گیاه شنبلیله در طی سال‌های مختلف به عنوان یک داروی جایگزین برای بسیاری از درد‌ها و بیماری‌های مختلف استفاده می‌شده است. امروزه نیز به عنوان یک مکمل غذایی مصرف می‌شود.

به گزارش دلگرم، این گیاه خواص زیادی برای درمان دیابت، افزایش شیر در مادران شیرده و کنترل قند خون دارد.

شنبلیله چیست؟

شنبلیله (Fenugreek) گیاهی از خانواده باقلائیان است که با نام علمی Trigonella Fenum – Graecum شناخته می‌شود. این گیاه دارای برگ‌های سبز و کوچک با گل‌های سفید می‌باشد که اندازه آن در حدود ۶۰ تا ۹۰ سانتی متر است. گل‌های سفید شنبلیله دارای غلافی است که تخم‌های کوچک و قهوه‌ای گیاه در آن‌ها قرار می‌گیرد.

گیاه شنبلیله بومی خاورمیانه است و به صورت وسیع در شبه قاره هند کاشت می‌شود. همچنین این گیاه در مناطق اطراف دریای مدیترانه، جنوب آسیا، ایتالیا، مصر، یونان، چین و پاکستان پرورش داده می‌شود. در ایران نیز گیاه شنبلیله در استان‌هایی مانند آذربایجان غربی، اصفهان، فارس، سیستان و بلوچستان، خراسان جنوبی، لرستان و سمنان کاشته می‌شود.

میوه این گیاه در اواسط تابستان رسیده و جمع آوری می‌شود. از برگ‌های شنبلیله برای مصارف غذایی به صورت تازه و خشک استفاده می‌کنند. همچنین تخم این گیاه برای استفاده در موارد مختلفی کاربرد دارد. طبع شنبلیله گرم و خشک است.

ترکیبات شنبلیله

گیاه شنبلیله دارای مواد شیمیایی طبیعی نظیر آنتی اکسیدان، کولین، تریگونلین، یاموجنین، سارسا ساپوجنین و دیوسنگین است. همچنین این گیاه حاوی مقادیر زیادی از انواع مواد معدنی و ویتامین‌های مختلف مانند آهن، منیزیم، کلسیم، ویتامین A، ویتامین C، تیامین و ریبوفلاوین می‌باشد.

ارزش غذایی شنبلیله

هر ۱۰۰ گرم از این گیاه دارویی دارای ارزش غذایی به شرح زیر می‌باشد:

۳۳ کیلو کالری

|۴.۱ گرم کربوهیدرات

۰.۳ گرم چربی

۹۰ گرم آب و ۱ گرم فیبر است.

کاربرد‌های شنبلیله

این گیاه دارای کاربرد‌های مختلفی در زمینه‌های گوناگون است. از سبزی گیاه شنبلیله به صورت تازه در سبزیجات استفاده می‌کنند. سبزی خشک آن برای پخت خورشت و کوکو‌های مختلف کاربرد دارد. این گیاه به صورت دمنوش و عرق نیز قابلیت استفاده دارد.

از عصاره و روغن شنبلیله نیز برای مواد تشکیل دهنده بسیاری از محصولات روزانه از جمله صابون ها، لوازم آرایشی، چاشنی‌ها و شربت‌های دارویی استفاده می‌شود.

خواص دمنوش شنبلیله

رفع کلسترول بالا

تنظیم فشار خون

جلوگیری از ابتلا به سرطان

رفع عفونت‌های باکتریایی، قارچی و ویروسی

رفع مشکلات گوارشی نظیر یبوست و ورم معده

کاهش اشتها و کمک به لاغری

تسکین علائم یائسگی

جلوگیری از ابتلا به آرتروز

رفع مشکلات تنفسی

کمک به بهبود زخم‌ها

کاهش خطر ابتلا به دیابت

افزایش شیر مادران شیرده و بهبود روند تولید شیر مادر

کمک به بهود سلامت قلب

جلوگیری از سخت شدن شریان‌ها

کمک به هضم بهتر غذا

کاهش مصرف چربی

تقویت قوای جنسی مردان

افزایش تولید هورمون‌های جنسی

رفع شوره سر

کاهش التهابات

تقویت معده و رفع سوزش سر دل

تسکین انواع درد‌ها

درمان جوش صورت و آکنه

بهبود سلامت کلیه‌ها

درمان طبیعی تب

پیشگیری از ریزش مو‌های سر

تقویت مغز و افزایش حافظه

عوارض جانبی مصرف زیاد دمنوش شنبلیله

مصرف بیش از اندازه گیاه شنبلیله و زیاده روی در استفاده از این دمنوش باعث ایجاد عوارض مختلفی نظیر اسهال، بثورات جلدی، کاهش شدید قند خون، خونمردگی، ناراحتی معده، عرق یا ایجاد بو در شیر مادر، سرگیجه، سردرد و در موارد بسیار نادر واکنش‌های آلرژیک و ایجاد حساسیت می‌شود.

مصرف شنبلیله برای زنان باردار توصیه نمی‌شود، زیرا باعث افزایش انقباضات رحمی شده و ممکن است سقط جنین را به دنبال داشته باشد. همچنین مصرف شنبلیله می‌تواند با دارو‌های کاهش قند خون تداخل داشته باشد و باعث افت شدید قند خون در افراد دیابتی شود.