به گزارش خبرگزاری ایمنا از اصفهان، یلدا یکی از رسومات کهن و به جای مانده از دوران ایران باستان، واژه‌ای سریانی به معنای ولادت است و در تاریخ باستان ایران به مفهوم ولادت مهر و میترا است.
مردم این دوران بر باور فرایند مبارزه عنصر اهورایی و اهریمنی در نظام طبیعت معتقد بوده و نخستین شب زمستان را طولانی‌ترین شب سال نماد مبارزه نور و تاریکی دانسته و پاس می‌داشتند؛ مردم شهرستان مبارکه همانند سایر ایرانی‌ها، در این شب به خانه‌های یکدیگر می‌روند و دور هم جمع شده و با گفت و شنودهای شیرین طی می‌کنند و حافظ می‌خوانند و فال حافظ می‌گیرند.
در این شب هفت نوع خوراکی از جمله هندوانه تدارک می‌شود، چرا که مردم این منطقه بر این باورند اگر کسی در این شب هندوانه بخورد، گرمای تابستان بر او تأثیر نخواهد گذاشت.
از رسومات شب یلدا در شهرستان مبارکه از دیرباز، فرستادن هدیه‌ای از طرف خانواده داماد برای خانواده عروس است، این هدایا معمولاً طلا، لباس، میوه، شیرینی و غیره است؛ خانواده عروس نیز در ظروف هدایا لباس، میوه، شیرینی به عنوان پاسخ به حرمت خانواده داماد می‌گذارند.
افراد خانواده در شهرستان مبارکه در این شب دور هم جمع می‌شوند و شاهنامه یا حافظ می‌خوانند. مادران خانواده‌ها در روزهای منتهی به یلدا، به پختن نان و شیرینی محلی می‌پردازند، تنقلات مختلف تهیه می‌کنند؛ خانواده‌ها اغلب در اجتماعی فامیلی گرد هم آمده و بچه‌ها ضمن بازی و شعرخوانی، فال‌گیری و پیشگویی رویدادهای احتمالی سال آینده را می‌کنند.
آئین شب یلدا در این شهرستان از دیرباز در سه شب متوالی با عناوین شب چله بزرگه، چله وسطی و چله کوچیکه برگزار می‌شده و خویشان و دوستان در رسمی دیرین به دیدار و بزرگان و سالخوردگان فامیل رفته و صله رحم به جای می‌آوردند.
در شب‌های چله افراد فامیل در همایشی صمیمی دور کرسی چوبی جمع می‌شدند و به قصه‌های بزرگترها گوش می‌دادند.
زنان و دختران روستایی در گرگ و میش شب‌های چله در تکاپو و هیجانی خاص ملزومات غذا و تنقلات ویژه این شب را مهیا می‌کردند و برای گذران ساعات خوش در کنار فامیل لحظه شماری می‌کردند؛ آنان در سینی‌های قدیمی مسی، انواع میوه و تنقلات به ویژه هندوانه، انگور، تخمه و نخودچی کشمش، و خرما را مهیا می‌کردند.
در این شب استثنایی پس از صرف شام و خواندن دعای شکر در پای سفره، همگان در کنار هم، از شادی‌ها و غم‌ها، موفقیت‌ها، اعتقادات، امیدها و بیم‌هایشان می‌گویند و برای عزیزان از دست رفته فاتحه می‌خوانند و طلب آمرزش و آرامش می‌کنند.
ولی‌اله رهبری رئیس اداره میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری شهرستان مبارکه می‌گوید: آئین‌های کهن و رسوم از جمله سنت شب چله از نیازهای اصلی فرهنگی جامعه و بخشی از هویت ملی و قومی ما است و همگی وظیفه داریم که آنها را حفظ کنیم و گسترش دهیم.
وی می‌افزاید: بسیاری از ارزش‌های فرهنگی و معنوی متأسفانه به خاطر کم‌توجهی در آستانه فراموشی است و لباس‌های محلی، خوراک‌های بومی، موسیقی و گویش این منطقه در حال منسوخ شدن است.
وی ادامه می‌دهد: نسل جوان باید به داشته‌های فرهنگی قومی خود چون ثروتی ارزشمند، بها دهد و برای احیا و گسترش آن تلاش مضاعف کند.