سرویس هنر خبرگزاری کتاب ایران (ایبنا): نمایشنامه «عروسی خون» اثر فدریکو گارسیا لورکا یکی از تئاترهای کلاسیک قرن بیستم است که داستان آن بر پایه یک واقعه واقعی است؛ یک انتقام خانوادگی که عروسی‌ای را به تراژدی بدل می‌کند. در این داستان، عروس به همراه پسر خانواده دشمن فرار می‌کند و این فرار بهانه‌ای می‌شود برای پرداختن به موضوعاتی که لورکا همواره مجذوب آن‌ها بوده است: میل و عشق سرکوب‌شده، سنت‌ها و تشریفات، محدودیت‌ها و تعهدات جامعه روستایی اسپانیا. این نمایشنامه، ریشه در بستر اجتماعی و فرهنگی روستاهای اسپانیا دارد و با نگاهی موشکافانه، تضادهای عمیق انسانی را به تصویر می‌کشد.
نسخه بازنویسی‌شده تد هیوز از این نمایشنامه، به روح و روان اثر اصلی بسیار نزدیک است. او توانسته با زبانی مستقیم و بی‌پرده، دیدگاه لورکا را با بینش خود تلفیق کند و نتیجه آن، متنی شاعرانه و قدرتمند است که خشونت و تراژدی نهفته در داستان را به گونه‌ای مؤثر برای مخاطب انگلیسی‌زبان بازتاب می‌دهد. عروسی خون همچنان به‌عنوان یکی از آثار برجسته لورکا، بیانگر درامی عمیق و احساس‌برانگیز از چالش‌های ناگزیر زندگی و عواطف انسانی است.
در قسمت ابتدایی این نمایشنامه از زبان مترجم می خوانیم: «فدریکو دل ساگراد و کوراسون د خوس گارسیا لورکا در پنجم ژوئن ۱۸۹۸ در روستایی از ایالت آندلس اسپانیا به دنیا آمد. دوران کودکی‌اش در روستا گذشت و این تجربه از تاثیرات ماندگاری بود که تا پایان زندگی در او دیده می‌شد. در دوران نوجوانی، لورکا به موسیقی گرایش بیشتری داشت تا ادبیات و به همین دلیل، نخستین آثار او قطعاتی موسیقایی برای پیانو بودند. او در پاییز ۱۹۱۴ به دانشگاه گرانادا رفت تا تحصیلات خود را در رشته فلسفه و حقوق آغاز کند؛ جایی که دوستانش او را بیشتر به عنوان آهنگ‌ساز می‌شناختند تا نویسنده.»
همچنین در ادامه می خوانیم: «در دانشگاه، دو تن از اساتید او بر آینده خلاقانه‌اش تأثیر عمیقی گذاشتند: فرناندو د لوس، استاد حقوق سیاسی که بعدها رهبر حزب سوسیالیست اسپانیا شد و مارتین دومینگس بروئتا، استاد ادبیات و هنر که در پرورش دید ادبی او نقش بسزایی ایفا کرد. در بهار ۱۹۱۹، لورکا به اقامتگاه دانشجویان مادرید وارد شد؛ جایی که او را با نویسندگان و هنرمندان برجسته‌ای همچون لوییس بونوئل و سالوادور دالی آشنا کرد. حضور در این محیط پویا و آشنایی با اندیشمندان هم‌عصرش به او امکان داد تا نخستین مجموعه اشعارش را منتشر کند و به دنیای نویسندگی قدم بگذارد. هم‌زمان، لورکا تعدادی سوئیت برای پیانو نوشت و نمایشنامه‌ای به نام «افسون پروانه» را بر صحنه برد. این اثر مقدمه‌ای شد برای نوشتن نمایشنامه‌هایی که برخی از آن‌ها به‌عنوان آثار ماندگار تئاتر جهان شناخته می‌شوند. در همین دوره او با مانوئل د فایا، آهنگ‌ساز بزرگ اسپانیایی، آشنا شد و این دوستی علاقه‌مندی او به موسیقی فولکلور اسپانیا را تقویت کرد. این ارتباط به اجرای پروژه‌هایی انجامید که باعث شدند موسیقی فلامنکو از کافه‌ها به سالن‌های معتبر راه پیدا کند و به‌عنوان هنر ارزشمندی در اروپا و جهان شناخته شود. نبوغ و خلاقیت لورکا او را به خلق نمایشنامه‌های جاودانه‌ای مانند عروسی خون رساند، نمایشی که با الهام از قصه‌های عامیانه و تاریخچه تراژدی‌های اسپانیایی، داستانی شورانگیز و عمیق از عشق، انتقام و سرنوشت را بازگو می‌کند و به یکی از مهم‌ترین آثار او و تاریخ ادبیات نمایشی بدل شده است.»
«عروسی خون» نمایشی است که فدریکو گارسیا لورکا در آن به سراغ مضامینی چون عشق، انتقام و سرنوشت می‌رود و درام را به شیوه‌ای عمیق و پر از نمادگرایی در بستر جامعه سنتی اسپانیا روایت می‌کند. داستان، الهام‌گرفته از حادثه‌ای واقعی است؛ عروسی که با معشوقه‌اش، که عضو یک خانواده دشمن است، فرار می‌کند و بدین ترتیب نزاعی خونین میان دو خانواده شکل می‌گیرد. لورکا با انتخاب این داستان به‌ظاهر ساده، تضادهای انسانی و سرکوب اجتماعی را با نگاهی شاعرانه و پرهیجان بررسی می‌کند.
در این نمایشنامه، عناصر نمادین نقشی کلیدی دارند. برای مثال، «چاقو» به‌عنوان نمادی از سرنوشت محتوم و خونریزی، بارها در دیالوگ‌ها تکرار می‌شود. همچنین «ماه» و «اسب» نیز نمادهایی هستند که به لایه‌های روانی و عمیق‌تر نمایش معنا می‌بخشند و فضای رازآلود و سرنوشت‌گرایانه را تشدید می‌کنند. از دیگر عناصر نمادین، شخصیت‌هایی همچون مادر و عروس هستند که هر یک نمایانگر پویایی‌های فرهنگی و سنتی خاصی هستند. مادر، نماد زخم‌های کهنه و داغ‌دیدگی از خشونت‌های خانوادگی است، و عروس، نمایانگر سرکشی و اشتیاق به رهایی از قید و بندهای جامعه. این نمایشنامه با تکیه بر زبان شاعرانه و ساختار تراژیک، تصویری زنده از یک جامعه روستایی اسپانیایی ارائه می‌دهد که سرشار از قیود و قواعدی است که شخصیت‌ها در برابر آن‌ها محکوم به شکست‌اند. «عروسی خون»، فراتر از یک روایت ساده از انتقام، سفری به لایه‌های روان‌شناختی و اجتماعی انسان است که به‌واسطه تضاد بین عشق و تعهد، میل و سرکوب، حقیقت و تقدیر، مخاطب را به تأمل وامی‌دارد.
نمایشنامه «عروسی خون» برای علاقمندان به ادبیات نمایشی، آثار نمادین، و تراژدی‌های اجتماعی مناسب است. همچنین، کسانی که به فرهنگ اسپانیایی و تحلیل روان‌شناختی شخصیت‌ها علاقه دارند، می‌توانند از این کتاب بهره ببرند و از کاوش در عمق روابط انسانی و تقابل سرنوشت و اختیار لذت ببرند.
نمایشنامه «عروسی خون» نوشته فدریکو گارسیا لورکا و مزدک صدر در نوبت اول ۱۴۰۳ با ۵۰۰ نسخه در ۱۰۷ صفحه به قیمت ۱۱۰ هزار تومان به همت انتشارات نشر نی منتشر شده است.
∎