به گزارش ستاد خبری سی‌ودومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران، احسان عباسلو، نویسنده کتاب «چگونه یک داستان کوتاه دفاع مقدس بنویسیم» در نشست رونمایی از این کتاب که شنبه (۲۶ آبان ۱۴۰۳) در سرای اهل قلم برگزار شد گفت: این کتاب حاصل هفت کارگاهی است که در استان‌های مختلف برگزار کردم. در این کارگاه‌ها متوجه شدم که یک راهنمای عملی و جزوه‌ای برای نوشتن داستان در حوزه دفاع مقدس وجود ندارد و برخی حتی نمی‌دانند که داستان چیست و فکر می‌کنند به هر چیزی می‌توان نام داستان داد.
وی افزود: هدف من در این کتاب آموزش داستان‌نویسی به نوقلم‌هاست. تمرکز و محوریت این کتاب بر حوزه دفاع مقدس است و مثال‌ها نیز در همین زمینه نوشته شده‌اند.
عباسلو ادامه داد: انتظار من این است که در کارگاه‌های آموزشی که انتشارات «صریر» برگزار می‌کند، از این کتاب استفاده شود، به خصوص در «جایزه یوسف» که حول داستان کوتاه مربوط به دفاع مقدس است. این کتاب قطعاً همه را سیراب نمی‌کند، اما برای نوقلم‌ها بسیار مناسب است.
تولید اثر خوب در گرو مخاطبشناسی
کامران پارسی‌نژاد نیز در این مراسم گفت: کتاب آقای عباسلو باید به عنوان یک طرح اولیه در نظر گرفته شود و به سمت ریزه‌کاری‌های داستان کوتاه حرکت کند تا به یک کتاب مرجع تبدیل شود.
پارسی‌نژاد همچنین با اشاره به اهمیت داستان‌نویسی و رمان‌نویسی ادامه داد: ما قبل از حمله آمریکا به عراق می‌بینیم که ۱۹ رمان در مورد اینکه صدام سلاح هسته‌ای دارد چاپ و بین مردم توزیع می‌شود و پس از آن آمریکا به عراق حمله می‌کند و خبری هم از سلاح هسته‌ای نبوده است.
این نویسنده با اشاره به اینکه ما باید دغدغه نسل جوان نسبت به جنگ‌های گذشته را بشناسیم افزود: نسل گذشته می‌خواست بداند که ما چگونه جنگیدیم، اما نسل امروز می‌خواهد بداند که ما چرا جنگیدیم. اگر بتوانیم به سوالات آن‌ها پاسخ دهیم، قطعاً می‌توانیم مخاطبان خود را پیدا کنیم.
وی در پایان گفت: آقای عباسلو باید با شاگردان خود صحبت کند و دغدغه‌های آن‌ها را متوجه شود. وقتی این موارد را درک کنیم، می‌توانیم داستان‌هایی در حوزه ادبیات دفاع مقدس بنویسیم که مخاطب خود را پیدا کند.
چاپ کتاب دفاع مقدس به چه قیمت؟
سارا عرفانی نیز در این نشست با اشاره به کتاب‌هایی که در حوزه دفاع مقدس چاپ می‌شوند، گفت: با توجه به اینکه این روزها کتاب‌های دفاع مقدس به وفور چاپ می‌شوند، مهم این است که ما به چه قیمتی می‌خواهیم این کتاب‌ها را منتشر کنیم. آیا تنها به دنبال افزایش تعداد کتاب‌ها هستیم یا کیفیت آن‌ها نیز برای ما اهمیت دارد؟
وی افزود: دلیل اینکه کتاب‌های دفاع مقدس از سوی نوجوانان و جوانان کمتر خوانده می‌شوند، نیازمند بررسی است. باید توجه کنیم که چرا نتوانسته‌ایم الگوی خوب و تأثیرگذاری را به این نسل معرفی کنیم. داستان‌های مختلف دفاع مقدس ممکن است از اهداف اصلی خود دور شوند و نباید تنها آمار و ارقام مربوط به کتاب‌های حوزه دفاع مقدس برای ما اهمیت داشته باشد.
عرفانی با اشاره به اینکه نویسندگان دفاع مقدس به خوبی دیده نمی‌شوند، گفت: رقم‌های قراردادی که به نویسندگان دفاع مقدس پیشنهاد می‌شود بسیار پایین است. کتاب «جنگ و صلح» در ابتدا یک کتاب سفارشی بود، اما اکنون به یک اثر تأثیرگذار تبدیل شده است. اگر قرار است اثری در حوزه ادبیات دفاع مقدس تولید شود، باید شرایطی فراهم کنیم تا اثر جدی و انگیزه‌دار خلق شود.
وی همچنین به چالش‌هایی که نویسندگان در تولید داستان‌های دفاع مقدس با آن مواجه هستند، اشاره کرد و گفت: این کتاب به بررسی مشکلاتی می‌پردازد که چرا داستان‌های دفاع مقدس نمی‌توانند مخاطب را با خود همراه کنند. ما با کتاب‌هایی مواجه هستیم که نویسنده دغدغه دارد، اما این دغدغه کافی نیست و ضعف‌ها و نقص‌هایی وجود دارد که مانع از تبدیل آن‌ها به آثار تأثیرگذار می‌شود.
عرفانی در پایان بیان کرد: شخصیت‌های حوزه دفاع مقدس و ادبیات پایداری شخصیت‌هایی هستند که می‌توانند اثرگذار باشند. اگر ما نتوانیم این وظیفه را به خوبی انجام دهیم، هرچقدر هم که دغدغه داشته باشیم، اثر خوبی تولید نخواهیم کرد. این کتاب فرم را برای ما باز کرده و اگر داستان کوتاه را خوب بشناسیم، می‌توانیم دغدغه‌های ارزشمند خود را در آن بگنجانیم.
روایت‌هایی که در خاکریزها مانده‌اند
در ادامه این نشست، سرتیپ مهدی امیریان، رئیس سازمان ادبیات و تاریخ دفاع مقدس، گفت: در دیدار رهبر انقلاب با پیشکسوتان و فعالان عرصه جهاد و مقاومت در چهارم مهر امسال به موضوع گزارش‌نویسی از جنگ اشاره شد. ایشان تأکید کردند که در گزارش‌های توصیفی کارهای خوبی انجام شده، اما در گزارش‌های تبیینی نیاز به کارهای بیشتری داریم. باید جوانان امروز جنگ و دفاع مقدس را طوری ببینند که ما نگاه می‌کنیم.
امیریان افزود: امروز اولویت نهاد ما آموزش است و اگر آموزش را جدی بگیریم، مشکلات کمتری خواهیم داشت. کار آموزشی یک پروسه طولانی‌مدت است، اما در کشور ما متأسفانه کم‌فروغ است و بیشتر دنبال کارهای زودبازده هستیم.
وی در پایان گفت: این کتاب شروع یک حرکت به سمت تربیت کادر تراز در حوزه ادبیات دفاع مقدس محسوب می‌شود. این در حالی است که جنگ هنوز در خاکریزها مانده و روایت‌های ما نیز در خاکریزها باقی مانده‌اند، در حالی که باید به سمت روایت زندگی افراد برویم.
سی‌ودومین دوره هفته کتاب جمهوری اسلامی ایران با شعار «خواندن برای همدلی» از ۲۳ آبان (۱۴۰۳) شروع شده و تا ۳۰ آبان (۱۴۰۳) ادامه دارد.