جوان آنلاین: روز کتاب و کتابخوانی ۲۴ آبان ماه است و تا ۲ آذر ماه را هفته کتاب و کتابخوانی می‌گویند. به همین مناسبت در این یادداشت به تقریظ‌های یکی از مؤثرترین چهره‌های کتابخوانی و مروجین این سنت ارزنده؛ یعنی مقام معظم رهبری می‌پردازیم.
کتاب، دروازه‌ای به سوی جهان گسترده دانش و معرفت است و ارائه کتاب‌های خوب، یکی از بهترین ابزار‌ها برای به کمال رساندن انسان‌هاست و کسی که در این دنیای زیبا به زندگانی می‌پردازد، نمی‌تواند با دنیای کتاب بی‌ارتباط باشد. پس بیاییم با گرامی‌داشت این هفته و نام مبارک آن، با هدیه کتاب‌هایی به هم‌نوعان خود، در پروراندن دانش و کمال سهیم باشیم. مقام معظم رهبری، از جمله موفق‌ترین فعالان حوزه کتاب و کتابخوانی است که همواره در بیانات خود بر اهمیت آن تأکید داشته است. ایشان با تقریظ‌هایی بر برخی از انبوه کتاب‌هایی که مطالعه می‌کند، آنها را مورد مناسبی برای مطالعه دیگران معرفی می‌کند و در نقش مبلغ کتابخوانی ظاهر می‌شود.
گفتنی است؛ صفحه تقریظ یا اپیگرام، صفحه و درآمدی ستایش‌آمیز است که بر یک اثر همراه با تأیید و ستایش نویسنده و نیز معرفی کتاب می‌نویسند و معمولاً در صفحات آغازین کتاب قرار می‌گیرد. تقریظ، اغلب شامل بیانیه و مطالبی است مختصر، جالب، به یاد ماندنی و گاهی اوقات تعجب‌آور یا آمیخته به طنز با استفاده از کلمات قصار و امثال و حکم.
این سنت ادبی بیش از ۲هزار سال قدمت دارد، اما در ایران پس از انقلاب اسلامی از سوی مقام معظم رهبری از اواخر دهه ۶۰ و ابتدای دهه ۷۰ آغاز می‌شود.
بیش از ۳۰سال است، رهبری به عنوان یک مقام والای کشور فرهنگ و ادبیات را دغدغه خود می‌دانند و توجه ویژه‌ای به کتاب و کتابخوانی دارند. ایشان از هر راهی در تلاش هستند فرهنگ کتاب و کتابخوانی به خصوص آثار مربوط به انقلاب و دفاع مقدس را گسترش دهند.
مقام معظم رهبری، پیش از انقلاب به عنوان یکی از چهره‌های فرهنگی علاقه‌مند به حوزه شعر و ادبیات در میان ادبا و فعالان این حوزه شناخته شده بودند، این روحیه هم اینک نیز در ایشان دیده می‌شود؛ روحیه‌ای که سبب می‌شود ایشان هر سال به بازدید از نمایشگاه کتاب بیایند یا نکاتی را در خصوص آثار متعدد بیان کنند.
آنچه این روز‌ها از تقریظات ایشان بر آثار متعدد به چاپ می‌رسد، نشان‌دهنده همین روحیه است.
رهبری تاکنون حدود ۷۰ عنوان از آثار مطالعه‌شده خود را تقریظ کرده‌اند که حدود ۵۰ عنوان آن از انتشارات سوره مهر است. آخرین کتاب تقریظی رهبری از انتشارات سوره مهر کتاب «پاییز آمد» است که تاکنون به چاپ بیست و چهارم رسیده است.
متن تقریظ رهبر انقلاب اسلامی، بر این کتاب به شرح زیر است:
«بسمه‌تعالی - عشقی آتشین، عزمی پولادین و ایمانی راستین، چهره‌نگار زندگی این دو جوان است که با نگارشی زیبا و رسا در این کتاب تصویر شده است. این نیز از همان روایات صادقانه است که شنیدن و خواندن آن امثال این حقیر را خجالت‌زده می‌کند و فاصله نجومی‌شان با این مجاهدان واقعی را آشکار می‌سازد.»
کتاب «پاییز آمد» به‌قلم گلستان جعفریان، روایتی از زندگی بانو فخرالسادات موسوی، همسر سردار شهید احمد یوسفی است که سال۱۴۰۰ از سوی انتشارات سوره مهر به انتشار رسید.
اما آنچه در این یادداشت می‌خواهیم بیشتر به آن بپردازیم کتابی است که به قلم حضرت آیت الله‌سیدعلی حسینی‌خامنه‌ای نگاشته شده است. کتابی با عنوان «من و کتاب» که مجموعه گفتار‌ها و نظرات مقام معظم رهبری درباره کتاب و کتابخوانی است که در دیدار‌های مختلف نویسندگان و مسئولان فرهنگی و نیز بازدید‌های ایشان از نمایشگاه‌های کتاب بیان شده است.
این بیانات در چهار فصل با عنوان‌های «اهمیت کتاب و کتابخوانی»، «من و کتاب»، «نقد وضع موجود» و «چه باید کرد» تنظیم شده و فصل پنجم و ششم به یادداشت‌ها و دستخط‌های ایشان در کتاب‌های مختلف (عمدتاً با موضوع دفاع مقدس) اختصاص یافته است.
نگاه مقام معظم رهبری، در این کتاب بیشتر به تبیین جایگاه کتاب و نیز نقد میزان اهمیت کم کتاب در میان جامعه و در آخر، ارائه راه‌حل برای مرتفع شدن این مشکل است. همچنین در دو فصل آخر؛ کتاب‌هایی از قبیل جنگ پابرهنه، پا به پای باران، زنده باد کمیل، جشن حنابندان، فرمانده من و... مورد توجه رهبر معظم انقلاب قرار گرفته است.
این کتاب از جهت آشنایی بیشتر با نظرات و دیدگاه‌های عالی‌ترین مسئول کشور درباره کتاب و نیز آگاهی از میزان توجه ایشان به این مقوله می‌تواند مفید باشد.
در فصل پنجم من و کتاب، نوشته‌های اختصاصی رهبر درباره ۳۰ عنوان از کتاب‌های دفتر ادبیات و هنر مقاومت حوزه هنری، آورده شده‌اند. در فصل ششم نیز تصویر چهاردست خط ایشان بر کتاب‌ها
آمده است.
برخی از تک جمله‌های این کتاب از این قرار است:
«.. وقتی کتاب جزء لوازم زندگی شد، دیگر گران نیست روی المعجم الوسیط، کتاب به آن بزرگی، ۲ هزار تومان قیمت گذاشته‌اند. شما ۲ هزار تومان را به بازار ببرید ببینید با آن چه می‌دهند... البته کسانی هستند که نمی‌توانند همه لوازم زندگی را بخرند، پول ندارند، یا کم دارند برای آنها باید فکری کرد، آن جزء مسائل ماست... اگر کتاب واقعاً جزء ضروریات زندگی به حساب بیاید گران نیست. شما یک جفت جوراب یا یک عدد دستمال را چند می‌خرید؟ آدم چند عدد آدامس که برای بچه می‌خرد، چند می‌خرد؟ کتاب را با اینها مقایسه کنید. الان کتاب جزء لوازم نیست، جزء کالا‌های لوکس و تشریفاتی است، جزء چیز‌های خوبی است که اگر باشد بهتر است، اگر هم نبود، آسمان به زمین نمی‌آید! باید از این حالت خارج شود و جزء لوازم زندگی به حساب آید.
کتاب «من و کتاب» در شش‌فصل و با ۱۷۲ صفحه و قطع رقعی از سوی انتشارات سوره مهر منتشر شده و تا کنون به چاپ سی‌ودوم رسیده است.
به مناسبت هفته کتاب و کتابخوانی
کتاب‌و‌کتابخوانی از نگاه پر مطالعه‌ترین مرد سیاسی ایران چگونه است؟
گفتنی است؛ صفحه تقریظ یا اپیگرام، صفحه و درآمدی ستایش‌آمیز است که بر یک اثر همراه با تأیید و ستایش نویسنده و نیز معرفی کتاب می‌نویسند و معمولاً در صفحات آغازین کتاب قرار می‌گیرد. تقریظ، اغلب شامل بیانیه و مطالبی است مختصر، جالب، به یاد ماندنی و گاهی اوقات تعجب‌آور یا آمیخته به طنز با استفاده از کلمات قصار و امثال و حکم.
صاحب‌خبر -
∎