جان کری وزیر خارجه آمریکا در گفتوگو با روزنامه "الشرق الأوسط" بر اراده کشورش برای هماهنگ کردن یک راهبرد با کشورهای عربی حوزه خلیج فارس برای مقابله با ایران تاکید کرد.
جان کری در این مصاحبه به "جدی بودن واشنگتن در تلاش برای مقابله با ایران در منطقه" اشاره کرد و گفت که ملاقات سوم آینده با همتایانش در شورای همکاری خلیج فارس در دوحه قطر فقط برای آگاه کردن آنها از همه جزئیات توافق هسته ای نیست بلکه بر شکل دهی به یک راهبرد برای مقابله با تهران و تحرکات غیرقانونی اش در منطقه متمرکز خواهد بود.
وی درباره جمعبندی مذاکرات وین افزود: ما کنگره را قانع خواهیم کرد که توافق امر خوبی برای تامین امنیت آمریکا است و برای منطقه خوب است و آن را از رقابت تسلیحاتی مصون خواهد داشت و همچنین جلوی ایران را در تامین سلاحی هسته ای را خواهد گرفت.
کری ابراز عقیده کرد: ایران به خاطر حمایت از تروریسم و حمایت از تجارت سلاح و حمایت از حوثی ها و حمایت از حزب الله منزوی خواهد بود.
وی مقاومت لبنان را که با اشغالگری رژیم صهیونیستی و تروریست های تکفیری میجنگد، سازمانی تروریستی قلمداد کرد و مدعی شد که حزب الله یک سازمان تروریستی است و تا زمانی که از آن حمایت می کنند، با آنها مقابله خواهیم کرد و جلوی تحرکاتی را که ایران از آن در کشورهای دیگر حمایت میکند، مقابله خواهیم کرد.
وی افزود: ما مخالف حمایت ایران از حزب الله هستیم. ما مخالف حمایت آنها از حوثیها و دخالت آنها در زمینه شبه نظامیان شیعه در عراق هستیم. ما مخالف حمایت آنها از تروریسم هستیم!
توافق وین توافق خوبی برای امنیت آمریکا و منطقه است
کری در پاسخ به این سوال الشرق الاوسط که بعد از امضای توافق هستهای با ایران، شما تا چه اندازه اطمینان دارید که این کشور به تعهدات خود پایبند خواهد ماند؟گفت: تا زمانی که ایران این قطعنامه را اجرا کند. ایران اقدامات ضروری برای تعهد به قطعنامه را انجام داده است. ما اعتقاد داریم که کنگره را قانع خواهیم کرد که این توافق موضوع خوبی برای امنیت آمریکا و منطقه است و منطقه را از رقابت تسلیحاتی حفاظت میکند و همچنین جلوی تهیه سلاح هستهای از سوی ایران را میگیرد. من اعتقاد دارم که این توافقنامه اسرائیل و کشورهای حاشیه خلیج فارس و همه را در امنیت بیشتر قرار میدهد. اگر ما به این توافق نمیرسیدیم در معرض یک درگیری قرار داشتیم، چرا که ایران در آن شرایط میگفت ما به میز مذاکرات آمدیم و شما توافق را رد کردید و ما الان در برابر هیچ کس تعهدی نداریم. در این شرایط حتی تحریمها نیز از هم فرو میپاشید، چرا که شرکای ما در سیستم تحریم ها با آن موافقت کرده بودند تا به میز مذاکرات برسند و اگر ما در مذاکرات شکست می خوردیم ، آنها از تعهدات خود دست بر میداشتند. واقعیت این است که در آن شرایط ایران به صورت آزاد به دنبال تحقق اهداف خود غیر از مداخله (نظامی) میرفت و این موضوع ممکن بود به درگیری منجر شود. همچنین ممکن بود دولتهای دیگر در منطقه بگویند که تا زمانی که ایران به دنبال دستیابی به سلاح هستهای است ما نیز باید همین کار را انجام دهیم. این موضوع فرصت ایجاد رقابت تسلیحات اتمی را در شرایطی بسیار بیشتر ایجاد میکرد. با امضای این توافق قدرت زیادی برای آگاهی از اقدامات ایران به وجود آمده است،ما ایران را تحت محدودیتهای زیادی میبینیم و آنها با ضوابطی در سطح غنیسازی اورانیوم و محدودیتهایی در زمینه تعداد سانتریفیوژها مواجه هستند. آنها با این شرایط و محدودیتها و بازرسیها نمیتوانند بمب اتمی بسازند. !
ابراز نگرانی عمیق جان کری از حمایت ایران از مقاومت لبنان و انصار الله یمن
خبرنگار الشرق الاوسط این سوال را مطرح کرد که قطعاً از همتایان عرب خود شنیدهاید که بسیاری از آنها نسبت به رسیدن به این توافق و برداشته شدن تحریمها از ایران نگران هستند، در صورتی که این تحریمها برداشته شده و انزوای دیپلماتیک ایران به پایان برسد، آنها نگران این هستند که سیاستها ایران باعث مشکلات بیشتر شود که جان کری پاسخ داد:
ما با این نظر موافق نیستیم. انزوای ایران به علت حمایت از تروریسم و حمایت از تجارت سلاح و حمایت از حوثیها و حزبالله لبنان ادامه خواهد داشت. حزبالله یک سازمان تروریستی است و تا زمانی که ایرانیها از آن حمایت کنند، ما در برابر آنها خواهیم بود. ما در برابر تحرکاتی که در حمایت از ایران در دیگر کشورها انجام می شود، خواهیم ایستاد.
عامل این موضوع اجلاس کمپ دیوید بود که بین باراک اوباما رئیس جمهور آمریکا و سران کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس در می گذشته برگزار شد. بودجه نظامی ایران 15 میلیارد دلار است، این در حالی است که کشورهای حاشیه خلیج فارس سالیانه بالغ بر 130 میلیارد دلار هزینه نظامی دارند. چه اتفاقی میافتد که این تفاوت در بودجه واقعیت میدانی خود را نشان ندهد؟ بنابراین ضروری است که تلاش بیشتری برای آموزش و ساماندهی و فعالیت در زمینه مبارزه با تروریسم صورت بگیرد. جنگندههای اف 16 تأثیری بر حمایت مخفی از تروریستها ندارند. باید تلاشهایی با تأثیرگذاری بیشتر در زمینه مبارزه با رفتارهای ایران صورت بگیرد و این چیزی است که ما پیشنهاد کردهایم.
برای اطمینان دادن به کشورهای شورای همکاری به دوحه می روم
ما اعتقاد داریم که طرح تأثیرگذارتری در اختیار داریم و همه باید توجه ویژهای به واقعیتها بدون قید و بندها بر ضد ایران داشته باشند. این غیر ممکن است که ایران بخواهد با سطح غنیسازی 3.67 در صد و انبار سوخت هسته ای 300 کیلوگرمی طی 15 سال بمب اتم تولید کند. علاوه بر اینها ما محدودیتهایی برای 25 سال در زمینه تولید اورانیوم و محدودیتهایی مادامالعمر در زمینه پروتکل الحاقی و قدرت دستیابی به اقدامات ایرانیها داریم. شفافیت زیادی به همراه محاسبه دقیق در این موضوع وجود دارد. من طی دو هفته آینده به دوحه سفر خواهم کرد تا با مقامات کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس دیدار کنم. من اعتقاد دارم که ما میتوانیم آنها را به این نکته قانع کنیم که در آینده در خلال ایستادگی ما در برابر ایران قدرتمندتر خواهند بود.
چیزی تغییر نکرده است؛ گفتوگو برای توافق بود
خبرنگار الشرق الاوسط از جان کری پرسید که دیدار شما با کشورهای حاشیه خلیج فارس در زمان مهمی صورت میگیرد، به نظر میرسد سیاست آمریکا در تعامل با ایران واضح نیست که وزیر امور خارجه آمریکا در پاسخ به این سوال گفت:
تفاوتی ایجاد نشده است. ما همه چیز را به صورت کلی توضیح داده و گفته ایم. ما با حمایت ایران از حزبالله لبنان مخالفیم. ما با حمایت آنها از حوثیها مخالفیم. ما با مداخله آنها در روند حمایت از شبه نظامیان شیعه در عراق مخالفیم. ما با حمایت آنها از تروریسم مخالفیم. چیزی تغییر نکرده است. ما گفتوگو کردهایم تا به توافق هستهای برسیم. علت آن هم یک اصل ساده است و آن اینکه اگر بخواهیم در برابر ایران بایستیم بهتر است که در برابر ایران بدون سلاح هستهای بایستیم، نه ایران مجهز به تسلیحات هستهای.
خبرنگار الشرق الاوسط که تلاش دارد جمع بندی توافق وین را تغییر در سیاست آمریکا در قبال ایران جلوه دهد این سوال را مطرح کرد که" تغییر در اینجاست که شما بارها با محمد جواد ظریف وزیر خارجه ایران دیدار کردهاید، الان کانالهای تعامل با ایران در مورد سیاستهای منطقهای آن باز است. بعد از رسیدن به توافق هستهای آیا سیاست بازی در قبال بررسی این پروندهها وجود خواهد داشت؟ جان کری در جواب این سوال هم گفت: ماهیچ ایده ای در این رابطه نداریم، ما هرگز انجام به این کار بدون متحدان خود فکر نمیکنیم. من این موضوع را به آنها نیز گفتهام.
جان کری در پاسخ به این سوال که " آیا آمریکا میتواند دو طرف را به میز مذاکره جلب کند؟ آیا شما ارادهای برای این کار دارید؟ ابراز تردید کرد و گفت:
نمیدانم. این موضوع بستگی به اراده متحدانمان دارد. همچنین بستگی به این موضوع دارد که ایرانیها این کار را انجام دهند یا نه. اما این، موضوع مذاکرات انجام شده نبود. حسن روحانی رئیس جمهور ایران در اظهارات خود در زمینه توافق هستهای تأکید کرد که آمادگی این را دارد که مناسبات متفاوتی با کشورهای حاشیه خلیج فارس داشته باشد. اما اینها چیزهایی نبود که ما در مورد آنها مذاکره کنیم. مذاکرات در زمینه توانمندی هستهای ایران و محروم کردن آنها از این موضوع بود.
وزیر امور خارجه آمریکا در پاسخ به این سوال که "در پایان مذاکرات، گام بعدی شما چیست ؟ ادامه داد: با متحدان و دوستان خود جلسه میگیریم، هیچ اقدامی به صورت غیر متناسب با آنها یا در رد حمایت از آنها انجام نمیدهیم.
جان کری در پاسخ به این سوال جهت دار الشرق الاوسط که" این نگاه در برخی کشورهای عربی وجود دارد که مشارکت ایران در شکست دادن داعش هزینههای سیاسی خواهد داشت. آنها نگران این هستند که آمریکا چک سفید امضا به ایران داده است تا ما گروهها و شبهنظامیانی مانند حزبالله لبنان را در خروج از عراق ببینیم. موضع شما در این رابطه چیست؟ گفت: ما اعتقاد داریم که تمامی نظامیان و نیروهای خارجی باید از سوریه خارج شوند.
حضور ایران در عراق به دولت این کشور ارتباط دارد
خبرنگار الشرق الاوسط این سوال را تکرار که "در مورد عراق چطور؟ که کری در پاسخ گفت: ما اعتقاد نداریم که آنها باید در اراضی عراق حضور داشته باشند، مگر اینکه دولت عراق این درخواست را مطرح کرده باشد. این موضوعی است که به دولت عراق مربوط است. اگر عراقیها حضور این نیروها را نمیخواهند باید به آنها اطلاع دهند. به اعتقاد من دولت عراق به آنها این مجوز را داده است. این موضوع ربطی به ما ندارد، بلکه مربوط به دولت عراق است. ما از آنها چنین چیزی نخواسته و با آنها همکاری نمیکنیم.
کری در پاسخ به این سوال الشرق الاوسط که "آیا اعتقاد دارید نقش آنها به تثبیت اوضاع در عراق کمک میکند؟ تاکید کرد: به اعتقاد من هر طرفی که با داعش مبارزه کند، به این روند کمک مینماید. اما این چیزی نیست که ما را خواسته باشیم یا در رابطه با آن هماهنگی کرده باشیم.
خبرنگار الشرق الاوسط در ادامه این مصاحبه گفت: به موضوع دیدارهای شما با وزیر خارجه ایران بازگردیم. آیا شما اعتقاد دارید که ممکن است روابط سازنده با ایرانیها به ویژه بعد از امضای توافق داشته باشید؟ که جان کری پاسخ داد: موضوع مربوط به روابط شخصی نیست، بلکه موضوع مذاکرات بسیار سخت و رسیدن به توافق بود. مذاکرات ما با حسن نیت بود. ما میتوانستیم فضای مذاکرات را حتی در زمانی که مناقشات جدی می شد، به صورت کاملاً سازنده دنبال کنیم. چندین مرحله جدی و جنجالی در این مذاکرات انجام شد. اما ما اعتقاد داشتیم که ضرورتاً باید در فضایی سازنده باقی بمانیم، البته هدف از این اقدام ایجاد مناسبات فیمابین نبود، بلکه هدف رسیدن به توافق بود.
توافق وین برای منطقه، آمریکا و ایران یک فرصت است
خبرنگار الشرق الاوسط همچنین این سوال را مطرح کرد که " از نظر شخصی، توافق برای شما به چه معنا است؟ جان کری در ادامه گفت: من اعتقاد دارم و بر این نکته تمرکز میکنم که در صورت اجرا، این توافق تاریخی خواهد بود. یک دولت تصمیم گرفته که به صورت داوطلبانه برای عدم تولید سلاح هستهای مذاکره کند. این موضوعی بسیار مهم است. من اعتقاد دارم در صورت اجرای این توافق، اهمیت آن در عدم تولید سلاح اتمی است. طبعا زمان این موضوع را به آزمایش خواهد گذاشت، ولی ما دلایل خود را خواهیم داشت. اگر آنها به دنبال تولید سلاح اتمی بودند، این توافق به این معنی است که ما از این روند اطلاع پیدا خواهیم کرد. در واقع این یک فرصت برای منطقه و برای ما و ایرانیها است که در روندی متفاوت قرار بگیریم. فرصتی که باب احتمالهای دیگر را نیز باز میگذارد، احتمالهایی که ممکن است رخ ندهد. ما هنوز پاسخی در این رابطه نداریم.
توافق وین امنیت متحدان ما را تضمین میکند
خبرنگار الشرق الاوسط در ادامه این مصاحبه این سوال را مطرح کرد که "درست است که ما در روندی متفاوت قرار گرفته ایم. در حالی که شدت تنشهای طایفهای و مصیبتهای منطقه خاورمیانه افزایش پیدا کرده است، اکثراً به ما میگفتند که باید در صورت رسیدن به توافق هستهای با تهران منتظر بمانیم. بعد از این توافق اولویت آینده چیست؟"
جای کری در پاسخ به این سوال گفت: اولویت آینده قانع کردن متحدان و دوستان ما به این توافق است و اینکه توافق مذکور در تضمین امنیت آنها کمک خواهد کرد. ما در اینجا هستیم که بگوییم آنها میتوانند بر روی آمریکا حساب کنند تا بخشی از امنیت طولانی مدت و دفاع از منطقه باشد.
خبرنگار الشرق الاوسط در ادامه گفت این پیام شما در اجلاس کمپ دیوید بود. باراک اوباما رئیسجمهور آمریکا این موضوع را بارها تکرار کرده و شما نیز بارها آن را گفتهاید، اما تردیدها همچنان وجود دارد. آیا این موضوع به بیاعتمادی به آمریکا باز میگردد؟
جان کری در پاسخ به این سوال گفت: نه، من اعتقاد دارم برخی منابع نگرانی وجود دارد که باید درک شود. مردم مطمئن نیستند و وظیفه ما این است که به آنها اطمینان بدهیم. ما باید زمان و تلاش بیشتری در این زمینه صرف کنیم تا آنها را نسبت به تحولات موجود آگاه نماییم. توافق سازنده و واقعی بود و در زندگی آنها تأثیر خواهد داشت. ما در این موضوع بازی نمیکنیم. قضیه جدی است و به امنیت آنها مرتبط است. آنها باید از تحولات موجود اطلاع پیدا کنند و ما نسبت به وقوع تحولات تأکید خواهیم کرد.
خبرنگار الشرق الاوسط که تلاش دارد با تکرار سوال ایران را حامی تروریسم در منطقه معرفی کند باز هم این سوال را مطرح کرد که شما گفتید ایران دولت حامی تروریسم است، این موضع رسمی ایالات متحده آمریکا است، آیا همچنان به این موضوع اعتقاد دارید یا اینکه یک صفت تاکتیکی است ؟
جان کری گفت: نه، این تنها یک صفت تاکتیکی نیست ، آنها از حزبالله و دشمنان دیگر ما حمایت میکنند. آنها از حوثیها حمایت میکنند و حوثیها موشکهایی به سمت عربستان شلیک میکنند. آنها از افرادی حمایت میکنند که به عربستان سعودی میروند و انفجارهایی انجام میدهند. سپاه پاسداران از اقدامات تروریستی حمایت میکند. این موضوع جدی است.
خبرنگار الشرق الاوسط در ادامه از نحوه تعامل آمریکا با این تروریسم از جان کری سوال پرسید که وی گفت: گزینههای زیادی وجود دارد، طبعاً افزایش جمعآوری اطلاعات جاسوسی و افزایش تبادل اطلاعات و افزایش قدرت بر روند پیگیری عملیات انتقال سلاح. اینها مجموعه ای از عملیاتی است که ما انجام میدهیم.
مبارزه با داعش و تضمین امنیت متحدان ما اولویت اصلی ماست
خبرنگار الشرق الاوسط در این مصاحبه همچنین بحث مذاکرات سازش را به میان کشید و گفت : در گذشته روند سازش بین فلسطینیها و اسرائیل با وجود تمام سختیها همچنان اولویت شما بود. با پایان مذاکرات هستهای آیا ممکن است ما انتظار تمرکز مجدد بر تلاشهای احیای روند سازش در خاورمیانه را داشته باشیم که جان کری در پاسخ به این سوال تاکید کرد : این همچنان از اولویتهای مهم ما است، در حال حاضر مبارزه با داعش و رویارویی با افراطگرایان در منطقه و تضمین احساس امنیت بیشتر برای متحدان و دوستان ما اولویت اصلی است. اینها اولویتهای کنونی هستند. طبعاً ما همچنان به اوضاع سوریه و اسرائیل و فلسطین و روند مبارزه با افراطگرایی منطقهای اهمیت میدهیم، همه این مسائل برای ما در اولویت قرار دارند.
خبرنگار الشرق الاوسط در پایان این مصاحبه از اعتماد کشورهای شورای همکاری خلیج فارس به آمریکا از وزیر خارجه آمریکا سوال کرد که جان کری افزود: مأموریت من این است که آنها را از تمامی جزییات توافق هستهای مطلع کنم و برای آنها کلیات این توافق را تشریح کنم تا آنها آن را درک کنند و بدانند که چگونه توافق آنها را در امنیت بیشتر قرار میدهد. مأموریت من تنها برای بیان جزییات توافق به آنها نیست، بلکه در زمینه تمامی استراتژیهای مشترک برای مقابله با تمامی عملیاتهای غیر قانونی از سوی ایران یا هر طرف دیگر و همکاری مشترک برای دفاع و حفظ امنیت مشترک در منطقه است