شناسان در ترکیه یک آویز مسی نادر متعلق به قرن پنجم میلادی کشف کردهاند که حضرت سلیمان را سوار بر اسب در حال نیزه زدن بر شیطان به تصویر کشیده است. این آویز، تنها نمونه آویز زینتی است که تا کنون در آناتولی، منطقهای که بخش بزرگی از ترکیه امروزی را پوشش میدهد، کشف شده.
هر دو سمت آویز مسی حاوی نوشتههایی به زبان یونانی باستان است. متنی که در سمت حضرت سلیمان قرار دارد را به «خداوند ما شر را شکست داد» ترجمه کردهاند. سمت دیگر هم نام چهار فرشته را به ترتیب عزرائیل، جبرئیل، میکائیل و اسرافیل ذکر میکند.
اکتشاف آویز حضرت سلیمان در ترکیه
ارسین چلیکباش، باستان شناس دانشگاه کارابوک ترکیه که نظارت بر کاوش را بر عهده داشت، به خبرگزاریهای علمی گفت:
آویز زینتی حضرت سلیمان نمادی از دین و قدرت است.
او در بیانیهای دیگری افزود که این آویز به عنوان طلسم برای حفاظت در برابر شر یا خطرات احتمالی استفاده میشده.
طبق کتاب مقدس عبری، پادشاه سلیمان در قرن دهم پیش از میلاد حکمرانی قوم بنی اسرائیل را بر عهده داشت. البته شواهد باستان شناسی کمی برای تأیید روایتهای کتاب مقدس وجود دارد.
با این حال، چلیکباش اطمینان دارد که این شیء یک آویز مسیحی است. او در بیانیه خود افزود:
سلیمان را شخصیت مهمی در هر سه دین آسمانی میشناسیم. او به عنوان یک حاکم در تورات و انجیل معرفی شده و در اسلام نیز به عنوان یک پیامبر شناخته شده است. تصویر سلیمان در این [آویز]ما را شگفت زده کرد و اهمیت این یافته را برای باستان شناسی آناتولی روشن ساخت.
باستان شناسان این آویز زینتی حضرت سلیمان را در خلال کاوشها در هادریانوپولیس کشف کردند. این سکونتگاه باستانی در پفلاگونیای ترکیه، منطقهای در شمال مرکز کشور و سواحل دریای سیاه، در دوران روم به یک شهر تبدیل شد.
شهر مذکور به نام امپراتور رومی هادریان، که از سال ۱۱۷ تا ۱۳۸ میلادی حکومت میکرد، هادریانوپولیس نامیده شد و در دوره اولیه بیزانسی آن را بازسازی کردند. امروزه این منطقه در نزدیکی شهر کارابوک قرار دارد.
طبق بیانیه، سایت شهر باستانی هادریانوپولیس به خاطر موزاییکهای حیوانیاش مشهور است و کاوشها آثار حمامها، کلیساها، استحکامات، مقبرهها، تئاتر، ویلاها و سایر ساختارها را آشکار کرده.
چلیکباش همچنین در ادامه صحبتهای خود گفته که باستان شناسان آویز زینتی حضرت سلیمان را در یک ساختمان کشف کردهاند. ساختمان محل اکتشاف ممکن است با فعالیتهای نظامی مرتبط بوده باشد؛ اگرچه عملکرد دقیق آن هنوز مشخص نیست.
باستان شناس ترک در بیانیه خود افزود:
در کاوشهای قبلیمان وجود یک واحد سواره نظام را در اینجا تعیین کرده بودیم. همچنین سلیمان را به عنوان فرمانده ارتشها میشناختند. ما میدانیم که او برای سواره نظام رومی و بیزانسی در هادریانوپولیس یک شخصیت محافظت نیز بوده است.
در واقع، چلیکباش فرضیهاش این است که آویز زینتی حضرت سلیمان متعلق به یک سرباز سواره نظام بوده.
وی افزود با توجه به لایه باستان شناسی که آویز در آن کشف شده است، باستان شناسان این اثر را به قرن پنجم میلادی نسبت دادهاند. قرن پنجم یعنی زمانی که هادریانوپولیس بخشی از امپراتوری بیزانسی بود.
امپراتور کنستانتین که چند قرن پس از هادریان به حکومت رسید، امپراتوری روم را به دو بخش تقسیم کرد و باعث تشکیل امپراتوری بیزانسی در سال ۳۳۰ میلادی شد.
اگرچه این آویز نخستین نمونه از این نوع است که در آناتولی کشف شده، چلیکباش از آویز مشابه دیگری یاد کرده که پیشتر در اورشلیم پیدا شده است. این باستان شناس در بیانیهاش گفت:
وجود آثار مشابه در این دو جغرافیای دور از هم نشان میدهد که هادریانوپولیس در دوران باستان یک مرکز مذهبی مهم بوده است.
آویز زینتی حضرت سلیمان هماکنون در آزمایشگاه او نگهداری میشود و در نهایت به موزهای برای نمایش منتقل خواهد شد.