یک جمعیت شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه تهران به قدس آنلاین می گوید: مجرد قطعی کسی است که تا به حال ازدواج نکرده است؛ اما افرادی که متارکه کرده اند یا همسرشان فوت شده جزو این گروه نیستند.
دکتر شهلا کاظمی پور با اشاره به اینکه سن تجرد قطعی برای مردان بالای۵۰سال و برای زنان ۴۵ سال در نظر گرفته می شود ادامه می دهد: چنانچه مردی تا۵۰سالگی ازدواج نکرده باشد تمایل او به ازدواج کمتر شده و احتمال ازدواج وی به حداقل می رسد.
جمعیت شناسان سن تجرد قطعی در زنان را از ۴۵ سال به بالا در نظر می گیرند چراکه معمولا زنان در ازدواج ۵ سال جوان تر از مردان هستند.
این جمعیت شناس طبق محاسباتی که در ۱۴۰۰ انجام داده است، می گوید: در ۱۴۰۰ تعداد مردان مجرد ۵۰ سال به بالا حدود ۵۵هزار و ۶۰۰نفر و زنان بالای ۴۵ سال حدود ۳۳۰هزار نفر بوده که به تجرد قطعی رسیده اند.
آخرین آمار افراد مجرد در ایران چقدر است؟
کاظمی پور بیان می کند: چنانچه آمار مجردهای جامعه را از سن ۱۵ساله به بالا محاسبه کنیم ۸میلیون و ۶۰۰هزار نفر مرد مجرد و ۵میلیون و ۸۰۰نفر زن مجرد داریم اما اگر تعداد آقایان مجرد را از ۲۰سال به بالا محاسبه کنیم ۵ میلیون نفر مرد مجرد خواهیم داشت.
بر اساس محاسبات انجام شده در ۱۴۰۰، از جمعیت دهه شصتی ها تقریبا ۸۵هزار مرد مجرد و حدود یک میلیون و صد نفر زن، مجرد بودند.
تعداد مردان مجرد دهه هفتادی نیز در ۱۴۰۰ حدود دو میلیون و ۸۰۰ و تعداد زنان مجرد در همین سال یک میلیون و ۴۰۰نفر است.
تعداد دختران مجرد بیشتر است یا پسران مجرد؟
این جمعیت شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه می گوید: چنانچه دامنه سنی را یکسان بگیریم و همه را از ۲۰سال به بالا محاسبه کنیم، تعداد پسران مجرد بیش از دختران است.
اما اگر با فاصله ۵ سال محاسبه کنیم و برای مثال پسران را بالای ۲۰سال و دختران را بالای ۱۵سال در نظر بگیریم در این صورت تعداد دختران مجرد بیش از پسران مجرد خواهد بود.
وی ادامه می دهد: در حقیقت ما مشکل تجرد نداریم؛ به عبارتی معمولا در تمام سال ها حتی براساس محاسبات ۱۴۰۲، ده درصد از تعداد مجردها، در همان سال ازدواج می کنند و درست نیست که بگوییم همه مجردها باید همان سال ازدواج کنند بلکه ازدواج بر مبنای ۱۰درصد جمعیت مجردها، یک روند طبیعی است که از سال ها پیش وجود داشته و همچنان ادامه دارد.
این جمعیت شناس با انتقاد از اعلام برخی آمارها می گوید: گاهی آمار کاهش ازدواج را به عنوان زنگ خطر اعلام می کنند در حالی که اصلا چنین استدلالی اشتباه است چراکه ما باید عدد ازدواج ها در یک سال را نسبت به جمعیت در معرض محاسبه کنیم.
مثلا در تاریخی که ۸۰۰هزار ازدواج داشتیم ۸میلیون زن مجرد در جامعه وجود داشت در حالی که سال گذشته که ۵۰۰ هزار ازدواج صورت گرفت تعداد زنان مجرد نیز به ۵ میلیون نفر کاهش یافته بود.
بنابراین هیچ تغییری اتفاق نیفتاده و در حقیقت همین استدلال های اشتباه است که در اذهان جوانان، مدیران و مسئولان تنش ایجاد می کند و جوانان نگران شده و با خود می گویند این همه افراد مجرد مانده اند پس تکلیف من چه می شود؟!
محاسبات ما نشان می دهد هر سال ۱۰درصد افراد مجرد ازدواج می کنند و این موضوعی طبیعی است.
دلایل کاهش آمار ازدواج چیست؟
کاظمی بیان می کند: کاهش تعداد جمعیت در معرض (کاهش تعداد مجردها) یکی از دلایل کاهش آمار ازدواج است. یعنی هم تعداد مجردهای زن و هم مجردهای مرد کم تر شده است.
تنها اتفاقی که رخ داده این که سن ازدواج بالا رفته است. در حال حاضر میانگین سن ازدواج مردان ۲۹سال و میانگین سن ازدواج در زنان ۲۵ سال به بالا است. بنابراین میانگین سن ازدواج بالا رفته است اما این موضوع دلیل بر انجام نشدن ازدواج نیست.
کاظمی پور تحصیلات، شهرنشینی، آگاهی های اجتماعی و غیره را از عواملی می داند که سبب شده افراد با مطالعه بیشتر و انتخاب بهتر ازدواج کنند و می گوید: تأخیر در ازدواج جوانان امروزی با هدف انتخاب بهتر صورت می گیرد.
وی معتقد است: هر تأخیر در ازدواج مشکل و مسئله تلقی نمی شود. تنها برای گروهی که به تجرد قطعی رسیده اند مشکل ساز است. به ویژه در زنانی که به تجرد قطعی رسیده اند شانس و فرصت ازدواج را از دست داده اند هرچند مطالعات نشان می دهد این زنان تمایل و تصمیم به ازدواج داشته اند اما یا فرصت و شرایط برایشان پیش نیامده یا فرد مورد نظر خود را پیدا نکرده اند.
در حال حاضر برای زنان حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰هزار تجرد قطعی داریم که این عدد ثابت نیست و ممکن است کمتر شود چراکه تعداد دختران دهه هفتادی کمتر از پسران دهه هفتادی است بنابراین این گروه از دختران، کمتر به تجرد قطعی خواهند رسید.
این جمعیت شناس تأکید می کند: بارها در سخنرانی و کلاس درس گفته ام دختران ما فکر می کنند با ادامه تحصیل می توانند ازدواج بهتری داشته باشند در حالی که هر قدر ازدواج در سنین جوان تر انجام شود و دو نفر با همدیگر با توافق ازدواج کنند بهتر از این است که یک آدم ساخته شده را در ذهن خود ترسیم کنند که شاید ۵۰درصد به او برسند یا نرسند.
کاظمی توصیه می کند: هر چه ازدواج در سن پایین تر با عشق و علاقه صورت گیرد و معیارها و خط کش های اضافه کنار گذاشته شود و تنها عشق و علاقه و انسانیت مطرح باشد سبب می شود دو نفر در کنار هم بهتر همدیگر را بسازند.
آیا با ازدواج همه مردان مجرد، تعداد زنان مجرد نیز تمام می شود؟
کاظمی در این باره تصریح می کند: مردان جوان گرا هستند. برای مثال مرد ۵۰ساله با زن ۴۵ساله ازدواج نمی کند بنابراین برای دختران جامعه نگرانی نداریم به جز گروهی از دختران دهه شصتی که به تجرد قطعی رسیده اند.
آیا تجرد یک مشکل و مسئله است؟
این جمعیت شناس و استاد دانشگاه طبق مصاحبه ای که با جمعیت دختران داشته، یادآور می شود: بسیاری از دخترانی که به تجرد قطعی رسیده اند با والدین و خانواده شان زندگی می کنند و از شغل، موقعیت اجتماعی و زندگی فردی خود رضایت دارند و زندگی این چنینی انتخاب خودشان بوده و از این بابت نگرانی و ناراحتی ندارند.
بنابراین موضوع تجرد اصلا مشکل و مسئله خاصی نیست بلکهنگرانی ها برای زندگی مجردی تنها مربوط به گروهی از مجردها مثل دختران مجرد ۲۰ساله ای است که زندگی مجردی را انتخاب و جدا از خانواده زندگی می کنند.
در نظر گرفتن سن ازدواج زنان از سن ۳۰سالگی به بالا و برای مردان از ۳۵ سال به بعد تأخیر در ازدواج را موجب می شود. بنابراین توصیه می شود جوانان وسواس را کنار گذاشته و فرد مورد علاقه شان را انتخاب کنند و در سن جوان تر ازدواج کنند.
وی با اشاره به اینکه برای سن ازدواج تعاریف گوناگونی وجود دارد، ادامه می دهد: قدیمی ترها سن خوب برای ازدواج را ۱۴ یا ۱۵ سالگی در نظر می گرفتند اما از نظر ما معمولا سن ازدواج برای پسران حدود ۳۰ و برای دختران ۲۵ سال است.