طی ماههای گذشته و با آغاز مذاکرات صلح یمن گزارشهای بسیاری از بروز اختلاف میان عربستان سعودی و امارات، منتشر شده است؛ اختلافاتی که گفته میشود در سطح رهبران دو کشور نمود بیشتری داشته است. عدم حضور «محمد بن سلمان» در نشستهای منطقهای به میزبانی «محمد بن زاید» و اقدام متقابل رئیس امارات نخستین نشانه این تنش بود. اوج اختلاف افشاگری روزنامه والاستریت ژورنال از تهدید بن زاید توسط بن سلمان بود، جایی که او در نشست خصوصی با خبرنگاران سعودی گفت: امارات از پشت به ما خنجر زد. آنها خواهند دید که من چه کاری میتوانم انجام دهم. این بدتر از کاری خواهد بود که با قطر کردم.
اختلافات دیرینه و عمیق
سیدرضا میرابیان، کارشناس ارشد مسائل غرب آسیا در گفتگو با قدس درباره تنش در روابط ریاض و ابوظبی این اختلاف را ریشه دار و دیرین دانسته و می گوید: اختلافات در بحث یمن بر سر حوزه نفوذ است؛ اولویت اصلی سعودیها از آغاز جنگ دورکردن انصارالله از مرزهای مشترک بود و توجه چندانی به بخشهای جنوبی یمن نداشتند؛ در این بین اماراتیها از غفلت سعودیها استفاده کردند و بخشهای جنوبی یمن را اشغال کردند. میرابیان بر این عقیده است که امارات ضمن حمایت از شورای انتقالی جنوب، تجزیه یمن به دو بخش جنوبی و شمالی را دنبال میکند و از طرفی تلاش میکند کنترل بنادر و جزایر استراتژیک سقطری در خلیج عدن را در اختیار بگیرد؛ اما عربستان که ظاهرا منافعش را در حفظ تمامیت سرزمینی یمن و روی کارآوردن دولتی تحت حمایت ریاض دنبال میکند با رویکرد تجزیه محور امارات به شدت مخالفت میکند. تحت این تفاسیر اکنون احتمال وقوع درگیری بین نیروهای نیابتی سعودی و اماراتی بیش از پیش افزایش یافته و اوضاع در استانهای جنوبی یمن بسیار شکننده است.
میرابیان در مورد دیگر چالش های بین ریاض و ابوظبی تصریح کرد: دو کشور بر سر مسائل مرزی نیز دچار اختلاف تاریخی هستند؛ اختلافات سرزمینی دو در مناطق مرزی یعنی جنوب غربی امارات و جنوب شرقی عربستان هنوز به قوت خود باقی است و مقامات امارات همواره از گسترش نفوذ عربستان در جزیره العرب ابراز نگرانی کرده اند. همچنین برنامهریزی ریاض برای توسعه صنعتی شهر بندری جیزان توسط شرکت آرامکو که می تواند رقیبی برای دبی تلقی شود عامل دیگر نزاع است. بحث رقابت برای جذب سرمایه گذاری خارجی هم از مواردی است که اختلافات کنونی دو کشور دامن زده است؛ چرا که هر دو کشور با آگاهی از این مسئله که اقتصاد مبتنی بر درآمدهای نفتی به تنهایی نمیتواند پاسخگوی بلندپروازیها و جاه طلبیهای آنها باشد به دنبال جذب سرمایههای خارجی و ایجاد تنوع در حوزه کسب درآمد هستند.
به گفته میرابیان نباید اختلاف دیدگاه دو کشور در رابطه با دو بحران فرامنطقهای را فراموش کنیم؛ یعنی اختلافتی که ریشه در بحران کنونی در اوکراین و سودان دارد؛ در حالی اماراتیها به توصیه آمریکا در رابطه با افزایش تولید نفت پاسخ مثبت داده است، سعودیها اما به توافق خود با روسیه و کاهش تولید نفت ادامه میدهند؛ از سویی دیگر بالاگرفتن بحران سودان و عدم دعوت از امارات برای مشارکت در روند گفتگوهای صلح از سوی عربستان باعث خشم مقامات مخصوصا بن زاید شد و اماراتیها این موضوع را دهن کجی سعودیها و بن سلمان نسبت به خود تلقی کردند.
نظر شما