تارا مهدویان: برنامه ریزی ها برای افتتاحیه ششمین مجلس خبرگان رهبری به مثابه افتتاحیه های ۵ دوره قبل از مدت ها قبل کلید خورده بود، برنامه ریزی ها اما یکباره کنار گذاشته شد تا متفاوت ترین افتتاحیه مجلس خبرگان در اولین روز خرداد ماه سال ۱۴۰۳ برگزار شود، افتتاحیه ای که شبیه هیچکدام از ادوار گذشته نبود، افتتاحیه ای تلخ، سرد و ...

قاب عکس های گذاشته شده بر صندلی شماره یک مجلس خبرگان (سیدابراهیم رئیسی) و صندلی شماره ۲۲ مجلس خبرگان (سیدمحمدعلی آل هاشم)، که شکار دوربین عکاسان شدند، بدون شک در تاریخ سیاسی ایران به ثبت رسیده و ماندگار می شوند، تصاویری که داستان یک سانحه تلخ را پشت سر خود دارند، سانحه تلخ برای بالگرد رئیس جمهور و ۷ همراهش در آسمان ارسباران.

فقط ۲ روز تا افتتاحیه خبرگان ششم

«یکشنبهِ تلخ» در سیاست ایران، دو روز مانده به مراسم افتتاحیه ششمین دوره مجلس خبرگان، رقم خورد، خبری عجیب ابتدا در فضای مجازی و بعد در فضای رسانه ای و به سرعت بین مردم دهان به دهان گشت و گشت و گشت... تا از یک گمانه زنی به خبرهای ضدونقیض برسد و در نهایت تبدیل به یک خبر تلخ شود؛«شهادت رئیس جمهور و ۷ همراهش در یک سانحه هوایی»

خبری که اگرچه کل ایران را طی دو روز اخیر تحت الشعاع قرار داده است اما افتتاحیه مجلس خبرگان رهبری که اولین رویداد مهم سیاسی بعد از آن رخداد تلخ بود، به شدت تحت تاثیر این اتفاق بود، چه آنکه در نتیجه این سانحه دو عضو شاخص این مجلس تبدیل به غایبان همیشگی مجلس خبرگان ششم شدند.

یک افتتاحیه در فضایی سرد و سنگین

امروز سه شنبه اول خردادماه ۱۴۰۳، مراسم افتتاحیه ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری در حالی با پیام رهبر انقلاب آغاز شد که از میان ۸۸ منتخب مجلس ششم خبرگان رهبری، دو نفر یعنی حجت الاسلام و المسلمین سید ابراهیم رئیسی و آیت الله محمدعلی آل هاشم، غایبان بزرگ مجلس ششم خواهند بود.

سیداحمد علم الهدی که در سانحه بالگرد، دامادش ابراهیم رئیسی را از دست داده بود نیز از دیگر غایبان این مراسم بود. سید محمدعلی موسوی جزایری نماینده تهران در مجلس خبرگان ششم، هم در میان چهره های حاضر در مراسم افتتاحیه دیده نمی شد.

لاریجانی همنشین حجازی شد، احمدی نژاد با لباسش حاشیه ساز شد

در میان تصاویر به ثبت رسیده از افتتاحیه مجلس خبرگان رهبری، حضور برخی مهمانان حاضر در این مراسم نیز جلب توجه می کند، مخبر معاون اول دولت که این روزها ریاست قوه مجریه را با اذن رهبری در اختیار دارد در کنار برخی دیگر از اعضای هیات دولت در مراسم افتتاحیه حضور داشتند.

محسنی اژه ای، رئیس قوه قضاییه، آیت الله جنتی رئیس پیشین مجلس خبرگان، علی لاریجانی، مشاور رهبری و عضو مجمع تشخیص مصلحت نظام در کنار آقای حجازی، عضو ارشد دفتر رهبری، حجت الاسلام ابوترابی فرد امام جمعه تهران و ... نیز از دیگر چهره های حاضر در مراسم افتتاحیه بودند. احمدی نژاد دیگر عضو مجمع تشخیص نیز با حضورش در مراسم افتتاحیه آنهم با لباس سفید بازهم نگاه ها را به خود جلب کرد، حضور برخی چهره های نظامی از جمله سردار قاآنی، سرلشکر صفوی و ...از دیگر نکات مهم در مراسم افتتاحیه خبرگان ششم بود.

سعید جلیلی هم از جایگاه عضو مجمع تشخیص در مراسم افتتاحیه حضور داشت که با بی اعتنایی اش به احمدی نژاد شکار دوربین عکاسان شد

مقایسه هیات رئیسه دائم مجلس پنجم و ششم

مجلس خبرگان رهبری با تکیه رئیس سنی بر صندلی ریاست، وارد مراسم تحلیف و بعد از آن انتخاب هیات رئیسه دائمی برای ۲ سال پیش رو شد. براساس تصمیم ۵۵ نماینده حاضر در صحن مجلس خبرگان رهبری، آیت الله موحدی کرمانی ریاست مجلس خبرگان ششم را عهده دار شد تا بر صندلی تکیه بزند که طی ۸ سال گذشته در اختیار آیت الله جنتی بود که این دوره کاندیدای حضور در مجلس خبرگان نشده بود.

او در مجلس پنجم در کرسی نایب رئیسی مجلس خبرگان حضور داشت.

مجلس خبرگان بعد از آن وارد رأی گیری برای نواب رئیس شد و آیت‌الله سیدهاشم حسینی‌بوشهری و آیت‌الله علیرضا اعرافی به ترتیب به‌عنوان نواب اول و دوم رئیس این مجلس به مدت ۲ سال انتخاب شدند.

در مجلس نایب رئیسی در اختیار آیت الله هاشمی شاهرودی و موحدی کرمانی بود که بعد از فوت هاشمی شاهرودی، ابراهیم رئیسی جایگزین او شده بود. رئیسی در این مجلس یکی از کاندیداهای ریاست مجلس بود اما دو روز مانده به افتتاحیه مجلس به شهادت رسید.

همچنین با تصمیم نمایندگان مجلس خبرگان ششم آیات عباس کعبی و محسن اراکی نیز به عنوان منشیان هیئت رئیسه مجلس ششم خبرگان برگزیده شدند، در مجلس پنجم کرسی های ریاست در اختیار سیداحمد خاتمی و دری نجف آبادی در دور اول و سیداحمد خاتمی و عباس کعبی بود. براین اساس عباس کعبی در هیات رئیسه مجلس خبرگان ششم نیز حضور دارد اما خاتمی حذف شده است.

لیست جامعتین در انتخابات مجلس ششم خبرگان

اما مجلس خبرگان ششم از کدام مسیر عبور کرد و امروز به مراسم افتتاحیه رسید؟ در انتخابات ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری، دو تشکل روحانی تهران نشین و قم نشین( یعنی جامعه روحانیت مبارز و جامعه مدرسین حوزه علمیه قم) لیست کاندیداهای مورد نظر خود برای تهران را ارائه دادند.

در میان لیست ۱۶ نفره منتشر شده از سوی آنها، ۱۱ کاندیدا به نام های محمد علی موحدی کرمانی، علیرضا اعرافی، سیدمحمد علی موسوی جزائری، قربانعلی دری نجف آبادی، حسینعلی سعدی، غلامعلی صفایی، محسن قمی، محمود محمدی عراقی، غلامرضا مصباحی مقدم، علی مومن پور و غلامعلی نعیم آبادی مشترک بودند و در ۵ کاندیدای باقی مانده افتراق نظر داشتند.

آقایان علی رازینی، محسن اسماعیلی، هادی صادقی، حمید حوالی شهریاری و مصطفی پورمحمدی مورد تایید جامعه روحانیت مبارز قرار گرفته بودند و در لیست جامعه مدرسین هم اسامی آقایان احمد دانش زاده مؤمن، محمود رجبی، سعید صلح میرزائی، محمدرضا ناصری و عبدالجواد ابراهیمی‌فر دیده می شد.

این انتخابات در تاریخ ۱۱ اسفندماه ۱۴۰۲ همزمان با انتخابات مجلس دوازدهم مجلس شورای اسلامی، برگزار شد و صاحبان ۸۸ کرسی مجلس ششم خبرگان مشخص شد.

اولین ورود آیت الله آل هاشم به سرانجام نرسید

از نکات تلخ افتتاحیه مجلس ششم خبرگان رهبری، جای خالی آیت الله محمدعلی آل هاشم در این مجلس بوده است.

او که در انتخابات این دوره از مجلس خبرگان از حوزه انتخابیه آذربایجان شرقی کاندیدا شده بود، با کسب ۸۳۴ هزار و ۱۰۸ رأی به عنوان نماینده مردم خود در مجلس خبرگان رهبری انتخاب شده بود.

آل هاشم که در سانحه ناگوار سقوط هلی کوپتر حامل ابراهیم رئیسی رئیس جمهور، به شهادت رسید، نتوانست اولین حضور خود در مجلس خبرگان رهبری را تجربه کند.

جای خالی ابراهیم رئیسی در مجلس ششم خبرگان

ابراهیم رئیسی رئیس جمهور کشورمان هم که از حوزه انتخابیه خراسان جنوبی در انتخابات مجلس ششم خبرگان رهبری کاندیدا شده بود، با کسب ۲۷۵ هزار و ۴۶۳ رأی توانسته بود به عنوان منتخب حوزه انتخابیه خود در مجلس خبرگان باشد. ابراهیم رئیسی سابقه حضور در دوره های چهارم و پنجم خبرگان رهبری را در کارنامه خود ثبت کرده بود.

او در سال ۱۳۸۵، از سوی جامعه مدرسین حوزه علمیه قم و جامعه روحانیت مبارز برای عضویت در چهارمین دوره مجلس خبرگان رهبری نامزد شده بود که با کسب اکثریت آرا مردم انتخاب شد. دو سال پس از حضور در این مجلس، به عنوان عضو هیأت رئیسه انتخاب شد و عضویت وی در این جایگاه، ‌تا اتمام دور چهارم، با رأی نمایندگان مجلس خبرگان ادامه داشت.

رئیسی در دوره پنجم مجلس خبرگان رهبری در اسفند ۱۳۹۴ نیز با کسب آراء لازم برای دومین بار به عنوان نماینده خراسان جنوبی برگزیده شده و در اسفند ۱۳۹۷، در جریان برگزاری ششمین اجلاسیه دوره پنجم مجلس خبرگان رهبری، به عنوان نایب‌رییس اول مجلس خبرگان رهبری انتخاب شد و تا پایان آن مجلس این سمت را بر عهده داشت.

زمان برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس خبرگان رهبری

در پی شهادت ابراهیم رئیسی و محمدعلی آل هاشم، به عنوان منتخبان حوزه های انتخابیه خراسان جنوبی و آذربایجان شرقی در مجلس ششم خبرگان، انتخابات میان دوره ای باید برگزار شود تا تکلیف دو کرسی خالی مجلس مشخص گردد.

در این باره، هادی طحان نظیف سخنگوی شورای نگهبان درباره برگزاری انتخابات میان‌دوره‌ای مجلس خبرگان رهبری برای تعیین نماینده این دو حوزه انتخابیه گفت: این موضوع جزو موضوعاتی است که باید درباره آن تصمیم‌گیری شود که آیا همزمان با انتخابات ریاست‌جمهوری برگزار شود یا اینکه در زمان دیگری برگزار شود.

چرخش صندلی های مجلس ششم خبرگان رهبری

در انتخابات ششمین دوره مجلس خبرگان رهبری که ۱۱ اسفند ماه ۱۴۰۲ برگزار شد، ۱۴۴ نامزد تایید صلاحیت شده خبرگان رهبری برای تصاحب ۸۸ کرسی مجلس خبرگان رهبری وارد رقابت شدند. رقابتی که در نتیجه آن برخی نمایندگان فعلی ابقا شدند، اما برخی نیز بودند که رأی اعتماد مردم را نگرفتند تا منتخبانی دیگر روانه مجلس خبرگان ششم شوند.

از میان ۱۴۴ داوطلب مجلس ششم خبرگان، ۶۵ نماینده فعلی نیز نامزد شده بودند. دو نماینده مجلس پنجم به نام های حسن روحانی و سیدمحمود علوی، دو کاندیدای شاخص تهران بودند که رد صلاحیت شدند. سیداحمد جنتی نماینده تهران در مجلس پنجم خبرگان که ریاست مجلس را نیز بر عهده داشت، از کاندیداتوری در مجلس ششم کناره گیری کرده بود. آیت الله امامی کاشانی دیگر نماینده تهران در مجلس خبرگان بود که انصراف داده بود. در این میان خبری متقن درباره انصراف یا ردصلاحیت ۴ کاندیدای دیگر یعنی احمد پروائی ریک از استان گیلان؛ عبدالنبی نمازی از اصفهان؛ عبدالکریم فرحانی از خوزستان و محمدحاجی ابوالقاسم دولابی از استان زنجان در دست نبود.

در میان نمایندگان پنجمین دوره مجلس خبرگان، برخی بر کرسی های خود باقی ماندند که عبارتند از؛ آقایان محمدتقی پورمحمدی و علی ملکوتی در استان آذربایجان شرقی؛ در آذربایجان غربی آقایان سیدعلی اکبر قریشی و عسکر دیرباز؛ در اردبیل سیدحسن عاملی کلخوران، در اصفهان آقایان سیدابوالحسن مهدوی، سیدیوسف طباطبائی نژاد و مرتضی مقتدایی، در بوشهر سیدهاشم حسینی بوشهری؛ در استان تهران ۸ نماینده مجلس خبرگان به نام های آقایان محسن قمی، علیرضا اعرافی، حسینعلی سعدی، محمدعلی موحدی کرمانی، علی مؤمن پور، قربانعلی دری نجف آبادی، غلامرضا مصباحی مقدم و احمد دانش زاده مؤمن؛ در خراسان جنوبی ابراهیم رئیسی.

همچنین در استان خراسان رضوی آقایان سیداحمد حسینی خراسانی، سیدمجتبی حسینی،سیدمحمدرضا مدرسی( مصلی) یزدی ، سیداحمد علم الهدی و حسن عالمی، در خراسان شمالی غلامرضا فیاضی؛ در استان خوزستان آقایان عباس کعبی نسب، محسن حیدری آل کثیری، سیدعلی شفیعی و سیدمحمدعلی موسوی جزائری( که این دوره از حوزه انتخابیه تهران کاندیدا شده بود)؛ در سیستان و بلوچستان علی احمد سلامی؛ در استان فارس آقایان لطف الله دژکام، احمد بهشتی و علی اکبر کلانتری؛ در قزوین علی اسلامی؛ در قم سیدمحمد سعیدی گلپایگانی؛ در کردستان فائق رستمی؛ همچنین در استان کرمان آقایان احمد خاتمی و امان الله علیمرادی؛ در کرمانشاه امان نریمانی و محمود محمدی عراقی که دوره ششم از تهران کاندیدا شده بود؛ در کهکیلویه و بویراحمد سیدشرف الدین ملک حسینی؛ در استان گلستان آقایان رضا رمضانی و سیدعلی حسینی اشکوری؛ در لرستان آقایان هاشم نیازی و احمد مبلغی؛ در مازندران علی معلمی، سیدرحیم توکل و سیدصادق پیش نمازی؛ در استان مرکزی محسن محمد اراکی؛ در همدان سیدمصطفی موسوی فراز و در استان یزد نیز ابوالقاسم وافی یزدی بوده اند.

نمایندگان جدیدالورود مجلس ششم خبرگان

علاوه بر نمایندگان مجلس پنجم خبرگان رهبری که بر کرسی های خود در مجلس ششم خبرگان ابقا شده اند، دوره ششم میزبان ۳۷ نماینده جدید از ۲۴ استان کشور بوده است.

از جمله آقایان سید محمدعلی آل هاشم، جواد حاجی زاده کلجاهی و سیدباقر بنابی از استان آذربایجان شرقی؛ محمدحسین بیاتی از آذربایجان غربی؛ یدالله صفری از اردبیل؛ سیدسعید حسینی و مصطفی حسناتی نجف آبادی از اصفهان؛ حسین ردائی و محمدرضا فلاح تفتی از البرز؛ وعد مرادبیگی از ایلام؛ آقایان محمود رجبی، غلامعلی صفائی، عبدالجواد ابراهیمی فر، سعید صلح میرزایی و محمدرضا ناصری از استان تهران؛ عبدالله کیوانی هفشجانی از چهارمحال بختیاری ؛ غلامرضا مغیسه از خراسان رضوی؛ آقایان امیررضا هدایی، ابوالحسن حسنزاده و حسین رفیعی از استان خوزستان؛ جواد جعفری از زنجان؛ سیدمحمدمهدی باقری از سمنان؛ عبدالرحمن رائفی از سیستان و بلوچستان؛ سیدمحمدعلی مدرسی طباطبائی و سیدعلیرضا دانا از استان فارس؛ حسین مظفری از قزوین؛ اقبال بهمنی از کردستان؛ احمد شیخ بهائی از کرمان؛ مصطفی علما از کرمانشاه؛ کمال آخوند غراوی و سیدمحسن طاهری از گلستان؛ آقایان رسول فلاحتی و احمدعلی یوسفی از گیلان؛ محمدباقر محمدی از مازندران؛ علی عباسی از استان مرکزی؛ محسن ابراهیمی از هرمزگان و حبیب الله شعبانی موثقی از همدان، مهمانان جدید ساختمان مجلس خبرگان رهبری هستند.

در این میان باید اشاره کرد که غلامعلی نعیم آبادی که از حوزه انتخابیه تهران در مجلس ششم خبرگان حضور یافته است، در مجالس سوم و چهام خبرگان رهبری به عنوان نماینده استان هرمزگان در مجلس خبرگان رهبری حضور داشته است.

۶ استان نمایندگان جدید به خبرگان ششم فرستادند

از نکات جالب توجه انتخابات دوره ششم مجلس خبرگان رهبری، جابجایی صددرصدی نمایندگان برخی استان ها در خبرگان بوده است. بررسی نتایج صندوق های رأی نشان می دهد که مردم در ۶ استان البرز، زنجان، سمنان، گلستان، چهارمحال بختیاری و هرمزگان، نمایندگان دیگری را به عنوان منتخب خود روانه مجلس خبرگان ششم کرده اند.

نمایندگان منتخب این استان ها حسین ردائی و محمدرضا فلاح تفتی در البرز؛ جواد جعفری در زنجان؛ سیدمحمدمهدی میرباقری در سمنان؛ آقایان کمال آخوند غراوی و سیدمحسن طاهری در گلستان؛ عبدالله کیوانی هفشجانی در چهارمحال بختیاری و محسن ابراهیمی در استان هرمزگان هستند.

حذف شدگان انتخابات مجلس ششم خبرگان

در میان ۱۴۴ داوطلب انتخابات ششمین دوره مجلس خبرگان رهبر، کاندیداهایی حذف شدند که در میان آنها چهره های شاخصی چون مصطفی پورمحمدی، حمید حوالی شهریاری، علی رازینی و هادی صادقی از استان تهران را می توان نام برد.

علاوه بر آنها، کاندیداهای دیگری نیز بودند که اقبالی در این دوره از انتخابات خبرگان کسب نکرده اند از جمله آنها؛

سیدمحمد واعظ موسوی از آذربایجان غربی؛ سیدحسن عابدیان از اردبیل؛ آقایان حمید الهی دوست، عبدالامیر خطاط، مرتضی خوشنویس زاده اصفهانی، محمد عمومی و سید محمدعلی فقیهی از اصفهان؛ عباس شاه رفعتی از ایلام؛ عبدالرسول کجانی از بوشهر؛ آقایان مهدی برزگر، احمد خوانساری، علی رحمانی فرد، علی قریب دوست و سیدصادق محمدی از تهران؛ منصور مظاهری کرونی از چهارمحال بختیاری؛ سیدحسن روحبخش از خراسان جنوبی؛ سید علیرضا صدرحسینی و علی محمدی از خراسان رضوی؛ علی اسلامی فر از خراسان شمالی؛ سیدمحمدعلی بلادیان بهبهان پور و عبدالمجید مقامی از خوزستان؛ اسماعیل نوری از همدان؛ محسن فقیهی سرشکی از سمنان؛ احمد احمدی تبار از سیستان و بلوچستان؛ علیرضا پیروزمند از فارس؛ محمد احمدوند و سیدمحمد نجفی یزدی از استان قم؛ سیدمحمدکاظم موسوی نسب از کردستان؛ سیدمحمدباقر خرازی و احمد کوثری از کرمان؛ مهدی خطیبی از کرمانشاه؛ محمدهادی رحیمی صادق از کهکیلویه و بویر احمد؛ علی کاظمی و محمد حسن کلی شیردار از گیلان؛ مهدی سلیمانی تبار از لرستان؛ کاظم سپاسی آشتیانی از مرکزی؛ محمد ابراهیمی و سیدناصر محمدی هنزائی از هرمزگان و آقایان سیدمحمودرضا محصل همدانی و سیدمحمد حسینی نصب از یزد بوده اند.

حذف آملی لاریجانی/ نماینده غیرمعمم مجلس پنجم هم رأی نیاورد

در میان، کاندیداهای حذف شده از مجلس ششم خبرگان رهبری نام ۱۰ نماینده فعلی خبرگان نیز به چشم می خورد که مهمترین آنها آملی لاریجانی بوده است. او که از حوزه انتخابیه مازندران داوطلب شده بود، از راهیابی به دور ششم خبرگان جا ماند. محسن اسماعیلی، تنها نماینده غیرمعمم مجلس پنجم خبرگان که در این دوره نیز بار دیگر از حوزه انتخابیه تهران کاندیدا شده بود، نتوانست آراء کافی برای ورود به خبرگان را کسب کند.

علاوه بر آنها جواد مجتهد شبستری از آذربایجان غربی؛ عبدالمحمود عبداللهی از اصفهان؛ محسن کازرون از البرز؛ علیرضا اسلامیان از چهارمحال بختیاری؛ مجید تلخابی از قزوین؛ محمد بهرامی خوشکار از کرمان؛ سیدعبدالهادی حسینی شاهرودی از گلستان و غیاث الدین طه حسین از استان همدان نمایندگان فعلی دیگری بودند که با مجلس ششم خبرگان رهبری خداحافظی کرده اند.

۲۷۲۱۸