هفته‌ها رایزنی و گفتوگوهای فشرده مذاکره‌کنندگان ایرانی با ۱+۵ به خصوص طرف آمریکایی به واپسین ساعات خود نزدیک می‌شود؛ باوجودی که براساس آنچه هفته گذشته اعلام شده بود، سه‌شنبه ۱۶ تیر ماه مهلت تعیین شده برای اعلام توافق است اما یک دیپلمات ایرانی حاضر در وین گفته است که ضرب‌الاجل نهایی مذاکرات چهارشنبه آخر شب یا بامداد پنج‌شنبه است.
این در شرایطی است که جان کری، وزیر خارجه آمریکا روز یکشنبه ضرب‌الاجل پایان مذاکرات را کماکان هفتم ژوئیه عنوان کرد. همچنین محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران یکشنبه شب و در پایان مراسم احیای شب قدر که در مرکز اسلامی امام علی(ع) وین برگزار شد، با بیان اینکه در برخی موارد هنوز اختلاف‌ها باقی است، تاکید کرد: «در تلاش هستیم اختلافات باقی مانده را حل کنیم.» همچنین ظریف از مردم خواست دعا کنند تا نتیجه مذاکرات آنچه صلاح است، مقدر شود.
وقت توافق فرارسیده
فدریکا موگرینی، هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا که روز یکشنبه به مذاکره‌کنندگان در وین پیوست، جو مذاکرات هسته‌ای را مثبت ارزیابی کرد و گفت: «اراده سیاسی را در طرفین برای دستیابی به یک توافق می‌بینم.» هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا عصر یکشنبه پیش از ورود به هتل کوبورگ به خبرنگاران تاکید کرد: «در قسمت پایانی یک ماراتن طولانی هستیم. پیام امروز من این است که اگر قرار است توافق شود وقت آن فرارسیده است.» این مقام اروپایی در توصیف فضای مذاکرات گفت: «ما به یک توافق بسیار نزدیک هستیم؛ جو مذاکرات مثبت و خوب است و من اراده سیاسی را همچنان برای یک توافق می‌بینم.»
هیات آژانس در تهران
همزمان با ادامه مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ در وین، یک گروه ۵ نفره از مقام‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، وارد تهران شد. بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران روز دوشنبه گفت که در جریان سفر یک روزه این گروه درباره جزئیات تفاهم به دست آمده ایران و آژانس گفت‌وگو می‌شود. یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اواخر هفته گذشته با سفر به تهران، با حسن روحانی رئیس‌جمهور و علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران دیدار کرده بود. آمانو پس از بازگشت از تهران، گفت که در صورت همکاری ایران، آژانس آمادگی دارد گزارش خود درباره «ابعاد نظامی احتمالی» برنامه اتمی ایران را تا پایان سال جاری میلادی منتشر کند.
او همچنین از حصول پیشرفت‌هایی طی سفر اخیرش به تهران خبر داد. سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، با اشاره به سفر یک روزه هیات پنج نفره آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران، گفت که این هیات، امروز «سه‌شنبه» تهران را‌ترک می‌کند. از سوی دیگر به گزارش فارس، روزنامه نیویورک‌تایمز روز دوشنبه در گزارشی با موضوع مذاکرات هسته‌ای و توافق احتمالی ایران و ۱+۵ نوشته است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قصد دارد پس از توافق از ابزارهای جدید برای نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران استفاده کند.
فقط یک توافق خوب می‌خواهیم
روز گذشته و در ششمین روز تمدید هفت روزه توافقنامه ژنو، محمدجواد ظریف و جان کری، وزرای خارجه ایران و آمریکا برای چهاردهمین‌بار طی روزهای اخیر به گفت‌وگو نشستند. همچنین جان کری یکشنبه شب با حضور در جمع خبرنگاران گفت: «ما فقط یک توافق خوب می‌خواهیم.» او تاکید کرد: «اگر به توافق نرسیم و ببینیم طرف مقابل سماجت می‌کند و در مسائل مهم انعطاف نشان نمی‌دهد، آماده‌ایم میز مذاکره را‌ترک کنیم.» وزیر خارجه آمریکا در عین حال گفت: «می‌خواهم کاملا شفاف بگویم هنوز درجایی که باید باشیم قرار نداریم به‌ویژه در مورد سخت‌ترین مسائل. واقعیت این است که من کاملا با همتای ایرانی خود هم‌نظر هستم که هیچ‌وقت به اندازه الان به توافق نزدیک نبوده‌ایم ولی در این برهه زمانی، مذاکرات یا می‌تواند موفق باشد یا ناکام بماند.»
گمانه‌زنی‌ها از وین
در آخرین ساعات گفتوگوهای هسته‌ای میان ایران و ۱+۵ در وین هر ساعت یک خبر و گمانه‌زنی از جانب دیپلمات‌های ایرانی حاضر در محل مذاکرات، منابع مطلع یا رسانه‌ها اعلام می‌شود. از یکسو، یک دیپلمات ایرانی گفته است ضمیمه فنی ۷۰ درصد و سایر ضمیمه‌ها ۹۰ درصد پیشرفت داشته است، از سوی دیگر یک دیپلمات دیگر با اشاره به احتمال اعلام توافق در نیمه شب چهارشنبه یا پنج‌شنبه تاکید کرد که در برخی مسائل مشکلات جدی و اساسی باقی است که باید حل شود.
یک مذاکره‌کننده ارشد ایران نیز به خبرنگار «انتخاب» در وین گفت: «تمامی مسائل مربوط به تحریم‌ها «تقریبا» حل شده است.» او با اشاره به برخی اختلافات موجود افزود: «یکی از موارد باقی مانده و مورد بحث، مساله عبارات به کار رفته در متن توافق است.»این مذاکره‌کننده ارشد ایران اضافه کرد: «هم اکنون بر سر هیچ‌یک از موارد مورد اختلاف به بن بست نخورده‌ایم و گفت‌وگوها بر سر مسائل باقی مانده ادامه دارد.» همچنین شبکه تلویزیونی یورونیوز نیز با توجه به نزدیک شدن به پایان مهلت اضافه تمدید شده مذاکرات هسته‌ای ایران با گروه ۱+۵ در وین گفت: برخی مسائل حل نشده می‌تواند زمان مذاکرات را طولانی‌تر کند. به گزارش «ایرنا»، خبرنگار این شبکه تلویزیونی روز دوشنبه از هتل کوبورگ، محل مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ در وین پایتخت اتریش گزارش داد: «با آمدن وزرای خارجه کشورهای درگیر دراین مذاکرات به وین، فضای چانه‌زنی‌های هسته‌ای داغ‌تر از قبل شده است.»
لغو تحریم‌ها در سه مرحله
در همین حال شبکه سی‌بی‌اس نیوز به نقل از خبرنگار اعزامی خود به وین در گزارشی با ادعای «ایجاد گشایش درباره موضوع تحریم‌های ایران در مذاکرات هسته‌ای» نوشت: «به جای تعلیق فوری تحریم‌ها، این موضوع در سه مرحله اتفاق خواهد افتاد.» مارگارت برنان، مجری و خبرنگار اعزامی این شبکه آمریکایی مدعی شد: «به دنبال آغاز اقدام ایران در فریز(متوقف) کردن برنامه هسته‌ای‌اش، آمریکا و قدرت‌های غربی مجموعه‌ای از محدودیت‌های خود را برخواهند داشت اما هیچ یک از آنها به آن سرعتی که ایرانی‌ها امیدوار بودند، اتفاق نمی‌افتد.»
تمام وزرای ۱+۵ در وین
از عصر روز یکشنبه سایر وزرای خارجه ۱+۵ که به پایتخت‌های خود بازگشته بودند، مجددا وارد وین شدند تا با حضور در مذاکرات هسته‌ای، پرونده‌ای که بیش از ۱۰ سال است باز مانده را فیصله دهند. لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه که در ساعات پایانی عصر روز یکشنبه به همتایان خود در گروه ۱+۵ پیوست، در بدو ورود گفت: «در دو روز پایانی مذاکرات هستیم که روزهای فشرده‌ای خواهد بود. ما در ساعات پایانی مذاکرات به سر می‌بریم و هنوز به نقطه مورد نظر نرسیده‌ایم و نیاز به تلاش‌های بیشتر وجود دارد.» به گزارش «ایرنا»، لوران فابیوس تاکید کرد: «همان‌طور که از قبل خودم را متعهد می‌دانستم برای مرحله‌ای از مذاکرات که باید آخرین باشد به وین آمده‌ام. این مذاکرات ۱۲ سال است شروع شده و باید در ۷۲ ساعت پایان یابد.» فابیوس افزود: «امیدواریم به سمت یک توافق و در جهت امنیت و صلح پیش برویم ولی همه چیز باید راستی آزمایی شود. ما اکنون هم همان موضعی را داریم که از ابتدا داشتیم.»
هماهنگ کردن مواضع
در همین حال وزیران خارجه ۱+۵ و معاونانشان پیش از ظهر دوشنبه نشستی عمومی برگزار کردند تا مواضع خود را در دو روز باقیمانده مذاکرات در مقابل ایران هماهنگ کنند. وزرای خارجه روسیه، چین، آلمان، فرانسه و بریتانیا به همراه معاونانشان در این نشست حضور داشتند و هدایت این نشست را فدریکا موگرینی، هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا بر عهده داشت که به همراه معاونش هلگا اشمید در این مذاکره شرکت کرده بود.
یا همه می‌بریم، یا همه می‌بازیم
وزیر خارجه آلمان نیز پس از ورود به محل مذاکرات در جمع خبرنگاران گفت: «اگر توافق شود همه با هم می‌بریم و اگر به توافق نرسیم همه با هم شکست می‌خوریم. » فرانک اشتاین مایر افزود: «در این مرحله پیشرفت‌های زیادی شده ولی هنوز برخی مسائل باقی مانده است. این آخرین مهلت ماست و همه باید تن به یک توافق جامع دهیم. همه باید جرات و جسارت یک توافق جامع را داشته باشند.» او مدعی شد: «با توافق یک نقطه بحران در خاورمیانه از بین می‌رود و به خاورمیانه امن کمک می‌کند.»
توافق نهایی در دسترس است
با ورود وانگ یی، وزیر خارجه چین به هتل کوبورگ، جمع وزرای خارجه ایران و گروه ۱+۵ در وین تکمیل شد. به گزارش خبرگزاری فارس، وانگ یی در بدو ورود به هتل کوبورگ به خبرنگاران گفت: «توافق جامع در دسترس است. همه طرف‌ها به ویژه آمریکا و ایران هرچه زودتر باید تصمیم نهایی را بگیرند.» وزیر خارجه چین تاکید کرد: «در روزهای اخیر شاهد پیشرفت‌هایی در مذاکرات بودیم ولی هنوز چند مساله مانده که حل نشده است و امیدواریم در روزهای آینده برای آنها راه‌حلی پیدا کنیم که مورد قبول طرفین باشد. معتقدیم می‌توانیم برای این مسائل هم راه‌حل قابل قبول پیدا کنیم.»
منبع: دنیای اقتصاد
∎
این در شرایطی است که جان کری، وزیر خارجه آمریکا روز یکشنبه ضرب‌الاجل پایان مذاکرات را کماکان هفتم ژوئیه عنوان کرد. همچنین محمدجواد ظریف، وزیر امور خارجه ایران یکشنبه شب و در پایان مراسم احیای شب قدر که در مرکز اسلامی امام علی(ع) وین برگزار شد، با بیان اینکه در برخی موارد هنوز اختلاف‌ها باقی است، تاکید کرد: «در تلاش هستیم اختلافات باقی مانده را حل کنیم.» همچنین ظریف از مردم خواست دعا کنند تا نتیجه مذاکرات آنچه صلاح است، مقدر شود.
وقت توافق فرارسیده
فدریکا موگرینی، هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا که روز یکشنبه به مذاکره‌کنندگان در وین پیوست، جو مذاکرات هسته‌ای را مثبت ارزیابی کرد و گفت: «اراده سیاسی را در طرفین برای دستیابی به یک توافق می‌بینم.» هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا عصر یکشنبه پیش از ورود به هتل کوبورگ به خبرنگاران تاکید کرد: «در قسمت پایانی یک ماراتن طولانی هستیم. پیام امروز من این است که اگر قرار است توافق شود وقت آن فرارسیده است.» این مقام اروپایی در توصیف فضای مذاکرات گفت: «ما به یک توافق بسیار نزدیک هستیم؛ جو مذاکرات مثبت و خوب است و من اراده سیاسی را همچنان برای یک توافق می‌بینم.»
هیات آژانس در تهران
همزمان با ادامه مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ در وین، یک گروه ۵ نفره از مقام‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، وارد تهران شد. بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران روز دوشنبه گفت که در جریان سفر یک روزه این گروه درباره جزئیات تفاهم به دست آمده ایران و آژانس گفت‌وگو می‌شود. یوکیا آمانو، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، اواخر هفته گذشته با سفر به تهران، با حسن روحانی رئیس‌جمهور و علی شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران دیدار کرده بود. آمانو پس از بازگشت از تهران، گفت که در صورت همکاری ایران، آژانس آمادگی دارد گزارش خود درباره «ابعاد نظامی احتمالی» برنامه اتمی ایران را تا پایان سال جاری میلادی منتشر کند.
او همچنین از حصول پیشرفت‌هایی طی سفر اخیرش به تهران خبر داد. سخنگوی سازمان انرژی اتمی ایران، با اشاره به سفر یک روزه هیات پنج نفره آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران، گفت که این هیات، امروز «سه‌شنبه» تهران را‌ترک می‌کند. از سوی دیگر به گزارش فارس، روزنامه نیویورک‌تایمز روز دوشنبه در گزارشی با موضوع مذاکرات هسته‌ای و توافق احتمالی ایران و ۱+۵ نوشته است که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی قصد دارد پس از توافق از ابزارهای جدید برای نظارت بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران استفاده کند.
فقط یک توافق خوب می‌خواهیم
روز گذشته و در ششمین روز تمدید هفت روزه توافقنامه ژنو، محمدجواد ظریف و جان کری، وزرای خارجه ایران و آمریکا برای چهاردهمین‌بار طی روزهای اخیر به گفت‌وگو نشستند. همچنین جان کری یکشنبه شب با حضور در جمع خبرنگاران گفت: «ما فقط یک توافق خوب می‌خواهیم.» او تاکید کرد: «اگر به توافق نرسیم و ببینیم طرف مقابل سماجت می‌کند و در مسائل مهم انعطاف نشان نمی‌دهد، آماده‌ایم میز مذاکره را‌ترک کنیم.» وزیر خارجه آمریکا در عین حال گفت: «می‌خواهم کاملا شفاف بگویم هنوز درجایی که باید باشیم قرار نداریم به‌ویژه در مورد سخت‌ترین مسائل. واقعیت این است که من کاملا با همتای ایرانی خود هم‌نظر هستم که هیچ‌وقت به اندازه الان به توافق نزدیک نبوده‌ایم ولی در این برهه زمانی، مذاکرات یا می‌تواند موفق باشد یا ناکام بماند.»
گمانه‌زنی‌ها از وین
در آخرین ساعات گفتوگوهای هسته‌ای میان ایران و ۱+۵ در وین هر ساعت یک خبر و گمانه‌زنی از جانب دیپلمات‌های ایرانی حاضر در محل مذاکرات، منابع مطلع یا رسانه‌ها اعلام می‌شود. از یکسو، یک دیپلمات ایرانی گفته است ضمیمه فنی ۷۰ درصد و سایر ضمیمه‌ها ۹۰ درصد پیشرفت داشته است، از سوی دیگر یک دیپلمات دیگر با اشاره به احتمال اعلام توافق در نیمه شب چهارشنبه یا پنج‌شنبه تاکید کرد که در برخی مسائل مشکلات جدی و اساسی باقی است که باید حل شود.
یک مذاکره‌کننده ارشد ایران نیز به خبرنگار «انتخاب» در وین گفت: «تمامی مسائل مربوط به تحریم‌ها «تقریبا» حل شده است.» او با اشاره به برخی اختلافات موجود افزود: «یکی از موارد باقی مانده و مورد بحث، مساله عبارات به کار رفته در متن توافق است.»این مذاکره‌کننده ارشد ایران اضافه کرد: «هم اکنون بر سر هیچ‌یک از موارد مورد اختلاف به بن بست نخورده‌ایم و گفت‌وگوها بر سر مسائل باقی مانده ادامه دارد.» همچنین شبکه تلویزیونی یورونیوز نیز با توجه به نزدیک شدن به پایان مهلت اضافه تمدید شده مذاکرات هسته‌ای ایران با گروه ۱+۵ در وین گفت: برخی مسائل حل نشده می‌تواند زمان مذاکرات را طولانی‌تر کند. به گزارش «ایرنا»، خبرنگار این شبکه تلویزیونی روز دوشنبه از هتل کوبورگ، محل مذاکرات هسته‌ای ایران و گروه ۱+۵ در وین پایتخت اتریش گزارش داد: «با آمدن وزرای خارجه کشورهای درگیر دراین مذاکرات به وین، فضای چانه‌زنی‌های هسته‌ای داغ‌تر از قبل شده است.»
لغو تحریم‌ها در سه مرحله
در همین حال شبکه سی‌بی‌اس نیوز به نقل از خبرنگار اعزامی خود به وین در گزارشی با ادعای «ایجاد گشایش درباره موضوع تحریم‌های ایران در مذاکرات هسته‌ای» نوشت: «به جای تعلیق فوری تحریم‌ها، این موضوع در سه مرحله اتفاق خواهد افتاد.» مارگارت برنان، مجری و خبرنگار اعزامی این شبکه آمریکایی مدعی شد: «به دنبال آغاز اقدام ایران در فریز(متوقف) کردن برنامه هسته‌ای‌اش، آمریکا و قدرت‌های غربی مجموعه‌ای از محدودیت‌های خود را برخواهند داشت اما هیچ یک از آنها به آن سرعتی که ایرانی‌ها امیدوار بودند، اتفاق نمی‌افتد.»
تمام وزرای ۱+۵ در وین
از عصر روز یکشنبه سایر وزرای خارجه ۱+۵ که به پایتخت‌های خود بازگشته بودند، مجددا وارد وین شدند تا با حضور در مذاکرات هسته‌ای، پرونده‌ای که بیش از ۱۰ سال است باز مانده را فیصله دهند. لوران فابیوس، وزیر خارجه فرانسه که در ساعات پایانی عصر روز یکشنبه به همتایان خود در گروه ۱+۵ پیوست، در بدو ورود گفت: «در دو روز پایانی مذاکرات هستیم که روزهای فشرده‌ای خواهد بود. ما در ساعات پایانی مذاکرات به سر می‌بریم و هنوز به نقطه مورد نظر نرسیده‌ایم و نیاز به تلاش‌های بیشتر وجود دارد.» به گزارش «ایرنا»، لوران فابیوس تاکید کرد: «همان‌طور که از قبل خودم را متعهد می‌دانستم برای مرحله‌ای از مذاکرات که باید آخرین باشد به وین آمده‌ام. این مذاکرات ۱۲ سال است شروع شده و باید در ۷۲ ساعت پایان یابد.» فابیوس افزود: «امیدواریم به سمت یک توافق و در جهت امنیت و صلح پیش برویم ولی همه چیز باید راستی آزمایی شود. ما اکنون هم همان موضعی را داریم که از ابتدا داشتیم.»
هماهنگ کردن مواضع
در همین حال وزیران خارجه ۱+۵ و معاونانشان پیش از ظهر دوشنبه نشستی عمومی برگزار کردند تا مواضع خود را در دو روز باقیمانده مذاکرات در مقابل ایران هماهنگ کنند. وزرای خارجه روسیه، چین، آلمان، فرانسه و بریتانیا به همراه معاونانشان در این نشست حضور داشتند و هدایت این نشست را فدریکا موگرینی، هماهنگ‌کننده سیاست خارجی اتحادیه اروپا بر عهده داشت که به همراه معاونش هلگا اشمید در این مذاکره شرکت کرده بود.
یا همه می‌بریم، یا همه می‌بازیم
وزیر خارجه آلمان نیز پس از ورود به محل مذاکرات در جمع خبرنگاران گفت: «اگر توافق شود همه با هم می‌بریم و اگر به توافق نرسیم همه با هم شکست می‌خوریم. » فرانک اشتاین مایر افزود: «در این مرحله پیشرفت‌های زیادی شده ولی هنوز برخی مسائل باقی مانده است. این آخرین مهلت ماست و همه باید تن به یک توافق جامع دهیم. همه باید جرات و جسارت یک توافق جامع را داشته باشند.» او مدعی شد: «با توافق یک نقطه بحران در خاورمیانه از بین می‌رود و به خاورمیانه امن کمک می‌کند.»
توافق نهایی در دسترس است
با ورود وانگ یی، وزیر خارجه چین به هتل کوبورگ، جمع وزرای خارجه ایران و گروه ۱+۵ در وین تکمیل شد. به گزارش خبرگزاری فارس، وانگ یی در بدو ورود به هتل کوبورگ به خبرنگاران گفت: «توافق جامع در دسترس است. همه طرف‌ها به ویژه آمریکا و ایران هرچه زودتر باید تصمیم نهایی را بگیرند.» وزیر خارجه چین تاکید کرد: «در روزهای اخیر شاهد پیشرفت‌هایی در مذاکرات بودیم ولی هنوز چند مساله مانده که حل نشده است و امیدواریم در روزهای آینده برای آنها راه‌حلی پیدا کنیم که مورد قبول طرفین باشد. معتقدیم می‌توانیم برای این مسائل هم راه‌حل قابل قبول پیدا کنیم.»
منبع: دنیای اقتصاد