استفاده از پروفایل یا حساب کاربری دیگران بدون اجازه، یکی از موضوعات مهم و بحث‌برانگیز در حوزه حقوق دیجیتال و حریم خصوصی است. با گسترش روزافزون فناوری و شبکه‌های اجتماعی، دسترسی به اطلاعات شخصی و حساب‌های کاربری دیگران آسان‌تر شده است. این امر نه تنها به نقض حریم خصوصی فردی منجر می‌شود، بلکه می‌تواند عواقب قانونی و اجتماعی جدی نیز به همراه داشته باشد.

چند نکته جلوگیری از سوء استفاده از تصاویر خصوصی در فضای مجازی

انتشار تصاویر خصوصی بدون اجازه فرد در فضای مجازی، جرم محسوب می‌شود و عواقب حقوقی و اجتماعی جدی به دنبال دارد. برای محافظت از حریم شخصی خود و جلوگیری از این اتفاق، می‌توانید اقدامات زیر را انجام دهید.

تنظیمات حریم خصوصی

واقعیت این است که همواره سودجویانی وجود دارند که بخواهند از هر طریقی به منافع مدنظرشان برسند. از این رو بهتر است عکسی معمولی برای پروفایلتان انتخاب کنید،  اگر هم ترجیح می‌دهید عکس پروفایلتان پر رنگ و لعاب و کاملا شخصی باشد بهتر است آن را محدود کنید به گونه‌ای که فقط افرادی که می‌شناسید بتوانند عکستان را ببینند.

عدم اشتراک‌گذاری تصاویر حساس

هنگام اشتراک‌گذاری تصاویر دقت کنید که آن‌ها را با چه افرادی و در چه گروه‌هایی به اشتراک می‌گذارید. از ارسال و اشتراک‌گذاری تصاویر خصوصی و حساس خودداری کنید. اگر نیازی به اشتراک‌گذاری آن‌ها نیست، بهتر است آن‌ها را نگه‌دارید.

گزارش تخلفات

اگر متوجه شدید که تصویر شما بدون اجازه منتشر شده است، آن را به پلتفرم مربوطه گزارش دهید. بسیاری از شبکه‌های اجتماعی ابزارهایی برای گزارش محتوای نامناسب دارند.

 استفاده از رمز عبور قوی

 اطمینان حاصل کنید که حساب‌های کاربری شما با رمز عبور قوی و منحصر به فرد محافظت شده‌اند. همچنین فعال‌سازی تأیید هویت دو مرحله‌ای می‌تواند امنیت حساب شما را افزایش دهد.

مرجع صالح برای شکایت از جرم استفاده از پروفایل دیگری

دادسرا، مسئول رسیدگی به جرایم ارتکابی در فضای مجازی می باشد. بر اساس مواد ۳۰ و ۳۱ قانون جرایم رایانه‌ای که در سال ۱۳۸۸ به تصویب رسید، قوه قضاییه موظف است برای رسیدگی به جرایم رایانه‌ای، شعبی از دادسراها، دادگاه‌های عمومی و انقلاب، و همچنین دادگاه های نظامی و تجدیدنظر را در نظر بگیرد. علاوه بر این، باید برای اجرای حکم در این دادسراها و دادگاه‌ ها، قضاتی انتخای شوند که با ‌امور مرتبط با رایانه، آشنا بوده و تخصص کافی را دارند.

چگونگی اثبات جرم استفاده از پروفایل دیگری

در اختیار داشتن شواهد برای اثبات سوء استفاده از پروفایل شخصی دشوار است، زیرا ممکن است تصاویر پاک شده و یا اکانت های فیکی که اقدام به استفاده از عکس کرده اند، از دسترس خارج شوند. به همین منظور، تنها راه مطمئن برای اثبات این جرم، اسکرین شات از پیج و یا اکانت شخص می باشد. حتی با در اختیار داشتن اطلاعات اکانت و یا پیج مجرم، مانند ID اکانت، می توان شناسایی مجرم را به پلیس فتا سپرد.

مجازات های استفاده از پروفایل دیگری

استفاده غیرمجاز از پروفایل‌های آنلاین دیگران می‌تواند تبعات قانونی و کیفری داشته باشد. این مجازات‌ها بسته به قوانین هر کشور و نوع تخلف ممکن است متفاوت باشند. در زیر به برخی از مجازات‌ها و عواقب احتمالی در کشورمان اشاره می‌شود.

 حبس

 در برخی کشورها، استفاده غیرمجاز از پروفایل‌های آنلاین می‌تواند منجر به حبس کوتاه‌مدت یا بلندمدت شود.

 جریمه‌های مالی

 متخلفان ممکن است ملزم به پرداخت جریمه‌های نقدی شوند که میزان آن بستگی به شدت تخلف دارد.

مسئولیت مدنی

 فرد متخلف ممکن است به پرداخت خسارت به فرد آسیب‌دیده نیز محکوم شود.

ممنوعیت دسترسی

 در برخی موارد، افراد می‌توانند از دسترسی به شبکه‌های اجتماعی یا سایر پلتفرم‌های آنلاین محروم شوند.

 ثبت سابقه کیفری

چنین تخلفاتی می‌تواند منجر به ثبت سابقه کیفری برای فرد شود که عواقب بلندمدتی برای زندگی شخصی و حرفه‌ای او خواهد داشت.

تعقیب قضایی

 در مواردی که استفاده غیرمجاز از پروفایل دیگران به سرقت هویت یا کلاهبرداری منجر شود، ممکن است تعقیب قضایی انجام گیرد.

عواقب اجتماعی

 علاوه بر مجازات‌های قانونی، استفاده غیرمجاز از پروفایل دیگران می‌تواند منجر به آسیب به اعتبار اجتماعی فرد متخلف شود.

سرقت هویت

 اگر فردی از پروفایل شخص دیگری به منظور فریب یا کلاهبرداری استفاده کند، ممکن است به عنوان سرقت هویت مورد پیگرد قانونی قرار گیرد. این جرم می‌تواند مجازات‌های سنگینی از جمله حبس و جریمه‌های مالی داشته باشد.

 نقض حریم خصوصی

 بسیاری از کشورها قوانین سختگیرانه‌ای در مورد حریم خصوصی دارند. استفاده غیرمجاز از اطلاعات شخصی دیگران می‌تواند منجر به پیگرد قانونی و جریمه شود.

اقدامات پس از حادثه

گزارش به پلیس فتا

 در صورت مشاهده هرگونه سوء استفاده از تصاویرتان، بدون فوت وقت به پلیس فتا مراجعه کنید.

حذف محتوا

 از پلتفرمی که تصویر شما در آن منتشر شده است، درخواست حذف محتوا کنید.

آگاهی‌رسانی

 درباره خطرات انتشار تصاویر خصوصی در فضای مجازی به اطرافیان خود، به‌خصوص کودکان و نوجوانان، آگاهی دهید.

حفظ نسخه پشتیبان

 از تصاویر مهم خود نسخه پشتیبان تهیه کنید و آن‌ها را در مکانی امن نگهداری کنید.

بروزرسانی نرم‌افزارها

 همیشه نرم‌افزارهای دستگاه و اپلیکیشن‌های خود را به‌روز نگه دارید.

ناهیدآذرنوش_خبرنگار تحریریه جوان قدس