همه شواهد نشان ميدهد اگر به مردم يونان بود، به رياضت اقتصادي راي «منفي» ميدادند اما به اتحاديه اروپا راي «مثبت». اين حتي تمايل قلبي دولت چپگراي آتن هم بود. الكسيس سيپراس، نخست وزير يونان در حالي كه روز گذشته راي «منفي» خود را به صندوق راي ميانداخت، از مردم كشورش خواست مفتخرانه به رياضتهاي پيشنهادي اروپا «نه» بگويند، اما تاكيد كرد كه «از فردا فصل جديدي براي اروپا براساس دموكراسي و همبستگي آغاز خواهد شد». سيپراس به حاميان راي «منفي» وعده داد؛ اين راي به منزله خروج از يورو نخواهد بود و تنها آتن در مذاكره با طرفهاي اروپايي در موضع برتر قرار خواهد گرفت
اين پيشگويي نخست وزير چپگراي يونان پاي صندوق همهپرسي بود كه مبناي آن رجوع به نظر اكثريت درباره پذيرفتن يا نپذيرفتن رياضتهاي اقتصادي پيشنهادي اروپا بود. اكثريتي كه نشان ميدادند اگر چه ديگر تحمل رياضت اقتصادي را ندارند، اما توان دل كندن از اروپا را هم ندارند. براي همين روز گذشته همزمان با برگزاري همهپرسي پيش بيني آنچه از صندوق آرا بيرون ميآيد آنقدر سخت بود كه سختگيرترين مقامات اتحاديه اروپا را ناگزير از ابراز نظرهايي ميانه روانه كرد. وزير دارايي آلمان كه يكي از اصليترين منتقدان سياستهاي مالي يونان محسوب ميشود، همزمان با برگزاري همه پرسي، با فرض راي «منفي» يونانيها به رياضت اقتصادي، اعلام كرد اگر يونان از حوزه يورو خارج شود اين اقدام موقتي خواهد بود.
فرق «نه» با «آري»
شايد از منظر اروپايي بتوان گفت «نه» مردم يونان به رياضت اقتصادي مانند تزريق يك مسكن بر زخمي است كه بيم آن ميرود عفونيتر شود اما راي «آري» به معناي خوردن داروي تلخي است كه احتمالا بيمار را شفا ميبخشد.
اما از منظر يونانيهاي چپگرا راي «منفي» به رياضتهاي تحميلي وامدهندگان، تاكيد بر عزت ملي آنهاست و بر عكس راي «مثبت» سر خم كردن در برابر اروپايي است كه حق مداخله در سرنوشت يك ملت را براي خود محفوظ نگه داشته است.
بر اين اساس به نظر ميرسد دلايل هر كدام از موافقان و مخالفان رياضت اقتصادي وجههاي از حقيقت دارد. به گزارش يورو نيوز در آستانه همهپرسي يك رايدهنده يوناني اظهار داشت: «معتقدم كه راي «آري» بايد پيروز شود. راه نجات ديگري وجود ندارد. اميدوارم كه وضع بهتر شود. شرايط اكنون رقتانگيز است.» اما يك رايدهنده ديگر گفت: «من به سيپراس راي داده بودم و امروز ميخواهم راي «نه» بدهم زيرا در اروپا زندگي كردهام و از حقوقي كه اروپاييها در برابر يونانيها برخوردار هستند اطلاع دارم. تنها به همين دليل راي ميدهم زيرا آنها داراي حقوق برابر با ما نيستند. ما ميخواهيم در اروپا باشيم اما بدون برتري اروپا ! دليل انتخابم همين است.»
چه ميشود؟
به باور بسياري از ناظران در هر صورت آتن و بروكسل راهي جز ادامه مذاكرات ندارند. مذاكراتي كه برنامه آينده را تعيين ميكند. در چنين شرايطي فعلا برنامه كنوني اين است كه كمكهاي مالي به يونان كه از حمايت كميسيون اروپا، صندوق بينالمللي پول، و بانك مركزي اروپا برخوردار است، روز سهشنبه به پايان رسيد.
بانكهاي يونان كه براي يك هفته تعطيل شده بودند نيز از روز سه شنبه كار خود را آغاز ميكنند. وزير دارايي يونان نيز وعده داده كه نتيجه همهپرسي هرچه باشد بانكهاي اين كشور روز سه شنبه اين هفته بازگشايي ميشوند و دولت اين كشور همچنان براي رسيدن به توافق با وامدهندگان تلاش خواهد كرد.
∎