به گزارش خبرنگار جماران به نقل از ستاد خبری سی و دومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، احسان عباسلو، نویسنده کتاب «چگونه یک داستان کوتاه دفاع مقدس بنویسیم» در نشست رونمایی از این کتاب که شنبه، بیست و ششم آبان ۱۴۰۳ در سرای اهل قلم برگزار شد، گفت: این کتاب حاصل هفت کارگاهی است که در استان های مختلف برگزار کردم. در این کارگاه ها متوجه شدم که یک راهنمای عملی و جزوه ای برای نوشتن داستان در حوزه دفاع مقدس وجود ندارد و برخی حتی نمی دانند که داستان چیست و فکر می کنند به هر چیزی می توان نام داستان داد.
وی افزود: هدف من در این کتاب، آموزش داستان نویسی به نوقلم‌هاست. تمرکز و محوریت این کتاب بر حوزه دفاع مقدس است و مثال ها نیز در همین زمینه نوشته شده‌اند.
عباسلو ادامه داد: انتظار من این است که در کارگاه های آموزشی، از این کتاب استفاده شود، به خصوص در «جایزه یوسف» که حول داستان کوتاه مربوط به دفاع مقدس است. این کتاب قطعاً همه را سیراب نمی کند، اما برای نوقلم‌ها بسیار مناسب است.
تولید اثر خوب در گرو مخاطب شناسی
کامران پارسی‌نژاد نیز در این مراسم گفت: کتاب آقای عباسلو باید به عنوان یک طرح اولیه در نظر گرفته شود و به سمت ریزه‌کاری های داستان کوتاه حرکت کند تا به یک کتاب مرجع تبدیل شود.
پارسی‌نژاد همچنین با اشاره به اهمیت داستان نویسی و رمان نویسی ادامه داد: ما قبل از حمله آمریکا به عراق می بینیم که ۱۹ رمان در مورد اینکه صدام سلاح هسته‌ای دارد چاپ و بین مردم توزیع می شود و پس از آن آمریکا به عراق حمله می کند و خبری هم از سلاح هسته ای نبوده است.
این نویسنده با اشاره به اینکه ما باید دغدغه نسل جوان نسبت به جنگ‌های گذشته را بشناسیم، افزود: نسل گذشته می خواست بداند که ما چگونه جنگیدیم، اما نسل امروز می خواهد بداند که ما چرا جنگیدیم. اگر بتوانیم به سوالات آن‌ها پاسخ دهیم، قطعاً می توانیم مخاطبان خود را پیدا کنیم.
وی در پایان گفت: آقای عباسلو باید با شاگردان خود صحبت کند و دغدغه های آن‌ها را متوجه شود. وقتی این موارد را درک کنیم، می توانیم داستان هایی در حوزه ادبیات دفاع مقدس بنویسیم که مخاطب خود را پیدا کند.
چاپ کتاب دفاع مقدس به چه قیمت؟
سارا عرفانی نیز در این نشست با اشاره به کتاب هایی که در حوزه دفاع مقدس چاپ می‌شوند، گفت: با توجه به اینکه این روزها کتاب‌های دفاع مقدس به وفور چاپ می شوند، مهم این است که ما به چه قیمتی می خواهیم این کتاب‌ها را منتشر کنیم. آیا تنها به دنبال افزایش تعداد کتاب ها هستیم یا کیفیت آن‌ها نیز برای ما اهمیت دارد؟
وی افزود: دلیل اینکه کتاب‌های دفاع مقدس از سوی نوجوانان و جوانان کمتر خوانده می شوند، نیازمند بررسی است. باید توجه کنیم که چرا نتوانسته ایم الگوی خوب و تأثیرگذاری را به این نسل معرفی کنیم. داستان های مختلف دفاع مقدس ممکن است از اهداف اصلی خود دور شوند و نباید تنها آمار و ارقام مربوط به کتاب های حوزه دفاع مقدس برای ما اهمیت داشته باشد.
عرفانی با اشاره به اینکه نویسندگان دفاع مقدس به خوبی دیده نمی شوند، گفت: رقم‌های قراردادی که به نویسندگان دفاع مقدس پیشنهاد می شود بسیار پایین است. کتاب «جنگ و صلح» در ابتدا یک کتاب سفارشی بود، اما اکنون به یک اثر تأثیرگذار تبدیل شده است. اگر قرار است اثری در حوزه ادبیات دفاع مقدس تولید شود، باید شرایطی فراهم کنیم تا اثر جدی و انگیزه‌دار خلق شود.
وی همچنین به چالش هایی که نویسندگان در تولید داستان های دفاع مقدس با آن مواجه هستند، اشاره کرد و گفت: این کتاب به بررسی مشکلاتی می پردازد که چرا داستان های دفاع مقدس نمی توانند مخاطب را با خود همراه کنند. ما با کتاب هایی مواجه هستیم که نویسنده دغدغه دارد، اما این دغدغه کافی نیست و ضعف ها و نقص هایی وجود دارد که مانع از تبدیل آن‌ها به آثار تأثیرگذار می شود.
عرفانی در پایان بیان کرد: شخصیت های حوزه دفاع مقدس و ادبیات پایداری شخصیت هایی هستند که می‌توانند اثرگذار باشند. اگر ما نتوانیم این وظیفه را به خوبی انجام دهیم، هرچقدر هم که دغدغه داشته باشیم، اثر خوبی تولید نخواهیم کرد. این کتاب فرم را برای ما باز کرده و اگر داستان کوتاه را خوب بشناسیم، می‌توانیم دغدغه های ارزشمند خود را در آن بگنجانیم.
روایت‌هایی که در خاکریزها مانده‌اند
در ادامه این نشست، سرتیپ مهدی امیریان، رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس، گفت: در دیدار رهبر انقلاب با پیشکسوتان و فعالان عرصه جهاد و مقاومت در چهارم مهر امسال به موضوع گزارش‌نویسی از جنگ اشاره شد. ایشان تأکید کردند که در گزارش های توصیفی کارهای خوبی انجام شده، اما در گزارش های تبیینی نیاز به کارهای بیشتری داریم. باید جوانان امروز جنگ و دفاع مقدس را طوری ببینند که ما نگاه می کنیم.
امیریان افزود: امروز اولویت نهاد ما آموزش است و اگر آموزش را جدی بگیریم، مشکلات کمتری خواهیم داشت. کار آموزشی یک پروسه طولانی‌مدت است، اما در کشور ما متأسفانه کم‌فروغ است و بیشتر دنبال کارهای زودبازده هستیم.
وی در پایان گفت: این کتاب شروع یک حرکت به سمت تربیت کادر تراز در حوزه ادبیات دفاع مقدس محسوب می شود. این در حالی است که جنگ هنوز در خاکریزها مانده و روایت‌های ما نیز در خاکریزها باقی مانده اند، در حالی که باید به سمت روایت زندگی افراد برویم.
سی‌ودومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار «خواندن برای همدلی» از ۲۳ آبان شروع شده و تا ۳۰ آبان ۱۴۰۳ ادامه دارد.