به گزارش خبرنگار علم و فناوری ایسکانیوز؛ آخرین شواهد نشان می‌دهد که اپل میلیاردها دلار برای توسعه فناوری باتری خودروهای برقی پیشرفته با کمک خودروساز چینی BYD هزینه کرد تا شاهد تبدیل شدن نوآوری‌هایش به سنگ بنای تسلط جهانی بر خودروهای برقی توسط BYD باشد. ولی نهایتا اپل بدون هیچ دستاوردی از دور خارج شد و چین با کلی دستاورد کنار رفت.
اپل فقط یکی از شرکت‌های است که در شبکه کنترل فناوری چین به دام افتاده است و شرکت‌های باارزش آمریکایی دیگری هم هستند که در این دام افتاده‌اند و چیزی که مشخص است این است که این روند همچنان هم ادامه خواهد داشت.
مشارکت در ساخت باتری یک الگوی آشنا را نشان می‌دهد؛ اینکه نوآوری آمریکایی به دست چینی‌ها سرازیر می‌شود و جاه‌طلبی‌های فناوری پکن را تقویت می‌کند و در عین حال، مزیت رقابتی آمریکا را تضعیف می‌کند. اما ماجرای اپل کمی فرق دارد؛ این شرکت چنان با اهداف استراتژیک حزب کمونیست چین درگیر شده که قطع این ارتباط شدنی به نظر نمی‌رسد. مثال بارز چند سال پیش یعنی زمانی است که چین امکان دسترسی کاربران آیفون در این کشور را به نرم‌افزارهایی که با دالایی لاما، رهبر بوداییان تبت، در ارتباط است، از بین برد. از این رو کاربران چینی دیگر نتوانستند برنامه‌هایی را که با دایی لاما در ارتباط بودند، دانلود کنند. این حرکت شرکت اپل در پی خودسانسوری شرکت گوگل در کشور چین که تحت فشار دولت این کشور ایجاد شده است، رخ داد. شرکت اپل در هر کشور دارای فروشگاه نرم‌افزاری متفاوتی است که برنامه‌های موجود در هر یک از آنها متناسب با نوع کشورها متفاوت است.
خوش‌خدمتی‌های اپل جواب می‌دهد؟
تاریخ نشان می‌دهد که البته اپل به خوبی از قوانین چین حتی در شرایطی که باب میلش هم نباشد، پیروی می‌کند. به طور مثال همواره داده‌های iCloud کاربران چینی را در سرورهای دولتی ذخیره می‌کند، برنامه‌هایش را به دستور دولت این کشور حذف می‌کند و سرویس‌های VPN را که به کاربران امکان دور زدن فیلتریک دولتی را می‌دهد، مسدود می‌کند. حتی در سال ۲۰۱۴ که چین ادعا کرد اپل یک تهدید امنیت ملی به شمار می‌رود، این شرکت کلیدهای رمزگذاری خود را ۲ دستی تحویل دولت داد تا حرف و حدیثی باقی نماند.
البته اپل به غیر از پیروی از قوانین دولت چین هزینه زیادی هم برای ماندن در این بازار بزرگ جهانی متحمل می‌شود. به طور مثال، چین یک پنجم فروش اپل در این کشور را خودش به جیب می‌زند و ۹۵ درصد از آیفون‌های این شرکت را تولید می‌کند.
این خوش‌خدمتی اپل به مدیرعاملش هم سرایت کرده است. به طور مثال، چند وقت پیش تیم کوک، مدیرعامل اپل، حدود ۴۰ هزار دلار صرف کرد تا تدارکات لازم را برای دعوت شی جین پینگ، رئیس جمهوری چین، به یک شام مجلل بچیند. این ضیافت فقط به خاطر نشان دادن ادبش به دولت چین نبود، بلکه یک ضرورت بود. زیرا وابستگی اپل به چین به قدری عمیق شده است که به عنوان سومین شرکت بزرگ آمریکایی وابسته به چین در این کشور فعالیت می‌کند.
با این حال به نظر می‌رسد که استراتژی کج دار و مریز اپل همیشه هم کار نمی‌کند. چون امسال فروش آیفون در چین ۱۹ درصد کاهش یافته است؛ به این دلیل که مصرف کنندگان چینی به سمت برندهای داخلی مانند هوآوی روی آوردند. در همین حال، خواسته‌های حزب کمونیست چین فقط تشدید می‌شود. در نتیجه هر امتیازی که اپل به چین می‌دهد، راه تنفس را برایش باز نمی‌کند، بلکه همان امتیاز اهرم فشاری برای چین می‌شود که تقاضای بیشتری از اپل داشته باشد.
و در نهایت ادعای تیم کوک که می‌گوید مشارکت اپل سیستم چین را تغییر داده است، کاملا غلط است و چیزی که کاملا تغییر یافته، سیستم اپل است.
هوش مصنوعی وضعیت اپل را اسفناک کرده است
اما اپل هم‌اکنون با آزمون مهم‌تری روبه‌رو است: هوش مصنوعی!
در جایی که اپل در تلاش است تا «اپل اینتلیجنس» را در سطح جهانی عرضه کند، در چین با یک انتخاب جدی مواجه است. در چین قوانین سختگیرانه‌ای در زمینه هوش مصنوعی وجود دارد که شرکت‌ها را ملزم می‌کند الگوریتم‌های خود را به دولت تحویل دهند تا آنها را بررسی کند. در واقع دولت چین الگوریتم‌ها را بررسی می‌کند تا سیستم‌های هوش مصنوعی شرکت‌ها از جهت‌گیری صحیح سیاسی موافق این دولت پیروی کنند. این قوانین حسابی دست و پای اپل را بسته و این شرکت را مجبور کرده است که نسخه جداگانه و سانسور شده از دستیار هوش مصنوعی خود را در چین معرفی کند که مطابق با اهداف نظارتی و کنترلی حزب کمونیست چین است.
در واقع، همانطور که هوش مصنوعی چشم‌انداز فناوری را تغییر می‌دهد، شرکت‌های فناوری پیشرو آمریکا با انتخابی بین ارزش‌ها و سود خود روبه‌رو هستند. خط سیر اپل نشان می‌دهد که بسیاری از آنها سود را انتخاب می‌کنند، و به طور ناخواسته توانایی یک رژیم مستبد را برای کنترل اطلاعات، نظارت بر شهروندان و پیشبرد جاه‌طلبی‌های فناوری خود تقویت می‌کنند.
راه حل ساده نیست، اما با شناخت شروع می‌شود: استراتژی تعامل اقتصادی آمریکا چین را آزادتر نکرده است، بلکه باعث شده است که شرکت‌های آمریکایی این آزادی را کمتر کنند. تا زمانی که سیاستگذاران با نرده‌های محافظ قوی‌تر در مورد انتقال فناوری و اشتراک داده به این واقعیت نپردازند، شرکت‌هایی مانند اپل بین خواسته‌های چین و منافع آمریکا گرفتار خواهند ماند. و به طور فزاینده ای، خواسته‌های چین پیروز خواهد شد.
سرمایه‌گذاری جدید اپل در چین
با وجود تمام محدودیت‌ها و هزینه‌هایی که اپل برای دست و پا زدن در بازار چین متحمل می‌شود، این شرکت همچنان دست به سرمایه‌گذاری‌های کلان در این کشور می‌زند. کوک فروردین امسال در دیدار با وزیر بازرگانی چین گفت: ما به سرمایه‌گذاری در چین، در زنجیره تامین، تحقیق و توسعه و فروشگاه‌های خود ادامه می‌دهیم. او همچنین از افتتاح یک فروشگاه جدید بزرگ را در مرکز شانگهای افتتاح کرد.
این دیدار، در بحبوحه نشانه‌هایی از مشکلات اخیر اپل در چین انجام شد. بر اساس تحقیقات مستقل، فروش آیفون در ۶ هفته اول سال میلادی جاری، ۲۴ درصد کاهش یافته است. ممنوعیت استفاده از آیفون در سازمان‌های دولتی و شرکت‌های تحت حمایت دولت چین، در اواخر سال میلادی گذشته تشدید شده است. همزمان، روابط بین پکن و واشنگتن در بخش‌هایی همچنان رو به تیرگی است و آمریکا اخیرا گام‌های بیشتری برای محدود کردن برنامه‌های رقیب خود در زمینه هوش مصنوعی و نیمه رسانا، برداشته است.
چرا اپل برای چین دست و پا می‌شکند؟
به لطف ترکیبی از تحریم‌های اعمال شده علیه هواوی و دیپلماسی اپل، این شرکت تا چند سال پیش سودآورترین شرکت فعال در چین محسوب می‌شد. علاوه براین، به دلیل رابطه حسنه‌ای که اپل با دولت چین برقرار کرده بود، از برخی سخت‌گیری‌های این دولت علیه شرکت‌های خارجی صنعت فناوری در امان بود. تحلیلگران بازار تخمین می‌زنند که سودآوری فعلی اپل در بازار چین، از مجموع سود علی‌بابا و تنسنت، شرکت‌های فعال در حوزه فناوری، بیشتر باشد.
در سال‌های نه‌چندان دور، ساکنان چین برای تهیه گوشی‌های پریمیوم سراغ محصولات هواوی می‌رفتند. یکی از تحلیلگران مؤسسه تحقیقاتی «کانترپوینت» می‌گوید هواوی برای چینی‌ها مثل «کارخانه‌ای ملی» است. شهروندان چین می‌خواستند نشان دهند که چقدر این کشور را دوست دارند؛ به همین دلیل، همواره گوشی‌های ساخت هواوی را می‌خریدند.
پس از اعمال تحریم‌های شدید آمریکا، قواعد بازی تغییر کرد. به موجب تحریم‌های دولت ایالات متحده، شرکت‌های آمریکایی به قطع همکاری با هواوی مجبور شدند و در زمانی نسبتاً کوتاه، واحد موبایل این شرکت بزرگ فلج شد. درادامه، دولت آمریکا ادعا کرد که هواوی از طریق فروش تجهیزات شبکه به اپراتورهای آمریکایی، جاسوسی می‌کند.
به‌دلیل همین تحریم‌های آمریکا، هواوی قدرت تولید تراشه اختصاصی و تأمین مودم‌های نسل پنجم یا ۵G از دست داد. مهم‌تر از همه، این شرکت چینی دیگر نمی‌توانست گوشی اندرویدی بفروشد.
اپل برخلاف تمامی شرکت‌های دیگر، توانسته است از محدودیت‌های دولت چین در امان بماند. کارشناس فایننشال تایمز می‌گوید ایمن بودن اپل در برابر محدودیت‌های دولت چین نتیجه دیپلماسی تیم کوک و وجود نوعی رابطه هم‌زیستی مسالمت‌آمیز بین اپل و دولت چین است. در دوران پیش از همه‌گیری کرونا، تیم کوک به طور منظم به پکن می‌رفت و با شی جین پینگ، رئیس‌جمهور و شماری از مدیران ارشد چینی دیدار می‌کرد.
اپل می‌گوید در تمامی کشورهایی که رسماً مشغول فعالیت است، با قوانین محلی موافقت می‌کند. با این حال، بسیاری از منتقدان اپل می‌گویند این شرکت در چین برخلاف ارزش‌های ادعایی خود عمل می‌کند و بیش از حد به دولت این کشور وابسته است.
وجود رابطه هم‌زیستی بین اپل و دولت چین مشخصا بدین معنی است که هیچ یک از این دو طرف به برهم‌زدن رابطه سودآور تمایلی ندارد.
اپل برای تولید محصولاتش تا حد زیادی به چین وابسته است و حتی با وجود تحولات اخیر و راه‌اندازی خط تولید در هند، همچنان اکثر محصولات اپل در خاک چین مونتاژ می‌شوند. چین دومین بازار بزرگ اپل در دنیا برای فروش محصول است. ناگفته نماند حضور اپل در چین نیز باعث ایجاد هزاران شغل با درآمد نسبتاً مناسب شده است و دولت چین به خوبی می‌داند که فعالیت‌های اپل برای اقتصاد این کشور مفید است.
انتهای پیام/