به گزارش خبرگزاری ایمنا و به نقل از وزارت نیرو، محمد مرادی اظهار کرد: صنعت برق کشور در سال‌های اخیر با چالش‌های متعددی روبرو بوده است. افزایش تقاضای برق به دلیل رشد جمعیت، افزایش سطح رفاه جامعه، توسعه صنایع و گسترش استفاده از وسایل برقی، از یک سو و از سوی دیگر محدودیت‌های منابع انرژی فسیلی به ویژه گاز طبیعی به عنوان سوخت اصلی نیروگاه‌ها، سبب شده است تا صنعت برق در شرایط پیچیده‌ای قرار گیرد.
وی افزود: ناترازی تولید و مصرف برق، چالشی جدی است که بسیاری از کشورها با آن مواجه هستند. در ایران نیز این مسئله به ویژه در فصول گرم و سرد سال و با افزایش تقاضا برای سرمایش و گرمایش و کمبود گاز در فصل سرما، خود را به صورت جدی نشان می‌دهد.
کارشناس صنعت برق با بیان اینکه بیش از ۹۰ درصد برق کشور توسط نیروگاه‌های حرارتی تولید می‌شود، تصریح کرد: عمده سوخت این دسته از نیروگاه‌ها گاز طبیعی است. کمبود گاز به معنای کاهش تولید برق در این نیروگاه‌ها و در نتیجه کاهش توان تولیدی شبکه برق است.
مرادی یادآور شد: در شرایط کمبود گاز، نیروگاه‌ها مجبور به استفاده از سوخت‌های جایگزین مانند مازوت می‌شوند که هزینه‌های تولید را به شدت افزایش می‌دهد و در نهایت به افزایش تعرفه برق برای مشترکان منجر می‌شود، البته استفاده از مازوت به جهت حفظ محیط زیست و افزایش کیفیت هوا، توسط رئیس جمهور منع شده است.
وی در ادامه به تلاش‌های صورت گرفته برای مدیریت بحران برق اشاره کرد و افزود: صنعت برق کشور در تلاش است با اتخاذ تدابیر مختلف، اثرات کمبود گاز بر تولید برق را کاهش دهد. از جمله این تدابیر می‌توان به افزایش بهره‌وری نیروگاه‌ها، توسعه منابع انرژی تجدیدپذیر، مدیریت بار، همکاری با مشترکان اشاره کرد.
کارشناس صنعت برق در ادامه به راهکارهای بلندمدت برای مدیریت این شرایط اشاره کرد و افزود: برای حل اساسی مشکل کمبود گاز و تأمین پایدار برق، باید به دنبال راهکارهای بلندمدت بود. برخی از این راهکارها عبارتند از توسعه زیرساخت‌های گاز، توسعه شبکه برق، تغییر الگوی مصرف و موارد دیگری که این اقدامات را در دستورکار جدی قرار دارد.
به گفته مرادی، در چنین شرایطی کمبود گاز به عنوان یک چالش جدی برای صنعت برق کشور مطرح است و آثار آن بر زندگی روزمره مردم و فعالیت‌های اقتصادی قابل توجه است. برای عبور از این بحران، نیازمند همکاری همه جانبه دولت، صنعت و مردم هستیم. با اتخاذ تدابیر کوتاه‌مدت و بلندمدت مناسب، می‌توان به آینده‌ای روشن‌تر برای صنعت برق کشور امیدوار بود.
صرفه‌جویی در مصرف گاز خانگی، کلیدی برای تأمین برق پایدار
وی ابراز کرد: با توجه به اینکه بیش از ۹۰ درصد برق کشور از طریق نیروگاه‌های حرارتی و با سوخت گاز تأمین می‌شود، ارتباط مستقیمی بین مصرف گاز خانگی و تأمین برق پایدار وجود دارد. در استان اصفهان نیز به عنوان یکی از استان‌های پرجمعیت و صنعتی کشور، این ارتباط بسیار حائز اهمیت است.
مدیرعامل شرکت توزیع برق اصفهان بیان کرد: با کاهش مصرف گاز در بخش خانگی، فشار بر منابع گاز کاهش یافته و در نتیجه، گاز بیشتری برای تأمین سوخت نیروگاه‌ها در دسترس قرار می‌گیرد. در چنین شرایطی با تأمین سوخت کافی برای نیروگاه‌ها، ظرفیت تولید برق افزایش می‌یابد و امکان تأمین برق پایدار برای تمامی مشترکان فراهم می‌شود.
مرادی تصریح کرد: در صورت کمبود گاز برای نیروگاه‌ها، احتمال خاموشی‌ها و اختلال در تأمین برق افزایش پیدا می‌کند. با صرفه‌جویی در مصرف گاز، می‌توان از بروز چنین شرایطی جلوگیری کرد.
وی تاکید کرد: استفاده از سوخت‌های جایگزین مانند گازوئیل، هزینه‌های تولید برق را به شدت افزایش می‌دهد. این در حالی است که با صرفه‌جویی در مصرف گاز، می‌توان از هزینه‌های اضافی جلوگیری کرد. همچنین سوخت‌های فسیلی آلاینده‌های زیست محیطی تولید می‌کنند. با کاهش آنها می‌توان به بهبود کیفیت هوا کمک کرد.
کارشناس صنعت برق اظهار کرد: صرفه‌جویی در مصرف گاز، یک وظیفه همگانی است و همکاری تمامی مشترکان برای دستیابی به این هدف ضروری است. با همکاری مشترکان و انجام اقدامات ساده‌ای مانند تنظیم دمای محیط و خاموش کردن وسایل برقی غیرضروری، می‌توان به تأمین برق پایدار کمک شایانی کرد.
مرادی به تأثیر جایگزینی سوخت‌های فسیلی با انرژی‌های تجدیدپذیر اشاره کرد و گفت: صنایع و کسب‌وکارها می‌توانند با استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی و بادی، سهم خود را در کاهش مصرف برق افزایش دهند. همچنین با بهبود بهره‌وری انرژی در فرآیندهای تولید، می‌توان به کاهش مصرف برق کمک کرد، همچنین نصب و استفاده از سیستم‌های مدیریت انرژی، به صنایع و کسب‌وکارها کمک می‌کند تا مصرف برق خود را به صورت دقیق کنترل و مدیریت کنند.
راهکارهای کوتاه‌مدت و بلندمدت جبران ناترازی برق
وی به راهکارهای کوتاه‌مدت و بلندمدت جبران ناترازی برق اشاره و عنوان کرد: مدیریت بار، افزایش ظرفیت تولید، کاهش تلفات شبکه و تقویت همکاری با صنایع از جمله راهکارهای کوتاه مدت به شمار می‌رود و توسعه منابع تجدیدپذیر، بهینه‌سازی مصرف انرژی، توسعه شبکه هوشمند، تغییر الگوی مصرف و قیمت‌گذاری هوشمند برق از جمله راهکارهای بلندمدت توسعه صنعت برق کشور مطرح می‌شود.
مدیرعامل شرکت توزیع برق اصفهان در ادامه درباره اثرات ارائه جدول خاموشی در شرایط حاضر گفت: جدول خاموشی و اطلاع‌رسانی از طریق پیامک در خصوص زمان قطعی برق، اگرچه در نگاه اول ممکن است به عنوان یک شاخص منفی تلقی شود، اما مزایای بسیار ارزشمندی را به همراه دارد که افزایش رضایت‌مندی مشترکان، کاهش اضطراب و افزایش اعتماد مشترکان، بهبود مدیریت مصرف و بهبود هماهنگی با سایر بخش‌ها از جمله این اثرات مثبت به شمار می‌رود.
مرادی در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا ظرفیت نیروگاهی کشور در زمستان پاسخگوی مصرف برق کشور است؟ خاطرنشان کرد: ظرفیت اسمی نیروگاه‌های کشور به طور کلی برای پاسخگویی به تقاضای برق در اوج مصرف طراحی شده است. با این حال، عوامل مختلفی مانند تعمیرات دوره‌ای، محدودیت‌های سوخت و شرایط آب و هوایی می‌توانند بر این ظرفیت تأثیر گذاشته و آن را کاهش دهند.
وی یادآور شد: بیشترین سهم تولید برق در کشور به نیروگاه‌های حرارتی اختصاص دارد که برای تولید برق به سوخت‌هایی مانند گاز طبیعی و گازوئیل نیاز دارند. در صورت کمبود این سوخت‌ها، ظرفیت تولید برق نیروگاه‌ها کاهش یافته و احتمال بروز کمبود برق افزایش می‌یابد. همچنین شرایط آب و هوایی همچون سرمای شدید و بارش برف می‌تواند بر عملکرد نیروگاه‌ها و شبکه برق تأثیر گذاشته و منجر به افزایش مصرف و کاهش تولید برق شود.
کارشناس صنعت برق در پایان بیان کرد: کمبود برق زمستانی بیشتر به دلیل کمبود سوخت و محدودیت‌های در تأمین آن رخ می‌دهد تا کمبود ظرفیت نیروگاهی؛ به طور کلی می‌توان گفت در بسیاری از موارد، نیروگاه‌ها به دلیل نبود سوخت کافی، قادر به فعالیت با حداکثر ظرفیت خود نیستند.